Εξαπολύοντας πόλεμο εναντίον του Ισραήλ από τη Λωρίδα της Γάζας που ελέγχει, η Χαμάς επιβλήθηκε στο σύνολο των κατεχόμενων παλαιστινιακών περιοχών, περιθωριοποιώντας την Παλαιστινιακή Αρχή, την οποία πλέον οι περισσότεροι Παλαιστίνιοι θεωρούν «βάρος», εκτιμούν οι ειδικοί.
Με τον «Κατακλυσμό του αλ Άκσα», μια συντονισμένη επίθεση από ξηρά, θάλασσα και αέρα – κάτι πρωτοφανές για τις ένοπλες παλαιστινιακές παρατάξεις–, το ισλαμιστικό κίνημα «επιβλήθηκε ως ο Παλαιστίνιος συνομιλητής αναφοράς, αυτός που ορίζει τόσο την πολιτική όσο και τη στρατιωτική ατζέντα», δηλώνει ο Ζαβιέ Γκινιάρ, ειδικός στα κατεχόμενα εδάφη στο κέντρο Noria.
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα δεδομένα άλλαξαν ριζικά το Σάββατο με την επίθεση της Χαμάς η οποία έχει προκαλέσει μέχρι στιγμής 1.200 νεκρούς στην ισραηλινή πλευρά. Τα αντίποινα του Ισραήλ στη Γάζα έχουν προκαλέσει τον θάνατο τουλάχιστον 1.200 ανθρώπων.
«Η Χαμάς εξαπέλυσε μια πρωτοφανή επιχείρηση πετυχαίνοντας να κρύψει επί μήνες τις προετοιμασίες της», σημειώνει ο Γκινιάρ.
Μια τακτική που δεν έχει κανένα κοινό «με όλα όσα βλέπουμε εδώ και ενάμισι χρόνο στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη: το ξέσπασμα περιορισμένων επεισοδίων, μικρές ένοπλες ομάδες των οποίων δυσκολευόμαστε να κατανοήσουμε την ιδεολογία και τη δράση».
«Βάρος»
Η Παλαιστινιακή Αρχή, που δημιουργήθηκε το 1993 με τις Συμφωνίες του Όσλο, μοιάζει να έχει χάσει την εξουσία της: Στη Γάζα από όπου η Χαμάς την εκδίωξε με τη βία το 2007 και ακόμη και στη Δυτική Όχθη, όπου έχει την έδρα του ο πρόεδρός της Μαχμούντ Αμπάς η θητεία του οποίου έληξε επισήμως το 2009.
Τον Σεπτέμβριο δημοσκόπηση του Palestinian Center for Policy and Survey Research αποκάλυψε ότι το 62% των Παλαιστινίων θεωρούν ότι η Παλαιστινιακή Αρχή έχει γίνει «βάρος», ενώ το 58% δήλωσε ότι τάσσεται υπέρ «της επανάληψης των συγκρούσεων και μιας ένοπλης ιντιφάντας».
Για τον Γκινιάρ «η Αρχή μπορεί να συνεχίσει να υφίσταται (…) χωρίς να έχει τον παραμικρό ρόλο, όμως το πολιτικό σχέδιο που ενσαρκώνει – η συνεργασία με το Ισραήλ στο θέμα της ασφάλειας και ο έλεγχος του παλαιστινιακού πληθυσμού για λογαριασμό του Ισραήλ– δέχθηκε ένα πλήγμα με μακροπρόθεσμες επιπτώσεις».
Και την ώρα που η επιλογή της Παλαιστινιακής Αρχής να συνεργάζεται με το Ισραήλ δέχεται επικρίσεις, «η Χαμάς φαίνεται να είναι πλέον απολύτως δεσμευμένη στον δρόμο της ατελείωτης σύγκρουσης, απορρίπτοντας τον ρόλο του κυβερνήτη της Γάζας και το modus vivendi με το Ισραήλ», σημειώνει ο Χιού Λόβατ ερευνητής του European Council on Foreign Relations (ECFR).
Την Τρίτη το βράδυ οι πράσινες σημαίες της Χαμάς κυμάτιζαν στην καρδιά της Ραμάλας, έδρα της Παλαιστινιακής Αρχής. Στη διάρκεια διαδήλωσης στήριξης προς τη Λωρίδα της Γάζας δεκάδες Παλαιστίνιοι φώναξαν συνθήματα υπέρ της Χαμάς.
«Όλη η Ραμάλα είναι η Χαμάς», φώναζαν, ενώ ακολούθησαν συνθήματα υπέρ του Γιαχία Σινουάρ, επικεφαλής της Χαμάς στη Γάζα, και του Μοχάμεντ Ντέιφ, που διοικεί την ένοπλη πτέρυγα της Χαμάς, τις Ταξιαρχίες αλ Κάσαμ.
«Μόνος ρόλος, να ζητά βοήθεια»
Όμως οι συγκρούσεις δεν περιορίζονται στη Γάζα.
Στη Δυτική Όχθη, που είναι κατεχόμενη από το Ισραήλ από το 1967 και πλέον γεμάτη εβραϊκούς οικισμούς και σημεία ελέγχου, οι συγκρούσεις μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών στρατιωτών έχουν προκαλέσει από το Σάββατο τον θάνατο τουλάχιστον 28 Παλαιστινίων και τον τραυματισμό άλλων 130, σύμφωνα με το παλαιστινιακό υπουργείο Υγείας, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο Αμπάς, ο οποίος εδώ και δεκαετίες αποτελεί τη φωνή της ειρηνικής αντίστασης που ζητεί την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους, δεν έχει ακουστεί και πολύ από το Σάββατο. Σε ανακοίνωσή του υπενθύμισε «το δικαίωμα των Παλαιστινίων να υπερασπίζονται τους εαυτούς τους ενάντια στην τρομοκρατία των εποίκων και των δυνάμεων κατοχής».
Ο γενικός γραμματέας της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (OLP), στην οποία συμμετέχουν όλα τα παλαιστινιακά κινήματα με εξαίρεση τη Χαμάς και τον Ισλαμικό Τζιχάντ, δήλωσε ότι η «παλαιστινιακή διοίκηση είναι σε επαφή με ηγέτες όλου του κόσμου για να σταματήσει ο πόλεμος» και να «επιτραπεί η είσοδος τροφίμων και φαρμάκων στη Γάζα».
Όμως, όπως υπενθυμίζει ο Παλαιστίνιος πολιτικός επιστήμονας Τζιχάντ Χαρμπ, «η Παλαιστινιακή Αρχή δεν ελέγχει ούτε τη Γάζα ούτε τους μαχητές της Χαμάς και ποτέ δεν είχε επιρροή στο Ισραήλ, οπότε ο μόνος ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει σε αυτό το στάδιο είναι να ζητήσει βοήθεια για τη Γάζα».