Διορία να εγκαταλείψουν το βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας έχει δώσει το Ισραήλ στους Παλαιστινίους μέσω δύο ασφαλών οδών διαφυγής. Όλα δείχνουν ότι ο χρόνος μετρά αντίστροφα για μια χερσαία επέμβαση των ισραηλινών δυνάμεων στον παλαιστινιακό θύλακα. Σκοπός τους θα είναι να εξοντώσουν την ηγεσία της Χαμάς και να απελευθερώσουν τους δεκάδες ομήρους που πήραν μαζί τους οι μαχητές της οργάνωσης το περασμένο Σάββατο όταν αιφνιδίασαν τον ισραηλινό στρατό και πραγματοποίησαν την αιματηρή εισβολή τους.
Ενέδρες, νάρκες και ελεύθεροι σκοπευτές
Πρόκειται όμως για μια ρεαλιστική στρατιωτική αποστολή και πώς οι αξιωματούχοι του Ισραήλ θα την φέρουν εις πέρας; Αυτό αναρωτιέται σε ανάλυσή του το βρετανικό BBC υπογραμμίζοντας ότι ο στρατός με τα τεθωρακισμένα θα πρέπει να επιχειρήσει στον πυκνοκατοικημένο αστικό ιστό της Γάζας και να διεξάγει μάχες από πόρτα σε πόρτα με απρόβλεπτες συνέπειες για τον άμαχο πληθυσμό που δεν θα προλάβει να εγκαταλείψει τους οικισμούς.
Άλλωστε δεν είναι η πρώτη φορά που η Γάζα θα γίνει πεδίο στρατιωτικών επιχειρήσεων γι’ αυτό και το Ισραήλ ζητά την απομάκρυνση των αμάχων. Το 2014 ισραηλινά τάγματα πεζικού είχαν υποστεί βαριές απώλειες από αντιαρματικές νάρκες, ελεύθερους σκοπευτές και ενέδρες. Ο φόβος αυτός είναι και τώρα υπαρκτός καθώς η χερσαία επίθεση έχει σχεδόν προαναγγελθεί και οι ένοπλοι της Χαμάς αποκλείεται να μην έχουν κάνει αντίστοιχη προετοιμασία ώστε να προκαλέσουν και τώρα σημαντικές απώλειες. Άλλωστε γνωρίζουν άριστα την περιοχή και κυρίως το διαβόητο δαιδαλώδες δίκτυο των υπόγειων στοών.
Έτσι στο Ισραήλ αντιλαμβάνονται ότι ο πόλεμος μπορεί να διαρκέσει μήνες για αυτό και έχει ήδη παρουσιαστεί ένας αριθμός εφέδρων που φτάνει τις 360 χιλιάδες. Το ερώτημα είναι πόσο καιρό μπορεί το Ισραήλ να συνεχίσει την εκστρατεία του χωρίς διεθνή πίεση για να υποχωρήσει. Η Γάζα μετατρέπεται γρήγορα σε «κολαστήριο», προειδοποίησε η υπηρεσία προσφύγων του ΟΗΕ. Ο απολογισμός των νεκρών αυξάνεται- η παροχή νερού, ενέργειας και καυσίμων έχει διακοπεί, και τώρα ο μισός πληθυσμός καλείται να εγκαταλείψει μεγάλες περιοχές.
«Η κυβέρνηση και ο στρατός αισθάνονται ότι έχουν την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας – τουλάχιστον των δυτικών ηγετών. Η φιλοσοφία είναι »ας κινητοποιηθούμε, έχουμε άφθονο χρόνο», λέει ο Yossi Melman, ένας από τους κορυφαίους δημοσιογράφους του Ισραήλ σε θέματα ασφάλειας και πληροφοριών. Αλλά αργά ή γρήγορα ο ίδιος πιστεύει ότι οι σύμμαχοι του Ισραήλ θα επέμβουν αν δουν εικόνες ανθρώπων να λιμοκτονούν.
Κριτήριο η απελευθέρωση των ομήρων
Σύμφωνα με την ίδια προσέγγιση η επιχείρηση θα κριθεί από το πόσο γρήγορα θα βρεθούν και θα απελευθερωθούν οι όμηροι μεταξύ των οποίων υπάρχουν Αμερικανοί, Βρετανοί και Γάλλοι υπήκοοι γεγονός που εξηγεί και το αυξημένο ενδιαφέρον των χωρών της Δύσης αλλά και την ανοχή στους ανελέητους βομβαρδισμούς του Ισραήλ. «Η κυβέρνηση θέλει να κυνηγήσει όσους βρίσκονται πίσω από τις απαγωγές» λένε οι αναλυτές που εξηγούν και τον παράγοντα του πολιτικού κόστους για την ηγεσία του Ισραήλ αν δεν κινηθεί αποτελεσματικά.
