Σήμερα, 5 Ιουλίου γιρτάζονται το εθνικό σύστημα υγείας της Μεγάλης Βρετανίας, το NHS (National Health System), γιορτάζει τα 75α του γενέθλια στο Αββαείο του Ουέστμινστερ του Λονδίνου, εκεί όπου προσφάτως έγινε η στέψη του βασιλιά Καρόλου Γ’.
Όμως η λαμπερή τελετή, στην οποία θα τιμηθούν οι γιατροί και νοσηλευτές που συνέβαλαν τα μέγιστα στη διαχείριση της πανδημίας, είναι παραπλανητική. Όχι μόνο επειδή οι Βρετανοί έχουν μια σχέση αγάπης-μίσους με το χρηματοδοτούμενο από το κράτος NHS – αλλά επειδή και το ίδιο το NHS φαίνεται να βρίσκεται εδώ και καιρό «στην εντατική».
Ο Βασιλιάς Κάρολος και η Καμίλα γιορτάζουν τα 75 χρόνια του Εθνικού Συτήματος Υγείας
Εντείνεται η δυσαρέσκεια
Περίπου 7,42 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονταν σε αναμονή για εξετάσεις ρουτίνας τον Απρίλιο – περισσότεροι από ποτέ άλλοτε. Μάλιστα, σχεδόν 3,1 εκατομμύρια από αυτούς περίμεναν για περισσότερες από 18 εβδομάδες, το μέγιστο επιτρεπόμενο χρονικό διάστημα, ενώ 371.000 περιμένουν για περισσότερο από ένα χρόνο.
Ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ είχε υποσχεθεί να μειώσει σημαντικά τους χρόνους αναμονής, όμως αυτοί έχουν αυξηθεί σε επίπεδο ρεκόρ. Μέχρι στιγμής, ο Σούνακ έχει αποτύχει (και) σε αυτόν τον τομέα να τηρήσει τις υποσχέσεις του, αναφέρει η DW.
Ακόμη και σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, τα ασθενοφόρα χρειάζονται πολύ περισσότερο χρόνο από τον προβλεπόμενο για να φτάσουν στον προορισμό τους. Πολλοί Βρετανοί βιώνουν φρικτές στιγμές, όπως, για παράδειγμα, ηλικιωμένοι άνθρωποι που έχουν αναγκαστεί να περιμένουν μία ημέρα πεσμένοι στο πάτωμα, μέχρι να φτάσει βοήθεια.
Υπό αυτό το πλαίσιο, μόνο ένα 29% δλώνει ικανοποιημένο από το NHS, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε την άνοιξη – το χαμηλότερο ποσοστό τα τελευταία 40 χρόνια.
Μία πολλά υποσχόμενη υπηρεσία
Το 1948, όταν ξεκίνησε η λειτουργία του NHS, τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά. Η ευφορία ήταν έκδηλη και στην εορταστική εκδήλωση για τα εγκαίνια της υπηρεσίας είχε συμμετάσχει και ο τότε βασιλιάς Γεώργιος ΣΤ’ και η οικογένειά του – συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης κόρης του, της μελλοντικής βασίλισσας Ελισάβετ Β’. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών Νάιτζελ Λόσον είπε κάποτε ότι το NHS ήταν για τους Βρετανούς «κάτι σχεδόν σαν θρησκεία».
Η υπηρεσία παρέχει υγειονομική περίθαλψη σε κάθε κάτοικο του Ηνωμένου Βασιλείου, τόσο μέσω των γενικών γιατρών, των λεγόμενων οικογενειακών γιατρών, όσο και στα νοσοκομεία. «Κάθε άνδρας, γυναίκα και παιδί μπορεί να λάβει περίθαλψη από την υπηρεσία», διαφήμιζε τότε η κυβέρνηση. «Δεν υπάρχει ηλικιακό όριο και δεν υπάρχει κόστος».
Σύμβολο της «broken Britain»
Το NHS αποτελούσε κάποτε σύμβολο του κράτους πρόνοιας – όμως πλέον για πολλούς συμβολίζει την λεγόμενη «broken Britain», μια Βρετανία όπου τίποτα δεν λειτουργεί σωστά. Λόγω της ραγδαίας αύξησης του κόστους ζωής, οι εργαζόμενοι απαιτούν υψηλότερους μισθούς, γι’ αυτό και πραγματοποιούνται απεργίες σε πολλούς τομείς: στους σιδηροδρόμους, στη Royal Mail – αλλά και στο NHS. Για πρώτη φορά στην ιστορία τους, τα ιατρικά συνδικάτα κάλεσαν σε απεργία. Ως αποτέλεσμα, περίπου 650.000 ραντεβού και επεμβάσεις χρειάστηκε να επαναπρογραμματιστούν. Λίγο μετά την επέτειο του NHS, οι γιατροί θέλουν να απεργήσουν για σχεδόν μια εβδομάδα, κάτι που δεν έχει συμβεί ποτέ για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.
Πλέον, δεν υπάρχει εμπιστοσύνη μεταξύ της κυβέρνησης και των υπαλλήλων του NHS, όπως δήλωσε ο Φιλ Μπάνφιλντ του Βρετανικού Ιατρικού Συλλόγου (BMA) στο βρετανικό πρακτορείο ειδήσεων PA. Γι’ αυτό και οι γιατροί εξωθούνται σε απεργία, ως ύστατη επιλογή. Οι συνθήκες εργασίας γίνονται όλο και πιο δύσκολες, όμως δεν υπάρχουν περισσότερα χρήματα. Αυτός είναι άλλος ένας λόγος για τον οποίο πολλοί εγκαταλείπουν το NHS.
Πλάνο 15ετίας για τη βελτίωση του NHS
Σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία, μόνο στην Αγγλία υπάρχει έλλειψη 112.000 εργαζομένων. Με μια τεράστια μεταρρύθμιση, ο πρωθυπουργός Σούνακ θέλει τώρα να αλλάξει την κατάσταση. Περισσότεροι από 300.000 επιπλέον γιατροί, νοσηλευτές και προσωπικό πρόκειται να προσληφθούν τα επόμενα 15 χρόνια, ενώ σχεδιάζονται επίσης αλλαγές στην εκπαίδευσή τους. Ωστόσο, τα μέτρα δεν είναι πιθανό να τεθούν σε ισχύ πριν από τις επόμενες βουλευτικές εκλογές, οι οποίες είναι προγραμματισμένες για το 2024. Όμως ενόψει αυτών,το Συντηρητικό Κόμμα του Σούνακ βρίσκεται σαφώς πίσω στις δημοσκοπήσεις.
Ακόμα και το 1948, δεν ήταν όλοι ενθουσιασμένοι. Όμως, φαίνεται σχεδόν σαν το NHS να μην έχει προοδεύσει καθόλου από την ίδρυσή του. Ωστόσο, η ιδιωτικοποίηση της υπηρεσίας αποκλείεται ως λύση, καθώς το 90% των Βρετανών επιθυμεί να παραμείνει η υπηρεσία δωρεάν για όλους.
