«Δεν έχω ούτε τη γνώση ούτε την ηθική εξουσία να μιλήσω για το πώς φαίνονται τα πράγματα από την παλαιστινιακή οπτική γωνία».
Δείχνει άραγε αυτή η δήλωση στον «Γκάρντιαν» του Γιούβαλ Νώε Χαράρι την αμεροληψία του – παρά την εβραϊκή του καταγωγή;
Ή, αντιστρόφως, υπεκφεύγει; Πάντως δεν φανατίζει και δεν φανατίζεται.
Ούτε και η Ακρίτα… Απευθυνόμενη στον Πρόεδρό της ως «παρένθετη μητέρα», του πρότεινε για το γνωστό οικογενειακό του ζήτημα, το παράδειγμά της: «αγκαλιά, στοργή και προστασία για ένα παιδί που βρίσκεται ανάμεσά μας». Εννοούσε τον Τσακαλώτο;
Έπρεπε να συμβούν τα γεγονότα στη Γάζα για να σταματήσει η «ψύχωση» Κασσελάκη στα μίντια.
Τον αντικατέστησαν με πολεμικούς ανταποκριτές στα μέτωπα της μισαλλοδοξίας. Η Κουμουνδούρου πέρασε στα ψιλά.
Αλλά όπως η θεότητα προηγείται του Θεού, έτσι και τα μίντια προηγούνται του πολέμου. Η εμπειρία όμως, και από τα δύο, είναι η ίδια: εχθροπάθεια που καταλήγει στο έγκλημα.
Αυτό συμβαίνει τώρα εκεί. Πριν εβδομήντα τόσα χρόνια συνέβαινε κι εδώ. Μια στιγμή μες στο «προτσές» της Ιστορίας και να, ο «πατέρας πάντων» επί το έργον -που του αναθέσαμε: κτηνωδίες εκατέρωθεν.
Άκουγα γι’ αυτές τον απογοητευμένο από τους πολιτικούς, βετεράνο λιβανέζο διπλωμάτη Ghassan Salamé να απαντά σε δημοσιογράφο της «Λε Μοντ»: «Η διπλωματία», έλεγε, «απέτυχε στο Ισραήλ με ευθύνη της πολιτικής και των πολιτικών του Νετανιάχου. Ένα νέο κίνημα θα εμφανισθεί, όταν και εάν η Χαμάς θα διαλυθεί. Κι αυτό που θα συμβεί, θα είναι ότι οι πολεμιστές εκατέρωθεν δεν θα μπορούν πλέον να σταματήσουν τον πόλεμο. Διότι αν ο πόλεμος μοιάζει με θέατρο στην αρχή, τελειώνει σαν πραγματικότητα».
Εκεί είμαστε. Κι εδώ κι εκεί, και παντού, όταν ο μόνος λόγος υπάρξεως κι εδώ κι εκεί, και παντού, είναι ο εγωισμός και το χρήμα και οι πωλήσεις όπλων.
Ούτε η αγκαλιά, ούτε η στοργή, ούτε η προστασία του Τσακαλώτου.
Οι ανυπόφορες συνθήκες εκεί, κάνουν τον άνθρωπο τρομοκράτη. Εδώ, διαμεσολαβητή και ειρηνοποιό. Η διαφορά τους φαίνεται στην ούγια της μαντίλας ή της
Πράντα -που προτιμά ο Διάβολος αφήνοντας την μαντήλα για τον φανατικό Θεό.
Όμως τί φάρσα να κατασκευάζεις διαβαθμίσεις πίστης και απιστίας, μισαλλοδοξίας και φρόνησης! Τί γελοία εικόνα οι «κύκλοι» στην Κόλαση!
Κι όμως η Κόλαση έχει κύκλους. Και γράφονται Cantos για κάθε έναν χωριστά. Κι ο Δάντης βάζει τον άρπαγα Ουγκολίνο να τρώει τις σάρκες των παιδιών του.
Κι ο Παζολίνι, μετά τον «κύκλο των κοπράνων», δείχνει τον πρόεδρο, τον παπά και τον δικαστή στον «κύκλο του αίματος», να τα σκοτώνουν.
Δεν μας χρειάζεται ο Χαράρι για να (μην) αναλύσει τη φρίκη. Ούτε οι φοιτητέςτου Χάρβαρντ να τάσσονται υπέρ των Παλαιστινίων. Ούτε ακόμη κι αυτός ο κυνισμός του Σιοράν όταν αποφαίνεται πως ο πιο δειλός υπάλληλος καθηγητής, όπως και ο πιο βίαιος αναρχικός, είναι «εσωτερικά πολίτες» έστω κι αν «ο ένας προτιμά τις παντόφλες του και ο άλλος την βόμβα του», διότι «οι κύκλοι της επίγειας πολιτείας, όπως κι εκείνη της υποχθόνιας, εγκλείουν τα όντα σε μια καταραμένη κοινότητα και τα παρασύρουν στις ίδιες οδύνες όπου το να γυρέψει κανείς τις αποχρώσεις θα ήταν βαρετό». Ε, λοιπόν, όχι. Στις «διατυπώσεις» (στον Δάντη, στον Παζολίνι), τίποτα δεν γίνεται βαρετό.
Αυτό που χρειάζεται είναι να καταλάβουμε πως όλοι είμαστε Εβραίοι και όλοι είμαστε Παλαιστίνιοι ταυτόχρονα. Είμαστε δηλαδή «άνθρωποι» και για τα καλύτερα και για τα χειρότερα. Και επειδή μέσα σε τούτο τον κόσμο, που όλα συμφύρονται και περνάνε, «το μόνο που βασιλεύει είναι η Διατύπωση», δεν έχουμε παρά πριν περάσουμε στα έργα, να πούμε τα λόγια που τα πυροδοτούν.
Ο Σιμόν Πέρες τα είπε: «Ίσως την επόμενη φορά κερδίσω».
Προς το παρόν, κερδίζει ο Νετανιάχου και η Χαμάς.
Η ειρήνη δεν «ζητείται».
Όπως άλλωστε και η Αριστερά. Ο Κύρκος ήταν κι αυτός προφητικός:¹@ Σε συνέντευξή του, το 1991, στον «Ταχυδρόμο». Είχε πει: «Αριστερά δεν ζητείται. Ούτε είναι στα αζήτητα».
Σημειώνω ότι η Αριστερά τότε, ήταν δεν ήταν στο 4 %.
