Αν κάποιος άκουγε τις δηλώσεις του Στέφανου Κασσελάκη από τη Ν. Υόρκη για τα αποτελέσματα του δεύτερου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών θα σχημάτιζε την εντύπωση ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο μεγάλος θριαμβευτής. Ο κ. Κασσελάκης ούτε λίγο ούτε πολύ εμφανίστηκε ως ο αρχιτέκτονας της νίκης της αντιπολίτευσης σε Θεσσαλία και Θεσσαλονίκη και φυσικά στην Αθήνα. Η δική του στάση, λέει, ήταν αυτή που έδωσε τη νίκη. Η απόφαση να στηρίξει τους προοδευτικούς υποψηφίους.
Με λίγα λόγια ο κ. Κασσελάκης και ο ΣΥΡΙΖΑ ενώ, αναμφισβήτητα, είναι οι μεγάλοι χαμένοι των αυτοδιοικητικών εκλογών θέλουν μετά την κάλπη να πάρουν το ταμείο. Εμφανίζονται ως νικητές. Ως η ηγετική, η κινητήρια δύναμη που οδήγησε στην επικράτηση των προοδευτικών υποψηφίων. Είναι έτσι;
Ο Δούκας και η ανάγκη που έγινε φιλότιμο
Ο κ. Κασσελάκης πράγματι στήριξε, άνευ όρων, την υποψηφιότητα του Χάρη Δούκα στην Αθήνα. Τι άλλο, όμως, θα μπορούσε να κάνει; Τι άλλη επιλογή είχε μετά την αποτυχία του υποψηφίου του να περάσει στον δεύτερο γύρο; Να σφυρίζει αδιάφορα; Να δώσει γραμμή για λευκό και άκυρο; Ακόμα και αν έκανε μια τέτοια επιλογή ήξερε ότι δεν θα περνούσε. Θα έσπαγε, όπως έσπασε η γραμμή του ΚΚΕ για μη εμπλοκή των ψηφοφόρων του στη μάχη του δεύτερου γύρου στην Αθήνα.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ , λοιπόν, έκανε την ανάγκη φιλότιμο και στη συνέχεια την εμφάνισε ως πολιτική επιλογή. Παρουσίασε τον ΣΥΡΙΖΑ ως το όχημα που θα οδηγήσει, σε πρώτη φάση, στη συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων και στη συνέχεια στην κατάκτηση της εξουσίας. Πώς όμως εννοεί ο ΣΥΡΙΖΑ τις συνεργασίες;
Η αλήθεια είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κουλτούρα συνεργασιών. Συνεργάστηκε άψογα με τους «Ανεξάρτητους Έλληνες» του Πάνου Καμμένου. Ως γνωστόν την περίοδο 2015-2019 δεν υπήρχε καμία κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, ούτε και κυβέρνηση της αριστεράς. Υπήρχε συγκυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με ένα κόμμα που εξέφραζε απόψεις εθνικιστικές, ρατσιστικές και ομοφοβικές. Μπορεί στην Κουμουνδούρου να θέλουν να τα ξεχάσουν όλα αυτά αλλά η ιστορία ούτε αλλάζει, ούτε παραγράφεται.
Ο Καμμένος ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠαΣοΚ
Τι στάση υπήρχε τότε απέναντι στις καλούμενες προοδευτικές δυνάμεις; Ξεκάθαρα εχθρική. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ χειροκροτούσαν θερμά τις αισχρές αναφορές του κ. Καμμένου. «Στα τέσσερα εσείς» φώναζε ο αρχηγός των ΑΝΕΛ και η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ καμάρωνε. Ήταν η εποχή που στην Κουμουνδούρου πίστευαν ότι θα αφάνιζαν το ΠαΣοΚ, ότι το κόμμα που ίδρυσε ο Α. Παπανδρέου θα διαλυόταν. Στο πλαίσιο αυτό το να χειροκροτάς τη λάσπη του Καμμένου δεν θεωρούνταν και κάνα έγκλημα.
