Με έντεκα νέες ταινίες την προηγούμενη εβδομάδα στις αίθουσες και οκτώ από αυτή την Πέμπτη δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα κινηματογραφικά γραφεία βαστούν γερά. Ωστόσο η πτώση των εισιτηρίων είναι εκ των πραγμάτων δεδομένη καθώς είναι μαθηματικά αδύνατον να αντέξει τόσο πολύ υλικό η αγορά. Τρεις είναι οι ταινίες που αξίζουν πραγματικά τον κόπο αυτή την εβδομάδα: ένα γκουρμέ love story από την Γαλλία, ένα θρίλερ από την Αυστραλία και ένα ντοκιμαντέρ για τις θεραπευτικές «καπνιστές σάουνες» από την Εσθονία.
Βαθμολογία
5: εξαιρετική
4: πολύ καλή
3: καλή
2: ενδιαφέρουσα
1: μέτρια
0: απαράδεκτη
«Στη φωτιά» (La passion de Dodin Bouffant, Γαλλία/ Βέλγιο, 2023)
Αρκετά τα στοιχεία που κινούν το ενδιαφέρον του θεατή στην τελευταία ταινία του Βιετναμέζου Τραν Αν Χουνγκ, η οποία μας βάζει στον κόσμο του Ντοντέν (Μπενουά Μαζιμέλ) ενός πλούσιου Γάλλου γκουρμέ του προπερασμενου αιώνα και χτίζει, μέσα σε αυτόν τον κόσμο την σχέση του με την χαρισματική μαγείρισσα του Εζενί (Ζιλιέτ Μπινός) που εδώ και είκοσι χρόνια τον υπηρετεί πιστά.
Ένα από αυτά τα στοιχεία είναι το ίδιο το θέμα, ένας συνδυασμός γαστρονομικής απόλαυσης και ερωτικής ατμόσφαιρας μέσα στην κουζίνα όπου το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας λαμβάνει χώρα. Ένα άλλο είναι το στοιχείο της σιωπηλής εξάρτησης του Ντοντέν απέναντι στην Εζενί, με την οποία είναι ερωτευμένος αλλά συγχρόνως σέβεται την δική της ανάγκη για απόσταση.
Οι δύο ήρωες είναι πολύ καλά δουλεμένοι από τους ηθοποιούς που τους υποδύονται και ο σχεδόν χορογραφικός συγχρονισμός τους στην κουζίνα σε κερδίζει αμέσως. Και ένα τρίτο στοιχείο που σε κερδίζει είναι η επιμονή του σκηνοθέτη να κινηματογραφήσει την δημιουργία των πιάτων, κυριολεκτικά σαν μια ιεροτελεστία.
Η εισαγωγή της ταινίας είναι μια σκηνη ανθολογίας με την Μπινός βασίλισσα ανάμεσα σε τηγάνια, κατσαρόλες, κουτάλες, λαχανικά, κρεατικά, αλλαντικά, σάλτσες, μπακαρικά, λάδια, ψωμιά – ότι μπορεί να φανταστεί ο ανθρώπινος νους σχετικό με τη μαγειρική. Χωρίς καθόλου διάλογο ο φακός του σκηνοθέτη καταγράφει με… όρεξη την ίδια την πράξη της μαγειρικής και συγχρόνως πλημμυρίζει την οθόνη με το εσωτερικο φως της Εζενί, την ίδια της την ψυχή, καθώς είναι ολοφάνερο στο λαμπερό πρόσωπό της ότι αυτό που κάνει όχι μόνο το αγαπά αλλά το βλέπει σαν ζωή της.
Φυσικά, από την ταινία δεν θα λείψουν οι ανατροπές που θα τονίσουν την τραγικότητα που με ένα περίεργο τρόπο, ούτως ή αλλως υποβόσκει διαρκώς (ίσως να οφειλεται στη μόνιμη μελαγχολία στο ύφος της Μπινός). Σε κάθε περίπτωση ο Τραν Αν Χουνγκ καταφέρνει να διατηρήσει μια αξιοθαύμαστη αρμονία ανακατεύοντας στην ίδια κατσαρόλα την γευσιγνωσία, την ποίηση και την ερωτική επιθυμία, δουλεύοντας και πάλι, τριάντα περίπου χρόνια μετά το «Αρωμα της πρασινης παπαγιας», σε ένα τερέν που του ταιριάζει πέρα για πέρα.
Βαθμολογία: 4
ΑΘΗΝΑ: ΕΛΛΗ – ΝΙΡΒΑΝΑ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ Πατησίων – ΑΙΓΛΗ Χαλάνδρι – ΚΗΦΙΣΙΑ κ.α.
