Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους κυριαρχείται από το ζήτημα της άρσης του βέτο της Τουρκίας στην ένταξη της Σουηδίας. Όμως, η Ελλάδα δεν είναι αμέτοχη. Τουναντίον, όπως σημειώνει ο πάντα καλά πληροφορημένος νέος Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Δημήτρης Καιρίδης, για πρώτη φορά ίσως, σε αυτόν τον βαθμό, η Ελλάδα έχει λόγο και ρόλο στη σχέση των ΗΠΑ με μια τρίτη χώρα και, μάλιστα, με την Τουρκία. Με άλλα λόγια, για ένα αμιγώς διμερές ζήτημα, τη διαπραγμάτευση των ΗΠΑ με την Τουρκία για τα F-16, η Ελλάδα, χάρη στα ισχυροποιημένα ερείσματά της στο αμερικανικό Κογκρέσο και την αυξημένη διεθνή αξιοπιστία της, παίζει ρόλο και διεκδικεί να κερδίσει σημαντικά οφέλη, τόσο σε επίπεδο εξοπλισμών όσο και χρηματοδότησής τους. Μαθαίνω ότι αν επιτευχθεί, τελικά, συμφωνία, η Αθήνα θα έχει κάθε λόγο να πανηγυρίζει.
Πάντως στην πρώτη του παρέμβαση στη σύνοδο του ΝΑΤΟ ο Πρωθυπουργός επέστησε την προσοχή στις εντάσεις στα Δυτικά Βαλκάνια, υπογραμμίζοντας ότι μπορεί να είναι ακόμη μια πρόκληση για τη σταθερότητα του ΝΑΤΟ.
***
Τα τουρκικά F-16 και οι ισορροπίες δυνάμεων
Εκείνο που θα πρέπει να γνωρίζετε είναι ότι αν το τουρκικό αίτημα εγκριθεί με άμεσες διαδικασίες (όπως επιθυμούν Μπάιντεν και Ερντογάν) , για την παραλαβή του πρώτου F-16V η Άγκυρα θα πρέπει να περιμένει τουλάχιστον τρία χρόνια. Και ξέρετε γιατί; Επειδή το εργοστάσιο που κατασκευάζει τα F-16 Block 70/72 στο Γκρίνβιλ της Νότιας Καρολίνα έχει τη δυνατότητα παραγωγής μόνον τεσσάρων αεροσκαφών τον μήνα. Αυτά που μαθαίνω είναι ότι τα F-16 έχουν ζήτηση αφού 148 χώρες έδωσαν παραγγελίες. Ανάμεσα στις χώρες που παρήγγειλαν F-16 είναι στενοί σύμμαχοι των ΗΠΑ, όπως, η Ταϊβάν (που τα θέλει όσο τον δυνατόν πιο γρήγορα λόγω Κίνας), η Σιγκαπούρη, το Μαρόκο και το Μπαχρέιν. Τι θα γίνει όμως με την ισορροπία δυνάμεων;
***
Η συμφωνία στο Βίλνιους φέρνει τα F-35 πιο κοντά
Επιτελείς της Πολεμικής Αεροπορίας αναφέρουν ότι εάν η Τουρκία τελικά πάρει την έγκριση από την Ουάσιγκτον, θα διαθέτει συνολικά 283 F-16, από τα οποία τα 119 θα είναι Vipers. Η Ελλάδα, από το 2027 θα διαθέτει 83 F-16 στην έκδοση Viper, ενώ ακόμη 38 Block 50 αναμένεται να αναβαθμιστούν σε Block 52+. Στο οπλοστάσιο της Πολεμικής Αεροπορίας βρίσκονται ακόμη 32 παλαιότερα Block 30 (που και αυτά αναμένεται να αναβαθμιστούν) , 24 Mirage 2000-5, 33 F-4E (τα θρυλικά Φάντομ) ενώ μέχρι στιγμής, η Ελλάδα έχει παραλάβει 16 από τα 24 Rafale και αναμένει την έναρξη των διαπραγματεύσεων για την απόκτηση τουλάχιστον 20 F-35. Πότε θα γίνει αυτό; Πότε δηλαδή θα έρθει το περιβόητο LOA (επιστολή αποδοχής); Λίαν συντόμως μετά το Βίλνιους κάθε μέρα μετράει.
