Ημουν νια και γέρασα… από τότε που το θέμα των ιδιωτικών πανεπιστημίων άρχισε να προβληματίζει τις κυβερνήσεις της χώρας μας. Η κοινωνία έχει αλλάξει και έχει ωριμάσει, αλλά η αντίληψη ότι τα πανεπιστήμια αυτά θα βλάψουν τη δημόσια εκπαίδευση, παραμένει η ίδια. Δυστυχώς, όμως, και η δημόσια δεν φαίνεται να έχει υποστηριχθεί από την πολιτεία ανάλογα και όσο θα έπρεπε όλα αυτά τα χρόνια, ενώ παράλληλα οι απόφοιτοι των ελληνικών πανεπιστημίων διαπρέπουν στο εξωτερικό.
Πρόφαση για τη μη λειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων παραμένει το άρθρο 16 του Συντάγματος, το οποίο, όμως, στην πρώτη του παράγραφο αναφέρει: «Η τέχνη και η επιστήμη, η έρευνα και η διδασκαλία είναι ελεύθερες, η ανάπτυξη και η προαγωγή τους αποτελεί υποχρέωση του Κράτους». Εξάλλου, ο oμότιμος καθηγητής της Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ Σπυρίδων Φλογαΐτης σε άρθρο του αναφέρει μεταξύ άλλων τα εξής: «Το Σύνταγμα είναι ένας ζωντανός μηχανισμός οργάνωσης της Πολιτείας, και πρέπει να ερμηνεύεται κατά προσαρμογή στις εποχές, χωρίς να χρειάζεται αναγκαία τη διαδικασία της πολιτικής παρέμβασης για συνταγματική αναθεώρηση».
Ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, αναλαμβάνοντας τα καθήκοντά του, ανακοίνωσε σε συνέντευξη στο «Βήμα της Κυριακής» τη λύση που μπορεί να δοθεί στο πρόβλημα αυτό. Συγκεκριμένα αναφέρθηκε στη λειτουργία παραρτημάτων διεθνών πανεπιστημίων, που θα επιθυμούσαν να δημιουργηθούν στη χώρα μας. Τα τμήματα αυτά θα είναι ισότιμα προς τα ελληνικά πανεπιστήμια, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, και τα κριτήρια λειτουργίας τους θα είναι αυστηρά και θα τεθούν από την Εθνική Αρχή Ανωτάτης Εκπαίδευσης. Παράλληλη προϋπόθεση, τόνισε, αποτελεί η ενδυνάμωση των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων.
Πιστεύω ότι η λύση αυτή ανοίγει δρόμο προόδου για τη χώρα μας, που αποτελεί δυσάρεστη εξαίρεση στον τομέα αυτό της εκπαίδευσης. Χωρίς να αποδυναμώνει την δημόσια εκπαίδευση προσφέρει διέξοδο σε ουκ ολίγους νέους της πατρίδας μας που ακολουθούν σπουδές στα πανεπιστήμια του εξωτερικού, όχι γιατί τα δημόσια πανεπιστήμια δεν παρέχουν την απαιτούμενη γνώση ή γιατί οι ίδιοι δεν είναι ικανοί να εισαχθούν, αλλά γιατί οι συνθήκες που επικρατούν για την εισαγωγή τους δεν είναι ευνοϊκές. Το οικονομικό κόστος για τους γονείς είναι συχνά απαγορευτικό, αλλά και η οικονομία της χώρας δοκιμάζεται με την αποστολή τόσων νέων στα πανεπιστήμια ξένων χωρών. Εξάλλου, η ρύθμιση που προτείνεται μπορεί να γίνει άμεσα, χωρίς αναμονή αναθεώρησης του Συντάγματος, δίνοντας παράλληλα το μήνυμα ότι η Ελλάδα αποτελεί προορισμό παιδείας και υποδοχής ξένων φοιτητών, και όχι μόνον χώρα εξαγωγής διδασκομένων και διδασκόντων. Επιπλέον, η λύση αυτή ενισχύει την προσπάθεια για άρση της εσωστρέφειας, στην οποία στοχεύουν και τα αγγλόφωνα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα, που έχουν σχεδιαστεί από τα ελληνικά πανεπιστήμια, και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών μάλιστα λειτουργούν ήδη με επιτυχία.
Ας ελπίσουμε μόνον να υπάρξει ικανοποιητική ανταπόκριση.
Η κυρία Στέλλα Πριόβολου είναι ομότιμη καθηγήτρια, πρόεδρος Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών ΕΚΠΑ, κοσμήτορας Δημοτικού Λαϊκού Πανεπιστημίου Αγίας Παρασκευής.