Πρώτα ακούς, από τα κυβερνητικά χείλη, το χιλιοειπωμένο. «Τώρα είναι η ώρα της μάχης». Αυτό σε απλά ελληνικά σημαίνει «τα πράγματα είναι δύσκολα, μήπως να αλλάξουμε κουβέντα;» Να αλλάξουμε, καμία αντίρρηση. «Όλα στην ώρα τους». Το πρόβλημα είναι ότι πάντα, κάθε στιγμή, είναι …η ώρα για να επιστρατευθεί η μια πλευρά του νομίσματος. Η νέα κλιματική πραγματικότητα. Οι δικαιολογίες. Τα ελαφρυντικά. Το, «όλα στην ώρα τους», τελικά, αφορά μόνο τις ευθύνες, τα λάθη, τις παραλείψεις.
Δεν χωρά αμφιβολία ότι για τα όσα ζήσαμε στη Ρόδο, στον Έβρο στην Αττική φταίνε μια σειρά από παράγοντες. Κλιματική αλλαγή, παρατεταμένη ξηρασία, υψηλές θερμοκρασίες, άνεμοι. Αλλά είναι ξεκάθαρο ότι για να πάρει η καταστροφή την έκταση που πήρε συνέβαλαν και άλλα πράγματα. Κακή εκτίμηση της κατάστασης με αποτέλεσμα να ληφθούν λάθος αποφάσεις τις πρώτες κρίσιμες ώρες. Αργά ανακλαστικά και αδυναμία συντονισμού των εμπλεκομένων στην κατάσβεση των πυρκαγιών. Τοπικοί άρχοντες και κυβερνητικά στελέχη εκτός τόπου και χρόνου.
Πάμε στη Θεσσαλία. Λέγεται και σωστά ότι φαινόμενα τέτοιας έντασης συμβαίνουν μια φορά τα 300 χρόνια. Και ότι κανένα αντιπλημυρικό έργο δεν θα μπορούσε να σταματήσει την καταστροφή. Σύμφωνοι. Αλλά δεν πρέπει να δούμε αν έγιναν τα αντιπλημμυρικά έργα που είχαν προγραμματιστεί μετά την προηγούμενη καταστροφή;
Για παράδειγμα, η αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι έχουν δημοσιευθεί στο ΦΕΚ 22 έργα για παρεμβάσεις που έπρεπε να γίνουν στην περιοχή της Θεσσαλίας με βάση τους χάρτες επικινδυνότητας της περιοχής, το 2018. Δεν έχει ολοκληρωθεί ούτε ένα. Για αυτό ποιος ευθύνεται; Το πρωτοφανές της έντασης των καιρικών φαινομένων;
Οι παλιοί, αναφερόμενοι στα καιρικά φαινόμενα, λένε «με το Θεό δεν τα βάζεις». Σημαίνει ότι όσο καλά προετοιμασμένος και να είσαι τη ζημιά δεν μπορείς να την αποφύγεις. Όμως δεν είμασταν προετοιμασμένοι. Το πρόβλημα είναι ότι την ίδια ακριβώς παραδοχή κάναμε και στις προηγούμενες καταστροφές. Και είπαμε ότι την επόμενη φορά θα είμαστε. Και δεν είμασταν. Και δεν φταίνε τα καιρικά φαινόμενα για αυτό.
Αλήθεια υπάρχει κράτος; «Μα δεν το βλέπετε;», είναι η απάντηση. Το κράτος διασώζει, το κράτος προμηθεύει τα απαραίτητα στους εγκλωβισμένους, το κράτος θα κάνει τις καταγραφές των ζημιών, το κράτος θα αποζημιώσει, το κράτος θα αναλάβει το βάρος της αποκατάστασης. Σωστά. Το κράτος ήταν αυτό που συνέλαβε τους Κροάτες χούλιγκαν αποκαθιστώντας την τάξη στη Ν. Φιλαδέλφεια, αφού πρώτα τους επέτρεψε να διασχίσουν ανενόχλητοι τη μισή Ελλάδα και να σκοτώσουν έναν άνθρωπο.
Ναι, κράτος υπάρχει. Αλλά είναι ένα μπουρδουκλωμένο κράτος. Ένα «πράμα» χωρίς αρχή, μέση και τέλος. Ένα κουβάρι μπλεγμένων και επικαλυπτόμενων ευθυνών και αρμοδιοτήτων. Που μεταφέρει το μπαλάκι της ευθύνης από την κυβέρνηση στην αυτοδιοίκηση, από την αυτοδιοίκηση στην κρατική γραφειοκρατία, από εκεί στην πυροσβεστική και όπου αλλού βολεύει.
Ναι, κράτος υπάρχει. Το βλέπουμε να αγκομαχά σε κάθε κρίση. Να φωνάζει για τις ελλείψεις, την αδυναμία, την ανοργανωσιά του. Ναι, κράτος υπάρχει. Αλλά το μόνιμο πρόβλημα του είναι ότι εμφανίζεται κατόπιν εορτής και σχεδόν ποτέ στην ώρα του.