Ο εκκεντρικός ακροδεξιός λαϊκιστής Χαβιέρ Μιλέι απέτυχε να κερδίσει τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών στην Αργεντινή, με τον κεντρώο υπουργό Οικονομικών Σέρτζιο Μάσα να κερδίζει απροσδόκητα τον «ριζοσπάστη» αντίπαλό του.
Οι υποστηρικτές του Milei, ενός αθυρόστομου πολιτικού αουτσάιντερ που περιγράφεται ως ένα αργεντίνικο συνονθύλευμα του Ντόναλντ Τραμπ, του Ζαΐρ Μπολσονάρου και του Μπόρις Τζόνσον, ήλπιζαν ότι οδεύει προς μια συγκλονιστική απόλυτη νίκη παρόμοια με τον θρίαμβο-σοκ του Μπολσονάρου στη Βραζιλία το 2018.
Ωστόσο, με καταμετρημένο το 97% των ψήφων το βράδυ της Κυριακής, ο περονιστής αντίπαλός του, Μάσα, ήταν αυτός που κέρδισε με 36,6% των 26,3 εκατομμυρίων ψήφων. Ο Μίλεϊ – ο οποίος έχει υποσχεθεί να καταργήσει την κεντρική τράπεζα της Αργεντινής και να αποφύγει τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της, την Κίνα και τη Βραζιλία – ήρθε δεύτερος με 30%. Η τρίτη βασική υποψήφια, η συντηρητική πρώην υπουργός ασφαλείας, Πατρίσια Μπούλριτς, τερμάτισε τρίτη, με περίπου 23,8%.
Ο Massa, 51 ετών, και ο Milei, 53 ετών, θα αναμετρηθούν τώρα σε δεύτερο γύρο στις 19 Νοεμβρίου. Για μια καθαρή νίκη, ένας υποψήφιος θα χρειαζόταν πάνω από το 45% των ψήφων ή πάνω από το 40% με προβάδισμα άνω των 10 μονάδων έναντι του στενότερου αντιπάλου του.
Μάσα: «Να ξέρετε ότι ως Πρόεδρος δε θα σας απογοητεύσω»
Απευθυνόμενος σε εκατοντάδες ενθουσιασμένους υποστηρικτές του στα κεντρικά γραφεία της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Μάσα εκφώνησε μια νηφάλια ομιλία με την υπόσχεση να ηγηθεί μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας που θα ξεκινήσει «μια νέα φάση στην πολιτική ιστορία της Αργεντινής». «Να ξέρετε ότι ως πρόεδρος δεν θα σας απογοητεύσω», είπε, υποσχόμενος «μια χώρα χωρίς αβεβαιότητα». «Η Αργεντινή είναι μια μεγάλη οικογένεια και αυτό που χρειάζεται είναι κάποιος που θα εργάζεται 24 ώρες το 24ωρο για να την προστατεύει».
Μιλέι: «Η αλλάζουμε ή βουλιάζουμε»
Ο Μιλέι προέτρεψε τους απογοητευμένους οπαδούς του να γιορτάσουν το «ιστορικό επίτευγμα» της επίτευξης του δεύτερου γύρου μόλις δύο χρόνια μετά την ίδρυση του κόμματός τους, La Libertad Avanza (Ελευθερία Προχωρά). «Σήμερα είναι μια ιστορική ημέρα, διότι τα δύο τρίτα των Αργεντινών ψήφισαν υπέρ της αλλαγής», δήλωσε ο Milei, προσθέτοντας: «Ή αλλάζουμε ή βουλιάζουμε».
Σύμφωνα με τους ανταποκριτές του Guardian στο Μπουένος Αιρες, η Αργεντινή θα παραμείνει ακόμη έναν μήνα σε βαθιά αβεβαιότητα, οικονομική αναταραχή και ψευδείς ειδήσεις, πριν από την αναμέτρηση μεταξύ του Μάσα και του Μιλέι, ενός ελευθεριακού οικονομολόγου που μπήκε στον κόσμο της πολιτικής όταν το 2021 εξελέγη στο Κογκρέσο. Και εκτιμούν ότι η νίκη του Μάσα δεν είναι εξασφαλισμένη, δεδομένου ότι πολλοί από τους δεξιούς ψηφοφόρους του Μπούλριτς ενδέχεται να μεταναστεύσουν στον Μιλέι.
