Μετά την Πάρο όπου οι επιχειρηματίες μαζεύουν άρον άρον ξαπλώστρες και ομπρέλες από σημεία όπου ο νόμος απαγορεύει να τοποθετούνται, το «κίνημα της πετσέτας» επεκτάθηκε στη Νάξο καθώς και σε πολλά άλλα νησιά, όπου έχουν αρχίσει να ελευθερώνονται παρανόμως καταληφθέντα τμήματα παραλιών, την ίδια ώρα μάλιστα που το θέμα λαμβάνει διεθνής διαστάσεις με αναφορές από βρετανικά ΜΜΕ.
Οι Έλληνες κάτοικοι και παραθεριστές των ελληνικών νησιών έχουν αγανακτήσει με την «κατάληψη» των παραλιών από Βρετανούς τουρίστες, αναφέρει σχετικό δημοσίευμα της Daily Mail. Το «κίνημα της πεσέτας» που δημιουργήθηκε στην Πάρο σχετίζεται με το γεγονός ότι οι ντόπιοι δεν βρίσκουν ελεύθερο χώρο στις παραλίες λόγω των εταιριών που νοικιάζουν τις ξαπλώστρες. Οι συγκεκριμένες εταιρίες λειτουργούν παράνομα αφού επιτρέπουν στους τουρίστες να προκρατήσουν τις ξαπλώστρες σε υπερβολικά υψηλή τιμή με αποτέλεσμα οι ντόπιοι να μην έχουν πού να καθίσουν.
Τον Ιούλιο οργάνωσαν διαδηλώσεις στις ακτές της Πάρου με πανό που έγραφαν: «Διεκδικήστε την παραλία: Το κίνημα των πολιτών της Πάρου για ελεύθερες παραλίες».
Στο ίδιος δημοσίευμα αναφέρεται πως το περασμένο καλοκαίρι οι τουρίστες από το Ηνωμένο Βασίλειο έφθασαν σε αριθμό ρεκόρ καθώς ήταν περίπου 4,5 εκατομμύρια άνθρωποι. το αποτέλεσμα ήταν μια έξαρση των επιχειρήσεων που χρεώνουν για κρατήσεις πετσέτας και ξαπλώστρας στις κορυφαίες παραλίες.
Η ομάδα Save Paros Beaches έδειξε μια επιχείρηση να χρεώνει 60 ευρώ (51,68 λίρες) στους τουρίστες για να νοικιάσουν μια ομπρέλα και δύο ξαπλώστρες για μια ημέρα. Με 120 ευρώ (103,36 λίρες), οι επισκέπτες μπορούσαν να απολαύσουν μια “περιοχή VIP”. Ο δήμαρχος της Πάρου, Μάρκος Κωβαίος, έχει συγκεντρώσει 2.200 υπογραφές αλλά ακόμα δεν ξέρει πως να επιλύσει την κατάσταση ενώ το κίνημα έχει εξαπλωθεί και σε άλλα νησιά. Ο ίδιος δήλωσε: «Βιώνουμε μια κατάσταση όπου η απρέπεια είναι ούτως ή άλλως τόσο διαδεδομένη. Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει».
Ξεκίνησε το «ξήλωμα»
Οι πρώτες παράνομες ομπρέλες και ξαπλώστρες απομακρύνθηκαν ήδη από την παραλία της μικρής Σάντα Μαρία στην Πάρο. «Είναι σημαντικό να υπάρχει διέξοδος στους ανθρώπους όσους δεν έχουν ή δεν επιθυμούν κάθε τους μπάνιο να είναι μια επένδυση», αναφέρει ο Ηλίας Πετράκης, μέλος Κίνησης Πολιτών για ελεύθερες παραλίες». Όπως καταγγέλλουν κάτοικοι του νησιού, η φράση υπαλλήλων σεκιούριτι προς τους λουόμενους «πήγαινε στον βράχο» ήταν αυτή που τους ξεσήκωσε.
Πάνω από 20 παραλίες της Πάρου φαίνεται να έχουν καταληφθεί εξ ολοκλήρου από ξαπλώστρες που φθάνουν μπροστά στο κύμα, με τις τιμές να ξεπερνούν τα 100 ευρώ.
«Το μόνο που έχει απομείνει στις ενδιαφέρουσες παράλιες είναι τα είναι τα βράχια. Αυτό μας ξεσήκωσε, αυτό είναι που μας έκανε να νιώθουμε πολίτες δεύτερης κατηγορίας», αναφέρει ο Πάνος Κέκας, μέλος Κίνησης Πολιτών Πάρου.
