Η πόρτα στα γραφεία του πρώτου ορόφου ενός πολιτικού κόμματος είναι μισάνοιχτη -στον εσωτερικό χώρο, ανάμεσα στις στοίβες των πολυκαιρισμένων βιβλίων και των εφημερίδων, μια μικρή τηλεόραση μεταδίδει την ιστορική συνέντευξη Τύπου του Αλέξη Τσίπρα. Άπαντες διακόπτουν άρον-άρον τη δουλειά και στήνονται μπροστά στη μικρή οθόνη, παρακολουθώντας με ενδιαφέρον τα λόγια του απελθόντος προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο κ. Τσίπρας χωρίς επικοινωνιακά σκέρτσα και πολλές περιστροφές, ανακοινώνει με μια ελαφριά αίσθηση «επείγοντος» την ολοκλήρωση του 15ετούς πολιτικού κύκλου του που περιείχε λίγο-πολύ τα πάντα: συσπειρώσεις και μεταμορφώσεις, συμβιβασμούς και τακτικισμούς, συνθέσεις και αντιθέσεις. Καθώς σταχυολογεί τα πολιτικά πεπραγμένα, «γράφοντας» σε live μετάδοση την τελευταία πράξη, στα μαρμαρένια αλώνια των κοινωνικών δικτύων οι αναλύσεις, τα καυστικά σχόλια και οι προβλέψεις παντός τύπου ξεφυτρώνουν σαν τις μολόχες στα newsfeed. Και τώρα, τι;
Το βέβαιο είναι πως ο κ. Τσίπρας υιοθετώντας τη «στρατηγική της απουσίας» φέρνει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αντιμέτωπο με κάτι πρωτοφανές τα τελευταία χρόνια: το κενό. Αναζητώντας έναν τρόπο να διακόψει οριστικά και αμετάκλητα την κομματική οξείδωση που τον έφθειρε εδώ και καιρό, αποστερώντας του αργά και βασανιστικά μέρος από το πολιτικό του κεφάλαιο, έπραξε αυτό που επέβαλε το ένστικτο της επιβίωσης. Όχι, όμως, στο στενό πλαίσιο ενός ανέξοδου τακτικισμού, του τύπου «φεύγει για να έρθει (στο μέλλον)», όπως έσπευσαν κάποιοι να σχολιάσουν.
Για τον τέως πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ αυτή η παραίτηση νοηματοδοτούσε κάτι βαθύτερο –όπως χαρακτηριστικά έλεγε χθες κορυφαίο στέλεχος, με τεράστια εμπειρία σε ποικίλες κρίσεις στον ευρύτερο χώρο της δημοκρατικής παράταξης «ο Αλέξης Τσίπρας φεύγει για να “είναι”, όχι για να έρθει». Η κίνηση του έχει ένα υπόβαθρο καθαρά υπαρξιακό. Η απόσταση από το κόμμα, ακόμα και αν εξελιχθεί σε περιήγηση στην πολιτική έρημο, είναι μια διαδικασία «εξαγνισμού», ας μου επιτραπεί ο όρος, που είναι ζωτικής σημασίας για την ανασυγκρότηση του πολιτικού του προφίλ. Ο χρόνος, από σήμερα, λειτουργεί υπέρ του.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ, τα πράγματα είναι ομολογουμένως πιο περίπλοκα. Από τη μία είναι εξόχως σημαντικό να διασφαλιστεί η ενότητα, από την άλλη, τα σκόρδα χοντραίνουν, όσο αραιώνουν. Η ενότητα για την ενότητα δεν είναι ιδιαιτέρως γόνιμη, όταν υπάρχουν στρατηγικές αποκλίσεις και τακτικές. Συνεπώς, αν ο διάλογος στα όργανα δεν είναι ειλικρινής και σε βάθος η άσκηση εργασίας που θα κληθεί να φέρει σε πέρας το κόμμα στη μετά-Τσίπρα εποχή θα εξακοντιστεί σε εξόχως υψηλά επίπεδα δυσκολίας. Και ως γνωστόν χωρίς στέρεα ηγεσία και επί της ουσίας στήριξης σε αυτή, είναι αδύνατο να σταθεί όρθιο ένα άδειο σακί.