—————————————————–
«The Royal Hotel» (Αυστραλία, 2023)
Η νοσηρότητα σαφώς και υπάρχει, όπως και η αίσθηση της αρρωστημένης βίας που υποβόσκει διαρκώς στην ατμόσφαιρα, όμως το προερχόμενο εκ Αυστραλίας αυτό θρίλερ της Κίτι Γκριν πέφτει ποτέ στην παγίδα των κλισέ που έχουν μετατρέψει την πλειοψηφία των ταινιών αυτού του είδους σε ρέπλικες από τις οποίες δεν μπορείς να ξεχωρίσεις την μία από την άλλη.
Επίσης, αν και ταινία τρόμου αρνείται να βυθίσει τον θεατή σε λίμνες αίματος χωρίς λόγο, πέραν, συνήθως, του φτηνού εντυπωσιασμού. Υπάρχει μια ρεαλιστική προσέγγιση στην ιστορία, με άλλα λόγια νιώθεις ότι βρίσκεσαι και εσύ μέσα στο περιβάλλον του απομακρυσμένου αυστραλέζικου χωριού όπου έχουν καταλήξει οι δύο κεντρικές ηρωίδες (Τζούλια Γκάρνερ, Τζέσικα Χένγουικ) αναζητώντας την θερινή περιπέτεια.
Μια μόνιμη απειλή είναι στραμμένη προς τα δύο κορίτσια στο 100 % πατριαρχούμενο χωριό στην μέση του αυστραλέζικου πουθενά αλλά ούτε χέρια με μαχαίρα πετάγονται ξαφνικά από τις σκιές, ούτε τσεκούρια καρφώνονται στα κεφάλια, ο Θεός ξέρει από πού. Ο τρόμος εδώ πηγάζει από την επήρεια του αλκοόλ, από τα συμπλέγματα των (καταπιεσμένων) αντρών, από την τρέλα στην οποία μπορεί να οδηγήσει η μοναξιά.
Τα κορίτσια δουλεύουν στο μπαρ του τοπικού – ας πούμε – αρχηγού (Χιούγκο Γουίβινγκ) και η αίσθηση ότι κάτι κακό κάποια στιγμή θα ξεσπάσει πάνω τους βρίσκεται διαρκώς εκεί. Το πότε θα γίνει και τι συνέπειες θα έχει, η Γκριν το κρατά καλά φυλαγμένο και γι’ αυτό ακριβώς κρατά εμάς διαρκώς σε αναμμένα κάρβουνα. Οι φίλοι του καλού θρίλερ θα ευχαριστηθούν την ταινία που έχει και κάτι από ένα κλασικό θρίλερ του αυστραλέζικου σινεμά, το super cult «Ξύπνημα στον τρόμο» (Wake in fright, 1971) του Τεντ Κότσεφ.
Βαθμολογία: 3
ΑΘΗΝΑ: ΑΕΛΛΩ – IΝΤEAΛ – NANA – ΑΘΗΝΑ – ΒΑΡΚΙΖΑ – VILLAGE ΡΕΝΤΗ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΑΘΗΝΑΙΟΝ – ODEON ΠΛΑTEIA
—————————————————–
«Η αδελφότητα της καπνιστής σάουνας» (Savvusanna sõsarad, Εσθονία/ Ισλανδία/Γαλλία, 2023)
Ψίθυροι σε μαύρο φόντο, οι λέξεις «γίνε, γίνε δυνατή!» να επαναλαμβάνονται με τρομερή συχνότητα. Και αυτό, το πρώτο, μινιμαλιστικό αλλά τόσο έντονο πλάνο του ντοκιμαντερ «Η αδελφότητα της καπνιστής σάουνας» σε έχει πάρει αμέσως από το χέρι. Στην συνέχεια, με μια σκηνοθετική συνέπεια που δεν μπορείς παρά να θαυμάσεις, η Εσθονή Ανα Χιντς, στην πρώτη μεγάλου μήκους δημιουργία της, αρχίζει να καλλιεργεί σιγά –σιγά το θέμα της: γυναίκες διαφόρων ηλικιών που έχουν καταφύγει για θεραπευτικούς λόγους σε μια από τις καπνιστές σάουνες της χώρας εξιστορούν μπροστά την κάμερα την ζωή τους.
Όμως ο ίδιος ο τρόπος της αφήγησης του ντοκιμαντέρ είναι εκείνο που σε συνεπαίρνει. Ο φακός της Χιντς «χαϊδεύει» θαρρείς προστατευτικά τα σώματα, κοιτάζει με αγάπη τις ατέλειές τους, ενίοτε βυθίζει τα κάδρα μέσα στην σκιά, με ελάχιστο φωτισμό. Δεν βλέπουμε παρά σε μια μόνο περίπτωση, πρόσωπα των γυναικών που μιλούν, όμως οι ιστορίες τους μπορούν να σφραγιστούν για πάντα μέσα μας.