Παράνομες ξαπλώστρες και ομπρέλες ξηλώθηκαν και από την παραλία Μαρτσέλο, ενώ έγιναν και δύο συλλήψεις επιχειρηματιών που καταπατούσαν τον χώρο. Μία σύλληψη υπάρχει και για την παραλία μικρή Σάντα Μαρία. Οι τρεις συλληφθέντες οδηγήθηκαν στον εισαγγελέα και παραπέμφθηκαν για να δικαστούν στο αυτόφωρο.
Στη Νάξο, επιχειρηματίες σύμφωνα με το MEGA, απομάκρυναν άρον – άρον μέσα στη νύχτα με φορτηγά, χωρίς πινακίδες, ξαπλώστρες και ομπρέλες.
«Έχει ξεκινήσει ο έλεγχος μικτού συνεργείου που αποτελείται από την κτηματική υπηρεσία του ελληνικού δημοσίου, τον δήμο Νάξου και την ελληνική αστυνομία για ελέγχους. Πράγματι κάποιοι που παρανομούν, απομάκρυναν σετ ομπρελοκαθισμάτων», σημειώνει ο δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, Δημήτρης Λιανός.
Η «επανάσταση» της πετσέτας σε πολλά νησιά
«Σφραγίσαμε το κατάστημα όμως μου έκαναν μήνυση για παράβαση καθήκοντος και για κατάχρηση εξουσίας και απλή δυσφήμιση. Πήγαμε να επιβάλλουμε το νόμο, την απόφαση των δικαστηρίων και των διοικητικών Αρχών και βρεθήκαμε συλληφθέντες ως κατηγορούμενοι», ανέφερε χαρακτηριστικά. στην ΕΡΤ.
Και στη Κρήτη οι πολίτες οργανώνονται. «Save Falasarna» ονομάζεται το κίνημα πολιτών που αντιδρούν στην κατασκευή τουριστικού χωριού που θα γεμίσει με κτίσματα την παραλία Φαλάσαρνα. Πρόσφατα έγινε έλεγχος της αστυνομίας σε όλο τον κόλπο της Φαλάσαρνας και έγιναν 13 συλλήψεις επιχειρηματιών γιατί δεν είχαν άδεια για τα ομπρελοκαθίσματα που νοίκιαζαν, όπως λένε τα μέλη της κίνησης πολιτών «Save Falasarna» και καλούν όλους τους Κισσαμίτες και τους Χανιώτες να κινητοποιηθούν και να προστατέψουν το δικαίωμα τους στον δημόσιο χαρακτήρα των ακτών και ειδικά της Φαλασάρνας.
Αγώνα για ελεύθερες παραλίες, δίνουν και οι κάτοικοι της Κέρκυρας. «Δεν υπάρχει κάποια ελεγκτική αρχή να τους σταματήσει» λέει η πρόεδρος του Εξωραϊστικού Συλλόγου Δασίας, Αγγελική Φαϊτά.
Έλεγχοι στις οργανωμένες παραλίες γίνονται και στην Αττική από τη δημοτική αστυνομία και το Λιμενικό.
«Το κράτος οφείλει να ελέγξει με τις υπηρεσίες του τον αιγιαλό και την παραλία. Εμείς θέλουμε και μπορούμε ως αυτοδιοίκηση να ελέγξουμε και εμείς, αρκεί να μας δοθεί η δυνατότητα να μπορούμε να επιβάλουμε κυρώσεις», σημειώνει ο δήμαρχος Αλίμου, Ανδρέας Κονδύλης.
Οι δημοτικοί αστυνομικοί έχουν βγει με τη μεζούρα και ελέγχουν αν αποστάσεις σε ξαπλώστρες, ομπρέλες και επιχειρήσεις τηρούνται σύμφωνα με όσα προβλέπει ο νόμος.
Στήριξη της κυβέρνησης
«Δεν θα χαριστούμε σε κανέναν» έχει δηλώσει ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, ενώ έχουν ξεκινήσει έλεγχοι σε όλη την Ελλάδα. Μόνο στη μικρή και μεγάλη παραλία Σάντα Μαρία της Πάρου, απομακρύνονται τρεις επιχειρήσεις λόγω παραβάσεων.
Για μηδενική ανοχή και εφαρμογή του νόμου που είναι υπεράνω όλων, έκανε λόγο από την πλευρά και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης.
Η Εγκύκλιος του Αρείου Πάγου για τις παραλίες
Η εν λόγω εγκύκλιος (ΕΓΚ. 2023) με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Η απρόσκοπτη πρόσβαση στις παραλίες, conditio sine qua non για το φετινό καλοκαίρι», δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2023 και υπογράφεται από τον Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Παναγιώτη Παναγιωτόπουλο.
