Στις 19 Σεπτεμβρίου 1970, εν μέσω Δικτατορίας, ο 22χρονος φοιτητής Κώστας Γεωργάκης αυτοπυρπολείται, βάζοντας τέλος στη ζωή του, σε πλατεία της Γένοβας διαμαρτυρόμενος κατά της Χούντας των Συνταγματαρχών.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, και ενώ η Χούντα έχει πλέον αποχωρήσει «ΤΟ ΒΗΜΑ» της 20ης Σεπτεμβρίου 1974 γράφει:
«Χθες έκλεισαν τέσσερα χρόνια από το δραματικό ολοκαύτωμα σε μια πλατεία της Γένοβας, του Έλληνα φοιτητή Κώστα Γεωργάκη.
»Πυρπολώντας τον εαυτό του, ο νεαρός πατριώτης θέλησε να συνεγείρη τις συνειδήσεις της δημοκρατικής Ευρώπης και ιδιαίτερα της γειτονικής Ιταλίας, όταν ο φασισμός εμπνεόμενος από το παράδειγμα της ελληνικής Χούντας, δεν έπαψε όλα αυτά τα χρόνια να αποτελεί απειλή.
«ΤΟ ΒΗΜΑ», 20.9.1970, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» | «ΤΑ ΝΕΑ»
»Με την ευκαιρία της επετείου της τραγικής θυσίας του Γεωργάκη αναδημοσιεύουμε αποσπάσματα άρθρου αφιερωμένου στη μνήμη του, που δημοσιεύθηκε, με την υπογραφή “Ένας ελεύθερος Αθηναίος”, σε ιταλική εφημερίδα:
«Τις μέρες αυτές οι Έλληνες αντιφασίστες πενθούν, στην πατρίδα ή στην εξορία, την τραγική απώλεια του Κώστα Γεωργάκη.
»Πενθούμε την οδυνηρή απουσία ενός συντρόφου του αγώνα, που την ανάμνησή του θέλουμε να διατηρήσουμε μ’ αυτό το άρθρο: ένα ελάχιστο τεκμήριο της συνέχειας του μηνύματος, που απηύθυνε ο ίδιος στον κόσμο, πριν από δύο χρόνια…
»Δεν λησμονούμε την επιγραμματική φράση, από το γράμμα που έστειλε ο Κώστας Γεωργάκης σ’ έναν από τους συντρόφους του -γράμμα που έγραψε λίγες στιγμές πριν από την τραγική χειρονομία του: “Είμαι βέβαιος ότι, αργά ή γρήγορα, οι λαοί της Ευρώπης θα καταλάβουν ότι ένα φασιστικό καθεστώς, όπως το Ελληνικό, που στηρίζεται στα άρματα μάχης, δεν αντιπροσωπεύει μονάχα μια προσβολή στην αξιοπρέπεια των ελευθέρων ανθρώπων, αλλά και μια συνεχή απειλή για την ίδια την Ευρώπη».
Η στιγμή της αυτοπυρπόλησης
Ήταν ξημερώματα 19ης προς 20η Σεπτεμβρίου του 1970, όταν ένα Fiat 500αράκι σταθμεύει πάνω στην πλατεία Ματτεότι στη Γένοβα της Ιταλίας. Λίγα λεπτά αργότερα ο 22χρονος έλληνας φοιτητής, Κώστας Γεωργάκης αυτοπυρπολείται φωνάζοντας: «Ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα».
Παρά τη χουντική λογοκρισία που έχει επιβληθεί στον ελληνικό Τύπο, η τραγική είδηση δημοσιεύεται από «ΤΑ ΝΕΑ», στο πρωτοσέλιδο της 21ης Σεπτεμβρίου 1970.
«ΤΑ ΝΕΑ», 21.9.1970, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»
Το ενοχοποιητικό για τη Χούντα περιεχόμενο του τηλεγραφήματος του Associated Press, που δημοσιεύουν «ΤΑ ΝΕΑ», διαφεύγει της δικτατορικής λογοκρισίας.
