Με την ολοκλήρωση των Πανελλαδικών Εξετάσεων η αγωνία των μαθητών για επιτυχία στις εξετάσεις μετατρέπεται σε αναζήτηση για τη σωστή συμπλήρωση του μηχανογραφικού. Συχνά όμως οι μαθητές παίρνουν αποφάσεις χωρίς καθοδήγηση, χωρίς να έχουν αποκτήσει αυτογνωσία και χωρίς αντικειμενική άποψη για τις προοπτικές σπουδών και αγοράς εργασίας. Σε αρκετές περιπτώσεις οι επιλογές αυτές οδηγούν σε εγκατάλειψη σπουδών ή σε επαγγέλματα που δεν σχετίζονται με αυτές. Η συμπλήρωση του μηχανογραφικού αποτελεί καίριας σημασίας απόφαση και πρέπει να λαμβάνεται με προσεκτική και όχι επιπόλαια αποκρυπτογράφηση της προσωπικότητας, των κλίσεων του ατόμου, καθώς και των επαγγελμάτων που του ταιριάζουν.
Για να επιτευχθεί ο στόχος με σύνεση και αυτογνωσία πρέπει να ακολουθήσουμε τον «Χρυσό Κανόνα για τη συμπλήρωση μηχανογραφικού». Ο Χρυσός Κανόνας είναι ο χάρτης που οδηγεί τον υποψήφιο στον ιδανικό προορισμό προκειμένου να εξασφαλίσει ποιοτικές σπουδές που του ταιριάζουν, λαμβάνοντας υπόψη προσωπικούς στόχους, κλίσεις, οδηγούς σπουδών, προοπτικές επαγγελμάτων και εξωτερικούς παράγοντες.
Ο «Χρυσός Κανόνας» επικεντρώνεται πρώτα στην ανάδειξη των κλίσεων, των προτιμήσεων και των ταλέντων ενός ατόμου. Η σειρά επιλογής τμημάτων θα πρέπει να στηρίζεται στα ενδιαφέροντα του ατόμου και να μην εξαρτάται αποκλειστικά από τη βαθμολογία ή τις βάσεις εισαγωγής. Δυστυχώς ένα από τα κριτήρια που χρησιμοποιούν πολλοί υποψήφιοι είναι να θεωρούν ότι υψηλή βάση ισούται με υψηλή ποιότητα σπουδών. Η ποιότητα σπουδών και η ικανοποίηση του φοιτητή βασίζεται κυρίως στην συσχέτιση με τον χαρακτήρα, τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντα του ατόμου. Επομένως, οι υποψήφιοι οφείλουν να ιεραρχίσουν τα τμήματα δίνοντας την σχετική βαρύτητα στο εκάστοτε πρόγραμμα σπουδών που παρέχεται από κάθε πανεπιστημιακό ίδρυμα. Ελέγχοντας τα μαθήματα που διδάσκονται μπορούν να έχουν μία πρώτη εκτίμηση για το εάν το συγκεκριμένο τμήμα ταιριάζει στα ενδιαφέροντα τους και στις προτιμήσεις τους.
Δεύτερο μέρος του Χρυσού Κανόνα αποτελεί η βαρύτητα των επαγγελματικών δικαιωμάτων που προσφέρουν τα τμήματα. Σε όλα τα επιστημονικά πεδία υπάρχουν κάποια τμήματα, τα οποία έχουν περιορισμένα επαγγελματικά δικαιώματα τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν σύγχυση στις επιλογές των μαθητών και στην επαγγελματική τους αποκατάσταση, ή τμήματα τα οποία προσφέρουν ‘κρυφά’ επαγγελματικά δικαιώματα με δυνατότητες απορρόφησης στην αγορά εργασίας.
Η αγορά εργασίας και οι προοπτικές επαγγελμάτων αποτελούν ένα ακόμη σημαντικό εξωγενή παράγοντα που πρέπει να εξετάσουμε με προσοχή. Το μηχανογραφικό δελτίο σε όλα τα επιστημονικά πεδία χαρακτηρίζεται από έξυπνες επιλογές, τις οποίες μπορούν να διαλέξουν οι υποψήφιοι και πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν πριν τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου. Τέταρτος άξονας του Χρυσού Κανόνα αφορά τα οικογενειακά δεδομένα που μπορούν να βαρύνουν την πλάστιγγα των επιλογών μόνο με την προϋπόθεση ότι ταιριάζουν στους υποψηφίους. Ωστόσο δεν πρέπει να παραβλέψουμε κάποιους οικονομικούς παράγοντες ή τις δυνατότητες μετεγγραφής, που θα επηρεάσουν σε σημαντικό βαθμό τις επιλογές.
Οι επιδόσεις ενός μαθητή αναμφίβολα θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην απόφαση του αλλά είναι σημαντικό η απόφαση να παρθεί βλέποντας τον εαυτό του μελλοντικά σε ακαδημαϊκούς αλλά και επαγγελματικούς χώρους που προσφέρουν πνευματική και προσωπική ικανοποίηση. Όλοι αυτοί οι παράγοντες συμβάλουν στην ενίσχυση της αυτογνωσίας, δίνοντας στους υποψηφίους το πλεονέκτημα ενημερωμένης επιλογής πανεπιστημιακών τμημάτων, και κατ’ επέκταση αυτοπεποίθηση στις επακόλουθες επιλογές ζωής. Κλείνοντας μην ξεχνάμε ότι δεν υπάρχει επιτυχία ή αποτυχία στις Πανελλαδικές Εξετάσεις αλλά η σωστή και έξυπνη συμπλήρωση του μηχανογραφικού!
Ο Κωστής Κατσανέβας είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Career Gate