***
Ο Μενέντεζ, τα F-16, o Ερντογάν και ο Μητσοτάκης
Και το κερασάκι στην τούρτα (που λέει ο λόγος): Τα τουρκικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι ο Ερντογάν περιμένει από τον Μπάιντεν να καλέσει τον Μπομπ Μενέντεζ στον Λευκό Οίκο για να τον πείσει να δεχθεί το Κογκρέσο την παραχώρηση των F-16 στην Τουρκία. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, «να του ζητήσει να τελειώνει με το θέμα της έγκρισης των F-16», την ώρα που οι ΗΠΑ ασκούν πίεση στην Τουρκία για να άρει το βέτο κατά της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Εκείνο που γνωρίζω είναι ότι ο Μενέντεζ θα βρίσκεται στην Ελλάδα στις 4 Αυγούστου για διακοπές (ίσως πάει Μύκονο ή Σπέτσες), και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα του παραθέσει στην Κρήτη ή στην Αθήνα, δείπνο προς τιμή του.
***
Το 17ο Rafale
Στις 21 Ιουλίου προσγειώνεται στην Τανάγρα το 17ο Rafale. To 18o θα έρθει στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο και αυτό θα είναι το τελευταίο Rafale που θα παραδοθεί από τους Γάλλους για το 2023. Τα υπόλοιπα έξι αναμένονται εντός του 2024. Στην Κρήτη επιχειρούν ήδη 8 F-16 Viper αλλά ο αριθμός τους αναμένεται να αυξηθεί έως το τέλος του χρόνου. Τα νέα αποκτήματά της Πολεμικής Αεροπορίας πετούν ήδη στο Αιγαίο, παίρνουν μέρος σε ασκήσεις και έχουν ενισχύσει σημαντικά την δύναμη της Πολεμικής Αεροπορίας.
***
Πρώτος ο Δένδιας συνάντησε τον Ερντογάν
Ενόψει της πολυαναμενόμενης σημερινής συνάντησης Μητσοτάκη- Ερντογάν συνέβη μια τυχαία και σύντομη συνάντηση του υπουργού Άμυνας Νίκου Δένδια με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η συνάντηση έγινε στον διάδρομο της αίθουσας όπου διεξάγεται η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας. Όπως αναφέρει σε ανάρτησή του στο Twitter ο κ. Δένδιας, ο Τούρκος πρόεδρος εξέφρασε τα συγχαρητήριά του για την εκλογική νίκη της ΝΔ και του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Καλός οιωνός για το τι θα ακολουθήσει σήμερα στη συνάντηση των δύο ηγετών.
