Είναι πλέον ασύλληπτα τα ποσά που ξοδεύουν άνθρωποι σε όλο τον κόσμο κατά τη διάρκεια του Χάλογουιν. Ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, ο οικονομικός αντίκτυπος της «τρομακτικής περιόδου» (spooky season) όπως την αποκαλούν συχνά, είναι πλεόν δυσθεώρητος. Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του BBC, το Εθνικό Ίδρυμα Λιανικού Εμπορίου (NRF) αναμένει ότι το 2023 οι δαπάνες για τον εορτασμό του Χάλογουιν θα ανέλθουν στα 12,2 δισεκατομμύρια δολάρια, ξεπερνώντας το περσινό ρεκόρ των 10,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Παρόλο που τα έξοδα για το Χάλογουιν δεν συγκρίνονται με εκείνα του Χάνουκα ή των Χριστουγέννων, γιορτών που επικεντρώνονται στα δώρα, ή με την δαπανηρή οικογενειακή γιορτή της Ημέρας των Ευχαριστιών (Thanksgiving), οι ειδικοί λένε ότι οι καταναλωτές εξακολουθούν να μην μπορούν να αντισταθούν στο να ξοδέψουν αλόγιστα κατά τη διάρκεια της «τρομακτικής περιόδου». Τα στοιχεία της NRF δείχνουν ότι οι Αμερικανοί ξοδεύουν κατά μέσο όρο 108 δολάρια ο καθένας σε κοστούμια, γλυκά, διακοσμητικά για το σπίτι και είδη για πάρτι.
Για πολλούς ανθρώπους, το Χάλογουιν μπορεί να εξελιχθεί σε μια ολόκληρη σεζόν εκδηλώσεων για ενήλικες και παιδιά. Οι έμποροι λιανικής επωφελούνται από τη δημοτικότητά της αναπτύσσοντας κάθε σεζόν μια σειρά από νέα τεχνάσματα για να αυξήσουν τις πωλήσεις σε γλυκά, κολοκύθες και κάθε είδους εμπορεύματα.
Το τελετουργικό του Χάλογουιν
Χιλιετίες πριν, η γιορτή που είναι γνωστή σε όλο τον δυτικό κόσμο ως Χάλογουιν ήταν μια πολύ πιο επίσημη περίσταση. Γνωστή στους Κέλτες ως Σαμχάιν, αντιπροσώπευε το τέλος του καλοκαιριού και αποτελούσε μια ημέρα κατά την οποία το φράγμα μεταξύ των ζωντανών και των νεκρών θεωρούνταν το πιο διαπερατό. Έτσι, οι άνθρωποι πίστευαν ότι τα πνεύματα, τόσο τα καλά όσο και τα κακά, κυκλοφορούσαν ελεύθερα στη Γη. Η μεταμφίεσή τους και η προσφορά κερασμένων ήταν ένας τρόπος κατευνασμού της πιθανής οργής τους. Σήμερα, οι τελετουργίες αυτές τελούνται κυρίως από έναν σχετικά μικρό αριθμό νεοπαγανιστών πιστών.
Αλλά όσοι γιορτάζουν το Χάλογουιν σήμερα, ανεξαρτήτως των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων, συμμετέχουν στις εκδηλώσεις για έναν άλλο λόγο: την κοινωνικότητα. Αλλη μια πτυχή που καθιστά το Χάλογουιν ιδιαίτερα δημοφιλές είναι όλα εκείνα τα αντικείμενα που συνδέονται με τον εορτασμό του – τις καραμέλες, τις κολοκύθες και τα κοστούμια. Όλα αυτά τα αντικείμενα είναι αναπόσπαστο μέρος της τελετουργίας της γιορτής και οι περισσότεροι είναι παραπάνω από πρόθυμοι να τα αγοράσουν.
