Το πρωτοσέλιδο της Wall Street Journal την περασμένη Παρασκευή τιμούσε ένα τραγικό ορόσημο: την 100ή ημέρα της παράνομης κράτησης του Έβαν Γκερσκόβιτς.
Ο δημοσιογράφος της WSJ συνελήφθη σε ένα εστιατόριο στη Γεκατερίνμπουργκ της Ρωσίας τον Μάρτιο, ενώ βρισκόταν σε αποστολή και κατηγορείται για κατασκοπεία από τις ρωσικές αρχές – κατηγορίες που ο ίδιος και η αμερικανική κυβέρνηση έχουν απορρίψει επανειλημμένα.
«Η άδικη σύλληψή του είναι μια χυδαία παραβίαση της ελευθερίας του Τύπου που έχει εκτεταμένες συνέπειες για τη δημοσιογραφία και τα μέσα ενημέρωσης, καθώς και για τις κυβερνήσεις και τις δημοκρατίες», έγραψε η αρχισυντάκτρια της εφημερίδας Έμα Τάκερ σε μια επιστολή προς τους αναγνώστες την Παρασκευή, ενθαρρύνοντάς τους να συνεχίσουν να μοιράζονται την ιστορία του Γκερσκόβιτς και ενημερώσεις για την κατάστασή του.
«Ο ελεύθερος Τύπος είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση μιας ελεύθερης κοινωνίας και όλοι έχουμε μερίδιο σε αυτό. Η δημοσιογραφία δεν είναι έγκλημα και δεν θα ησυχάσουμε μέχρι να απελευθερωθεί ο Έβαν» κατέληξε η Τάκερ.
Το χρονικό
Ήταν 29 Μαρτίου όταν η παγκόσμια κοινότητα κοιτούσε αποσβολωμένη τις φωτογραφίες του Associated Press, όπου ο 31χρονος αμερικανός δημοσιογράφος, με την κουκούλα της κίτρινης ζακέτας του τραβηγμένη σφιχτά γύρω από το κεφάλι του και ένα μεγάλο χέρι να σπρώχνει το πίσω μέρος του λαιμού του προς τα κάτω έμπαινε βίαια σε ένα ρωσικό αστυνομικό όχημα.
Έκτοτε, παραμένει αιχμάλωτος στη φυλακή Λεφορτόβο της Μόσχας – ένα ζοφερό, παλιό μέρος που χρησιμοποιούταν κάποτε από τη μυστική αστυνομία του Ιωσήφ Στάλιν για μαζικά βασανιστήρια και εκτελέσεις. Πλέον λειτουργεί ως κέντρο κράτησης, ωστόσο οι κρατούμενοι μπορεί να περάσουν χρόνια εκεί. Συγκεκριμένα για τον Γκερσκόβιτς, αυτή είναι η 104η μέρα.
Οι ΗΠΑ, από την αρχή της υπόθεσης ξεκίνησαν μία ευρεία κυβερνητική προσπάθεια να ασκήσουν πίεση στη Ρωσία για την απελευθέρωσή του, όμως δικαστήριο της Μόσχας επικύρωσε την κράτηση του Γκέρσκοβιτς μετά από κεκλεισμένων των θυρών ακρόαση, χωρίς δυνατότητα εγγύησης.
Δύο μήνες μετά τη σύλληψη του, δεύτερο δικαστήριο παρέτεινε την προφυλάκισή του για τουλάχιστον μέχρι τις 30 Αυγούστου, με τις κατηγορίες ότι συγκέντρωσε «πληροφορίες που συνιστούν κρατικό μυστικό για τις δραστηριότητες μιας από τις επιχειρήσεις του ρωσικού στρατιωτικού-βιομηχανικού συγκροτήματος».
Στο μεταξύ στις ΗΠΑ, η Βουλή των Αντιπροσώπων ψήφισε με 422-0 ένα διακομματικό ψήφισμα που καλεί τη Ρωσία να απελευθερώσει αμέσως τον Γκερσκόβιτς και απαιτεί από τη Μόσχα να του παρέχει απρόσκοπτη πρόσβαση στους προξενικούς αξιωματούχους των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του, όμως λίγες μέρες αργότερα η παράταση της κράτησής του επικυρώθηκε αφού απορρίφθηκε η έφεσή του.
Σημειώνεται πως τις 104 μέρες της κράτησής του, μόνο δύο φορές έχει επιτραπεί στον Γκερσκόβιτς να συναντηθεί με την πρέσβη των ΗΠΑ στη Ρωσία, Λιν Τρέισι.
Και ενώ το μέλλον του Εβαν Γκερσκόβιτς, λοιπόν, συνεχίζει να διαγράφεται αβέβαιο, Ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, επιβεβαίωσε την Παρασκευή ότι οι αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν έρθει σε επαφή με τους Ρώσους ομολόγους τους για να συζητήσουν την απελευθέρωση του Έβαν.« Αλλά αυτές οι συζητήσεις δεν παρήγαγαν ένα σαφές μονοπάτι για μια λύση, και έτσι δεν μπορώ να σταθώ εδώ σήμερα και να σας πω ότι έχουμε μια ξεκάθαρη απάντηση στο πώς θα φέρουμε τον Έβαν στο σπίτι».
Αξίζει να αναφερθεί πως η WSJ και οι φίλοι του, καθώς και άτομα από τα οποία πήρε συνέντευξη στην Γεκατερίνμπουργκ, αναφέρουν πως ο δημοσιογράφος ασχολούταν με μια ιστορία για τον Γέβγκενι Πριγκόζιν, τον ηγέτη της ρωσικής παραστρατιωτικής οργάνωσης Βάγκνερ, ο οποίος μόλις τον περασμένο μήνα οργάνωσε μια βραχύβια ανταρσία κατά του ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο Έβαν Γκερσκόβτς αυτή τη στιγμή, αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης έως και 20 ετών, εάν τελικά καταδικαστεί για την υπόθεση που φέρει την ένδειξη «άκρως απόρρητο».