Εάν υπάρχει άνθρωπος που του αρέσει στ’ αλήθεια έστω και μία από τις συνολικά 10 ταινίες «Saw», πραγματικά θέλω να τον γνωρίσω. Όχι γιατί αμφισβητώ ότι υπάρχει, αλλά γιατί θέλω να μου εξηγήσει με επιχειρήματα γιατί αξίζει κάποιος να παρακολουθήσει έστω και μία από αυτές. Γιατί να το κάνει κανείς αυτό στον εαυτό του;
Οι φαν του franchise θεωρούν ότι οι τρεις πρώτες ταινίες, οι οποίες κυκλοφόρησαν μεταξύ 2004 και 2006, έχτισαν έναν θρύλο γύρω από τον κεντρικό ήρωα, τον Jigsaw, και τα σαδιστικά του παιχνίδια. Και ενδεχομένως να ξέρουν καλύτερα, οπότε δεν θα το αντικρούσω. Εκεί όμως που θέλω να σταθώ είναι στο γεγονός ότι πέραν αυτών των τριών πρώτων ταινιών, οι επόμενες πώς ακριβώς εξυπηρετούν την εξέλιξη του μύθου;
Για όσους δεν γνωρίζουν το franchise, ο βασικός χαρακτήρας των ταινιών, ο John Kramer, ο οποίος φέρει το παρατσούκλι Jigsaw για φρικτούς λόγους που δεν χρειάζεται να εξηγήσουμε εδώ, πέθανε στο τέλος του Saw 3. Αυτό όμως δεν εμπόδισε τους παραγωγούς των ταινιών να τον επαναφέρουν πολλάκις για τις ανάγκες ανίερων sequel με τη μορφή flashbacks και ηχογραφήσεων. Το αποτέλεσμα; Ακραία βία και διαστροφή επί της οθόνης χωρίς κανένα νόημα, καμία ουσία, κανένα πραγματικό αφήγημα από πίσω. Το εν λόγω franchise χαρακτηρίζεται δικαίως η επιτομή του torture porn, αλλά παρόλο που με κάθε ταινία πέφτει όλο και πιο χαμηλά, οι δημιουργοί τους επιμένουν να «το βασανίζουν».
Έτσι, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να σώσουν οτιδήποτε αν σώζεται, οι γκουρού του franchise μαζεύτηκαν και συμφώνησαν ότι κάτι έπρεπε να γίνει για να εμφυσήσουν νέα πνοή στο ξεφτισμένο παλιό κατασκεύασμα. Εκείνο που αποφάσισαν, η αλήθεια είναι, θεωρητικά δεν ήταν καθόλου κακή ιδέα. Πήγαν πίσω στο χρόνο, κάπου μεταξύ των γεγονότων της πρώτης και δεύτερης ταινίας, για να αφηγηθούν το ανείπωτο και πιο προσωπικό κεφάλαιο της ιστορίας του John Kramer, το οποίο κυκλοφορεί στους κινηματογράφους από σήμερα με τον τίτλο «Saw X».
Το επετειακό δέκατο κεφάλαιο θα μπορούσε να είναι καλό. Ακριβώς επειδή επιδιώκει να δώσει βάθος και ένα ουσιαστικό backstory στον αιμοβόρο τύπο με τη μάσκα και το ποδήλατο. Μας μεταφέρει κάποια χρόνια πίσω, όταν ο John Kramer ήταν ακόμα απλώς ένας άτυχος καρκινοπαθής με λίγους μόνο μήνες ζωής μπροστά του. Τελευταία του ελπίδα, μια ριψοκίνδυνη και πειραματική – πιθανώς θαυματουργή – θεραπεία για την οποία ταξιδεύει ως το Μεξικό,μόνο για να ανακαλύψει ότι η όλη επιχείρηση είναι μια απάτη με θύματα ανθρώπους ευάλωτους σαν κι εκείνον.
Οι προθέσεις ήταν καλές. Η εκτέλεση όχι. Δεν βλέπουμε τελικά τίποτα καινούριο σε μια ταινία που αδιαφορεί για την αφηγηματική οικονομία. Όταν πια φτάνει στο ζουμί, στον πραγματικό του λόγο ύπηρξης, έχει ήδη κουράσει και τα «παιχνίδια» του Jigsaw που ακολουθούν είναι εύκολα ό,τι πιο βίαιο και άκρατα σαδιστικό μπορεί κανείς να παρακολουθήσει. Ναι μεν, ο Kramer θέτει στα θύματά του δύσκολα φιλοσοφικά και ηθικά ζητήματα, αλλά συνεχίζω να πιστεύω πως αυτές οι ταινίες εγκαθιστούν τη βία ως το απόλυτο και υπέρτατο μέσο απόδοσης δικαιοσύνης και δικαιολογούν τα αδικαιολόγητα.
