Ο Matthew Perry, ο οποίος άφησε εντελώς απρόσμενα την τελευταία του πνοή σε ηλικία 54 ετών, υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους τηλεοπτικούς αστέρες των τελευταίων τριών δεκαετιών χάρη στον ρόλο του στην κωμική σειρά του NBC «Φιλαράκια», η οποία συνέχισε να είναι εξαιρετικά δημοφιλής για πολλά πολλά χρόνια, ακόμα και στην εποχή του streaming.
Όσοι δεν την είχαν δει ή την είχαν παρακολουθήσει αποσπασματικά μόνο κατά την εποχή της μεγάλης της δόξας, στρώθηκαν μπροστά από την πλατφόρμα του Netflix κατά τη διάρκεια της καραντίνας και, πριν το καταλάβουν, βρήκαν εκεί μια παρηγοριά, μια παρέα. Η σειρά είναι τεράστια – όχι σε αριθμό επεισοδίων μόνο – σε δυναμική, σε εκτόπισμα, σε επηρροή και ο Matthew Perry έδωσε μια ερμηνεία ως Chandler Bing τόσο ανεξίτηλη που είναι σχεδόν αδύνατον να ξεχωρίσει κανείς τον άνθρωπο από τον ρόλο.
Ενώ όμως έκανε εκατομμύρια ανθρώπους να γελούν μέχρι δακρύων σε κάθε επεισόδιο, ο διάσημος ηθοποιός ήταν εγκλωβισμένος σε έναν οδυνηρό φαύλο κύκλο εθισμού και πάλευε με άοκνους δαίμονες που προέρχονταν από μια παιδική ηλικία μοιρασμένη ανάμεσα στους χωρισμένους γονείς του, κατά τη διάρκεια της οποίας ένιωθε μια αίσθηση εγκατάλειψης και από τους δύο.
Μια κατεστραμμένη παιδική ηλικία
Η μητέρα του Matthew Perry, Suzanne Marie Morrison, ήταν μια Καναδή βασίλισσα της ομορφιάς που αργότερα έγινε δημοσιογράφος και διετέλεσε γραμματέας Τύπου του πρωθυπουργού Pierre Trudeau. Ο πατέρας του ήταν Αμερικανός ηθοποιός και πρώην μοντέλο, που πρωταγωνιστούσε σε διαφημίσεις για το aftershave Old Spice. Ο Perry, ήδη από την εφηβεία του, βάδισε στα βήματα του πατέρα του, John Bennett Perry, δουλεύοντας ως ηθοποιός.
Ως παιδί χωρισμένων γονιών, πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στον Καναδά με τη μητέρα του, η οποία ξαναπαντρεύτηκε σύντομα και απέκτησε άλλα τέσσερα παιδιά. Από την ηλικία των 10 ετών, όμως, ο Perry άρχισε να παρεκτρέπεται. Τα φόστωσε στον κόκορα, άρχισε να κλέβει χρήματα, να καπνίζει, ενώ, όπως αποκάλυψε χρόνια μετά στην εκπομπή του Jimmy Kimmel, στην πέμπτη δημοτικού ξυλοκόπησε έναν συμμαθητή του, ο οποίος τύχαινε να είναι ο γιος του τότε Καναδού πρωθυπουργού και σημερινός πρωθυπουργός του Καναδά ο ίδιος, Justin Trudeau.
Στα 14 άρχισε να πίνει αλκοόλ και μέχρι τα 18 το ποτό είχε μπει για τα καλά στην καθημερινότητά του. Παράλληλα, όμως, έπαιζε τέννις. Και μάλιστα θεωρούνταν κορυφαίος παίκτης junior στον Καναδά με πολλές πιθανότητες για μια πολύ επιτυχημένη καριέρα στο τέννις. Ωστόσο, όταν σε ηλικία 15 ετών μετακόμισε στο Λος Άντζελες για να ζήσει με τον πατέρα του, ήρθε αντιμέτωπος με τεράστιο ανταγωνισμό. Έτσι, στράφηκε στην υποκριτική.
