«Πρέπει να δεις Heartstopper». Η οθόνη του κινητού μου άναψε μέσα στη νύχτα. Μέχρι να συνηθίσουν τα μάτια μου το έντονο φως της συσκευής μες στο θεοσκόταδο του υπνοδωματίου μου, ήρθαν και τα επιχειρήματα: «Είναι ό,τι πιο ειλικρινές κι υγιές έχω δει ποτέ». Αποστολέας του μηνύματος ήταν άτομο από τον πολύ στενό φιλικό μου περιβάλλον που εμπιστεύομαι πολύ σε κάτι τέτοια. Και κάπως έτσι βάλθηκα να το δω.
Αποδείχθηκε μια μεγάλη, υπέροχη έκπληξη. Το Heartstopper είναι μια σειρά αγάπης και ενηλικίωσης που γιορτάζει την διαφορετικότητα και προωθεί την αποδοχή με τρόπο υπέροχο, θετικό και άκρως αυθεντικό. Και ήρθε πάνω στην ώρα για να ικανοποιήσει τη χρόνια «δίψα» μας για υγιή εκπροσώπηση των ΛΟΑΤΚΙ+ εφήβων στη μικρή οθόνη.
Γι’ αυτό και δεν είναι καθόλου τυχαίο που τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατακλύστηκαν από μηνύματα αγάπης και υποστήριξης για τη σειρά και την τρυφερή απεικόνιση ενός εκκολαπτόμενου ειδυλλίου μεταξύ δύο αγοριών λυκείου, του Nick Nelson (Kit Connor) και του Charlie Spring (Joe Locke), όταν η πρώτη σεζόν έκανε το ντεμπούτο της μέσα από την πλατφόρμα του Netflix τον Απρίλιο του 2022.
Η σειρά έλαβε διθυραμβικές κριτικές από τους κριτικούς, συγκέντρωσε 24 εκατομμύρια ώρες προβολής την πρώτη εβδομάδα, σύμφωνα με το Netflix, και σκαρφάλωσε ταχύτατα στα charts του streamer, κερδίζοντας με το σπαθί της την πολυπόθητη ανανέωση όχι για μία, αλλά για δύο επιπλέον σεζόν.
Την περασμένη εβδομάδα, το Heartstopper επέστρεψε για τη δεύτερή του σεζόν, αρνούμενο να θυσιάσει έστω κι ένα από όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που το κάνουν τόσο ξεχωριστό και αξιαγάπητο, ενώ παράλληλα καταφέρνει να βρει νέες, εξαιρετικά ενδιαφέρουσες πτυχές στον αφηγηματικό του ιστό.
Από το Tumblr στο Netflix
Εξ ολοκλήρου αποκύημα μιας πολυτάλαντης, πολύ νεαρής δημιουργού, το Heartstopper ξεκίνησε όπως όλα τα ειδύλλια. Ήταν κάτι που η συγγραφέας, εικονογράφος και σεναριογράφος Alice Oseman δεν μπορούσε να σταματήσει να σκέφτεται, κάτι στο οποίο επέστρεφε συνεχώς. Με την πάροδο των χρόνων, όμως, αυτό το ειδύλλιο μετατράπηκε σε κάτι ακόμη μεγαλύτερο.
Η νεαρή Oseman είχε ήδη εκδώσει δύο νεανικά μυθιστορήματα, μεταξύ των οποίων το Solitaire, που γράφτηκε όταν ήταν μόλις 17 ετών. Ο Nick και ο Charlie, το αμήχανο μα αξιαγάπητο ζευγάρι εφήβων που βρίσκεται στο επίκεντρο του Heartstopper, εμφανίστηκαν για πρώτη φορά ως δευτερεύοντες χαρακτήρες στο Solitaire, αλλά η Oseman έπιανε συχνά τον εαυτό της να σκέφτεται ακόμα τους δύο χαρακτήρες και μετά την ολοκλήρωση του βιβλίου.
Έτσι, τον Αύγουστο του 2016, η 22χρονη Oseman άρχισε να γράφει και να εικονογραφεί το Heartstopper ως διαδικτυακό κόμικ, το οποίο δημοσίευε σε μορφή μικρών επεισοδίων στο Tumblr. Σύντομα, αποδείχτηκε πως είχε πολύ μεγάλη απήχηση – πλέον μετρά πάνω από 124 εκατομμύρια προβολές – και η υποδοχή του ενέπνευσε την Oseman να προβεί σε crowd-funding και να εκδώσει μόνη της τον πρώτο «χειροπιαστό» τόμο Heartstopper σε μορφή graphic novel το 2018, το οποίο ένα χρόνο αργότερα τράβηξε την προσοχή ενός εκδότη.
Το 2019, ο εκδοτικός οίκος Hachette δημοσίευσε τον πρώτο από τους πολλούς τόμους του κόμικ που έμελλε να ακολουθήσουν. Από το ταπεινό της ξεκίνημα στο Tumblr, η σειρά webcomic που μετατράπηκε σε graphic novel της Alice Oseman έκανε θραύση στην παγκόσμια λογοτεχνική σκηνή.
Την ίδια χρονιά, το Heartstopper επιλέχθηκε από την βρετανοαυστραλιανή εταιρεία παραγωγής See-Saw Films για να αναπτυχθεί ως τηλεοπτική σειρά και η Oseman ανέλαβε το σενάριο και την παραγωγή. Δεκαοκτώ μήνες αργότερα, όταν το Netflix απέκτησε τα δικαιώματα διανομής της σειράς, προς μεγάλη ανακούφιση των θαυμαστών, επέλεξε να διατηρήσει τον αυθεντικό, συμπεριληπτικό χαρακτήρα της ιστορίας της Oseman.