Ο Μίλεϊ επαγγέλεται την καλύτερη κυβέρνηση στην ιστορία της Αργεντινής
Καθώς ψήφιζε την Κυριακή, ο Μίλεϊ, ο οποίος έγινε διάσημος ως τηλεοπτικός ειδήμων που είχε την τάση να παραληρεί για το ταντρικό σεξ, ισχυρίστηκε ότι θα μπορούσε να ηγηθεί «της καλύτερης κυβέρνησης στην ιστορία» αν εκλεγεί.
«Θα αποφασίσουμε αν μπορούμε να κάνουμε την Αργεντινή ξανά δύναμη ή αν θα μετατραπούμε στη μεγαλύτερη παραγκούπολη της Γης», είπε ο λαϊκιστής πολιτικός αφού σπρώχτηκε μέσα από μια θάλασσα υποστηρικτών και δημοσιογράφων για να φτάσει σε ένα πανεπιστημιακό εκλογικό κέντρο.
Οι οργισμένοι ψηφοφόροι και το αλυσοπρίονο του Μιλέϊ
Η Μαρσέλα Παγκάνο, μια τηλεοπτική δημοσιογράφος που διεκδικεί μια θέση στο Κογκρέσο με το κόμμα La Libertad Avanza, προέβλεψε ότι οι οργισμένοι ψηφοφόροι ήταν έτοιμοι να «διώξουν» τους παραδοσιακούς πολιτικούς που πολλοί κατηγορούν για τη βύθιση του 40% των πολιτών στη φτώχεια και τον τριψήφιο πληθωρισμό.
«Πιστεύω ότι είναι ο μόνος που μπορεί να σηκώσει την Αργεντινή από το έδαφος», δήλωσε η Παγκάνο για τον Μιλέι, ο οποίος έκανε το αλυσοπρίονο ένα από τα κύρια εμβλήματα της εκστρατείας του – υποτίθεται για να συμβολίσει τα σχέδια περικοπής των δαπανών και διαμελισμού του πολιτικού κατεστημένου.
Οι Μπολσονάρο ελπίζουν σε έναν θρίαμβο Μίλεϊ
Επιφανή μέλη της ακροδεξιάς της Νότιας Αμερικής πέταξαν στην Αργεντινή ελπίζοντας σε έναν θρίαμβο του Μίλεϊ που θα δώσει ώθηση στο κίνημά τους μετά την απώλεια της εξουσίας πέρυσι από τον αριστερό Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, τον Οκτώβριο του 2022.
Ο γιος του βουλευτή Μπολσονάρου, Εντουάρντο Μπολσονάρου, ταξίδεψε στο Μπουένος Άιρες για να χαιρετίσει το «ασυγκράτητο κίνημα» του Μίλεϊ – σχόλια που η αργεντίνικη εφημερίδα Clarín ανέφερε ότι παραβιάζουν τους εκλογικούς νόμους της χώρας. «Το φαινόμενο που βλέπετε στους δρόμους είναι το ίδιο φαινόμενο που ζήσαμε στη Βραζιλία το 2018», υποστήριξε ο Εντουάρντο Μπολσονάρου αναφερόμενος στη σαρωτική νίκη του πατέρα του.
Νοτιοαμερικανοί αριστεροί είχαν επίσης εμφανιστεί στο Μπουένος Άιρες κατά την προεκλογική περίοδο για να ενισχύσουν την αρχικά υποτονική εκστρατεία του Μάσα, συμπεριλαμβανομένων αρκετών Βραζιλιάνων spin doctors που βοήθησαν τον Λούλα να νικήσει τον Μπολσονάρου στις ιστορικές εκλογές του περασμένου έτους.
«Αντιταχθείτε στον Μίλεϊ»
Ένα βίντεο κοινωνικής δικτύωσης βραζιλιάνικης κατασκευής που κυκλοφόρησε την παραμονή των εκλογών της Κυριακής συνέκρινε τον Μίλεϊ με τον Μπολσονάρου και προέτρεπε τους Αργεντινούς ψηφοφόρους να τον αντιταχθούν. «Αυτός ο άνθρωπος εξελέγη στη Βραζιλία και ήταν ένας εφιάλτης», ανέφερε ένας ισπανόφωνος αφηγητής για τη διακυβέρνηση του Μπολσονάρου κατά τη διάρκεια της οποίας εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι πέθαναν από το Κόβιντ και η Βραζιλία έγινε διεθνής παρίας. «Η Αργεντινή δεν χρειάζεται να περάσει από αυτό».
