Μια εντελώς απρόσμενη και κατά κάποιο τρόπο αστεία «κόντρα» έχει κατακλύσει τα social media εδώ και λίγο καιρό· μια ιδιότυπη άμιλλα ανάμεσα στις ταινίες Barbie της Greta Gerwig και Oppenheimer του Christopher Nolan. Ξεκίνησε ως ένα διαδικτυακό αστείο, όμως εξελίχθηκε σε κάτι εντελώς διαφορετικό, με τους θαμώνες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από κάθε γωνιά του πλανήτη να υποδαυλίζουν αυτή την ξεκαρδιστικά παράξενη άμιλλα με memes, TikToks, trailer mash-ups, υποθετικές αφίσες, κ.ο.κ. Τώρα πλέον το φαινόμενο Barbenheimer έχει τη δική του σελίδα στη Wikipedia κι ένα σορό άρθρα και αφιερώματα με το όνομά του σε New York Times, Guardian, Variety και άλλα μέσα.
Μπορεί οι δύο πιο αναμενόμενες ταινίες του καλοκαιριού – καθεμία για τους δικούς της λόγους – να μην πήραν ίδια μέρα διανομής στους ελληνικούς κινηματογράφους, όμως ένα πολύ μεγάλο μέρος του πλανήτη από τις 21 Ιουνίου χορεύει σε ρυθμούς Barbenheimer. Καθώς όμως δεν είναι εντελώς ασυνήθιστο για τα μεγάλα στούντιο να προγραμματίζουν την κυκλοφορία αντίρροπων έργων την ίδια ημέρα, προκειμένου να αποφύγουν την ταυτόχρονη πρεμιέρα παρόμοιων μεταξύ τους ταινιών και να βάλουν τρικλοποδιά στους ίδιους τους τους εαυτούς, τι είναι αυτό που αυτή τη φορά γέννησε αυτή τη διαδικτυακή τρέλα δίχως σύνορα;
Από πού ξεπήδησε το Barbenheimer;
Μια φορά κι έναν καιρό, ο Christopher Nolan συνεργαζόταν με την Warner Bros. Για μεγάλο μέρος της καριέρας του. Λίγο καιρό όμως πριν γυρίσει το Oppenheimer, την περίοδο περίπου που ήταν έτοιμο να βγει στους κινηματογράφους το Tenet, Nolan και Warner τα σπάσανε. Αιτία στάθηκε, όπως λένε, η στροφή του στούντιο στο streaming. Κάπως έτσι ο Nolan βγήκε σε αναζήτηση νέου στούντιο, προκειμένου να βάλει μπρος το νέο του μεγαλεπήβολο project. Τότε προέκυψε η συνεργασία με τη Universal.
Σύμφωνα με το The Hollywood Reporter, ο Nolan ζήτησε από τη Universal έναν προϋπολογισμό παραγωγής εκατό εκατομμυρίων δολαρίων και έναν ισόποσο προϋπολογισμό μάρκετινγκ, καθώς και το 20% των εσόδων της ταινίας από τα πρώτα εισιτήρια. Και η Universal του τα έδωσε. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι άνθρωποι που έχουν αρκετή επιρροή στο Χόλιγουντ ώστε να πετύχουν ένα τόσο προσοδοφόρο συμβόλαιο είναι μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού.
Ένας από αυτούς τους ανθρώπους, μαζί με τον Nolan, είναι επίσης η Margot Robbie, η οποία είναι κατά κοινή ομολογία η πιο επιδραστική ηθοποιός-παραγωγός σήμερα στο Χόλιγουντ. Η Robbie ίδρυσε τη δική της εταιρεία παραγωγής, τη LuckyChap Entertainment, το 2014 μαζί με τον νυν σύζυγό της Tom Ackerley. Και αν αυτό ακούγεται οικείο είναι επειδή η εταιρεία παραγωγής του Nolan, η Syncopy Inc, ιδρύθηκε επίσης από τον ίδιο και τη σύζυγό του Emma Thomas, η οποία έχει κάνει την παραγωγή όλων των ταινιών του. Αλλά παρόλο που η LuckyChap είναι παραγωγός της Barbie, η ταινία χρηματοδοτείται και διανέμεται επίσης από τη Warner Bros.
Φήμες λένε ότι η Warner Bros. προγραμμάτισε σκόπιμα την κυκλοφορία της Barbie την ίδια εποχή με την ταινία Oppenheimer, ελπίζοντας ότι θα τραβούσε τα πλήθη και θα επηρέαζε την κερδοφορία της ταινίας του Nolan. Αλλά φαίνεται ότι αυτό κάπως γύρισε μπούμερανγκ. Σύμφωνα με τους New York Times, κάθε φορά που η Barbie έβγαζε ένα νέο teaser, το Oppenheimer trendαρε στο διαδίκτυο. Έτσι, κατά ειρωνεία της τύχης, η απόφαση της Warner Bros. δημιούργησε πρόσφορο έδαφος για να γεννηθεί ένα πρωτοφανές διαδικτυακό φαινόμενο που ακούει στο όνομα Barbenheimer.
