Προϋπολογισμός: Πρωτογενές πλεόνασμα 2,3 δισ. – Ποιοι φόροι υπεραπέδωσαν

Φόρος εισοδήματος και ΦΠΑ (με τη …βοήθεια και του πληθωρισμού) έκαναν τη μεγάλη διαφορά στο πεντάμηνο Ιανουαρίου- Μαΐου 2023, εκτοξεύοντας τα φορολογικά έσοδα του προϋπολογισμού περίπου στα 23 δισ. ευρώ, αυξημένα έναντι του στόχου κατά 1,917 δισ. ευρώ (ή 9,2%), όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών.

Με στήριξη και από τις δαπάνες, το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 2,3 δισ. ευρώ στο πεντάμηνο Ιανουαρίου- Μαΐου 2023, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 1,396 δισ. ευρώ και πρωτογενούς ελλείμματος 1,487 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2022.

Αναλυτικά

Σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία που ανακοίνωσε σήμερα το αρμόδιο υπουργείο, για το πεντάμηνο:

• Σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Μαΐου 2023, παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 1.116 εκατ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 4.446 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2023 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023 και ελλείμματος 4.066 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2022.
• Το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 26.252 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2.948 εκατ. ευρώ ή 12,6% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Η υπερεκτέλεση αυτή οφείλεται κυρίως: (α) στα αυξημένα φορολογικά έσοδα του πενταμήνου, (β)  στην είσπραξη ποσού 603 εκατ. ευρώ από ANFAs, που δεν είχε προβλεφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023 και (γ) στα αυξημένα έσοδα του ΠΔΕ.
• Τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 28.958 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 3.407 εκατ. ευρώ ή 13,3% έναντι του στόχου.

Μείζονες κατηγορίες

Πιο συγκεκριμένα τα έσοδα των μειζόνων κατηγοριών του κρατικού προϋπολογισμού έχουν ως ακολούθως:

-Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 22.866 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.917 εκατ. ευρώ ή 9,2% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023.

Τμήμα της αύξησης αυτής, ποσού 470 εκατ. ευρώ περίπου, αφορά την παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2023, ενώ είχε εκτιμηθεί ότι το ποσό αυτό θα εισπραττόταν κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2022.

Το υπόλοιπο ποσό της υπερεκτέλεσης προέρχεται από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2023, όσο και από την καλύτερη απόδοση του ΦΠΑ τρέχοντος έτους.

Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους:

• Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 9.417 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 516 εκατ. ευρώ.
• Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 2.633 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένα έναντι του στόχου κατά 73 εκατ. ευρώ.
• Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 1.306 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 59 εκατ. ευρώ.
• Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 6.158 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 633 εκατ. ευρώ.
• Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 24 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 1 εκατ. ευρώ.
• Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 4.167 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 721 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023, κυρίως λόγω της είσπραξης ποσού 603 εκατ. ευρώ από ANFAs, όπως προαναφέρθηκε. Από το ως άνω εισπραττόμενο ποσό των 4.167 εκατ. ευρώ, ποσό 1.698 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι αυξημένα κατά 71 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
• Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 373 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 11 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023.
• Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 1.529 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 758 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Εξ αυτών, ποσό 254 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι αυξημένα κατά 172 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Ακόμη, οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 2.707 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 459 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2.247 εκατ. ευρώ), κυρίως λόγω της επιστροφής ΦΠΑ, τον μήνα Μάρτιο στον Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων (ΔΑΠΕΕΠ Α.Ε.) ποσού 220 εκατ. ευρώ περίπου, που προκύπτει από έσοδα που έχουν εισπραχθεί από τον ΔΑΠΕΕΠ και αποδοθεί στο Κράτος από τον Προσωρινό Μηχανισμό Επιστροφής Μέρους Εσόδων Αγοράς Επόμενης Ημέρας.

Τέλος, τα συνολικά έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 1.953 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 243 εκατ. ευρώ από τον στόχο (1.710 εκατ. ευρώ).

Τον μήνα Μάϊο

Ειδικότερα, τον Μάιο 2023 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.195 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 436 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου, ενώ τα συνολικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 5.774 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι του μηνιαίου στόχου κατά 506 εκατ. ευρώ.