«Επερχομένου εντός ολίγου του θέρους, με την παρούσα σκοπώ να σας ευαισθητοποιήσω πάνω στο φλέγον ζήτημα της απρόσκοπτης και ελεύθερης πρόσβασης στις παραλίες και ακτές. Ήταν (και τότε, όπως και τώρα) Μάιος του έτους 1940, που δημοσιεύτηκε στην ΕτΚ ο νόμος 2344/1940 που παρείχε τον πρώτο νομοθετικό ορισμό του αιγιαλού και όριζε με το άρθρο 1 ότι ‘ο αιγιαλός, ήτοι η περιστοιχούσα την θάλασσαν χερσαία ζώνη, η βρεχομένη από τας μεγίστας πλην συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων, είναι κτήμα κοινόχρηστον, ανήκει ως τοιούτον εις το Δημόσιον και προστατεύεται και διαχειρίζεται υπ’ αυτού».
Στην ίδια εγκύκλιο, τονίζεται επίσης ότι «με την κραταιά εισαγγελική πυγμή μας πρέπει να καταστήσουμε τοις πάσι εμφανές, έστω και δια κυρώσεων και δια πράξεων δικονομικού καταναγκασμού, ότι κύριος προορισμός των κοινοχρήστων πραγμάτων είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση του κοινού προς αυτά. Ότι μόνο κατ’ εξαίρεση, και μόνο για τμήματα των ως άνω κοινοχρήστων πραγμάτων, επιτρέπεται, για λόγους «επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος» η παραχώρηση αυτών «μόνο κατά χρήση», αλλά και πάλι κατά τρόπο που να μην αναιρείται η κοινή χρήση τους, αφού ο σκοπός ύπαρξής τους υπάρχει στο διηνεκές και αυτά ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο. Συνεπώς, προκύπτει, και ρητά ορίζεται στο νόμο, ότι απαγορεύεται απολύτως η κατασκευή κτισμάτων και εν γένει η τοποθέτηση κατασκευασμάτων στον αιγιαλό και την παραλία και ότι οποιαδήποτε μόνιμη κατασκευή βρίσκεται εκτός των ορισμών του νόμου, οπότε, η εν λόγω κατασκευή είναι άμεσα κατεδαφιστέα. Παραλία δε, είναι η ζώνη της ξηράς η οποία προστίθεται στον αιγιαλό, προς εξυπηρέτηση της επικοινωνίας της ξηράς με την θάλασσα και αντιστρόφως, και καθορίζεται σε πλάτος μέχρι και πενήντα (50) μέτρα από την γραμμή του αιγιαλού».
Στο κείμενό του ο Αντιεισαγγελέας Παναγιωτόπουλος ξεκαθαρίζει ότι «ιδιωτικές παραλίες, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ο νόμος δεν γνωρίζει! Αν δε, ενάντια στο νόμο και ανήθικα κοινωνικά, στις περιοχές αρμοδιότητάς σας υπάρχουν τέτοιες, λόγω της μακροχρόνιας παντελούς αδιαφορίας των αρχών και της έλλειψης παντός ελέγχου, πρέπει, με την εισαγγελική δράση μας, να επαναφέρουμε τα πράγματα στην προτέρα νόμιμη κατάσταση! Όχι μόνοι μας βεβαίως, αλλά με την συνδρομή όλων των εμπλεκομένων φορέων: Λιμεναρχείων, Αστυνομικών Δνσεων κ.λπ. Πας δε αντιλέγων και εφόσον εκούσια δεν συμμμορφώνεται στο νόμο, πειθαναγκάζεται προς τούτο, δια μέτρων δικονομικού καταναγκασμού: (ένταλμα σύλληψης στα αυτόφωρα κακουργήματα και πλημμελήματα που εκδίδεται από τον εισαγγελέα, κατασχέσεις με διαταγή σας όλων των πραγμάτων και αντικειμένων που έχουν σχέση με το έγκλημα, κατεδάφιση άμεση των παράνομων κατασκευών κ.λπ)».
Με κάθε τρόπο στην εγκύκλιο επισημαίνεται ότι, βάσει του νόμου 2971/2001 η κατάληψη χώρου της παραλίας «για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, ξαπλωστρών, ομπρελών, λειτουργία αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτηρίου, καθώς και τραπεζοκαθισμάτων προϋποθέτει ως αυτονόητη συνθήκη ότι εξασφαλίζεται πάντα η ελεύθερη διέλευση του κοινού προς τον αιγιαλό και την παραλία. Και, άλλωστε, ως κοινόχρηστα πράγματα, επί των οποίων έχει την αποκλειστική κυριότητα το Δημόσιο, πρέπει να εννοήσουμε όχι μόνο τον αιγιαλό και την παραλία, αλλά και την όχθη, την παρόχθια ζώνη, το υδάτινο στοιχείο, τον πυθμένα και το υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης, και της κοίτης πλεύσιμου ποταμού».