Τα πρώτα βήματα
Ο Perry είχε εμφανιστεί σε περισσότερες από μια ντουζίνα κωμικές σειρές πριν ενταχθεί στο βασικό καστ της σειράς «Φιλαράκια» το 1994. Η νευρική, επιπόλαιη γοητεία αυτού του νεαρού «παρία» είχε μεγάλη απήχηση κι έτσι από πολύ νωρίς άρχισε να κάνει εμφανίσεις τόσο σε τηλεοπτικές σειρές όσο και σε ταινίες. Ο Perry έκανε guest εμφανίσεις στο «Not Necessarily the News» το 1983, στο «Charles in Charge» το 1985 και στο «Silver Spoons» το 1986. Το 1987 και το 1988, έπαιξε τον Chazz Russell στην τηλεοπτική σειρά «Second Chance» (που αργότερα ονομάστηκε «Boys Will Be Boys»). Το 1990 ο Perry συμμετείχε στην κωμική σειρά «Sydney» του CBS, το 1991, έκανε μια guest εμφάνιση στο Beverly Hills, ενώ το 1993 ήρθε και ο πρώτος του πρωταγωνιστικός ρόλος στην κωμική σειρά «Home Free» του ABC, η οποία όμως δεν έκανε και πολύ μεγάλη επιτυχία.
Το μεγάλο του «μπρέικ»
Ποιος μπορεί να ξεχάσει την αγωνία του Joey για το πότε θα ερχόταν το μεγάλο του «μπρέικ», ο ρόλος δηλαδή που θα τον έκανε διάσημο και θα έθετε τα θεμέλια για μια μακρά και λαμπερή καριέρα; Αυτή η αγωνία μάλλον ανήκει σε κάθε νέα ή νέο ηθοποιό. Για κάποιους έρχεται η στιγμή, για τους περισσότερους δεν έρχεται ποτέ. Για τον Matthew Perry, αλλά και τους συμπαίκτες του, ήρθε το 1994 με τα «Φιλαράκια». Όταν πήρε για πρώτη φορά το σενάριο στα χέρια του, όπως έχει δηλώσει ο ίδιος, όμως φαντάστηκε αμέσως τον εαυτό του μέσα σε αυτό το πρότζεκτ. «Όταν διάβασα το σενάριο για τα Φιλαράκια, ήταν σαν κάποιος να με ακολουθούσε για ένα χρόνο, κλέβοντας τα αστεία μου, αντιγράφοντας τους τρόπους μου, αναπαράγοντας την άποψή μου για τη ζωή», είχε δηλώσει.
Το να πούμε ότι ποτέ δεν έκανε κάτι τόσο καλό όσο τα «Φιλαράκια», πριν ή μετά, δεν σημαίνει ότι μειώνουμε το επίτευγμά του. Ο Perry ξεχώριζε, είχε μια πολύ ξεχωριστή ολόδική του προσέγγιση στην κωμωδία. Κατείχε πάντα και απόλυτα τον ρυθμό της, η σωματικότητά του ήταν απόλυτα ξεκαρδιστική. Όταν όμως το απαιτούσε η σκηνή, γινόταν συγκινητικά εύθραυστος. Ήταν απόλυτα προσηλωμένος στο τι απαιτούσε κάθε φορά μια σκηνή. Η σειρά γνώρισε τεράστια επιτυχία που ξεπέρασε τα σύνορα των ΗΠΑ.
Και η φήμη που ο Perry επιθυμούσε για χρόνια ήρθε και με το παραπάνω. Όμως, σε αντίθεση με ότι πίστευε, η αναγνώριση αυτή δεν έφερε λύση στα προβλήματά του. «Ήθελα τόσο πολύ να γίνω διάσημος», είχε δηλώσει στους New York Times το 2002. «Θέλεις την προσοχή, θέλεις τα λεφτά και θέλεις το καλύτερο τραπέζι στο εστιατόριο. Δεν σκέφτηκα ποιες θα ήταν οι επιπτώσεις». Με την απώλεια κάθε ανωνυμίας, ο εθισμός του άρχισε να μεγαλώνει καθημερινά. Ακριβώς όπως μεγάλωνε και το άγχος του για το εάν θα γελάσει το κοινό. Η αγωνία του Chandler να είναι ο πιο αστείος άνθρωπος στο δωμάτιο έγινε το μεγάλο βάσανο του Perry. Άρχισε να πίνει περισσότερο με την ελπίδα ότι η βότκα θα διόρθωνε τα πράγματα που δεν είχε διορθώσει η φήμη.