Οι γείτονες που παρακολουθούν στενά
Αυτό που θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τη διάρκεια και την έκβαση μιας χερσαίας επίθεσης είναι το πώς θα αντιδράσουν οι γείτονες του Ισραήλ. Μπορεί να υπάρξουν έντονες πιέσεις από την Αίγυπτο η οποία συνορεύει με τη Γάζα και ήδη πιέζει να επιτραπεί η παροχή βοήθειας μέσω του συνοριακού περάσματος της Ράφα.
«Όσο περισσότερο υποφέρουν οι κάτοικοι της Γάζας μετά την ισραηλινή στρατιωτική εκστρατεία, τόσο μεγαλύτερη πίεση θα αντιμετωπίσει η Αίγυπτος, για να φανεί ότι δεν έχει γυρίσει την πλάτη στους Παλαιστίνιους», λέει ο Ofir Winter του Ινστιτούτου Μελετών Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ.
Αλλά αυτό δεν θα φτάσει στο σημείο το Κάιρο να επιτρέψει ένα μαζικό πέρασμα των κατοίκων της Γάζας στην Αίγυπτο ή να δράσει στρατιωτικά εναντίον του Ισραήλ για λογαριασμό τους, πιστεύει ο ίδιος.
Τα βόρεια σύνορα του Ισραήλ με τον Λίβανο βρίσκονται επίσης υπό στενή παρακολούθηση. Μέχρι στιγμής έχουν σημειωθεί αρκετές διασυνοριακές επιθέσεις στις οποίες εμπλέκεται η ισλαμιστική μαχητική οργάνωση Χεζμπολάχ, αλλά δεν έχουν καταλήξει σε νέο μέτωπο κατά του Ισραήλ.
Το Ιράν, ο κύριος χορηγός της Χεζμπολάχ, απειλεί ήδη ότι θα ανοίξει «νέα μέτωπα» κατά του Ισραήλ με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να προειδοποιεί με νόημα: «Σε οποιαδήποτε χώρα, οποιαδήποτε οργάνωση, οποιονδήποτε σκέφτεται να επωφεληθεί από αυτή την κατάσταση, έχω μια λέξη: Μην το κάνετε!»
Ποιος είναι ο τελικός στόχος;
Εάν η Χαμάς αποδυναμωθεί σημαντικά, το ερώτημα είναι τι θα πάρει τη θέση της.
Το Ισραήλ απέσυρε τον στρατό του και χιλιάδες εποίκους από τη Λωρίδα της Γάζας το 2005 και δεν θα έχει καμία πρόθεση να επιστρέψει ως δύναμη κατοχής.
Ο Ofir Winter πιστεύει ότι μια αλλαγή στην εξουσία θα μπορούσε ενδεχομένως να ανοίξει το δρόμο για τη σταδιακή επιστροφή της Παλαιστινιακής Αρχής (ΠΑ), η οποία εκδιώχθηκε από τη Γάζα από τη Χαμάς το 2007. Η ΠΑ, η οποία δεν είναι ένοπλη ομάδα, ελέγχει σήμερα τμήματα της Δυτικής Όχθης.
Και η Αίγυπτος θα καλωσόριζε έναν πιο ρεαλιστή γείτονα, υποστηρίζει.
Η κατεστραμμένη υποδομή της Γάζας θα πρέπει τελικά να ανοικοδομηθεί με τον τρόπο που έγινε μετά από προηγούμενους πολέμους.
Ακόμη και πριν από τις φρικαλεότητες της Χαμάς στο Ισραήλ υπήρχαν αυστηροί περιορισμοί στα «αγαθά διπλής χρήσης» που εισέρχονταν στη Γάζα και τα οποία θα μπορούσαν να έχουν στρατιωτικό αλλά και πολιτικό ρόλο. Το Ισραήλ θα θελήσει να επιβάλει ακόμη πιο αυστηρούς περιορισμούς.
Υπήρξαν εκκλήσεις για μια ευρεία νεκρή ζώνη κατά μήκος του φράχτη με τη Γάζα, ώστε να παρέχεται μεγαλύτερη προστασία στις ισραηλινές κοινότητες. Ένας πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας ασφαλείας Shin Bet, ο Yoram Cohen, πιστεύει ότι θα χρειαστεί μια ζώνη 2 χιλιομέτρων (1,25 μιλίων) για να αντικαταστήσει την υπάρχουσα ζώνη.
Όποια και αν είναι η έκβαση του πολέμου, το Ισραήλ θα θέλει να διασφαλίσει ότι παρόμοια επίθεση δεν θα ξανασυμβεί ποτέ.