Όλοι είναι απαραίτητο να δείχνουμε απόλυτο σεβασμό έναντι της Δικαστικής εξουσίας (που άλλωστε είναι συνταγματικά κατοχυρωμένος πυλώνας της κοινοβουλευτικής μας δημοκρατίας).
Ωστόσο, ταυτόχρονα έχω σοβαρές αντιρρήσεις σε ό,τι αφορά τις πρόσφατες αποφάσεις της μείζονος Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (1330-1332/2023).
ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΠΡΩΗΝ ΔΙΚΑΣΤΩΝ
Γιατί; Διότι με τις αποφάσεις αυτές κρίθηκε μη νόμιμη η άρνηση της Πολιτείας για τον επανακαθορισμό της σύνταξης των τριών πρώην Δικαστικών λειτουργών που είχαν προσφύγει σε αυτό.
Με τις προσφυγές αυτές οι τρείς πρώην δικαστικοί λειτουργοί ζητούσαν κατ’ ουσία η Διοίκηση να υπολογίσει εκ νέου τη σύνταξή τους , μη εφαρμόζοντας τις σχετικές προβλέψεις του ν. 4387/2016 οι οποίες είχαν θεωρηθεί ως αντισυνταγματικές από το Ειδικό Δικαστήριο του άρθρου 88 παρ.2 του Συντάγματος (: το λεγόμενο Μισθοδικείο).
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε , ότι οι συντάξεις των τριών Δικαστών είναι απαραίτητο να επανέλθουν στο καθεστώς που ίσχυε πριν από το ν.4093/2012.
Και επομένως έκρινε, ότι οι συντάξεις τους είναι απαραίτητο να επανέλθουν στο ύψος που βρίσκονταν πριν από τη χρεοκοπία της χώρας μας και πριν από την έντονη περικοπή των συντάξεων όλων ανεξαίρετα των ασφαλισμένων.
Δεν με εκπλήσσουν οι ανωτέρω αποφάσεις , διότι ουσιαστικά το Ελεγκτικό Συνέδριο επαναλαμβάνει με αυτές την προγενέστερη νομολογία του (όπως και τη νομολογία την υιοθετούμενη για το θέμα τούτο από το Ειδικό Δικαστήριο ).
Η ΕΙΔΙΚΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΚΑΤΑ ΤΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΟΙ ΣΤΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΔΙΚΑΣΤΕΣ
Τι λέει αυτή η νομολογία η οποία υποστηρίζει ότι είναι απαραίτητο να υπάρχει μια ειδική μεταχείριση για το συνταξιοδοτικό καθεστώς (μόνο) των Δικαστικών λειτουργών;
Ότι «από τις διατάξεις των άρθρων 87 παρ.1 , 88 παρ.2 … του Συντάγματος συνάγεται…ότι η συνταγματική προστασία διασφαλίζει μεταξύ των άλλων και το συνταξιοδοτικό καθεστώς των δικαστικών λειτουργών , διότι αυτό αποτελεί εγγύηση της προσωπικής και λειτουργικής τους ανεξαρτησίας» (Ελ.ΣυνΟλ 1417/2002, 1/2018 του Ειδικού Δικαστηρίου).
Ωστόσο, αναρωτιέμαι το εξής: Πράγματι το Σύνταγμα απαιτεί οι εν ενεργεία Δικαστικοί λειτουργοί να μισθοδοτούνται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να εξασφαλίζεται στους πολίτες αποτελεσματική προστασία, όταν προσφεύγουν στα Δικαστήρια (άρθρο 20).
Γιατί όμως θα έπρεπε όταν αποχωρούν από τον ενεργό εργασιακό βίο και συνταξιοδοτούνται να αντιμετωπίζονται οι Δικαστές από την Πολιτεία με ένα ιδιαίτερο τρόπο ( σε σύγκριση τουλάχιστον με τους υπόλοιπους δημόσιους λειτουργούς);
Τότε δεν τίθεται το ζήτημα της διαφύλαξης της προσωπικής και λειτουργικής τους ανεξαρτησίας , αφού είναι συνταξιούχοι και δεν απονέμουν Δικαιοσύνη.
Στο επίπεδο αυτό η παραπάνω νομολογία και των δύο δικαστηρίων «βάζει» και ένα άλλο κριτήριο για να νομιμοποιήσει την ειδική μεταχείριση την οποία πρέπει να έχουν οι συνταξιούχοι Δικαστές.
ΤΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΑΞΙΟΠΡΕΠΟΥΣ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΝΑ ΕΧΟΥΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΜΟΝΟ ΟΙ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ ΔΙΚΑΣΤΕΣ
Δηλαδή, «ότι (όχι μόνο οι αποδοχές), αλλά και οι συντάξεις των δικαστικών λειτουργών πρέπει να είναι επαρκείς, ώστε να εξασφαλίζουν την αξιοπρεπή διαβίωσή τους κατά τρόπο συνάδοντα προς το κύρος του λειτουργήματος τους…» ( Ειδ. Δικ 1/2018,).
ΕΝΣΤΑΣΕΙΣ
Όμως εδώ διαφωνώ σίγουρα, γιατί το άρθρο 22 παρ.5 του Συντάγματος (που μας λέει ότι το Κράτος μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση όλων των εργαζομένων) προσφέρει την ίδια προστασία , ανεξάρτητα από το επάγγελμα που ασκεί ο καθένας (« Στεργίου Αγ. Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλισης, 2/2021»).
Με άλλα λόγια αξιοπρεπή διαβίωση είναι απαραίτητο να έχουν όλοι οι απόμαχοι της εργασίας. Άσχετα αν ήταν ιατροί του ΕΣΥ ή καθηγητές Πανεπιστημίου (ή οτιδήποτε άλλο) όταν ήταν εργασιακά ενεργοί. Και είναι παράδοξο, ότι το κριτήριο της «αξιοπρεπούς διαβίωσης» υιοθετήθηκε από τα ανωτέρω Δικαστήρια μόνο για τους συνταξιούχους δικαστικούς λειτουργούς (και όχι για άλλους).
Τέλος, το επίπεδο της αξιοπρεπούς διαβίωσης που μπορεί να προσφέρει ένα κράτος εξαρτάται και από τις δημοσιονομικές δυνατότητες που έχει (για να μη επέλθει και νέα χρεοκοπία)!
Δυστυχώς αυτή τη στάθμιση δεν την έκανε το Ελεγκτικό Συνέδριο. Το συμπέρασμα; Αξιοπρεπή διαβίωση είναι αναγκαίο να έχουν όλοι οι συνταξιούχοι και όχι μόνο οι συνταξιούχοι δικαστικοί λειτουργοί. Και η κυβέρνηση ή θα αποφασίσει ότι οι συντάξεις όλων των συνταξιούχων θα επανέλθουν στο ύψος που βρίσκονταν πριν από τη χρεοκοπία της χώρας μας. Ή δεν θα κάνει αυτή την επιλογή για κανένα , εάν αξιολογεί ότι θα εκτροχιαστεί η ομαλή δημοσιονομική πορεία της χώρας.
Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι Καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ
