Στο Βίλνιους, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ, δεν γίνεται μόνον ένα ανατολίτικο παζάρι από τον Ερντογάν αλλά και ένα απίστευτο σόου. Ο Τούρκος Πρόεδρος εμφανίστηκε με πολυμελή αντιπροσωπεία, ως να είναι ηγέτης μια μεγάλης δύναμης. Στους μικρούς δρόμους του Βίλνιους ξεχωρίζει η αυτοκινητοπομπή που συνοδεύει τον Ερντογάν. Με αλεξίσφαιρες και αλεξίβομβες λιμουζίνες, με μεγάλες τουρκικές σημαίες και στα δύο φτερά των αυτοκινήτων ο Ερντογάν και να θέλει να περάσει διακριτικά δεν μπορεί. Ούτε ο Αμερικανός Πρόεδρος κάνει τόσο μεγάλο σόου στις μετακινήσεις του με το θωρακισμένο «θηρίο» του.
Ο καιρός στην πρωτεύουσα της Λιθουανίας είναι καλός, δηλαδή με μια θερμοκρασία 22 βαθμών δεν υπάρχει, αυτό που λέμε, ούτε κρύο ούτε ζέστη. Τα μέτρα ασφαλείας ίσως υπερβολικά γιατί έκλεισαν δρόμοι, έκλεισαν σχολεία, έκλεισαν καταστήματα, κοντά στον εκθεσιακό κέντρο Litexpo, όπου θα διεξαχθεί η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ.
Σε ένα από τα κτίρια του κέντρου αυτού θα γίνει και η συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν. Αλλά δεν θα είναι η μόνη ελληνοτουρκική συνάντηση. Θα υπάρξουν συναντήσεις των υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Άμυνας Νίκου Δένδια με τους Τούρκους ομολόγους τους, αφού τόσο ο Γεραπετρίτης όσο και ο Δένδιας κατάφεραν με την ανάληψη των καθηκόντων τους και με τις τηλεφωνικές συνομιλίες που είχαν με τους Τούρκους να δημιουργήσουν ένα θετικό κλίμα. Το λένε άλλωστε και οι Τούρκοι διπλωμάτες αυτό το θετικό κλίμα σε διπλωμάτες χωρών του ΝΑΤΟ. Η συνομιλία Μητσοτάκη- Ερντογάν θα γίνει στα αγγλικά. Θα πείτε ο Ερντογάν γνωρίζει αγγλικά; Όχι βεβαίως αλλά ο διερμηνέας θα μεταφράζει τα αγγλικά του Μητσοτάκη σε τουρκικά και τα τουρκικά του Ερντογάν σε αγγλικά.
Παρά το γεγονός όμως ότι ο καιρός στο Βίλνιους είναι καλός, στους κύκλους του ΝΑΤΟ επικρατεί μια κατήφεια, μετά τη νέα αξίωση του Ερντογάν να συνδέσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με παραχωρήσεις στην ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ. Απάντησε βεβαίως καταλλήλως η ΕΕ, αλλά ο Ερντογάν επέμενε και ζήτησε συνάντηση το απόγευμα της Δευτέρας με τον Σαρλ Μισέλ, τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η συνάντηση Μητσοτάκη με τον Ερντογάν θα γίνει την Τετάρτη το μεσημέρι και έχει προγραμματισθεί να διαρκέσει 45 λεπτά, αλλά πολλές φορές τέτοιου είδους συναντήσεις βγαίνουν σε χρόνο έξω από τον αρχικό προγραμματισμό. Στη συνάντηση αυτή, όπως χαρακτηριστικά σημείωσε και ο πρωθυπουργός, μπορεί να χαραχθεί ένα μονοπάτι επαναπροσέγγισης, καθιστώντας βέβαια σαφές πως η Ελλάδα δεν κάνει πίσω από τις κόκκινες γραμμές της. Άλλωστε υπάρχει και μία θετική ατζέντα -όπως η ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς της επιχειρηματικότητας, του τουρισμού, των ναυτιλιακών υποθέσεων, του περιβάλλοντος κ.α.- που μπορεί να φέρει πιο κοντά τις δύο χώρες.
Μαθαίνω επίσης ότι ο κ. Γεραπετρίτης ζήτησε συνάντηση και με τον Αμερικανό ομόλογό του Άντονι Μπλίνκεν, εάν τελικά γίνει, (το λέω αυτό γιατί το πρόγραμμα του Μπλίνκεν είναι βεβαρημένο) τότε ένα από τα θέματα που θα συζητηθούν είναι και η επανέναρξη της Συνόδου 3+1 (Ελλάδας- Κύπρου-Ισραήλ συν ΗΠΑ) σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών.