Γυναίκες τραυματισμένες σωματικά και ψυχολογικά, ζωές χτυπημένες αλύπητα από την μοίρα, γυναίκες θύματα παράνοιας, αλόγιστης πατριαρχίας αλλά και μητριαρχίας. Ιστορίες για εκτρώσεις, για βιασμούς, για ενδοοικογενειακή βία, όλα βρίσκονται μέσα στον «κόσμο» αυτής της σκοτεινής καλύβας με τα ταλαιπωρημένα σώματα που κουβαλούν μέσα τους γενναίες ψυχές. «Μόνον οι γυναίκες μπορούν να αποφασίσουν τι θα κάνουν με το σώμα τους» ακούμε κάποια στιγμή και, με κάθε ειλικρίνεια, μας έρχεται πραγματικά να χειροκροτήσουμε.
Βαθμολογία: 3 ½
ΑΘΗΝΑ: ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΑΣ – ΔΑΝΑΟΣ κ.α.
—————————————————–
ΜΕΤΡΙΑ ΘΡΙΛΕΡ
Παρακολουθώντας την ταινία «Μια μητέρα εκδικείται» (The good mother, ΗΠΑ, 2023) προσπαθούσα να καταλάβω τι ήταν εκείνο που μπορεί να ώθησε την ούτως ή άλλως φειδωλή στις επιλογές ρόλων, Χίλαρι Σουόνκ να παίξει σε ένα αστυνομικό θρίλερ το οποίο στην καλύτερη περίπτωση μπορεί να χαρακτηριστεί πλήρως αδιάφορο.
Η απάντηση στο ερώτημα δίδεται αρκετά μετά την μέση της ταινίας, στην οποία η Σουόνκ υποδύεται μια ταλαντούχο αλλά παραγκωνισμένη δημοσιογράφο που προσπαθεί να εξιχνιάσει τον μυστήριο της υπόθεσης του θανάτου του γιού της.
Μαζί με την ναρκομανή φίλη του (Ολίβια Κουκ) και με την συμπαράσταση του άλλου της γιού που είναι αστυνομικός (Τζακ Τέιλορ) η μάνα θα γίνει κάτι σαν ερασιτέχνιδα ντετέκτιβ σκαλίζοντας αβέβαια το παρελθόν του νεκρού.
Φυσικά, δεν πρόκειται να αποκαλύψω το οτιδήποτε, όμως η μεγάλη έκπληξη που κρύβεται στην ιστορία, μπορεί να «ανεβάζει» σεναριακά την ταινία (εξηγώντας και το γιατί η Σουόνκ πήρε τον ρόλο), δεν την ανεβάζει όμως σαν ταινία καθώς η σκηνοθεσία παραμένει εντελώς διεκπαιρεωτική και σε αρκετά σημεία, φρικτά επίπεδη. Δεν μπορείς να δεχτείς αυτή την ταινία σαν κάτι άλλο από αυτό που είναι: ένα αστυνομικό θρίλερ της σειράς.
Βαθμολογία: 1 ½
ΑΘΗΝΑ: VILLAGE ΜΑΡΟΥΣΙ – VILLAGE PENTH – GROUPER ESCAPE ΙΛΙΟΝ – TOWN CINEMAS ΓΛΥΦΑΔΑ – ΑΕΛΛΩ – ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ – ΑΝΟΙΞΗ – CINERAMA κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: GROUPER ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Αγγίζοντας θέματα όπως η απέλαση των μεταναστών και ο …κανιβαλισμός, τo «American carnage» (ΗΠΑ, 2022) του Ντιέγκο Χαλίβις, αποπειράται εντελώς επιδερμικά να συνδέσει το splatter με την σύχρονη αμερικανική επικαιρότητα.
Όλα ξεκινούν όταν ο ρατσιστής κυβερνήτης μιας πολιτείας του Νότου αποφασίζει τη σύλληψη και απέλαση από την χώρα παιδιών που γεννήθηκαν μεν στην Αμερική αλλά από μετανάστες γονείς που βρίσκονταν παράνομα στην χώρα. Η ευκαιρία που δίδεται στους νέους κρατούμενους να απαλλαχτούν από τις κατηγορίες προσφέροντας εθελοντικά φροντίδα σε ηλικιωμένους, κρύβει ένα φρικαλέο μυστικό… γαστριμαργίας που θα έκανε ακόμα και τον ανθρωποφάγο γίγαντα στον «Κοντορεβυθούλη» του Σαρλ Περό να ζηλέψει. Ομως η ταινία χειρίζεται αδύναμα και πρόχειρα αυτήν την ιδέα, σε αντίθεση για παράδειγμα με το κλασικό θρίλερ επιστημονικής φαντασίας του Ρίτσαρντ Φλάισερ «Νέα Υόρκη, έτος 2022 μ.Χ.» (Soylent green, 1973). (παίζουν: Χόρχε Λέντεμποργκ Τζούνιορ, Τζένα Ορτέγκα κ.α.)
