Οι άνθρωποι εισπνέουν περί τα 16,2 κομματάκια μικροπλαστικών την ώρα κατά μέσο όρο – ποσότητα πλαστικού που αντιστοιχεί σε εναπόθεση μιας… πιστωτικής κάρτας στο αναπνευστικό μας σύστημα κάθε εβδομάδα! Χωρίς κάποιος να ξέρει τις ακριβείς μακροπρόθεσμες επιδράσεις των μικροπλαστικών στην ανθρώπινη υγεία, τα μικροσκοπικά αυτά κομμάτια πλαστικού που προέρχονται από την αποδόμηση των πλαστικών προϊόντων θεωρούνται άκρως επικίνδυνα καθώς συνήθως περιέχουν τοξικούς ρύπους και χημικά.
Ακολουθώντας το «ταξίδι» των μικροπλαστικών στους αεραγωγούς
Με δεδομένους τους υπαρκτούς και άκρως δικαιολογημένους φόβους σχετικά με τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η εισπνοή μικροπλαστικών στον ανθρώπινο οργανισμό είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουν οι επιστήμονες πώς αυτά «ταξιδεύουν» μέσα στο ανθρώπινο αναπνευστικό σύστημα με στόχο την καλύτερη πρόληψη και θεραπεία αναπνευστικών παθήσεων.
Τώρα μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό «Physics of Fluids» και η οποία διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Σίδνεϊ, του Πανεπιστημίου Western Sydney, του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Κουίνσλαντ, του Πανεπιστημίου Urmia και του Πανεπιστημίου Aslamic Azad στο Ιράν καθώς και του Πανεπιστημίου της Κομίγια στο Μπαγκλαντές, αποκαλύπτει σε ποιες περιοχές του ανθρώπινου αναπνευστικού συστήματος συσσωρεύονται τα μικροπλαστικά.
Ανάπτυξη μοντέλου δυναμικής των ρευστών
Προκειμένου να…. ξετρυπώσουν το πού ακριβώς «φιλοξενούνται» τα μικροπλαστικά στην ανθρώπινη αναπνευστική οδό οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα υπολογιστικό μοντέλο δυναμικής των ρευστών. Μέσω αυτού του μοντέλου κατάφεραν να αναλύσουν το «ταξίδι» και την εναπόθεση των μικροπλαστικών στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα.
Μικροπλαστικά στον αέρα
«Εκατομμύρια τόνοι μικροπλαστικών έχουν εντοπιστεί στο νερό, στον αέρα και στο έδαφος. Η παγκόσμια παραγωγή μικροπλαστικών εκτοξεύεται και η πυκνότητα των μικροπλαστικών στον αέρα αυξάνεται σημαντικά» ανέφερε ο Μοχάμεντ Ισλάμ, εκ των συγγραφέων της μελέτης και προσέθεσε: «Για πρώτη φορά, το 2022, ερευνητές εντόπισαν μικροπλαστικά βαθιά στην ανθρώπινη αναπνευστική οδό γεγονός που δημιουργεί ανησυχία σχετικά με σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα στους ανθρώπους».
Μικροπλαστικά διαφορετικών σχημάτων και μεγεθών στο «μικροσκόπιο»
Η πολυπληθής ερευνητική ομάδα που διεξήγαγε τη νέα μελέτη «ακολούθησε» τη… διαδρομή μικροπλαστικών με διαφορετικά σχήματα (σφαιρικά, τετράεδρα και κυλινδρικά) και διαφορετικά μεγέθη (1,6 , 2,56 και 5,56 μικρόμετρα σε διάμετρο) στο αναπνευστικό σύστημα και μάλιστα εξέτασε την κίνηση των μικροπλαστικών υπό συνθήκες ταχείας ή αργής αναπνοής.
Συγκέντρωση σε «hot spots» στη μύτη και στον οροφάρυγγα
Οπως είδαν οι επιστήμονες, τα μικροπλαστικά έτειναν να συγκεντρώνονται σε «hot spots» στη ρινική κοιλότητα και στον οροφάρυγγα (στο πίσω μέρος του στόματος και του λαιμού). «Το πολύπλοκο και πολύ ασύμμετρο ανατομικώς σχήμα των αεραγωγωγών και η σύνθετη ροή του αέρα στη ρινική κοιλότητα και τον οροφάρυγγα οδηγούν τα μικροπλαστικά στο να παρεκκλίνουν από το ‘μονοπάτι’ της ροής και να εναποτίθενται σε αυτές τις περιοχές» σημείωσε ο Ισλάμ.
Ο ρόλος της ροής του αέρα και του μεγέθους των μικροπλαστικών
Από τη μελέτη προέκυψε επίσης ότι οι συνθήκες της αναπνοής και το μέγεθος των μικροπλαστικών επιδρούσαν στην εναπόθεση των σωματιδίων στους αεραγωγούς. Η αυξημένη ροή αέρα οδηγούσε σε μικρότερη εναπόθεση ενώ τα μεγαλύτερα σε μέγεθος μικροπλαστικά (των 5,56 μικρομέτρων) συσσωρεύονταν συχνότερα στο αναπνευστικό σύστημα σε σύγκριση με τα μικρότερα σε μέγεθος πλαστικά σωματίδια.
Απαιτείται μεγαλύτερη γνώση και ευαισθητοποίηση
Οι συγγραφείς της μελέτης πιστεύουν ότι τα ευρήματά τους αντικατοπτρίζουν την εντελώς δικαιολογημένη ανησυχία σχετικά με την έκθεση των ανθρώπων σε μικροπλαστικά, κυρίως σε περιοχές όπου υπάρχουν υψηλά επίπεδα ρύπανσης από πλαστικά ή έντονη βιομηχανική δραστηριότητα. «Η μελέτη αυτή υπογραμμίζει την ανάγκη για καλύτερη γνώση και μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση σχετικά με την ύπαρξη μικροπλαστικών στον αέρα που αναπνέουμε και την πιθανή σοβαρή επίδρασή τους στην υγεία» σημείωσε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Κουίνσλαντ ΓουάνΤονγκ Γκου, εκ των συγγραφέων της μελέτης.
Στο μέλλον οι ερευνητές σχεδιάζουν να αναλύσουν τη μεταφορά των μικροπλαστικών σε ένα μεγάλης κλίμακας μοντέλο ολόκληρου του ανθρώπινου πνεύμονα λαμβάνοντας επίσης υπόψη περιβαλλοντικές παραμέτρους όπως η υγρασία και η θερμοκρασία.
