Ενώ η ταινία του Κρίστοφερ Νόλαν «Οπενχαιμερ» συνεχίζει την θριαμβευτική πορεία της στις αίθουσες, έχοντας ήδη γίνει μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της χρονιάς μαζί με την «Barbie» της Γκρέτα Γκέργουιγκ, στη δεύτερη κινηματογραφική εβδομάδα του Σεπτεμβρίου οι τόνοι είναι δικαιολογημένα χαμηλωμένοι.
Ο «Εύκολος στόχος» από την Γαλλία ξεχωρίζει κυρίως για την συγκλονιστική ερμηνεία της Ιζαμπέλ Ιπέρ στον ρόλο μιας γυναίκας πιασμένης στη φάκα πολιτικών σκευωριών, από την οποία μόνη της καλείται να ξεμπλέξει. Την ίδια ώρα στις «75 μέρες» η αναπαράσταση της απαγωγής και εν συνεχεία δολοφονίας τριών κοριτσιών στην Ισπανία των αρχών της δεκαετίας του 1990 γίνεται μια τοιχογραφία της χώρας με έμφαση στη γέννηση του «τέρατος» της trash TV.
Τέλος, δύο επανεκδόσεις αριστουργηματικών γαλλικών ταινιών της δεκαετίας του 1960: «Περιφρόνηση» του Ζαν Λικ Γκοντάρ και «Στην τύχη ο Μπαλταζάρ» του Ρομπέρ Μπρεσόν.
Και τα σχόλια περιττεύουν…
Βαθμολογία
5: εξαιρετική
4: πολύ καλή
3: καλή
2: ενδιαφέρουσα
1: μέτρια
0: απαράδεκτη
***
«Εύκολος στόχος» (Lasydicaliste, Γαλλία, 2022)
Στόχος της ταινίας του Ζαν Πολ Σαλομέ είναι να βάλει τον θεατή βαθιά μέσα τον κόσμο των πολιτικών σκευωριών και των βρώμικων παιχνιδιών που γίνονται προκειμένου να καλυφθεί κάτι το οποίο μπορεί να εξελιχθεί σε μεγάλο σκάνδαλο. Χωρίς αμφιβολία τον πετυχαίνει. Χωρίς φιοριτούρες και με αιχμή του δόρατος μια δυναμική ηρωίδα: την Μορίν Κίρνεϊ που ως συνδικαλιστική εκπρόσωπος γαλλικής πολυεθνικής πυρηνικής ενέργειας, θα γίνει γνώστης σημαντικών και άκρως απόρρητων πληροφοριών που εκθέτουν ανεπανόρθωτα την κυβέρνηση (να σημειωθεί ότι η ταινία είναι βασισμένη σε πραγματικά περιστατικά).
Αυτό σημαίνει ότι μόνη εναντίον όλων ,η Κίρνεϊ θα πρέπει να ξεγλιστρήσει από τις παγίδες που στήνονται η μία μετά την άλλη (και από διάφορα μέτωπα) γύρω της. Πέρα από το γεγονός ότι την Κίρνεϊ υποδύεται μια πολύτιμη και εξαιρετικά πολυσχιδής Γαλλίδα ηθοποιός, η Ιζαμπέλ Υπέρ (λόγος με άλλα λόγια από μόνος του για να δει κανείς την ταινία), το ίδιο το θέμα αλλά και ο στεγνός, σχεδόν κλινικός σκηνοθετικός χειρισμός του, σε γραπώνει δυνατά και δεν σε αφήνει ποτέ σε ησυχία.
Με έντεχνο τρόπο ο Σαλομέ «φουντώνει» ακόμα περισσότερο την ιστορία, όταν η Κίρνεϊ δέχεται επίθεση μέσα στο ίδιο της το σπίτι και ενώ είναι προφανώς θύμα τρομοκρατίας, η εγκληματική αυτή ενέργεια αμφσβητείται από τις αρχές. Μάλιστα, ο Σαλομέ φέρνει τον θεατή στο σημείο να την αμφισβητήσει κι εκείνος, οπότε ο «Εύκολος στόχος» αποκτά ακόμη περισσότερο ενδιαφέρον, ακόμα και σαν ταινία μυστηρίου χωρίς ποτέ να είναι ακριβώς αυτό.
