Σημαντικές ευρωπαϊκές ταινίες (και συγκεκριμένα γαλλικές) στο μενού της νέας κινηματογραφικής εβδομάδας με τον «Ένα άλλο κόσμο» του Στεφάν Μπριζέ και τον «Μικρό αδελφό» της Λεονόρ Σεράιγ να μιλούν σκληρά και με ειλικρίνεια για ποικίλα κοινωνικά φαινόμενα των καιρών μας.
Εξίσου ενδιαφέροντα τα παιχνίδια της Wall Street στην αμερικανική ταινία «Αουτσάιντερς» που μας θυμίζει πώς ένας τύπος από το πουθενά κατάφερε να γονατίσει το παγκόσμιο χρηματιστήριο.
Βαθμολογία
5: εξαιρετική
4: πολύ καλή
3: καλή
2: ενδιαφέρουσα
1: μέτρια
0: απαράδεκτη
«Ενας άλλος κόσμος» (Un autre monde, Γαλλία, 2021)
Ισως ο σημαντικότερος πρεσβευτής του βαθιά σκεπτόμενου, βαθιά πολιτικοποιημένου, βαθιά ουσιαστικού κινηματογράφου στην Γαλλία σήμερα, ένας άξιος διάδοχος του Βρετανού Κεν Λόουτς και των Βέλγων αδελφών Νταρντέν, ο Στεφάν Μπριζέ, στην ταινία «Ενας άλλος κόσμος» καταφέρνει και πάλι να μπει στην καρδιά του ζητήματος και να πει τα πράγματα ακριβώς όπως ο ίδιος πιστεύει ότι είναι (και κατά πάσα πιθανότητα όπως όντως είναι).
Eρωτήματα όπως «τι σημαίνει αγορά σήμερα;», «τι σημαίνει εργαζόμενος σήμερα;», «τι σημαίνει οικογενειακή ζωή σε συνάρτηση με την επαγγελματική ζωή σήμερα;» πέφτουν σαν βόμβες πάνω στο «τραπέζι» μιας ταινίας που εν τέλει σε αφήνει παγωμένο, μουδιασμένο και εντελώς αμήχανο, όχι ως προς την αξία της αλλά για τα όσα λέει και το πως τα λέει.
Οπλισμένος με τον πολύτιμο (και αγαπημένο του) ηθοποιό Βενσάν Λιντόν, ο Μπριζέ (σκηνοθέτης του επίσης στις ταινίες «Ο νόμος της αγοράς», «Η ζωή μιας γυναίκας» και «Σε πόλεμο»), τον εμπιστεύεται στο «κουβάλημα» του μεγαλύτερου φορτίου της ταινίας: ο ηθοποιός υποδύεται τον Φιλίπ Λεμέσλ, διευθυντή ενός εργοστασίου στην Γαλλία, τόσο πολύ πιεσμένου από τα ποικίλα μέτωπα που έχει να αντιμετωπίσει, που απορείς πως δεν έχει πάθει έμφραγμα από τα πρώτα κιόλας λεπτά της ταινίας. Η γυναίκα του (Σαντρίν Κιμπερλέν) θέλει (ή νομίζει ότι θέλει) να τον χωρίσει μη αντέχοντας την απομάκρυνσή του, τα μεγάλα κεφάλια της επιχείρησης όπου εργάζεται (προερχόμενα διόλου τυχαία από τις Ηνωμένες Πολιτείες) τον πιέζουν να προβεί σε απολύσεις, το ένα από τα δύο παιδιά του αντιμετωπίζει σοβαρά ψυχικά προβλήματα • με άλλα λόγια, ο Φιλίπ Λεμέσλ βρίσκεται στα όρια, αν όχι εκτός τους.
Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας αφορά την σχέση του Λεμέσλ τόσο με το προσωπικό όσο και με τους ανωτέρους του. Ο Μπριζέ είναι αδίστακτα ειλικρινής, δεν «χαϊδεύει» καμία κατάσταση, δεν ελπίζει σε κανενός τύπου happy end αλλά δεν αρνείται την προσπάθεια. Ο κυνισμός είναι δεδομένος, οι συναισθηματισμοί πολυτέλεια. Ειδάλλως δεν υπάρχει περίπτωση να επιβιώσεις. Αυτό λέει η ταινία και πάνω σε αυτό θα πρέπει να παρθούν κάποιες αποφάσεις ζωής από τον Φιλίπ Λεμέσλ, ο οποίος κατά βάθος θέλει να υποστηρίξει το προσωπικό του όμως αυτό είναι φύση αδύνατον αφού «nobody gives a fuck» όπως ακούμε το κεφάλι της επιχείρησης να του λέει (με το επιχείρημα μάλιστα ότι έχει και εκείνος ανωτέρους στους οποίους πρέπει να λογοδοτήσει – στην Wall Street).