***
Όταν ο Μητσοτάκης συναντήσει τον Ράμα
Ενδιαφέρον θα έχουν οι συναντήσεις που θα έχει ο κ. Μητσοτάκης με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμμανουέλ Μακρόν, με τον Καγκελάριο της Γερμανίας κ. Σολτς, αλλά ίσως πιο ενδιαφέρουσα θα είναι η συνάντηση που έχει με τον Αλβανό Πρωθυπουργό Έντι Ράμα στην πρώτη τους επαφή μετά την σοβαρή κρίση, που έχει προκαλέσει στις ελληνοαλβανικές σχέσεις, η σύλληψη του Φρέντι Μπελέρη. Θα συναντηθεί επίσης με ηγέτες των δυτικών Βαλκανίων.
***
Μενέντεζ: Δεν μπορούμε να έχουμε βέτο από καμία χώρα
Λίγες ώρες πριν από τη συνάντηση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν με τον τούρκο ομόλογό του ( θα γίνει σήμερα στο Βίλνιους) και ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ Μπομπ Μενέντεζ εξαπέλυσε σκληρή επίθεση κατά του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για το θέμα των F-16.
Μιλώντας στο συνέδριο του Economist στη Νέα Υόρκη αναφέρθηκε στον Ταγίπ Ερντογάν για το θέμα της παράδοσης των F-16 και τόνισε πως «όταν έχεις έναν επιτιθέμενο, που σου λέει να μην πουλήσεις όπλα με νόμιμο τρόπο, για να συνεχίσει να έχει μεγάλο χάσμα δυνάμεων απέναντι σε αυτόν που επιτίθεται, είναι προβοκάτσια και είναι εξοργιστικό. Δεν μπορούμε να έχουμε βέτο από καμία χώρα, όσον αφορά στις αποφάσεις που παίρνουμε για ζητήματα ασφαλείας με οποιαδήποτε άλλη χώρα».
Διαβεβαίωσε ότι «ανεξάρτητα από τις προσπάθειες που μπορεί να γίνουν, θα διασφαλίσουμε ότι οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ -όπως η Ελλάδα, που συμμερίζονται τις αξίες μας και ενεργούν με τρόπο που αναδεικνύει αυτές τις αξίες- θα είναι ισχυροί ανεξαρτήτως άλλων εξελίξεων».
***
Αμερικανοί Πρόεδροι ως… αεροπλανοφόρα πάνε και έρχονται στη Μεσόγειο
Έχουν ένα έθιμο οι Αμερικανοί: Να βαφτίζουν τα πυρηνοκίνητα αεροπλανοφόρα τους (με την τρομακτική στρατιωτική ισχύ) με ονόματα Αμερικανών Προέδρων. Και να μας τα στέλνουν στη Μεσόγειο, ενίοτε και στην βάση της Σούδας, στο περιβόητο κρηπίδωμα 14, όπου μόνον εκεί μπορούν να δέσουν πυρηνοκίνητα αεροπλανοφόρα, αλλά και υποβρύχια.
Τώρα στις θάλασσές μας βρίσκεται το «καμάρι» του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού, το αεροπλανοφόρο «USS Gerald R. Ford», το οποίο έχει αντικαταστήσει το επίσης αμερικάνικο αεροπλανοφόρο «USS George H.W. Bush», που έκλεισε έναν χρόνο παρουσίας στη θάλασσα της Μεσογείου, έχοντας στόχο τη ενίσχυση της συμμαχίας του ΝΑΤΟ απέναντι στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Μαζί με το USS Gerald R. Ford» θα έρθει στην χώρα μας μια μονάδα των MEU «Marine Expedition Unit – Εκστρατευτική Μονάδα Πεζοναυτών», στο πλαίσιο ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κάθε έκτακτης ανάγκης. Πριν από το Bush, βρισκόταν στην περιοχή μας (και στη Σούδα) άλλο ένα αεροπλανοφόρο με τον όνομα Αμερικανού Προέδρου το USS Dwight D. Eisenhower. Το επισκέφθηκε μάλιστα και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν αυτό ήρθε για να τιμήσει την επέτειο της 25ης Μαρτίου. Ο Πρωθυπουργός είδε τότε δει από κοντά και τα ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα Romeo, τα οποία αγόρασε η χώρα μας και πρόκειται εφέτος να ενισχύσουν την ανθυποβρυχιακή ισχύ του Πολεμικού μας Ναυτικού.
***
Τι γύρευε το «κτήνος» της αμερικανικής αεροπορίας στο Ελ. Βενιζέλος
Ακόμα δεν έχουν συνέλθει τα στελέχη της Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά και οι αρμόδιοι του αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος από τα δημοσιεύματα, τις φωτογραφίες, τα βίντεο και το tik-tok που παρουσίαζε ένα θηριώδες (πιο θηριώδες δεν γίνεται) αεροσκάφος, το Galaxy C-5, να περνά πάνω από τα κεφάλια των ταξιδιωτών της Αττικής Οδού, σε μια γέφυρα του αεροδρομίου ορατή από την Αττική Οδό. Η εικόνα είναι εντυπωσιακή και τόσο η Πολεμική Αεροπορία, όσο και οι αρμόδιοι του αεροδρομίου αιφνιδιάστηκαν και έψαξαν το γεγονός.