Από τις που κατάφεραν να ξεχωρίσουν στο περσινό φεστιβάλ Βενετίας όπου προβλήθηκε στο παράλληλο πρόγραμμα των Οριζόντων (ενώ θα έπρεπε να βρίσκεται στο επίσημο διαγωνιστικό), ο «Εύκολος στόχος» άρεσε και στην πανελλήνια πρεμιέρα του στο πλαίσιο του φετινού φεστιβάλ Γαλλόφωνου κινηματογράφου της Αθήνας.
Πέρα από κάθε τι είναι μια καθαρά πολιτική και επίκαιρη ταινία, που σου δημιουργεί αμηχανία: γιατί βλέπεις ξεκάθαρα όλα όσα γίνονται (ή όσα μπορούν να γινουν) πίσω από τις πλάτες των ανυποψίαστων πολιτών χωρίς αυτοί να το πάρουν χαμπάρι. Μα ακόμα και αν το πάρουν, δεν μπορούν να κάνουν απολύτως τίποτα.
Βαθμολογία: 3 ½
ΑΘΗΝΑ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧΑΛΑΝΔΡΙ – ΦΛΕΡΥ – ΕΚΡΑΝ – ΔΑΝΑΟΣ – ΚΑΡΜΕΝ – ΑΒΑΝΑ – ΛΙΛΑ – ΣΙΝΕ ΝΙΚΑΙΑ – ΚΟΡΑΛΙ ΣΑΡΩΝΙΔΑ κ.α.
——————————————————————
«75 ημέρες» (75 dias, Ισπανία 2020)
Ακολουθώντας κάπως τα χνάρια του «Zodiac», της ταινίας του Ντέιβιντ Φίντσερ (πάνω σε μια σειρά εγκλημάτων από δολοφόνο κατ’ εξακολούθηση ο οποίος όμως δεν συνελήφθη ποτέ), αυτή η ταινία αναφέρεται στην υπόθεση των «Τριών κοριτσιών του Αλκάσαρ» τα οποία εξαφανίστηκαν στις 13 Δεκεμβρίου 1992 και 75 μέρες αργότερα βρέθηκαν νεκρά (Αλκάσαρ είναι το όνομα της πόλης τους).
Στην εποχή της, η εν λόγω υπόθεση είχε συγκλονίσει ποικιλοτρόπως την ισπανική κοινή γνώμη και ο σκηνοθέτης Μαρκ Ρομέρο επιστρέφει σ’ εκείνη την περίοδο με την ματιά του ρεπόρτερ που θα μπορούσε να έχει παρακολουθήσει τα δρώμενα του παρασκηνίου κατά την διάρκεια των 75 αυτών ημερών. Ενδιαφέρεται να φτιάξει κλίμα μέσα από τις συνέπειες που είχε το γεγονός της εξαφάνισης στους γονείς των παιδιών (ο καθένας αντιδρά με διαφορετικό τρόπο αλλά όλοι πονούν το ίδιο) ή τον πρόχειρο χειρισμό της υπόθεσης από την αστυνομία γιατί έγιναν πολλά και απανωτά λάθη.
Επίσης, βάρος δίνεται και στον ρόλο που έπαιξαν τα ΜΜΕ στην υπόθεση, κυρίως η τηλεόραση, καθώς εκείνη την εποχή οι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί σταθμοί είχαν μόλις αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους στην Ισπανία. Βεβαίως, αυτό και μόνο σήμανε ένα τηλεοπτικό μακελειό καθώς το μόνο που τα Media προκάλεσαν ήταν περισσότερη συγχυση σε μια ουτως ή άλλως εξαιρετικά δύσκολη στην εξιχνιαση της υπόθεση. Η υπόθεση των «Τριών κοριτσιών του Αλκάσαρ» ήταν ένα πάρτι για το τέρας της trashTVπου τότε σιγά σιγά γεννιόταν.
