Η αμοιβαία βούληση για ηρεμία στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις και κατ’ επέκταση η προοπτική συνέχειας και συνέπειας στην κατεύθυνση της βελτίωσής τους αναμένει η Αθήνα να επιβεβαιωθεί στην αποψινή συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η οποία κατόπιν σχετικής πρόσκλησης της τουρκικής πλευράς είναι προγραμματισμένο να πραγματοποιηθεί στο Turkey’s House, κοντά στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών, στο Μανχάταν.
Όπως τονίζουν αρμόδιες κυβερνητικές πηγές, η συνάντηση έρχεται σε συνέχεια της πρώτης, που είχαν οι δύο ηγέτες μετά την επανεκλογή τους τον περασμένο Ιούλιο στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας, ενώ λαμβάνει χώρα λίγες ημέρες μετά το ραντεβού των υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν στην Άγκυρα, όπου ορίστηκε ο οδικός χάρτης των επόμενων επαφών των δύο χωρών στο πλαίσιο των τριών αξόνων που είχαν συμφωνηθεί στο Βίλνιους, ήτοι τον πολιτικό διάλογο, τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και τη θετική ατζέντα, σε τομείς όπως ο τουρισμός, οι επενδύσεις, η γεωργία, το εμπόριο, η ναυτιλία, η κλιματική κρίση.
Επιπλέον, τα ίδια πρόσωπα προϊδεάζουν ότι Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναμένεται να συζητήσουν τις λεπτομέρειες της συνεδρίασης του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας, που, όπως συμφωνήθηκε κατά την τελευταία συνάντησή τους επί Λιθουανικού εδάφους, θα συνεδριάσει στη Θεσσαλονίκη πριν από το τέλος του έτους. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι αποδίδουν μεγάλη σημασία στην αποκατάσταση των διαύλων επικοινωνίας με την Τουρκία σε όλα τα επίπεδα, καθώς και στην τακτική επαφή που έχουν πλέον οι δύο υπουργοί Εξωτερικών.
Όπως το θέτουν τα ίδια πρόσωπα το «να μπορούμε να συνομιλούμε με την Τουρκία, να μπορούμε να δεχόμαστε ότι τα ζητήματά μας θα μπορούν να επιλύονται μόνο με βάση το Διεθνές Δίκαιο και τους κανόνες καλής γειτονίας και όταν διαφωνούμε να μην οδηγούμε τα πράγματα στα άκρα και να μην έχουμε εντάσεις, όπως αυτές που είχαμε στο πρόσφατο παρελθόν με υπαιτιότητα της Τουρκίας» αποτελεί πάγια επιδίωξη της Αθήνας.
Κυβερνητικές πηγές επαναβεβαιώνουν σε κάθε περίπτωση πως ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με την εθνική κυριαρχία, την εθνική ακεραιότητα της χώρας, είναι ζητήματα τα οποία δεν πρόκειται ποτέ να μπουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από την ελληνική πλευρά, είναι εκτός της συζήτησης την οποία κάνουμε με την Τουρκία.
«Δεν αλλάξαμε στρατηγική απέναντι στην Τουρκία»
Το στίγμα για την επικείμενη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν είχε δώσει ο Έλληνας πρωθυπουργός κατά την διάρκεια της παρουσίας του στη ΔΕΘ, τονίζοντας χαρακτηριστικά πως η Ελλάδα δεν διαπραγματεύεται ζητήματα εθνικού χαρακτήρα με την Τουρκία.
«Θεωρώ εξαιρετικό θετικό το γεγονός ότι έχουν αποκατασταθεί οι δίαυλοι επικοινωνίας με την Τουρκία σε όλα τα επίπεδα. Δρομολογούνται τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και η προώθηση θετικής ατζέντας σε πολλούς τομείς», είπε αρχικά ο πρωθυπουργός.
«Η Ελλάδα δεν άλλαξε ποτέ τη στρατηγική της απέναντι στην Τουρκία. Αυτή ήταν η βούλησή μου από το 2019. Να μπορούμε να συνομιλούμε, να λύνουμε τα θέματά μας με το Διεθνές Δίκαιο και όταν διαφωνούμε να μην οδηγούμαστε στα άκρα και να μην έχουμε εντάσεις, όπως αυτές που κληθήκαμε να διαχειριστούμε την τελευταία τετραετία», πρόσθεσε.
Ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι η Χάγη είναι «πολύ μακριά ακόμα» ενώ σε κάθε περίπτωση τα ζητήματα της εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας δεν θα μπουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
«Τα ζητήματα για τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου δεν είναι ζητήματα που θα συζητήσω με την Τουρκία. Η Τουρκία πρέπει να κάνει βήματα προς την ΕΕ και να είναι συνεργάσιμη στο ΝΑΤΟ», σημείωσε ο πρωθυπουργός.