Παρ’ όλ’ αυτά, το σενάριο είναι τόσο καλά προσεγμένο σε λεπτομέρειες που κατά κάποιο τρόπο σε αναγκάζει να «μπεις και στα παπούτσια» όλων όσοι εμπλέκονται σε αυτή την δυσάρεστη κατάσταση, να εξετάσεις όλες τις πλευρές και ίσως, να δώσεις σε όλους κάποιο δίκιο. Και όλα αυτά με την δράση περιορισμένη σχεδόν αποκλειστικά μέσα σε δωμάτια, βλέπουμε κυρίως ανθρώπους εγκλωβισμένους σε τέσσερις κλειστούς τοίχους να διαπραγματεύονται συνέχεια. Αλλά ποτέ μα ποτέ δεν κουραζόμαστε. Γιατί όλοι οι ηθοποιοί εκτελούν στην εντέλεια, πολύ καλά διαβασμένοι τους διαλόγους τους οι οποίοι, τελικά, έχουν τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο σε αυτήν την τόσο σκληρή ταινία που είναι σκληρή ακριβώς επειδή είναι τόσο αληθινή.
Βαθμολογία: 4 ½
ΑΘΗΝΑ: ΑΣΤΟΡ – ΣΤΕΛΛΑ – ΔΑΦΝΗ – ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΑΣ – ΝΙΡΒΑΝΑ – ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ – ΑΕΛΛΩ κ.α.
«Ο μικρός αδελφός» (Un Petit Frère, Γαλλία, 2023)
Εξίσου απέριττα ακριβής είναι ο σκηνοθετικός χειρισμός της ταινίας «Ο μικρός αδελφός» που επίσης χαρακτηρίζεται από ένα «δυνατό» θέμα: την προσπάθεια μιας μετανάστριας από την Ακτή Ελεφαντοστού να επιβιώσει στο Παρίσι του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας της δεκαετίας του 1980 όπου φτάνει μαζί με τα δύο της αγόρια. Παρακολουθούμε την εξέλιξή της (όπως και των δύο παιδιών της) στο πέρασμα του χρόνου.
Με την δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία της μετά την «Μια νέα γυναίκα», η 36χρονη Λεονόρ Σεράιγ δείχνει μια αξιοθαύμαστη ωριμότητα σε ότι αφορά την διαχείριση των σχέσεων ανάμεσα στην κεντρική ηρωίδα της ταινίας (και βαρόμετρό της), με όλα τα πρόσωπα που σχετίζονται μαζί της. Οι εραστές της, η μητέρα της και φυσικά τα δύο της παιδιά δημιουργούν έναν απολύτως ρεαλιστικό και αναγνωρίσιμο στον θεατή κόσμο, μέσα από τον οποίο η Σεράιγ, ούτε τον οίκτο κανενός ζητά, ούτε και στρέφεται ποτέ προς την πλευρά της ρητορικής και της κατήχησης (κάτι που συχνά είναι αναπόφευκτο με τέτοια θέματα).
Αντιθέτως, η σκηνοθεσία της είναι τόσο αποστασιοποιημένη και η απεικόνιση των καταστάσεων τόσο αντικειμενική, που τα συναισθήματά μας ως προς την στάση της ηρωίδας απέναντι στην ζωή και τους ανθρώπους ποικίλλουν. Από την μια την θαυμάζεις από την άλλη σε προβληματίζει. Είναι μια μητέρα που αγαπά πολύ τα παιδιά της αλλά συγχρόνως είναι μια γυναίκα που ποτέ δεν θα βάλει τον εαυτό της στο περιθώριο για αυτά. Είναι μια θαρραλέα γυναίκα, υπερήφανη για τα δημιουργήματά της αλλά συγχρόνως, όπως όλοι, κάνει λάθη τα οποία έχουν συνέπειες. Και η Αναμπέλ Λενγκρόν που έχει κερδίσει διάφορα βραβεία για την δουλειά της την υποδύεται υποδειγματικά (να σημειωθεί ότι η ταινία προβλήθηκε εντός διαγωνισμού στο περσινό φεστιβάλ των Καννών).