Η μάχη με τα χάπια και το αλκοόλ
Για καιρό, η μάχη του με τους διάφορους εθισμούς ήταν κοινό μυστικό στο πλατό της σειράς. Ακόμα και το κοινό, μπορούσε να παρακολουθήσει τη φρικτή μάχη του με τους εθισμούς μέσα από τις διαρκείς αυξομειώσεις βάρους του από σεζόν σε σεζόν. Εμφανιζόταν πάντα στα γυρίσματα, αλλά μερικές φορές έλεγε τα λόγια του συγκεχυμένα. Είχε συμβεί ακόμα και να αποκοιμηθεί κατά τη διάρκεια του γυρίσματος και να τον ξυπνήσει ο Matt LeBlanc λίγο πριν τη στιγμή της ατάκας του.
Όλοι γνώριζαν αλλά κανείς δεν μιλούσε. Μέχρι που κάποια στιγμή κι ενώ ο Perry ήταν σε τραγική κατάσταση, η Jennifer Aniston αποφάσισε να του μιλήσει ανοιχτά. Του είπε πως όλοι γνώριζαν, μπορούσαν να μυρίσουν το αλκοόλ στην αναπνοή του. Τον Perry τον συγκίνησε αυτή η κίνηση. Ενιωσε το νοιάξιμο των συνεργατών και φίλων του πουσυσπειρώθηκαν για να τον στηρίξουν. Και προσπάθησε να απεξαρτηθεί πολλές φορές.
Οι προσπάθειες απεξάρτησης όμως ήταν δύσκολες και κατέληξε να μπαινοβγαίνει σε κλινικές αποτοξίνωσης. Το 1997, ένα ατύχημα με τζετ σκι τον άφησε με εθισμό στο παυσίπονο Vicodin. Ακολούθησαν προβλήματα με το αλκοόλ, τη μεθαδόνη και τις αμφεταμίνες και το 2000 νοσηλεύτηκε με παγκρεατίτιδα. Κάποια στιγμή είχε δηλώσει στο BBC Radio 2 ότι είχε κενό μνήμης από τα γυρίσματα της σειράς για τρία ολόκληρα χρόνια. «Ήμουν λίγο εκτός εαυτού εκείνη την εποχή, κάπου μεταξύ της τρίτης και της έκτης σεζόν». Μετά από αμέτρητες προσπάθειες απεξάρτησης, ο Perry ισχυριζόταν ότι υπήρξε ως επί το πλείστον νηφάλιος από το 2001 – «εκτός από περίπου 60 ή 70 άτυχες στιγμές».
Όταν τα Φιλαράκια έφτασαν στο τελευταίο τους επεισόδιο τρία χρόνια αργότερα, οι ηθοποιοί, το συνεργείο και το κοινό έκλαιγαν. Ο Perry είπε ότι δεν ένιωσε τίποτα. «Δεν μπορούσα να καταλάβω αν αυτό οφειλόταν στα οπιοειδή που έπαιρνα ή αν ήμουν γενικά νεκρός μέσα μου».
Μετά τα «Φιλαράκια» τι;
Μετά από μια τόσο μεγάλη επιτυχία, ήταν δύσκολο για όλα τα μέλη του καστ να επαναλάβουν αυτή την επιτυχία. Ο Perry συμμετείχε ως τηλεοπτικός παραγωγός στο «Studio 60 on the Sunset Strip» του Aaron Sorkin και έπαιξε αξιομνημόνευτους ρόλους στο «The West Wing» και στο «Ally McBeal». Περισσότερες κωμικές σειρές ήρθαν και έφυγαν. Έπαιξε έναν ραδιοφωνικό παρουσιαστή αθλητικών εκπομπών στο «Go On», έναν διευθυντή αθλητικής αρένας στο «Mr Sunshine» και έναν ακατάστατο συγκάτοικο στο «The Odd Couple».