Barbenheimer και κινηματογραφική βιομηχανία
Παρόλο που δεν θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικές σε στυλ, τόνο και αισθητική, οι δύο ταινίες έχουν στην πραγματικότητα πάρα πολλά κοινά, τα οποία βασίζονται κατά κύριο λόγο σε συμπτώσεις. Ή στο σαρδόνιο χιούμορ μιας παντοδύναμης κινηματογραφικής οντότητας, αλλά αυτό είναι μια εντελώς άλλη συζήτηση.
Από τη μία λοιπόν έχουμε το Oppenheimer, με έναν από τους πιο αξιοσέβαστους ανθρώπους του Χόλιγουντ στη σκηνοθετική καρέκλα, έναν άνθρωπο που έχει προταθεί όχι μόνο για Όσκαρ σκηνοθεσίας, αλλά και σεναρίου και μάλιστα δις. Πίσω από το Oppenheimer βρίσκονται μια εταιρία παραγωγής – προϊόν ενός μεγάλου έρωτα –, οι φαρδιές πλάτες κι οι βαθιές τσέπες ενός μεγάλου κινηματογραφικού στούντιο, ένα all-star καστ και μια ομάδα απόλυτων κινηματογραφικών τελειομανών στα παρασκήνια. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι συνεργάστηκαν προκειμένου να πλάσουν μια οπτική πανδαισία από άποψη παραγωγής, κινηματογράφησης, κοστουμιών και ειδικών εφέ, και να αφηγηθούν την ιστορία μίας από τις πλέον σημαίνουσες προσωπικότητες της σύγχρονης ιστορίας.
Από την άλλη έχουμε τη Barbie, με μία από τις πιο αξιοσέβαστες γυναίκες του Χόλιγουντ στη σκηνοθετική καρέκλα, μια γυναίκα που έχει προταθεί όχι μόνο για Όσκαρ σκηνοθεσίας, αλλά και σεναρίου και μάλιστα δις. Πίσω από τη Barbie βρίσκονται μια εταιρία παραγωγής – προϊόν ενός μεγάλου έρωτα –, οι φαρδιές πλάτες κι οι βαθιές τσέπες ενός μεγάλου κινηματογραφικού στούντιο, ένα all-star καστ και μια ομάδα απόλυτων κινηματογραφικών τελειομανών στα παρασκήνια. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι συνεργάστηκαν προκειμένου να πλάσουν μια οπτική πανδαισία από άποψη παραγωγής, κινηματογράφησης, κοστουμιών και ειδικών εφέ, και να αφηγηθούν την ιστορία μίας από τις πλέον σημαίνουσες φιγούρες της σύγχρονης ποπ κουλτούρας.
Ω, ναι. Όλες αυτές οι συμπτώσεις είναι εντυπωσιακές όταν τις βλέπει κανείς έτσι γραμμένες για πρώτη φορά. Είναι ακόμα πιο εντυπωσιακές όταν μπει κανείς στη διαδικασία να τα διασταυρώσει όλα αυτά και δει ότι ισχύουν. Και ίσως απαντούν εν μέρει στο γιατί κάποιοι αρχικά μπήκαν στη διαδικασία να συσχετίσουν τις δύο ταινίες.
Το σημαντικό είναι ότι η μεταξύ των δύο ταινιών άμιλλα ή το Barbenheimer, όπως καθιερώθηκε να λέγεται, εκτός από εξαιρετικά διασκεδαστική, είναι και ικανή να φέρει τους θεατές πίσω στις κινηματογραφικές αίθουσες. Κι επιπλέον, το γεγονός ότι η πιο πολυσυζητημένη πρεμιέρα της χρονιάς δεν είναι μία, αλλά δύο – έργα ταλαντούχων σκηνοθετών με μοναδικό όραμα, καμία εκ των οποίων δεν είναι sequel ή ταινία υπερηρώων – είναι εξαιρετικά ευχάριστα νέα στην επικράτεια των καθιερωμένων θερινών blockbuster. Είναι σπουδαίο τόσο για την κινηματογραφική βιομηχανία όσο και για το κοινό να έχουμε την κυκλοφορία δύο ταινιών με πρωτότυπα σενάρια και επικεφαλής κριτικά αναγνωρισμένους σκηνοθέτες μέσα στο καλοκαίρι. Αποδεικνύει περίτρανα πως ο μεταπανδημικός mainstream κινηματογράφος έχει επιστρέψει πολύ δυναμικά. Eνας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη. Δύο όμως;