Πιο συγκεκριμένα τα έσοδα ανά μείζονα κατηγορία του κρατικού προϋπολογισμού, για τον Μάιο 2023 έχουν ως ακολούθως:

I.       Τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 5.063 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 350 εκατ. ευρώ ή 7,4% έναντι του στόχου.

Ειδικότερα για τους κυριότερους φόρους της κατηγορίας αυτής:

•        Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 1.843 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 36 εκατ. ευρώ.

•        Τα έσοδα των ΕΦΚ ανήλθαν σε 601 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 7 εκατ. ευρώ.

•        Τα έσοδα των φόρων ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 953 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 101 εκατ. ευρώ.

•        Τα έσοδα των φόρων εισοδήματος ανήλθαν σε 1.167 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένα έναντι του στόχου κατά 160 εκατ. ευρώ.

II.      Τα έσοδα της κατηγορίας «Κοινωνικές Εισφορές» ανήλθαν σε 5 εκατ. ευρώ σύμφωνα με τον στόχο.

III.     Τα έσοδα της κατηγορίας «Μεταβιβάσεις» ανήλθαν σε 209 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 90 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023. Ποσό 194 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 89 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

IV.     Τα έσοδα της κατηγορίας «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών» ανήλθαν σε 89 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 7 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023.

V.      Τα έσοδα της κατηγορίας «Λοιπά τρέχοντα έσοδα» ανήλθαν σε 409 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 252 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023, κυρίως λόγω της είσπραξης ποσού 215 εκατ. ευρώ από τον ΟΠΕΚΕΠΕ εκ των οποίων ποσό 178 εκατ. Ευρώ αφορά επιστροφή από την Ε.Ε. λόγω ακύρωσης προστίμων που είχαν επιβληθεί.

Ποσό 3 εκατ. ευρώ αφορά έσοδα ΠΔΕ, τα οποία είναι μειωμένα κατά 10 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 579 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 70 εκατ. ευρώ από τον στόχο (509 εκατ. ευρώ).

Τα συνολικά έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 197 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 98 εκατ. ευρώ από τον στόχο (295 εκατ. ευρώ).

Οι δαπάνες

Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Μαΐου 2023 ανήλθαν στα 27.368 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 383 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (27.751 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023, ενώ παρουσιάζονται αυξημένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, κατά 1.015 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων πληρωμών τόκων κατά 825 εκατ. ευρώ.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 470 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των πληρωμών για δαπάνες εξοπλιστικών προγραμμάτων ύψους 590 εκατ. ευρώ.

Αξιοσημείωτα γεγονότα είναι η επιχορήγηση προς την Κοινωνία της Πληροφορίας Μ.Α.Ε. ύψους 502 εκατ. ευρώ, προς εξυπηρέτηση των αναγκών του Market Pass, η απόδοση προς το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης ύψους 367 εκατ. ευρώ των υπερκερδών παραγωγών ενέργειας, για την περίοδο από την 1η Οκτωβρίου 2021 έως και την 30ή Ιουνίου 2022, καθώς και οι φετινές πληρωμές επιδότησης Diesel θέρμανσης ύψους 100 εκατ. ευρώ. Όλες οι προαναφερθείσες κινήσεις πραγματοποιήθηκαν με ανακατανομή πιστώσεων από το αποθεματικό για προώθηση δράσεων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης (πιστώσεις υπό κατανομή).

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 3.877 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας υπέρβαση στόχου ύψους 87 εκατ. ευρώ. Οι δαπάνες του ΠΔΕ περιλαμβάνουν ποσό ύψους 62 εκατ. ευρώ προς εξυπηρέτηση μέτρων COVID-19, με σημαντικότερα εξ αυτών, την ενίσχυση των φορέων υγείας με επικουρικό προσωπικό για την ανταπόκριση στις ανάγκες λόγω της πανδημίας COVID-19 στις Περιφέρειες, την επιχορήγηση υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου του λιανεμπορίου, που διατηρούν φυσικό κατάστημα, για την ανάπτυξη, αναβάθμιση και διαχείριση ηλεκτρονικού καταστήματος και τη στήριξη των νεοφυών επιχειρήσεων στο πλαίσιο του Elevate Greece.