Στην πραγματικότητα η ταινία δεν είναι ένα θρίλερ με την ξεκάθαρη έννοια του όρου (αφού το αποτέλεσμα των ερευνών είναι γνωστό) αλλά περισσότερο ένας στοχασμός πάνω σε μια υπόθεση που μετατράπηκε σε θρίλερ. Και αυτό από μόνο του κινεί την περιέργεια ιδίως όταν στηρίζεται σε καλές ερμηνέις των ηθοποιών, ιδίως εκείνων που υποδύονται τις μητερες των θυμάτων (Eoυλάλια Ραμόν, Αντόνια Σαν Χουάν, Ανα Φερνάντεζ).
Βαθμολογία: 3 ½
ΑΘΗΝΑ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΧAΛΑΑΝΔΡΙ – ΑΜΥΝΤΑΣ – ΦΙΛΙΠ – ΝΙΚΑΙΑ – ΚΟΡΑΛΙ – ΣΑΡΩΝΙΔΑ – ΡΙΑ ΜΑΤΙ ΘΕΣ/ΚΗ: ΑΛΕΞ – ΠΑΝΟΡΑΜΑ
ΕΠΙΣΗΣ στις ΑΙΘΟΥΣΕΣ
Προβάλλεται επίσης το θρίλερ φαντασίας του Μάικλ Τσάβες «Η καλόγρια ΙΙ» (The nun 2, ΗΠΑ, 2023) ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία που είδαμε για πρώτη φορά στην ταινία τρόμου «Η καλόγρια» (2018) με την Τάισα Φαρμίγκα. Η ίδια ηθοποιός επιστρέφει στον ρόλο της Αδελφής Αϊρίν η οποία μετά την δολοφονία ενός ιερέα το 1956, θα έρθει και πάλι πρόσωπο με πρόσωπο με τον δαίμονα Βάλακ που κρύβεται πίσω από το τρομακτικό προσωπείο μιας άλλης καλόγριας (Μπόνι Ααρονς). Hταινία προβάλλεται σε περισσότερες από 65 αίθουσες της Ελλάδας.
ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΕΙΣ
«Περιφρόνηση» («Lemepris», Γαλλία, 1963)
Η ουσία της πιο φανταχτερής ταινίας του «Πάππα» της νουβέλ βαγκ Ζαν Λικ Γκοντάρ (1930 -2022), είναι η ίδια η καλλιτεχνική δημιουργία. Γυρισμένη στην ηλιόλουστη βίλα Μαλαπάρτε στο Κάπρι της Ιταλίας, η ταινία μιλά για τη σύγκρουση δημιουργού – συστήματος, τέχνης – εμπορίου με αφορμή το γύρισμα μιας άλλης ταινίας της οποίας ο πανίσχυρος Αμερικανός παραγωγός (Τζακ Πάλανς), προσλαμβάνει έναν συγγραφέα αστυνομικών ιστοριών (Μισέλ Πικολί) για μια νέα επεξεργασία στο σενάριο (που στηρίζεται στην Οδύσσεια του Ομήρου). Η σύγκρουση καλλιτεχνικής έκφρασης – εμπορικής απήχησης θα ταυτιστεί με την προοδευτική αποξένωση του συγγραφέα, ενώ καταλυτικό ρόλο στην όλη υπόθεση θα παίξει η σέξι γυναίκα του, καμία άλλη από την Μπριζίτ Μπαρντό σε σκηνές που βλέπεις με κομμένη την ανάσα σε αυτή την πρώτη (και πραγματικά αξέχαστη) συνεργασία της με τον Γκοντάρ. Μια κοσμοπολίτικη σινεφίλ τραγωδία για όλες τις εποχές, που δεν έχει χάσει καθόλου από την αρχική της φρεσκάδα. Στον ρόλο του σκηνοθέτη της ταινία μέσα στην ταινία θα βρούμε τον μετρ του γερμανικού εξπρεσιονισμού Φριτς Λανγκ.
Βαθμολογία: 5
ΑΘΗΝΑ: ΒΟΞ – ΑΜΙΚΟ – ΑΤΕΝΕ – ΟΑΣΙΣ
«Στην τύχη ο Μπαλταζάρ» (Au hasard Balthazar, Γαλλία, 1966).