«Επειδή εμείς ακολουθήσαμε μία αποτελεσματική πολιτική τα τελευταία χρόνια, η προσέγγιση της Τουρκίας με την Ευρώπη, περνάει μέσα από τις σχέσεις με την Ελλάδα. Αυτό είναι ένα ακόμα όπλο που έχουμε στα χέρια μας. Έχουμε να διαχειριστούμε προβλήματα που έρχονται από το παρελθόν, δεν θα λυθούν από τη μία στιγμή στην άλλη. Να συμφωνήσουμε πολιτισμένα για το πού διαφωνούμε. Να μην οδηγεί σε ρητορική επεκτακτική και σε ένταση στο πεδίο», κατέληξε ο κ. Μητσοτάκης.
Ο οδικός χάρτης Γεραπετρίτη – Φιντάν
Την επανεκκίνηση του πολιτικού διαλόγου, της θετικής ατζέντας και των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης έθεσαν στην ατζέντα του διαλόγου μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, κατά την συνάντησή τους πριν από δυο εβδομάδες ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και ο Τούρκος ομόλογός του Χακάν Φιντάν, όπως ανέφεραν στις δηλώσεις που ακολούθησαν της συνάντησης.
Είναι απαραίτητο «να χτίσουμε πάνω σε αυτά που μας ενώνουν και να κατανοήσουμε καλύτερα αυτά που μας χωρίζουν», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Γεραπετρίτης.
Όπως επισήμανε ο Έλληνας υπουργός, με τον Τούρκο ομόλογό του, συμφώνησαν ο οδικός χάρτης θα περιλαμβάνει τα εξής τρία επίπεδα:
«Πρώτον, το επίπεδο του πολιτικού διαλόγου, ο οποίος θα εκκινήσει με ευθύνη, από ελληνικής πλευράς, της υφυπουργού Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και θα εκκινήσει στις 16 Οκτωβρίου».
Δεύτερον, προσέθεσε, το επίπεδο της εφαρμογής και ενίσχυσης των ΜΟΕ το αμέσως προσεχές διάστημα.
Τρίτον, προσέθεσε, το επίπεδο των συνομιλιών για την προώθηση της θετικής ατζέντας συνεργασίας, σε τομείς όπως, μεταξύ άλλων, οι επενδύσεις, η γεωργία, ο τουρισμός, το εμπόριο, η ναυτιλία, η κλιματική κρίση και οι οποίες θα επανεκκινήσουν υπό τον αρμόδιο υφυπουργό Κώστα Φραγκογιάννη.
Το πρόγραμμα του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Νέα Υόρκη
Πλούσιο αλλά και με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται να είναι το πρόγραμμα του Έλληνα πρωθυπουργού, κατά την παραμονή του στην Νέα Υόρκη.
Αναλυτικότερα ο Έλληνας πρωθυπουργός θα έχει συναντήσεις (ώρες Νέας Υόρκης):
Τετάρτη, 20 Σεπτεμβρίου
- 9.20, Συνέντευξη στο CNN και τον Richard Quest
- 11.00, Συνάντηση με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν
- 13:00, Γεύμα με εκπροσώπους της Ομογένειας
- 16:00, Συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη
- 18:00, Συνάντηση με τον Πρόεδρο της Νότιας Κορέας,
Πέμπτη, 21 Σεπτεμβρίου
- 07:30, Συναντήσεις του Πρωθυπουργού με επενδυτές
- 12:30, Ομιλία του Πρωθυπουργού σε Πανεπιστήμιο Yale
- 18:00, Ομιλία Πρωθυπουργού σε Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ
Παρασκευή, 22 Σεπτεμβρίου
- Το πρωί ο Πρωθυπουργός θα έχει συναντήσεις με εκπροσώπους αμερικανοεβραϊκών οργανώσεων
- Στις 13.05, η συνάντηση του Πρωθυπουργού με ΓΓ ΟΗΕ.
Τα επόμενα βήματα στα ελληνοτουρκικά
Αξίζει να σημειωθεί πως οι διμερείς σχέσεις στις δύο γειτονικές χώρες αναμένεται να συνεχιστούν με σταθερό πρόγραμμα συναντήσεων τους επόμενους μήνες.
Τα επόμενα ραντεβού των δύο πλευρών έχουν ήδη δρομολογηθεί, αναλυτικότερα:
16 Οκτωβρίου
Πολιτικός διάλογος
Υφυπουργοί Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου – Μπουράκ Ακτσαπάρ.
17 Οκτωβρίου
Θετική ατζέντα στην Αθήνα
Υφυπουργοί Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης – Μπουράκ Ακτσαπάρ
Δεκέμβριος
Ανώτατο Πολιτικό Συμβούλιο – Θεσσαλονίκη