Στην αρχαία Αθήνα «δήμος» σήμαινε τη συνέλευση πολιτών ως κυρίαρχου πολιτικού σώματος, και στη συνέχεια τη διοικητική υποδιαίρεση της αρχαίας Αττικής, του μεγαλύτερου τότε δήμου.
Σήμερα, δεν είμαστε, βέβαια, στην εποχή της αρχαιότητας, αλλά σε μια πολύ πιο δύσκολη, προβληματική και μεταβατική, πιστεύω, εποχή, με αλλαγές και ανασυντάξεις των πάντων. Η κλιματική αλλαγή, η πανδημία, αλλά και η παρατεταμένη ανέχεια μαστίζουν τους πολίτες. Εξάλλου, οι συνθήκες ζωής με μετανάστες και υπερτουρισμό απαιτούν ανάλογη προσαρμογή, γιατί χωρίς αυτήν, το κέντρο της πόλης των Αθηνών γίνεται απροσέγγιστο για τους αθηναίους πολίτες.
Και σήμερα οι πολίτες εξακολουθούν να αποτελούν το κυρίαρχο πολιτικό σώμα, έχουν δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις. Ο δήμος, παράλληλα, έχει και θεσμικά την υποχρέωση της φροντίδας των πολιτών και του δημόσιου χώρου, όπου αυτοί ζουν.
Ζω από γεννησιμιού μου στο κέντρο της Αθήνας, και δεν θα ζητούσα πολλά από τον επόμενο δήμαρχό της, αλλά αυτά, που είναι για όλους μας απαραίτητα για μια βιώσιμη πόλη. Η Αθήνα είναι από τη φύση της μια από τις πιο όμορφες πόλεις του κόσμου, που υμνήθηκε από τους ποιητές, και ο υποψήφιος δήμαρχός της οφείλει πρωτίστως να έχει έτοιμο έναν συγκεκριμένο σχεδιασμό και να εκμεταλλευτεί σωστά τους εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους για την υλοποίησή του. Ο καλοπροαίρετος καλλωπισμός με γλάστρες δεν είναι αρκετός για μια τέτοια πόλη, όπου στο κέντρο της οι κάδοι σκουπιδιών είναι βρώμικοι, ξέχειλοι και επικίνδυνοι στη χρήση τους.
Χρειάζονται χώροι ελεύθεροι για το κοινό, περιβαλλοντικά ασφαλείς και αναβαθμισμένοι με τα μέσα που αφειδώς προσφέρει η Τεχνολογία. Χρειάζονται δημόσια πάρκα, ασφαλείς παιδικές χαρές, εργαστήρια για απασχόληση των πολιτών, δημόσιες βιβλιοθήκες, μουσεία σε μια πόλη ιστορική με πολιτισμική κληρονομιά. Είναι οδυνηρό να αντικρίζουν οι ντόπιοι αλλά και οι ξένοι επισκέπτες κτήρια παλαιά, ορισμένα και ιστορικά, μουντζουρωμένα και ερειπωμένα, να δίνουν στην πόλη μια εικόνα που δεν της αξίζει. Τα πεζοδρόμια… χάσκουν κατά διαστήματα σε κίνδυνο του πεζού, που προτιμά να κατεβεί στον δρόμο και να κινδυνεύει από τα αυτοκίνητα. Φαίνεται, όμως, ότι το φαινόμενο αυτό είναι χρόνιο, αν κρίνουμε από τους στίχους του Σουρή : «Αίφνης το πεζοδρόμιο αρχίζει να στενεύη, / κι ο ταξιδιώτης παρευθύς οφείλει να κατέβη»!
Οι Αθηναίοι, που αγαπούν την πόλη τους, αναμένουν έναν άξιο δήμαρχο, που θα κάνει την ευρωπαϊκή αυτή πόλη βιώσιμη και ένα στολίδι, που θα υμνούν και οι σύγχρονοι ποιητές. Δεν θα πρέπει να λησμονούν ότι στις δημοτικές εκλογές ωφέλιμη είναι η σωστή επιλογή του δημάρχου εκείνου, που θα έχει σχεδιασμό, στόχο και ικανότητα να υλοποιήσει αυτά τα απαραίτητα αλλά και …ευκόλως εννοούμενα αιτήματά τους, ανεξαρτήτως κόμματος και χρώματος!
Σε μια εποχή, που η Αθήνα είχε αρχίσει να αναπτύσσεται και να εκσυγχρονίζεται κοινωνικά και πολιτικά, ο Κωστής Παλαμάς είχε μεταφέρει τα λόγια της Αθηνάς προς την ιερή της πόλη, εκφράζοντας έτσι το προσωπικό του πάθος για την Αθήνα, αλλά και τη διάθεση ενατένισης της αρχαίας πόλης, που γινόταν πλέον αποδέκτης του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού.
Υμνος εις την Αθήνα
Χαρά σ εσέ, χώρα λευκή και χώρα ευτυχισμένη! Καμία χώρα σ’ όλη τη γη, καμιά στην οικουμένη δεν ηύρε τέτοιο φυλαχτὸ σαν το δικό μου μάτι. Απ’ άλλες χώρες πέρασα γοργά – γοργά τρεχάτη
και μ’ είδαν της Ελλάδας μου τ’ αγαπημένα μέρη σαν άνεμο και σαν αϊτό και σύννεφο κι αστέρι. Ομως σ’ εσέ το θρόνο μου αιώνια θεμελιώνω και ρίζωσε ἡ αγάπη μου στα χώματά σου μόνο.
Η κυρία Στέλλα Πριόβολου είναι ομότιμη καθηγήτρια, πρόεδρος Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών ΕΚΠΑ, κοσμήτορας Δημοτικού Λαϊκού Πανεπιστημίου Αγ.Παρασκευής.
