Η επικίνδυνη… ηρεμία που επικρατεί αυτή την περίοδο στο χώρο της παιδείας, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπονοήσει επίλυση των σοβαρών προβλημάτων που είχαμε τα τελευταία χρόνια στο χώρο των σχολείων αλλά και των πανεπιστημίων μας. Αυτά δε, αντί να υποχωρούν, μάλλον φουντώνουν.
Μπορούμε να διαλέξουμε να μην μιλάμε για αυτά, ειδικά όταν η επικαιρότητα δεν το ευνοεί.
Μπορούμε να διαλέξουμε όμως και να μιλάμε.
Ειδικά όταν τα θύματα των πρόχειρα σχεδιασμένων πολιτικών είναι συνήθως οι νέοι μας αλλά και οι εκπαιδευτικοί τους.
Για να μιλήσουμε πιο συγκεκριμένα:
–Νέος νόμος για την εκλογή των νέων διοικήσεων των ΑΕΙ. Επί σχεδόν ένα χρόνο οι διοικήσεις μεγάλων και πιο φημισμένων ΑΕΙ της χώρας δεν μπορούν να εκλέξουν διοίκηση. Πέρυσι, το ίδιο πέρασαν και άλλα Ιδρύματα, που αναζητούσαν επί μήνες λύσεις.
Γιατί; Εξαιτίας της μεθόδου συγκρότησης των Συμβουλίων διοίκησης των ΑΕΙ που θέλει εκλογή 6 εσωτερικών μελών, στην συνέχεια επιλογή από αυτά άλλων 5 εξωτερικών μελών και τέλος ανάδειξη του πρύτανη μεταξύ των πρώτων. Τα προβλήματα εδώ, έχουν διατυπωθεί παντοιοτρόπως.
Δεν επιλέγεις ζυγό αριθμό εσωτερικών μελών γιατί αυτά πιθανότατα ποτέ δεν θα καταλήξουν σε συμφωνία (το μοτίβο «3 εναντίον 3» το είδαμε συχνά). Επιπλέον δε, δεν βγάζεις πρύτανη μεταξύ των 6 πρώτων εκλεγμένων μελών ενός Συμβουλίου που συγκροτείται και από εξωτερικά μέλη, καθώς έτσι, εξαναγκάζεις ακόμη και τους ηθικότερους των πανεπιστημιακών να προχωρήσουν εκ των προτέρων σε συναλλαγές και να ενδώσουν στην…διαφθορά.
Αποτέλεσμα αυτού: το μεγαλύτερο πανεπιστήμιο της χώρας, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, μετά από εκλογική «φουρτούνα» περίπου 11 μηνών δεν εξέλεξε πρύτανη.
Και τι σκέφτηκε πριν ένα χρόνο για να το λύσει αυτό ο νομοθέτης;
Εάν δεν τα «βρίσκουν» μεταξύ τους οι 6 εκλεγμένοι του κάθε ΑΕΙ, να αποφασίζει για τα εξωτερικά του μέλη, η Σύγκλητος.
Δηλαδή, στην περίπτωση του ΑΠΘ, να αποφασίσει για 1600 μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού, ένα όργανο 57 μελών, το οποίο μάλιστα είναι απερχόμενο…
Πρόταση επαναδιατυπωμένη: Εάν η ατυχής -πρόσφατα νομοθετημένη- μέθοδος επιλογής των νέων διοικήσεων στα πανεπιστήμια παραμείνει, τα εσωτερικά της μέλη πρέπει να γίνουν 5 ή 7. Διαφορετικά, πρέπει να δοθεί αυξημένη ισχύς ψήφου στον πρώτο σε ψήφους πανεπιστημιακό για να ξεπερνιούνται αντίστοιχα προβλήματα. (Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο μετά από παρόμοια πολύμηνη διαδικασία κατέληξε τελικά σε συμφωνία όλων των υποψηφίων στο πρόσωπο του νέου πρύτανη του).
–Εξεταστικό σύστημα για τα ΑΕΙ. Η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής έλυσε ένα πρόβλημα (αυτό της εισόδου στα πανεπιστήμια με χαμηλές επιδόσεις), αλλά δημιούργησε πολλά περισσότερα.