***
«Κόκκινη Έφη» η πρώτη υποψηφιότητα στον ΣΥΡΙΖΑ
Η Έφη Αχτσιόγλου, η επονομαζόμενη και «κόκκινη Έφη» λόγω των άκρως αριστερών απόψεών της, η πιο πολυσυζητημένη γυναίκα του ΣΥΡΙΖΑ από τότε που έγινε υπουργός, το 2016, σε ηλικία τότε μόλις 31 ετών (σήμερα είναι 38 ετών) θα είναι, όπως όλα δείχνουν η πρώτη που ανοίξει την κούρσα διαδοχής του Αλέξη Τσίπρα. Ανακοινώνει και επίσημα σήμερα σε ειδική εκδήλωση, στο Ωδείο Αθηνών, την υποψηφιότητα της για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Στο πλευρό της νεαρής πρώην υπουργού θα βρίσκονται πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, από όλες τις τάσεις του κόμματος που συσπειρώνονται στο πλευρό της. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η κ. Αχτσιόγλου προέρχεται από την εσωκομματική τάση «6 συν 6» (δηλαδή από στελέχη της γενιάς των 40αρηδων του ΣΥΡΙΖΑ), ενώ υποστηρίζεται από πολλά στελέχη της αριστερόστροφης τάσης «Ομπρέλα», αλλά και από τμήμα της «προεδρικής» πτέρυγας του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ. Εκτιμάται πως η ανακοίνωση της υποψηφιότητας Αχτσιόγλου θα προκαλέσει ένα ντόμινο ανακοινώσεων από συνυποψηφίους της. Για παράδειγμα ο Νίκος Παππάς, πιθανόν να ανακοινώσει την υποψηφιότητά του το Σάββατο, ενώ αναμένονται και οι αποφάσεις των Ευκλείδη Τσακαλώτου και Παύλου Πολάκη.
***
Ο κεντρικός τραπεζίτης στην Πρόεδρο
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου κάλεσε σήμερα τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος για ενημέρωση. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο κεντρικός τραπεζίτης πηγαίνει στο Προεδρικό Μέγαρο για να ενημερώσει την Πρόεδρο, αλλά αυτή τη φορά πηγαίνει για να της παραδώσει την ενδιάμεση έκθεση για την νομισματική πολιτική. Την ίδια που είχε παραδώσει στον Πρόεδρο της Βουλής Κώστα Τασούλα.
***
Ο ναύαρχος Καταγάς, το «Βέλος» και το Κίνημα του Ναυτικού
Πέρυσι, στη γιορτή της Δημοκρατίας, στις 24 Ιουλίου, ένας ναύαρχος είχε προσκληθεί και ήταν ίσως ο μόνος που φορούσε μάσκα κατά του covid, σε όλο το Προεδρικό. Η Πρόεδρος τον χαιρέτησε με σεβασμό, το ίδιο και ο Πρωθυπουργός και οι πολιτικοί αρχηγοί. Πρόκειται για τον Κωνσταντίνο Γ. Καταγά αντιναύαρχος έ.α. του Πολεμικού Ναυτικού, το οποίο υπηρέτησε για 41 χρόνια. Συμμετείχε στο κίνημα του Ναυτικού το 1973 εναντίον της Χούντας, συνελήφθη, φυλακίστηκε στην ΕΣΑ και επαναφέρθηκε στην ενέργεια με την μεταπολίτευση το 1974. Γιατί σας τα λέω όλα αυτά; Επειδή εφέτος, δεν ξέρω εάν το προσέξατε, αλλά στην επέτειο του κινήματος του Πολεμικού Ναυτικού, στις 23 Μαΐου, ίσως στη σημαντικότερη πράξη αντίστασης κατά της χούντας, εμείς ασχολούμαστε με τις επαναληπτικές εκλογές. Και εκδήλωση δεν έγινε. Όμως η Πολιτεία δεν ξεχνά και την Πέμπτη, στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων παρουσία και της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου θα τιμηθεί η επέτειος του Κινήματος.
Να σημειώσω ότι 50 χρόνια συμπληρώνονται εφέτος από την αυτομόληση του αντιτορπιλικού «Βέλους», της πιο γνωστής ενέργειας από το Κίνημα του Ναυτικού, όπως έχει μείνει στην ιστορία η επιχείρηση ανατροπής της μισητής Χούντας από αξιωματικούς του Πολεμικού Ναυτικού. Το Κίνημα του Ναυτικού μπορεί να μην πέτυχε οργανωτικά για μια σειρά από λόγους, αλλά ήταν από τις κινήσεις που έδειξαν διεθνώς ότι υπάρχει αντίσταση κατά της δικτατορίας και στην ουσία αποτέλεσε ένα από τα «καρφιά» για το φέρετρό της.