Όρθιος, με τα χέρια ανοιχτά, έβαλε φωτιά στα βρεμένα από βενζίνη ρούχα του και καθώς οι φλόγες τον τύλιγαν, κραύγασε:
“Ζήτω η Ελεύθερη Ελλάδα”
»Πρόκειται για τον Έλληνα Κωνσταντίνο Γεωργάκη, 22 ετών, από την Κέρκυρα, τριτοετή φοιτητή της Γεωλογίας στο πανεπιστήμιο της Γένουας. Ο Γεωργάκης αυτοπυρπολήθηκε το βράδυ της Παρασκευής σε πλατεία της Γένουας και πέθανε το Σάββατο στο νοσοκομείο Σαν Μαρτίνο, όπου μεταφέρθηκε, συνεπεία των εγκαυμάτων του.
»Όπως ανέφερε η αστυνομία, ο Έλληνας φοιτητής στάθμευσε με το αυτοκίνητό του στην πλατεία, έβρεξε τα ρούχα του με βενζίνη κι έβαλε φωτιά.
»Τέσσερις οδοκαθαρισταί, που εργάζονταν εκείνη τη στιγμή στην πλατεία, έσβησαν τις φλόγες και μετέφεραν τον νεαρό στο νοσοκομείο.
«ΤΑ ΝΕΑ»,12.8.1974, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ
Όσα είπε πριν πεθάνει
Όπως πάντως σημειώνουν και «ΤΑ ΝΕΑ» της 12ης Αυγούστου 1974, λίγες ημέρες μετά την πτώση της Χούντας, το γεγονός, ελέω Δικτατορίας, «κουκουλώθηκε» γρήγορα.
«Η ηρωική πράξη δεν έγινε γνωστή στην Ελλάδα γιατί αφ’ ενός μεν απαγορεύτηκε να γραφή στις εφημερίδες, αφ’ ετέρου δε, οι αστυνομικές αρχές κάλεσαν τον πατέρα του να κάνη δήλωση ότι ο γιος του αυτοκτόνησε για…αισθηματικούς λόγους!
»Όπως εγνώσθη, ο Κ. Γεωργάκης είχε αναπτύξει έντονη δραστηριότητα στην Ιταλία εναντίον της δικτατορικής κυβερνήσεως των Αθήνων. Ανήκε στην Ένωση Κέντρου και ήταν υπεύθυνος για τις δημόσιες σχέσεις και τα έντυπα της ΕΔΗΝ.
»Στις 19 Σεπτεμβρίου 1970, αυτοπυρπολήθηκε στην πλατεία Ματεότι της Γένοβας και τρέχοντας με ανοιχτά τα χέρια, φώναζε: “Ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα”, «Το κάνω για την ελευθερία της πατρίδας μου», «Οι Ιταλοί πρέπει να φωνάζουν ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα», καθώς και διάφορα άλλα αντιδικτατορικά συνθήματα.
»Λίγο αργότερα, ο νεαρός Έλληνας φοιτητής πέθανε. Κοντά στο πτώμα του βρέθηκε μία πινακίδα με συνθήματα εναντίον της χούντας»
Nτοκουμέντα δημοσιευθέντα από το περιοδικό «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ»,16.1.1975, Ιστορικό Αρχείο «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ
Το γράμμα στον πατέρα του
«Δύο ημέρες πριν αυτοπυρποληθή ο Κ. Γεωργάκης έστειλε γράμμα στον πατέρα του, στο οποίο εξηγούσε τους λόγους του διαβήματός του. Το γράμμα αυτό, έχει ως εξής:
“Αγαπητέ μου πατέρα,
Συγχώρεσέ με για την πράξη μου αυτή. Δεν θέλω να κλάψης. Ο γιος σου δεν είναι ήρωας, αλλά ένας απλός άνθρωπος, όπως όλοι οι άλλοι.
Φίλησε αντί για μένα τη γη της πατρίδος μας. Δεν ήθελα να διατρέξετε οιονδήποτε κίνδυνο, εξ’ αιτίας της δραστηριότητός μου. Δεν μου έμενε, παρά να ενεργήσω σαν ελεύθερος άνθρωπος.
Σε φιλώ
Ο Κωνσταντίνος σου”
»Αξίζει να σημειωθή ότι, πριν αυτοπυρποληθή ο Κ. Γεωργάκης, είχε λάβει επιστολή του πατέρα του, ο οποίος τον πληροφορούσε ότι οι αρμόδιες αρχές θα του διέκοπταν την αναβολή στρατεύσεως και γι’ αυτό έπρεπε να επιστρέψη στην Ελλάδα».