Τι ανακάλυψαν; Ό,τι τέτοιο αεροδρόμιο δεν είχε προσγειωθεί προσφάτως στην Αθήνα. Fake news, θα πείτε; Όχι ακριβώς αφού ένα τέτοιο αεροσκάφος όντως προσγειώθηκε στην Αθήνα, αλλά… last year. Συγκεκριμένα σύμφωνα με τα αρχεία της Πολεμικής Αεροπορίας προσγειώθηκε στις 11 Νοεμβρίου του 2022, αλλά γιατί το βίντεο στο tik tok κυκλοφόρησε τώρα; Υπάρχουν δύο εκδοχές: Ή κάποιος επανάφερε ένα ξεχασμένο βίντεο, ή ο κάτοχος του βίντεο (αυτός δηλαδή που το βιντεοσκόπησε) το έδωσε προσφάτως σε κάποιον άλλον ο οποίος και το δημοσιοποίησε πάραυτα. Ωστόσο το θέμα παραμένει. Τι γύρευε (έστω και τον περασμένο Νοέμβριο) το Galaxy στην Αθήνα. Ας δούμε τα πραγματικά γεγονότα:
Το C-5 Galaxy δεν είναι ένα συνηθισμένο μεταγωγικό τη στιγμή που οι Αμερικανοί το ονομάζουν και «αεροπορικό κτήνος». Πώς λένε το αυτοκίνητο του πλανητάρχη; «Θηρίο». Έ, αυτό το αεροπλάνο το ονομάζουν «κτήνος». Και πώς να μην το ονομάζουν έτσι, την στιγμή που έχει μήκος 75 μέτρα και άνοιγμα φτερών 68 μέτρα μεγαλύτερο και πιο επιβλητικό από ένα τζάμπο τζετ (Boeing 747-400). Είναι ένα αεροπλάνο που μπορεί να μεταφέρει άρματα μάχης, μαχητικά αεροσκάφη και επιθετικά ελικόπτερα καθώς και πεζοναύτες; Και ακόμα μεταφέρει το «θηρίο», δηλαδή το αυτοκίνητο του πλανητάρχη, όταν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ επισκέπτεται μια ξένη χώρα.
Σαφείς απαντήσεις δεν πρόκειται να βρεις γιατί οι Αμερικανοί αποφεύγουν να δίνουν εξηγήσεις για το τι κάνουν τα αεροσκάφη τους ανά τον κόσμο. Εκείνο όμως που έμαθα από στρατιωτικές πηγές, είναι ότι το «αεροπορικό κτήνος», βρέθηκε στην χώρα μας για ανεφοδιασμό ή για αλλαγή πληρώματος. Άλλωστε κάτι τέτοιο προβλέπεται από την ελληνοαμερικανική αμυντική συμφωνία. Δεν είναι η πρώτη φορά που εμφανίζονται στο Ελ. Βενιζέλος θηριώδη αμερικανικά αεροπλάνα. Τον Φεβρουάριο του 2022 και με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη στρατιωτική συνδρομή του ΝΑΤΟ στη χώρα που αντιμετωπίζει την εισβολή της Ρωσίας, αμερικανικά θηριώδη ιπτάμενα τάνκερ (KC-10) εθεάθησαν, στο αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Ενώ πολλές φορές τα βομβαρδιστικά B-52 εμφανίζονται στον εθνικό εναέριο χώρο για ασκήσεις με ελληνικά F-16.
***
Η βόλτα Σαμαρά στο Κολωνάκι
Η σκηνή που θα σας περιγράψω συνέβη ντάλα μεσημέρι σε κεντρική καφετέρια στο Κολωνάκι. Ξαφνικά εμφανίζεται ο πρώην Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, με ένα γαλάζιο πουκάμισο, συνοδευόμενος από έναν ξένο, Ελληνοαμερικανό, που όπως έλεγαν ορισμένοι που τον γνώριζαν ήταν κορυφαίος επιστήμονας σε θέματα του εγκεφάλου και προσφάτως που είχε μιλήσει σε επιστημονικό συνέδριο στο Ίδρυμα Νιάρχου για τα αυτοάνοσα νοσήματα. Στο επίκεντρο, όπως αναμενόταν βρέθηκε ο Αντώνης Σαμαράς και έσπευσαν ορισμένοι τακτικοί θαμώνες της καφετέριας να τον χαιρετήσουν και να συνομιλήσουν μαζί του. Ανάμεσά τους και ο πρώην αντιπρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμάνης, μαζί με έναν πολιτικό του φίλο, τον Κώστα Πάσχο και άλλοι, την ώρα που οι σερβιτόροι της καφετέριας ετοίμαζαν για τον πρώην πρωθυπουργό και την παρέα του καφέ με συνοδεία κέικ. Συζήτηση πολιτική δεν έγινε από ότι έμαθα, αλλά ο κ. Σαμαράς βρισκόταν σε πολύ καλή διάθεση. Και γιατί να μην ήταν;