Στη μεγάλη οθόνη, τον είδαμε στο πλευρό του Bruce Willies στην ταινία «The Whole Nine Yards», καθώς και η ρομαντική κωμωδία «Fools Rush In» με τη Salma Hayek, ενώ αργότερα συνεργάστηκε με τον Zac Efron στο «17 Again». Το 2016 έγραψε επίσης ένα θεατρικό έργο με τίτλο The End of Longing – το οποίο, όπως σημείωσαν οι Times, «εξερευνά την αναζήτηση των χαρακτήρων του για αγάπη και δέσμευση και τη ζημιά που μπορεί να προκληθεί όταν αυτά τα πράγματα συνεχίζουν να απουσιάζουν από τη ζωή».
Το κώμα και ένα ασυνήθιστα ειλικρινές αφήγημα
Εν τω μεταξύ, τα προβλήματα υγείας του έφτασαν σε κρίσιμο σημείο το 2018. Το παχύ έντερό του «εξερράγη» λόγω κατάχρησης οπιούχων, με αποτέλεσμα να χρειαστεί επτάωρη χειρουργική επέμβαση και να του δοθεί 2% πιθανότητα να βγάλει την πρώτη νύχτα. Τα κατάφερε, αλλά πέρασε τις επόμενες δύο εβδομάδες σε κώμα. «Είχα σχεδόν αυτοκτονήσει», έγραψε ο ίδιος αργότερα. «Δεν ήμουν ποτέ των πάρτυ – η λήψη όλων αυτών των φαρμάκων, και ήταν πολλά φάρμακα, ήταν απλώς μια μάταιη προσπάθεια να νιώσω καλύτερα».
Μετά την παρατεταμένη παραμονή του στο νοσοκομείο, ο Perry άρχισε να γράφει την ιστορία της ζωής του ως σημειώσεις στο τηλέφωνό του. Όταν έφτασε τις 110 σελίδες, τις έδειξε στον μάνατζέρ του, ο οποίος του είπε να συνεχίσει. Δούλευε για περίπου δύο ώρες την ημέρα, όχι περισσότερο μιας και όπως είχε πει, «Ήταν δύσκολο να αντιμετωπίσω όλα αυτά τα πράγματα. Κάθε φορά που έπεφτα πάνω σε κάτι που δεν ήθελα πραγματικά να μοιραστώ, σκεφτόμουν τους ανθρώπους που θα βοηθούσα και αυτό με κρατούσε σε εγρήγορση».
Στα απομνημονεύματά του, που κυκλοφόρησαν περίπου έναν χρόνο πριν τον ξαφνικό του θάνατο, ο Perry αποκάλυψε πως είχε ξοδέψει συνολικά 7 εκατομμύρια δολάρια προσπαθώντας να αποτοξινωθεί, είχε παρακολουθήσει 6.000 συναντήσεις των Ανώνυμων Αλκοολικών, είχε 15 περιόδους αποτοξίνωσης και πήγαινε σε θεραπεία δύο φορές την εβδομάδα για 30 χρόνια. «Είναι ακόμα μια καθημερινή διαδικασία βελτίωσης. Κάθε μέρα. Δεν τελειώνει επειδή το έκανα αυτό» γράφει χαρακτηριστικά.
Το 2012 μετέτρεψε το εξοχικό του στην παραλία του Μαλιμπού, αξίας 10 εκατομμυρίων δολαρίων, σε κέντρο αποτοξίνωσης για άνδρες, το Perry House, και το έργο βραβεύτηκε από τον Λευκό Οίκο τον επόμενο χρόνο. Το πούλησε δύο χρόνια αργότερα, αλλά δήλωσε ότι εξακολουθούσε να είναι αφοσιωμένος στην παροχή υπηρεσιών για τους ανθρώπους σε διαδικασία απεξέρτισης. Τώρα, μετά το θάνατό του, αυτό του το έργο ίσως να είναι και η μεγαλύτερη παρακαταθήκη του. Όσο για τον Chandler, χάρη στην απόλυτη αφοσίωση του Matthew Perry στον ρόλο αυτό, θα μείνει για πάντα ζωντανός όσο υπάρχουν άνθρωποι που βλέπουν «Φιλαράκια».