Για παράδειγμα, γιατί ακόμη και σήμερα για τις Σχολές που απαιτούν ειδικά μαθήματα χρειάζονται 3 διαφορετικές Ελάχιστες Βάσεις Εισαγωγής για την είσοδο στα προγράμματα τους;
Γιατί υπάρχουν τμήματα με λιγότερους των δέκα εισακτέων (κάτι που ανέδειξε ακριβώς αυτό το εξεταστικό σύστημα) και δεν έχουν κλείσει;
Και το σημαντικότερο: Γιατί υποψήφιοι με 13.000 ή 14.000 μόρια (13 ή 14) δεν μπαίνουν σε σχολές των ΑΕΙ ενώ σε άλλες υποψήφιοι μπαίνουν με 8.000 μόρια (8) ;
Πρόταση1: Να δοθεί δυνατότητα στα ΑΕΙ να «κατεβάσουν» εάν το επιθυμούν τους συντελεστές τους και αντί του ορίου από 0,80 έως 1,20 που έχει οριστεί από το υπουργείο Παιδείας, να επιλέξουν το όριο 0,60 έως 1,20. Όπως είναι γνωστό, η ΕΒΕ μεταβάλλεται κάθε χρόνο και προκύπτει από τον μέσο όρο των επιδόσεων των υποψηφίων κάθε επιστημονικού πεδίου, πολλαπλασιαζόμενο με τον συντελεστή που ορίζει κάθε τμήμα.
Πρόταση 2: Να γίνουν αλλαγές στις Σχολές που απαιτούν ειδικά μαθήματα όπως π.χ οι Αρχιτεκτονικές. Σήμερα, όπως προαναφέρθηκε, απαιτούνται τρεις διαφορετικές βάσεις εισαγωγής (η γενική ΕΒΕ και δύο διαφορετικές βάσεις Ελεύθερου και Γραμμικού Σχεδίου). Έτσι, οι βάσεις των ειδικών μαθημάτων θα μπορούσαν να επιστρέψουν στο 10, όπως ίσχυε τα προηγούμενα χρόνια, ώστε να μην αλλάζουν ετησίως συναρτώμενες με τον γενικό μέσο όρο των επιδόσεων.
–Εσωτερικό Εράσμους. Η περίφημη διάταξη που θα δίνει τη δυνατότητα σε φοιτητές να μετακινούνται μεταξύ διαφορετικών ιδρυμάτων μέσα στη χώρα σε αντίστοιχα αντικείμενα, αλλά και μεταξύ των ίδιων ιδρυμάτων που εισήχθησαν, ούτε εφαρμόστηκε, ούτε αναμένεται (στο άμεσο μάλλον) να εφαρμοστεί.
Αντ αυτού, το φιλόδοξο πρόγραμμα, προς το παρόν έχει …παγώσει.
Και αν οι περισσότεροι φοιτητές ή φοιτήτριες περιφερειακών ΑΕΙ ζητήσουν να μετακινηθούν σε κεντρικό ΑΕΙ για ένα εξάμηνο αλλά δεν έχουν εξασφαλισμένη στέγη; Και τι θα κάνουν με τα μαθήματα της Σχολής τους το συγκεκριμένο εξάμηνο που θα σπουδάζουν σε άλλο ΑΕΙ;
Να θυμίσω εδώ ότι η διάταξη είναι υποχρεωτική για να εφαρμοστεί από τα ΑΕΙ.
–Πρακτική άσκηση των φοιτητών και φοιτητριών. Ο τελευταίος νόμος του υπουργείου Παιδείας προέβλεπε αμοιβή των νέων που κάνουν πρακτική άσκηση σε ένα συγκεκριμένο (υψηλό) ποσοστό επί του βασικού μισθού. Υπάρχουν τα χρήματα; Εφαρμόστηκε ποτέ;
–Το νέο «πολλαπλό βιβλίο». Μετά από χρόνια προετοιμασίας του προγράμματος, φτάνουμε στο τελευταίο μέρος του, όπου τα νέα βιβλία θα γραφτούν τελικά (με τις πολύπλοκες διαδικασίες που προβλέπονταν) σε λιγότερο από …5 μήνες. Δεν σχολιάζω ποιοι θα τα γράψουν (αυτό αποτελεί το αντικείμενο αυτοτελούς, χωριστού, σημειώματος). Ωστόσο, σήμερα κινδυνεύουμε να γράψουμε νέα βιβλία περίπου 20 χρόνια μετά την συγγραφή των προηγούμενων και αυτά, να είναι χειρότερα από τα παλιά…
Να θυμίσω εδώ ότι στη χώρα μας το ρεπορτάζ έχει καταγράψει περίπου δεκαοκτώ διαφορετικούς τρόπους εισαγωγής φοιτητών και φοιτητριών στην Ιατρική Σχολή Αθηνών (και κατ επέκταση και τα υπόλοιπα ΑΕΙ της χώρας)! Ένα «ρεσιτάλ» ανισότητας, το οποίο κανείς πολιτικός ποτέ δεν διόρθωσε παρά τις επιτυχημένες προσπάθειες να γίνει πιο σύνθετο και ανταγωνιστικό το εξεταστικό πρόγραμμα των τελειόφοιτων της Γ τάξης του Λυκείου που αποτελούν και την βασική, μεγαλύτερη, κατηγορία υποψηφίων.
Στο φόντο αυτό, βέβαια, αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα, ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της παιδείας μας σήμερα, δεν είναι η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων…
