Θεωρείται ο πατέρας του σύγχρονου λαϊκισμού – «μέντορας» ακόμη και του πολύ μεταγενέστερου στην πολιτική Ντόναλντ Τραμπ. Αν και μεγιστάνας, κατάφερε να πείσει ότι εκπροσωπεί τον λαό κατά των διεφθαρμένων ελίτ. Παρόλο που πολλοί ταυτίζουν τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι με τα σκάνδαλα, στην πραγματικότητα υπήρξε πολύ πιο επιδραστικός απ’ όσο αφήνουν να εννοηθεί τα πάρτυ με σεξ και το σολάριουμ που τον χαρακτήρισαν για χρόνια: εισήγαγε ένα μείγμα εθνικισμού και αντισυστημικότητας που έστρωσε τον δρόμο στα μετέπειτα εθνολαϊκιστικά κινήματα και στην ακροδεξιά, αλλά τελικά παραμερίστηκε πολιτικά από αυτή. Στην Ιταλία, έβαλε την σφραγίδα του στην πολιτική, τις επιχειρήσεις, την τηλεόραση και τον αθλητισμό.
Ο Μπερλουσκόνι είναι ο μακροβιότερος πολιτικός στη χώρα του μετά τον Μουσολίνι αλλά πέθανε – τη Δευτέρα σε ηλικία 86 ετών σε νοσοκομείο του Μιλάνου – όντας ο αρχηγός ενός κόμματος, της Forza Italia, που παίζει πλέον περιθωριακό ρόλο στην ιταλική πολιτική. Όμως η επιρροή του Καβαλιέρε, του «Ιππότη», είναι πολύ ευρύτερη. «Είναι δύσκολο να φανταστούμε την Ιταλία χωρίς τον Μπερλουσκόνι. Τα τελευταία 50 χρόνια, δεν υπήρξε ούτε μία μέρα που δεν αναφέρθηκε το όνομά του στην τηλεόραση, στις εφημερίδες, στη Βουλή, στα μπαρ και στο γήπεδο», έγραψε η ιταλική εφημερίδα La Repubblica.
Είναι επίσης ο πολιτικός που σύρθηκε περισσότερες φορές στα δικαστήρια, ακόμη και για συνεύρεση με ανήλικη εργάτρια του σεξ, αλλά καταδικάστηκε αμετάκλητα μόνο μια φορά, το 2013 για φορολογική απάτη, το οποίο τον έθεσε εκτός πολιτικής για πέντε χρόνια. Για τις υπόλοιπες κατηγορίες που αντιμετώπισε, μεταχειρίστηκε διάφορες τακτικές, από καθυστερήσεις μέχρι αλλαγές νομοθεσίας, και έπεισε μεγάλο μέρος των Ιταλών ότι υπήρξε θύμα της Αριστεράς – ακριβώς όπως συμβαίνει με τον Τραμπ σήμερα στις ΗΠΑ.
Αν και στερείτο ιδεολογίας, βασιζόμενος κυρίως στην χαρισματική προσωπικότητά του για την προώθηση των προσωπικών του συμφερόντων μέσω της πολιτικής, προσέφερε στον κόσμο το «καλούπι» για το πώς μπορεί να διαβρωθεί η Δημοκρατία εκ των έσω. Οι πολιτικοί αναλυτές που εξετάζουν σήμερα την πολιτική κληρονομιά του Καβαλιέρε θεωρούν ότι είναι ο πρώτος διδάξας από τους σύγχρονους αυταρχικούς ηγέτες.
Ενδεικτικό είναι ότι ο Μπερλουσκόνι ήταν από τους στενότερους φίλους του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ευρώπη. «Πάντα θαύμαζα ειλικρινά την σοφία του και την ικανότητά του να λαμβάνει ισορροπημένες και διορατικές αποφάσεις, ακόμη και στις δυσκολότερες καταστάσεις», δήλωσε ο ρώσος πρόεδρος μετά τον θάνατο του ιταλού πρώην πρωθυπουργού με τον οποίο έκανε συχνά παρέα και διακοπές στη Ρωσία ή στη Σαρδηνία, στο εξοχικό του Μπερλουσκόνι. Φημολογείται μάλιστα ότι ο ρώσος ηγέτης του είχε χαρίσει κάποτε ένα περίτεχνο διπλό κρεβάτι. Το οποίο μας φέρνει στην άλλη «σημαντική συνεισφορά» του Καβαλιέρε στη διεθνή πολιτική: τα περίφημα πάρτυ «μπούνγκα-μπούνγκα» στα οποία συμμετείχαν ισχυροί άντρες και γυναίκες επί πληρωμή.
Ο Μπερλουσκόνι υπήρξε πρώτα επιτυχημένος επιχειρηματίας. Ξεκίνησε από τα ακίνητα και στη συνέχεια εξαπλώθηκε στα ΜΜΕ και έγινε ο πλουσιότερος άνθρωπος στην Ιταλία. Τα ιδιωτικά κανάλια του στην Ιταλία ειδικεύτηκαν στα φαντασμαγορικά σόου και στις εύπεπτες εκπομπές, όμως για χρόνια έφτιαχναν την εικόνα του και του έστρωναν τον δρόμο για τα υπόλοιπα. Μάλιστα στις τρεις θητείες του ως πρωθυπουργού της Ιταλίας (Μάιος-Σεπτέμβριος 1994, 2001-2006 και 2008-2011), έλεγχε και την ιδιωτική και την δημόσια τηλεόραση της χώρας του.
Το επόμενο βήμα ήταν το ποδόσφαιρο. Ο Μπερλουσκόνι, γέννημα-θρέμμα του Μιλάνου, αγόρασε τη Μίλαν στα μέσα της δεκαετίας του ’80, όταν ήταν μια σχεδόν διαλυμένη ομάδα, και την έφερε στην κορυφή αγοράζοντας ακριβούς παίκτες αλλά και καθοδηγώντας τη ώστε να πάρει 29 τρόπαια σε 30 χρόνια.
Σχεδόν μια δεκαετία μετά την αγορά της Μίλαν, στα μέσα της δεκαετίας του ’90, αποφάσισε να «μπει στο γήπεδο», όπως το τοποθέτησε ο ίδιος, της πολιτικής. Ένα από τα χαρακτηριστικά του είναι ότι δεν το έβαζε ποτέ κάτω. «Είμαι ακόμη ικανός να κάνω τους Ιταλούς να ονειρεύονται», δήλωσε σε συνέντευξή του το 2019. Η αλήθεια είναι ότι, παρά τα όσα του καταλογίζονται, με τον θάνατό του κλείνει μια ολόκληρη εποχή για την Ιταλία και πολλοί Ιταλοί θα τον θυμούνται για το «ιταλικό θαύμα» που τους υποσχέθηκε και σε ορισμένες περιπτώσεις κατάφερε να τους χαρίσει.
