Ηθοποιοί και σεναριογράφοι σε απεργία – Παγώνει το Χόλιγουντ

Το σωματείο των ηθοποιών του Χόλιγουντ ενέκρινε απεργία την Πέμπτη (13/07) για πρώτη φορά μετά από 43 χρόνια, παγώνοντας  κινηματογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές αξίας 134 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι λόγοι που τους οδήγησαν σε αυτή την απόφαση ήταν η αγανάκτηση τους σε σχέση με τις αμοιβές τους και την άδικη κατανομή των κερδών, καθώς και ο διάχυτος φόβος για ένα μέλλον που θα καθορίζεται από την τεχνολογία.

Οι εκπρόσωποι του SAG-AFTRA, του συνδικάτου που εκπροσωπεί 160.000 ηθοποιούς της τηλεόρασης και του κινηματογράφου, ανακοίνωσαν την απεργία μετά την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων με τα στούντιο για τη σύναψη νέας σύμβασης, με τις υπηρεσίες streaming και την τεχνητή νοημοσύνη να βρίσκονται στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης.

Από σήμερα, λοιπόν, οι ηθοποιοί ενώνουν τις φωνές τους με τους σεναριογράφους, που έχουν κατέβει στον δρόμο από τον Μάιο, προχωρώντας σε απεργιακές κινητοποιήσεις στη Νέα Υόρκη, το Λος Άντζελες και σε δεκάδες άλλες αμερικανικές πόλεις όπου πραγματοποιούνται γυρίσματα σειρών και ταινιών.

Οπως αναφέρουν και οι New York Times, ηθοποιοί και σεναριογράφοι είχαν να απεργήσουν ταυτόχρονα από το 1960, όταν η Μέριλιν Μονρόε εξακολουθούσε να πρωταγωνιστεί σε ταινίες και ο Ρόναλντ Ρίγκαν ήταν επικεφαλής του συνδικάτου των ηθοποιών. Οι διπλές απεργίες φέρνουν περισσότερους από 170.000 εργαζόμενους αντιμέτωπους με στούντιο παλαιάς κοπής, όπως η Disney, η Universal, η Sony και η Paramount, καθώς και με εταιρείες κολοσσούς όπως το Netflix, η Amazon και η Apple.

«Είμαι σοκαρισμένη από τον τρόπο με τον οποίο μας συμπεριφέρονται οι άνθρωποι με τους οποίους συνεργαζόμαστε» δήλωσε η Fran Drescher, πρόεδρος της SAG-AFTRA και γνωστή από τον ρόλο της στην τηλεοπτική σειρά των ’90s «The Nanny», σε συνέντευξη Τύπου την Πέμπτη στο Λος Άντζελες. «Πόσο μακριά βρισκόμαστε σε τόσα πολλά πράγματα. Πώς επικαλούνται τη φτώχεια, ότι χάνουν χρήματα δεξιά και αριστερά, ενώ δίνουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια στους CEOs τους; Είναι αηδιαστικό. Ντροπή τους!».

Γεμάτη θυμό, η Fran Drescher τόνισε ότι «ολόκληρο το επιχειρηματικό μοντέλο έχει αλλάξει» εξαιτίας του streaming και ότι η τεχνητή νοημοσύνη σύντομα θα το αλλάξει περισσότερο. «Αυτή είναι μια ιστορική στιγμή – μια στιγμή αλήθειας», είπε. «Κάποια στιγμή, θα πρέπει να πούμε: «Όχι, δεν θα το ανεχτούμε άλλο αυτό»».

Μεγαλοστελέχη διαφόρων στούντιο έσπευσαν να σχολιάσουν την αγανάκτηση της Fran Drescher, λέγοντας ότι είχαν υποτιμήσει «την ικανότητά της να ηγηθεί του ενίοτε δύστροπου σωματείου ηθοποιών» – προεξοφλώντας την ως κάτι περισσότερο από την καρτουνίστικη φιγούρα που έπαιζε στη σειρά «The Nanny» για έξι σεζόν τη δεκαετία του 1990. Άλλοι συνέχισαν να την ειρωνεύονται λέγοντας ότι «στη συνέντευξη Τύπου του σωματείου έδωσε παράσταση για Όσκαρ».

Πολλά από τα αιτήματα των ηθοποιών ταυτίζονται με εκείνα των σεναριογράφων, οι οποίοι ανήκουν στο Writers Guild of America. Και τα δύο συνδικάτα λένε ότι προσπαθούν να εξασφαλίσουν μισθούς που θα εξασφαλίζουν τα προς το ζην για τα μέλη τους που εργάζονται καθημερινά, ιδίως για εκείνους που παράγουν ταινίες ή τηλεοπτικές εκπομπές για υπηρεσίες streaming.