Η στάση του ΣΥΡΙΖΑ άλλαξε μετά την εκλογική του ήττα. Θυμήθηκε τις προοδευτικές δυνάμεις όταν βρέθηκε στην αντιπολίτευση. Και φυσικά όταν διεκδίκησε την επάνοδο του στην εξουσία. Μόνος του δεν μπορούσε. Αναγκάστηκε, τότε, ο Αλέξης Τσίπρας, προκειμένου να έχει αφήγημα επιστροφής στην εξουσία να μιλά για συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων. Ο εχθρός που ήθελε να εξαφανίσει, το ΠαΣοΚ, έγινε για λόγους τακτικής περιζήτητος εταίρος.
Οι αυταπάτες του Κασσελάκη
Στα χνάρια του Αλέξη Τσίπρα βαδίζει και ο κ. Κασσελάκης. Ο νέος αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ έπεσε θύμα της επικοινωνιακής φούσκας που συνόδευσε την εμφάνιση και την εκλογή του στην ηγεσία του κόμματος. Θεώρησε ότι θα ακολουθήσει κοσμογονία. Ότι θα υπήρχε τάχιστη ανάκαμψη του ΣΥΡΙΖΑ. Στο πλαίσιο αυτό δεν ήθελε πολλά πάρε-δώσε με τη Χαριλάου Τρικούπη. Ο κ. Κασσελάκης χαρακτήρισε το ΠαΣοΚ κεντροδεξιό κόμμα.
Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών διέλυσε τις αυταπάτες και του κ. Κασσελάκη. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ανέκαμψε αντιθέτως εμφάνισε και νέες απώλειες. Όχι μόνο δεν μπορεί να προβάλλει ως πόλος εξουσίας αλλά εμφανίζει την εικόνα ενός κόμματος με άδηλο μέλλον. Έτσι, ο κ. Κασσελάκης θυμήθηκε και αυτός, με τη σειρά του, τη συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων. Στην οποία επιφυλάσσει για τον εαυτό του και το κόμμα του πρωταγωνιστικό ρόλο. Όμως οι συσχετισμοί, στο χώρο της κεντροαριστεράς, έχουν αλλάξει.
Ας υποθέσουμε, όμως, ότι όλη αυτή η ιστορία δεν αποτελεί ένα πυροτέχνημα του ΣΥΡΙΖΑ για να αποπροσανατολίσει τη συζήτηση από το φιάσκο που υπέστη στις εκλογές. Ας υποθέσουμε ότι οι αναφορές σε προοδευτική διακυβέρνηση και συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων δεν είναι υποκριτικές αλλά εμπεριέχουν αγαθές προθέσεις. Σε ποια βάση θα γίνει αυτή η συνεργασία;
Τι κόμμα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ;
Η απάντηση είναι, σε προγραμματικό επίπεδο. Σωστά. Αλλά ποιο είναι, αυτή τη στιγμή, το προγραμματικό πλαίσιο που πρεσβεύει ο ΣΥΡΙΖΑ; Υπάρχει μια βάσιμη υποψία ότι αυτό δεν το ξέρει ούτε ο κ. Κασσελάκης. Η φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ, ο πολιτικός του βηματισμός, το στίγμα του, οι προτεραιότητές του, είναι υπό συζήτηση. Και αυτή η συζήτηση δεν πρόκειται να τελειώσει παρά μόνο στο συνέδριο που θα γίνει, αν γίνει, στις αρχές του 2024.
Τότε; Πώς ακριβώς θα συνεργαστούν οι προοδευτικές δυνάμεις; Ποιος ΣΥΡΙΖΑ θα καθίσει στο τραπέζι της συζήτησης; Ο ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη, της Αχτσιόγολου, του Σκουρλέτη, του Τσακαλώτου; Και γιατί να συζητήσει συνεργασία με ένα κόμμα που ακόμα δεν ξέρει που πάει, ο Νίκος Ανδρουλάκης; Προφανώς και δεν θα το κάνει. Γιατί δεν έχει κανένα απολύτως λόγο να το κάνει.
Η συνεργασία των προοδευτικών δυνάμεων είναι μια μεγάλη υπόθεση. Αλλά αφορά την πολιτική προοπτική του τόπου. Δεν μπορεί να είναι η σανίδα σωτηρίας για τον ΣΥΡΙΖΑ. Και δεν μπορεί να υπάρξει με τον ΣΥΡΙΖΑ σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Όσο πιο γρήγορα το καταλάβουν στην Κουμουνδούρου, τόσο τα καλύτερο για αυτούς.