Βαθμολογία: 3 ½
ΑΘΗΝΑ: ΣΠΟΡΤΙΝΓΚ – ΣΙΝΕ ΑΡΓΥΡΟΥΠΟΛΗ – ΝΙΡΒΑΝΑ – ΝΑΝΑ – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΑΘΗΝΑ ΧΑΛΑΝΔΡΙ
«Αουτσάιντερς» (Dumb money, ΗΠΑ, 2023)
Το χρήμα μονομαχεί στην ταινία «Αουτσάιντερς». Το «έξυπνο χρήμα» έρχεται σε σύγκρουση με το «χαζό χρήμα» στην αρένα του Κολοσσαίου του διεθνούς χρηματιστηρίου, την Γουόλ Στριτ. Και είναι μια εκδοχή της αληθινής ιστορίας του Κιθ Γκιλ (Πολ Ντάνο) ενός καλοπροαίρετου, hapy-go-lucky τύπου με το παρατσούκλι Βρεγμένο Γατάκι, ο οποίος αποφασίζοντας να επενδύσει σε μια εταιρία «της πλάκας» ονόματι GameStop προκάλεσε στους κύκλους των χρηματιστών έκρηξη παρόμοια με της ατομικής βόμβας στην Χιροσίμα.
Από εκεί, ο σκηνοθέτης Κρεγκ Γκιπέσπι κάνει μια βαθιά βουτιά σε έναν κόσμο στα όρια της τρέλας, γεύσεις από τον οποία έχει προσφέρει τόσο το «Μεγάλο σορτάρισμα» του Ανταμ Μακέι όσο και ο «Λύκος της Wall Street» του Μάρτιν Σκορσέζε. Η διαφορά εδώ είναι ότι την διαφορά θα κάνει κυριολεκτικά ένας… κανένας. Με μόνο επιχείρημά του για το GameStop ότι του «αρέσει αυτή η μετοχή», ο Γκιλ θα επιμείνει σε αυτήν ανακοινώνοντας την δραστηριότητα του μέσω του καναλιού του στο Youtube, πείθοντας πολύ φτωχό κοσμάκη να τον ακολουθήσει παρά τον χλευασμό των μεγαλοχρηματιστών.
Η ιδέα ότι στην Αμερική (και ίσως όχι μόνο) αν είσαι λίγο έξυπνος μπορείς να γίνεις πάμπλουτος φαίνεται να υποκινεί το σενάριο των Ρεμπέκα Άντζελο, Λόρεν Σούκερ Μπλουμ, την ώρα που ο Γκιλέσπι το εικονογραφεί ισορροπώντας προσεχτικά ανάμεσα στο χιούμορ και το δράμα και αφιερώνοντας αρκετό χρόνο στο να μάθουμε ποιος είναι τελικά ο Γκιλ. Η παράνοια του χρηματιστηρίου με την οποία ο ίδιος ο Κιθ δεν μπορεί καλά -καλά να «συντονιστεί», οι παγίδες, τα κτυπήματα κάτω από την μέση και φυσικά η παντοδυναμία του διαδικτύου δημιουργούν ένα δυνατό «χρηματιστηριακό κοκτέιλ» το οποίο, εν τέλει σου αφήνει μια πικρή γεύση.
Βαθμολογία: 2 ½
ΑΘΗΝΑ: AΕΛΛΩ – ΝΙΡΒΑΝΑ – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΜΙΜΗΣ ΦΩΤΟΠΟΥΛΟΣ – ΦΙΛΟΘΕΗ – ΝΑΝΑ – ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΛΛΙΘΕΑ – ΡΕΝΑ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ – TOWN CINEMAS – VILLAGE MALL κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΑΘΗΝΑΙΟΝ – ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ κ.α.
ΠΡΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΕΠΙΣΗΣ
«Blue beetle» (ΗΠΑ, 2023) του Ανχελ Μανουέλ Σότo
Πρόκειται για την πρώτη σόλο κινηματογραφική μεταφορά του Λατίνο υπερήρωα του χάρτινου κόσμου της DC Comics Blue Beetle o oποίος εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1939 στα κόμικς Mystery Men και με την πάροδο των χρόνων μεταλλάχθηκε καταλήγοντας το 2006 στον ήρωα της DC που βλέπουμε εδώ.