Οι σεναριογράφοι φοβούνται ότι τα στούντιο θα τους αντικαταστήσουν με εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης για γρήγορη και οικονομική παραγωγή νέων σεναρίων. Οι ηθοποιοί ανησυχούν ότι η σύγχρονη τεχνολογία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία ψηφιακών αντιγράφων τους (ή ότι οι ερμηνείες τους θα μπορούσαν να τροποποιηθούν ψηφιακά) χωρίς πληρωμή ή έγκριση.

Η Ένωση Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης, η οποία διαπραγματεύεται για λογαριασμό των εταιρειών του Χόλιγουντ, δήλωσε ότι προσπάθησε να καταλήξει σε μια λογική συμφωνία σε μια δύσκολη στιγμή για μια βιομηχανία που βρίσκεται σε σύγχυση μετά την επέλαση του streaming, την οποία η πανδημία επιτάχυνε.

Όπως μεταδίδουν οι NYT, σε ένα δελτίο τύπου που εξέδωσε η Ένωση Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης περιέγραφε 14 τομείς στους οποίους τα στούντιο είχαν προσφέρει «ιστορικές» βελτιώσεις στη σύμβαση. Σε αυτές περιλαμβάνονται, σύμφωνα με τη Ένωση, αύξηση 11% των αμοιβών κατά το πρώτο έτος της σύμβασης για τους βοηθητικούς ηθοποιούς, τους αντικαταστάτες και τους ντουμπλέρ και 76% αύξηση της υπολειμματικής αξίας για τις σειρές «υψηλού προϋπολογισμού» που μεταδίδονται στο εξωτερικό. «Το σωματείο έχει δυστυχώς επιλέξει έναν δρόμο που θα οδηγήσει σε οικονομικές δυσκολίες χιλιάδες ανθρώπους που εξαρτώνται από τη βιομηχανία», τόνισε η Ένωση.

Επιπλέον, η Ένωση φέρεται να πρόσθεσε σε ξεχωριστή δήλωση: «Είμαστε βαθιά απογοητευμένοι που η SAG-AFTRA αποφάσισε να εγκαταλείψει τις διαπραγματεύσεις. Αυτή είναι η επιλογή του συνδικάτου, όχι η δική μας», αποποιούμενη έτσι κάθε ευθύνη.

Αν και το Χόλιγουντ είχε προετοιμαστεί για απεργία των σεναριογράφων από τις αρχές του έτους – οι σεναριογράφοι έχουν απεργήσει οκτώ φορές τις τελευταίες επτά δεκαετίες, με πιο πρόσφατη το 2007 – η ασυνήθιστη αποφασιστικότητα των ηθοποιών αιφνιδίασε τα ανώτερα στελέχη και τους παραγωγούς. Το πρώτο σημάδι ανησυχίας για τα στούντιο ήρθε στις αρχές Ιουνίου, όταν περίπου 65.000 μέλη του σωματείου των ηθοποιών ψήφισαν υπέρ της απεργίας. Σχεδόν το 98% των ψηφοφόρων υποστήριξε την στάση εργασίας τότε, ποσοστό που ξεπέρασε οριακά το ποσοστό των συγγραφέων.

Στη συνέχεια, στα τέλη Ιουνίου, περισσότεροι από 1.000 ηθοποιοί, μεταξύ των οποίων οι Meryl Streep, John Leguizamo, Jennifer Lawrence, Constance Wu και Ben Stiller, υπέγραψαν επιστολή προς την ηγεσία της Ένωσης, δηλώνοντας «είμαστε έτοιμοι να απεργήσουμε». Τα στούντιο του Χόλιγουντ θα πρέπει τώρα να διαχειριστούν έναν διμέτωπο εργασιακό αγώνα. Η απεργία των ηθοποιών θα προσφέρει άμεσο όφελος στους απεργούς σεναριογράφους, οι οποίοι βρίσκονται σε απεργιακές κινητοποιήσεις για περισσότερες από 70 ημέρες.

Οι απεργίες αποτελούν το τελευταίο μνημειώδες πλήγμα σε μια βιομηχανία ψυχαγωγίας που έχει κλονιστεί τα τελευταία χρόνια από την πανδημία και τις σαρωτικές τεχνολογικές αλλαγές. Τα στούντιο του Χόλιγουντ είδαν τις τιμές των μετοχών τους να πέφτουν κατακόρυφα και τα περιθώρια κέρδους τους να συρρικνώνονται, καθώς η τηλεθέαση κατέρρευσαν στον απόηχο της εκρηκτικής ανάπτυξης της ψυχαγωγίας μέσω streaming.