«Αφηγήσεις όπως το Heartstopper έχουν μεγάλη σημασία»
Ο Charlie και Nick ήταν οι πρώτοι queer χαρακτήρες της Oseman – τους έπλασε, όπως έχει δηλώσει, σε μια εποχή που δεν ήξερε ακόμα ότι η ίδια ήταν queer και σηματοδότησαν την αρχή του ταξιδιού της στη συγγραφή queer μυθοπλασίας, η οποία τα τελευταία μόλις χρόνια βλέπουμε να κάνει σοβαρά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση με ιστορίες που, επιτέλους, δεν επικεντρώνονται μοναχά στο τραύμα.
«Το πιο σημαντικό πράγμα σε αυτή τη σειρά είναι το πόση ελπίδα και αισιοδοξία έχει» σύμφωνα με την Άννα Παπαδάκη, υποψήφια Διδάκτωρ Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Nottingham με ειδίκευση στη Γλώσσα και το Φύλο, κατά τη διάρκεια της συζήτησής μας για το Heartstopper, και θα συνεχίσει λέγοντας: «Τα παιδιά υφίστανται βέβαια αρκετή ομοφοβία και τρανσφοβία, δεν είναι πάντα ασφαλή στο σχολείο, δυσκολεύονται να αποδεχτούν τις ταυτότητές τους και να ζήσουν με αυτές. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι θα επιβιώσουν και θα ανθίσουν».
Το Heartstopper φυσικά και έχει και τις σοβαρές στιγμές του, δεν τις παρακάμπτει. Αλλά η προσέγγιση του τού επιτρέπει νέους δρόμους εξερεύνησης, δίνοντας νέα πνοή στις queer αφηγήσεις. Αυτό που κάνει τη εν λόγω σειρά τόσο ξεχωριστή, πέρα από το αναμφισβήτητο αίσθημα ελπίδας που αποπνέει, είναι το στοιχείο της χαράς, η οποία πηγάζει από τη φιλία, τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα και το ταξίδι της ανακάλυψης του εαυτού. Και σε αυτή τη χαρά το ΛΟΑΤΚΙ+ κοινό, από όποια γωνιά του πλανήτη κι αν προέρχεται, σε όποια ηλικιακή ομάδα κι αν ανήκει, συμμετέχει. Το Heartstopper, με την επιμονή του να αναδείξει την queer χαρά πάνω απ’ όλα, βρίσκει τεράστια απήχηση. Πολλοί ΛΟΑΤΚΙ+ ενήλικες, παρακολουθώντας την πρώτη σεζόν, αισθάνθηκαν βαθιά συγκίνηση από αυτό το πορτρέτο queer εφηβείας, καθώς είδαν επί της οθόνης όλα όσα θα ήθελαν να είχαν βιώσει οι ίδιοι σε εκείνη την ηλικία.
«Ήμουν στην ηλικία του Charlie το 2006 περίπου» λέει τ@ Χ.Ρ., 32χρον@ φαν της σειράς, που όμως θα ήθελε να μοιραστεί την εμπειρία τ@ ανώνυμα. «Τότε, ακόμα και οι σειρές ή ταινίες (ξένες, κυρίως, και άρα πολύ λιγότερο προσιτές από όσο σήμερα) που απεικόνιζαν και πρέσβευαν κάποια αποδοχή απέναντι σε ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα μάς έδειχναν συχνά ως τραγικά, βασανισμένα πλάσματα. Για πολλά χρόνια, και μέχρι αρκετά πρόσφατα, ήμουν πεπεισμένο ότι, επειδή μου αρέσουν τα κορίτσια και επειδή δε νιώθω κορίτσι, θα είμαι πάντα δυστυχισμένο».
Σήμερα, το τοπίο των σειρών και ταινιών με queer χαρακτήρες και αφηγήσεις είναι τόσο πλούσιο που είναι εύκολο να ξεχάσουμε ότι μόλις πριν από μια δεκαετία, τα έφηβα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα ήταν αναγκασμένα να αναζητούν ψίχουλα queer συμπεριφοράς στα αγαπημένα τους πολιτιστικά προϊόντα.
Κατά την τελευταία δεκαετία, η αφήγηση ΛΟΑΤΚΙ+ ιστοριών έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Συγκεκριμένα όμως το Heartstopper, μέσα από ειλικρινή εκπροσώπηση, καταρρίπτει πλήρως αρκετά στερεότυπα που συχνά συναντάμε ακόμα και στην queer μυθοπλασία.
Σε αντίθεση με άλλες τηλεοπτικές σειρές, οι πρωταγωνιστές του Heartstopper, αν και έφηβοι, δεν καταλήγουν σε καταχρηστικές σχέσεις, αλλά σε σχέσεις που βασίζονται στην ευγένεια και τον αλληλοσεβασμό, έχουν υψηλή αυτοεκτίμηση και προσπαθούν να αποφεύγουν τις συναισθηματικές κακοτοπιές – στοιχεία που λείπουν ακόμα και από τις πιο σύγχρονες και δημοφιλείς queer ιστορίες ενηλικίωσης.
«Αφηγήσεις όπως το Heartstopper έχουν πολύ μεγάλη σημασία» θα πει κλείνοντας τ@ Χ.Ρ. «Φυσικά και καμία σειρά του Netflix δε θα λύσει βαθιά συστημικά προβλήματα. Αλλά μέσα από μια τέτοια αφήγηση μπορεί ίσως ένα ΛΟΑΤΚΙ+ εφηβάκι να δει ότι, παρόλες τις πραγματικές δυσκολίες που ενδεχομένως αντιμετωπίζει, υπάρχει ακόμα η δυνατότητα για χαρά, για αγάπη, για φιλία, για συντροφιά».