Απόφοιτος πανεπιστημίου, γόνος φτωχής οικογένειας η οποία περνά μεγάλη οικονομική κρίση, ο Χάιμε (Ξόλο Μαριντουένα) θα βρεθεί με ένα αρχαίο κειμήλιο εξωγήινης βιοτεχνολογίας στα χέρια του, ένα σκαραβαίο ο οποίος θα τον επιλέξει ως ξενιστή του. Και κάπως έτσι θα μπούμε (τρόπος του λέγειν δηλαδή) στον κόσμο του, όπου την διαφορά κάνουν τα ασταμάτητα «λατίνο» καλαμπούρια (με την ανάλογη λατίνο προφορά) αλλά και η Σούζαν Σαράντον στον ρόλο της «κακιάς» καπιταλίστριας που θα βρεθεί αντιμέτωπή του.
Δεν είναι ακριβώς το θέαμα που πάνω -κάτω περιμένεις, ίσως επειδή τα λατίνο προέλευσης καλαμπούρια δίνουν στην ταινία μια ασυνήθιστη εικόνα, συν τω ότι δεν δείχνει να παίρνει και τόσο σοβαρά τον εαυτό της, κάτι που βρήκα θετικό. Παρ’ όλ’ αυτά δεν παύει να απευθύνεται στο «ειδικό κοινό» εκείνων που λατρεύουν τους χάρτινους υπερήρωες της DC και της Marvel.
Βαθμολογία: 1 ½
ΑΘΗΝΑ: VILLAGE ΠΑΓΚΡΑΤΙ – VILLAGE ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ – GROUPER ESCAPE ΙΛΙΟΝ – TOWN CINEMAS – ΝΑΝΑ – ΑΘΗΝΑΙΟΝ – ΑΙΓΛΗ ΧΑΛΑΝΔΡΙ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: GROUPER ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ – ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – CINEΜΑ ΟΝΕ κ.α.
«Ζουγκλοπαρέα 2: Ο γύρος του κόσμου» (Les As de la Jungle 2, 2023) των Λοράν Μπρου, Γιανίκ Μουλάν, Μπενουά Σμβίγ.
Γαλλικά κινούμενα σχέδια στα οποία η ομάδα ζώων και φίλων της «Ζουγκλοπαρέας» (2017) θα ταξιδέψει σε κάθε γωνιά του κόσμου για να βρει το αντίδοτο για το τοξικό ροζ αφρό που εκρήγνυται όταν έρθει σε επαφή με το νερό με το οποίο ο Σούπερ Κακός της ιστορίας έχει ραντίσει το δάσος τους.
ΑΘΗΝΑ: ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE – OPTION IΛION – ΦΙΛΟΘΕΗ – TOWN CINEMAS – ΛΑΠΜΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΡΑΣ – CINERAMA – ΑΛΟΜΑ – ΦΟΙΒΟΣ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΑΛΕΞ – VILLAGE COSMOS – ΚΟΛΟΣΣΑΙΟΝ κ.α.
ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗ
«Απαγορευμένα παιχνίδια» (Jeux interdits, Γαλλία, 1952) του Ρενέ Κλεμάν.
Η βίαιη αρπαγή της παιδικής αθωώτητας εξαιτίας του πολέμου αλλά και η συνθηκολόγηση των παιδιών με την ιδέα του θανάτου είναι το θέμα της αριστουργηματικής αυτής ταινίας του Ρενέ Κλεμάν, στην οποία η Μπριζίτ Φοσέ υποδύεται το ορφανό κοριτσάκι που θα βρει τον φύλακα άγγελο στο πρόσωπο αγοριού (Ζορζ Πουζουλί) στο γαλλικό ύπαιθρο κατά την διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ακόμα και σήμερα, 71 χρόνια μετά την πρώτη προβολή του, ότι και να πεις είναι λίγο για το πως ο Κλεμάν χειρίστηκε αυτό το τόσο λεπτό θέμα και μάλιστα, σε μια ταινία που σύμφωνα με την Φοσέ είχε ξεκινήσει για μικρού μήκους και έγινε τελικά μεγάλου. Αρτιο σε κάθε τομέα, γι’ αυτό και παραμένει στα κορυφαία αντιπολεμικά αριστουργήματα όλων των εποχών. Υπήρξε υποψήφιο για το Οσκαρ σεναρίου γραμμένου κατευθείαν για την οθόνη και κέρδισε ένα ειδικό Οσκαρ καλύτερης μη αγγλόφωνης ταινίας (ξενόγλωσσης ταινίας).
Βαθμολογία: 5
ΑΘΗΝΑ: ΟΑΣΙΣ – ΑΤΕΝΕ