Ανθεκτικό και στον κορωνοϊό
Τέτοιες δαπάνες είναι σε μεγάλο βαθμό ανθεκτικές στην ύφεση και συνεχίζονται και σε δύσκολες οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες. Οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να ψωνίζουν ακόμη και σε κακές εποχές. Παρόλο που η πανδημία οδήγησε αρκετά καταστήματα σε δυσχέρεια το 2020, οι δαπάνες για το Χάλογουιν παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα ακόμη και κατά τη διάρκεια της εποχής του κορωνοϊού. Το 2020, το NRF ανέφερε ότι οι καταναλωτές εξακολουθούσαν να ξοδεύουν υπέρογκα ποσά σε αγαθά για τις γιορτές.
Φέτος, αναμένεται ότι η συμμετοχή στους εορτασμούς του Χάλοουιν θα είναι η υψηλότερη των τελευταίων ετών. Για παράδειγμα, τα στοιχεία του NRF δείχνουν ότι περίπου το 32% των ερωτηθέντων σκοπεύουν να διοργανώσουν ή να παραστούν σε κάποιο πάρτι – αριθμός που πλησιάζει τα επίπεδα του 2019, λίγο πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας.
Οι Αμερικανοί αναμένεται επίσης να ξοδέψουν φέτος 3,9 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο για τη διακόσμηση του σπιτιού – περίπου το ένα τρίτο όλων των αγορών τους – μιας και ορισμένα είδη διακόσμησης μπορεί να ανέρχονται σε εκατοντάδες, ακόμη και χιλιάδες δολάρια.
Ψώνια και γοητεία
Οι έμποροι λιανικής πώλησης σε όλο τον κόσμο κατανοούν τη γοητεία της περιόδου και τη χρησιμοποιούν προς όφελός τους για να κρατήσουν τους καταναλωτές σε αγοραστικό κλίμα. Οι τυμπανοκρουσίες του Χάλογουιν ξεκινούν πολύ πριν από τις 31 Οκτωβρίου. Μεταξύ του στολισμού των σπιτιών και του εφοδιασμού σε γλυκά, όλο το μήνα οι καταναλωτές κάνουν αγορές που σχετίζονται με το Χάλογουιν ξεκινώντας εβδομάδες νωρίτερα, μόλις εμφανιστούν τα προϊόντα στα ράφια.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συμβάλλουν στην τόνωση των πωλήσεων, καθώς πολλοί χρήστες μοιράζονται φωτογραφίες με τη διακόσμηση των σπιτιών τους ή τις στολές τους. Η Katherine Cullen, αντιπρόεδρος βιομηχανικών και καταναλωτικών ερευνών στο NRF, ανέφερε μιλώντας στο BBC ότι μεγάλο μέρος της αύξησης της δημοτικότητας του Χάλογουιν προέρχεται από τους νέους που δημοσιεύουν τις στολές τους στα κοινωνικά δίκτυα.
«Είναι, ξαφνικά, πολύ εύκολο να μοιραστείς τη δημιουργικότητά σου ευρύτερα», ανέφερε. «Νομίζω ότι αυτό κράτησε ζωντανές όλες αυτές τις γιορτές και μάλιστα στο προσκήνιο για πολλούς καταναλωτές».
Προσθέστε όλους αυτούς τους παράγοντες μαζί και το αποτέλεσμα είναι η αύξηση της κατανάλωσης – ακόμη και όταν σφίγγουν οι τσέπες των καταναλωτών καθώς αυξάνεται το κόστος ζωής. Η οικονομική αβεβαιότητα οδηγεί τους καταναλωτές να προσκολλώνται σε τελετουργίες, συμφωνούν οι ειδικοί, ιδίως σε εκείνες που δεν απαιτούν τις μεγάλες δαπάνες και τις οικογενειακές προσδοκίες των πιο θρησκευτικών εορτών. Και σε έναν τρομακτικό κόσμο αυξήσεων των επιτοκίων και πολιτικών αναταραχών, μια ημέρα που επικεντρώνεται στη φαντασία μπορεί να αποτελέσει ευπρόσδεκτο βάλσαμο για τους ενήλικες.