Βαθμολογία: 1 ½
ΑΘΗΝΑ: ΑΘΗΝΑ – ΑΝΔΟΡΑ – ΑΕΛΛΩ – ΝΑΝΑ – ΡΕΝΑ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: OPTIONS ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
—————————————————–
ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗ
«Chinatown» (ΗΠΑ, 1974).
Διαστάσεις αρχαίας τραγωδίας βρίσκει κανείς στο αριστούργημα του Ρόμαν Πολάνσκι, με τον Τζακ Νίκολσον στον ρόλο του «αθώου» ιδιωτικού ντετέκτιβ που προσπαθεί να βρει άκρη σε μια υπόθεση που αρχίζει από μια μπερδεμένη περίπτωση συζυγικής απιστίας και καταλήγει σε δολοφονία.
Το βραβευμένο με Οσκαρ σενάριο του Ρόμπερτ Τάουνι θεωρείται υπόδειγμα και διδάσκεται σε σχολές κινηματογράφου, κανείς δεύτερος ρόλος δεν περνά απαρατήρητος (απόλαυση ο Τζον Χιούστον σε ρόλο αδίστακτου, διεστραμμένου προύχοντα) και η Φέι Ντάναγουεϊ δεν έχει ποτέ υπάρξει καλύτερη απ’ όσο εδώ: παίζει την «μοιραία» γυναίκα της ιστορίας και είναι όντως μοιραία με όλη την σημασία της λέξης.
Δεν υπάρχει κάτι μη απαραίτητο σε αυτό το θαυμάσιο προσκύνημα στο αρχετυπικό νουάρ, μια άρτια ταινία σε όλους τους τομείς – από την μελαγχολική μουσική του Τζέρι Γκόλντσμιθ μέχρι την έγχρωμη φωτογραφία του Τζον Αλόνζο και την δουλειά στα σκηνικά του Ρίτσαρντ Σάιλμπερτ (όλοι προτάθηκαν για Οσκαρ). Με άλλα λόγια μια ταινία που όχι απλώς δεν έχει γεράσει καθόλου στον χρόνο, αλλά σου δίνει την αίσθηση ότι όσο τα χρόνια περνούν τόσο πιο νέα γίνεται.
Βαθμολογία: 5
ΑΘΗΝΑ: ΣΤΟΥΝΤΙΟ
—————————————————–
ΠΡΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΕΠΙΣΗΣ
Η βραβευμένη γαλλική ταινία κινουμένων σχεδίων των Αμανέν Φρεντόν, Μπενζαμέν Μασούμπρ «O Μικρός Νικόλας: Τι περιμένουμε για να είμαστε ευτυχισμένοι;» (Le petit Nicolas: Qu’est-ce qu’on attend pour être heureux?, 2022)
Βασίζεται στα αγαπημένα κόμικς και παιδικά βιβλία των Ζαν Ζακ Σεμπέ και Ρενέ Γκοσινί πάνω στις περιπέτειες ενός σκανταλιάρικου αγοριού, του Νικόλα (έχει περάσει και με ηθοποιούς στον κινηματογράφο).
Η ταινία προβάλλεται μεταγλωττισμένη με τις φωνές των Γιάννη Καραούλη, (Νικόλας), Άρη και Ζωής Κυπριανού κ.α. (σε περισσότερες από 70 αίθουσες της Ελλάδας).
Mια ακόμη βόλτα στο φανταστικό σύμπαν της Marvel, εντελώς γυναικεία αυτή την φορά, υπόσχεται στους φαν του η ταινία «The Marvels» (ΗΠΑ, 2023) με τις Μπρι Λάρσον, Τεϊόνα Πάρις και Ιμαν Βαλάνι έτοιμες να σώσουν τους γαλαξίες από το απόλυτο κακό.
Η σκηνοθεσία είναι της Νία Ντα Κόστα που συνεργάστηκε στο σενάριο με τις Μέγκαν Μακ Ντόνελ ,Ελίσα Κάρασικ (σε περισσότερες από 110 αίθουσες της Ελλάδας).
Το ελληνικό ντοκιμαντέρ «Arte Povera- the documentary» (2023) του Φώτη Γεωργιάδη είναι το χρονικό της δημιουργίας του πρώτου ελληνικού χιπ χοπ δίσκου στο οποίο η ραπ μουσική συνδυάζεται με την κλασική (VILLAGE ΜΑΡΟΥΣΙ – VILLAGE ΠΑΓΚΡΑΤΙ κ.α.)