Ο Μίλεϊ κίνδυνος για τη δημοκρατία
Μια εκστρατεία αφισών του Μάσα προειδοποίησε τους πολίτες για τις πιο ριζοσπαστικές ιδέες του Μίλεϊ, οι οποίες περιλαμβάνουν τη νομιμοποίηση της πώλησης ανθρώπινων οργάνων, και υποστήριξε ότι θα βυθίσει την Αργεντινή σε μια οικονομική κατάρρευση τύπου 2001. «Ο Economist λέει ότι ο Milei αποτελεί κίνδυνο για τη δημοκρατία της Αργεντινής», ανέφερε μία. «Σοβαρά θα τον ψηφίσετε;».
Ο Massa και οι σύμμαχοί του ενέτειναν την εκστρατεία τους μετά την εκπληκτική νίκη του Milei στις προκριματικές εκλογές του Αυγούστου -μια πρόβα τζενεράλε για τις εκλογές- καταργώντας τον φόρο εισοδήματος για τους περισσότερους πολίτες και επιδιώκοντας να αποστασιοποιηθούν από την πρώην πρόεδρο Cristina Fernández de Kirchner.
Οι προσπάθειες αυτές φάνηκε να αποδίδουν καρπούς, χθες Κυριακή, καθώς οι ψηφοφόροι προσήλθαν να εκλέξουν τον νέο πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο της Αργεντινής, καθώς και περίπου το ήμισυ του 257μελούς Κογκρέσου, το ένα τρίτο της Γερουσίας και αρκετούς κυβερνήτες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της πόλης και της επαρχίας του Μπουένος Άιρες.
Ο Άξελ Κικίλοφ, ένας σύμμαχος του Μάσα που επιδιώκει μια δεύτερη θητεία ως κυβερνήτης της επαρχίας του Μπουένος Άιρες -ένα κρίσιμο πεδίο εκλογικής μάχης στο οποίο κατοικεί σχεδόν το 40% του συνόλου των Αργεντινών ψηφοφόρων- τα πήγε επίσης καλύτερα από το αναμενόμενο, κερδίζοντας με σχεδόν 20%. Ο υποψήφιος του Μίλεϊ ήρθε τρίτος.
«Αυτή η ψήφος σημαίνει δικτατορία ποτέ ξανά», δήλωσε ο Κικίλοφ στους υποστηρικτές του, αναφερόμενος στην απόφαση του Μιλέι να υποβαθμίσει τον αριθμό των ανθρώπων που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια του στρατιωτικού καθεστώτος της Αργεντινής κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας.
Ο υποψήφιος του Milei για να γίνει δήμαρχος του Μπουένος Άιρες, ο Ramiro Marra, τερμάτισε στην τρίτη θέση με μόλις 13,9% των ψήφων.
«Η ψηφοφορία ήταν στημμένη», λένε οι οπαδοί Μίλεϊ, όπως άλλοτε του Μπολσονάρου
Οι απογοητευμένοι υποστηρικτές του Μιλέι που είχαν συγκεντρωθεί έξω από το ξενοδοχείο του ηγέτη τους ισχυρίστηκαν, χωρίς αποδείξεις, ότι η ψηφοφορία ήταν στημένη, όπως ακριβώς έκαναν οι οπαδοί του Μπολσονάρου μετά την ήττα του στις εκλογές του 2022 στη Βραζιλία.
«Πονάει η ψυχή μου. Περίμενα ότι θα κέρδιζε στον πρώτο γύρο. Ξαφνιάστηκα», παραδέχτηκε ο Ιβάν Γκονζάλες, ένας 22χρονος Μιλιέστα που φορούσε καπέλο του Ντόναλντ Τραμπ και κρατούσε μια κίτρινη σημαία Γκάντσντεν – ένα λάβαρο της εποχής της Αμερικανικής Επανάστασης που χρησιμοποιείται από την αμερικανική ακροδεξιά και το κίνημα του Μιλιέστα.
Ο González κατηγόρησε τους «φοβικούς» αντιπάλους του Milei για την αποτυχία της Κυριακής, αλλά επέμεινε ότι δεν είχε εγκαταλείψει την ελπίδα για νίκη στον δεύτερο γύρο.