Δεν έχει περάσει πολύς καιρός που είδαμε στις αίθουσες την τελευταία ταινία του Γέρζι Σκολιμόφσκι «ΕΟ» (2022), το σπαρακτικό οδοιπορικό ενός γαϊδάρου που υφίσταται υπομονετικά τις φρικαλεότητες του ανθρώπου ,στις αρχές του αιώνα. Όμως η ταινία που ενέπνευσε τον Σκολιμόφσκι γι’ αυτό το σπουδαίο έργο, είναι ένα αυτό το αξεπέραστο αριστούργημα με την υπογραφή ενός από τους πιο σεβαστούς σκηνοθέτες στην ιστορία του κινηματογράφου: ο Ρομπέρ Μπρεσόν (1901- 1999) ακολουθεί με αγάπη αλλά συγχρόνως θλίψη, τον γάιδαρο Μπαλτάζαρ ενώ αυτός μεταφέρεται από ιδιοκτήτη σε ιδιοκτήτη. Αλλοι του συμπεριφέρονται ευγενικά, άλλοι είναι σκληροί, πάντως ο Μπαλτάζαρ (που νιώθεις ότι έχει ανθρώπινη νοημοσύνη) δεν μπορεί να κατανοήσει κανενός τα κίνητρα. Η ζωή του, παράλληλη με εκείνη του πρώτου του φύλακα, της Μαρί (Αν Βιαζέμσκι), είναι πραγματικά ένα ασήκωτο φορτίο, οι αμαρτίες των ανθρώπων τις οποίες υφίσταται, ανυπόφορες. Όμως, παρά την αδυναμία του, αποδέχεται ευγενικά τη μοίρα του. Μέσω της αντισυμβατικής προσέγγισης του Μπρεσόν στη σύνθεση, τον ήχο και την αφήγηση, αυτή η φαινομενικά απλή ιστορία γίνεται μια συγκινητική παραβολή αγνότητας και υπερβατικότητας. Ασυζητητί δεν πρέπει να την χάσουν όσοι δεν την έχουν δει και είναι μια καλή ευκαιρία να την ξαναδούν σε νέα, ρετουσάρισμένη κόπια στην αίθουσα όσοι την έχουν ήδη δει.
Βαθμολογία: 4 ½
ΑΘΗΝΑ: ΑΣΤΥ
«Τα μυστήρια του οργανισμού» (W.R. – Misterije organizma, Γιουγκοσλαβία/ Δυτική Γερμανία, 1971)
Η ταινία που έβαλε τον Γιουγκοσλάβο Ντούσαν Μακαβέγιεφ (1932-1989) στον χάρτη των πιο αξιόλογων ανατολικοευρωπαίων κινηματογραφικών δημιουργών της εποχής του, είναι τα «Μυστήρια του οργανισμού» (1970) που κατά ένα μεγάλο μέρος της οφείλει την ύπαρξή της στην εκτενή έρευνα που ο δημιουργός της είχε κάνει πάνω στον Βίλχεμ Ράιχ. Σκηνές ντοκιμαντέρ «εισχωρούν» στην μυθοπλασία της ταινίας που τοποθετείται στο Βελιγράδι της τότε εποχής και έχει την μορφή πολιτικής- σεξουαλικής αλληγορίας. Στα «Μυστήρια του Οργανισμού» η σουρεαλιστική σύγκρουση ντοκιμαντέρ – μυθοπλασίας αρχίζει ως έρευνα για τη ζωή και το έργο του Ράιχ, ψυχολόγου και φιλόσοφου ο οποίος αμφισβητήθηκε και στη συνέχεια εκρήγνυται σε μια ελεύθερη αφήγηση της σεξουαλικής απελευθέρωσης μιας όμορφης νεολαίας! Το αποτέλεσμα βέβαια ήταν ο Μακαβέγιεφ να γίνει «persona non grata» στην πατρίδα του. Για περίπου μια εικοσαετία οι αρχές είχαν απαγορέψει την προβολή των «Μυστηρίων του οργανισμού» στη Γιουγκοσλαβία στην οποία καμία άλλη ταινία του δεν προβλήθηκε μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980.
Βαθμολογία: 2 ½
ΑΘΗΝΑ: ΣΤΟΥΝΤΙΟ – ATENE
