Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στέφθηκε νικητής σε μία ακόμα εκλογική μάχη. Και στην Αθήνα αναζητούν ενδείξεις προκειμένου να σκιαγραφήσουν την πρώτη εικόνα της πολιτικής που θα ακολουθήσει στα ελληνοτουρκικά.
Με τις υπερπτήσεις και τις παραβιάσεις να έχουν παγώσει από τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία, αλλά και τους τόνους να έχουν χαμηλώσει σημαντικά με τον Ερντογάν να απέχει συστηματικά από την πολεμική ρητορική.
Ακόμα και έτσι πάντως οι υποθέσεις ότι το κλίμα ηρεμίας θα διατηρηθεί επ’ αόριστον σύμφωνα με τους διπλωμάτες δεν επιτρέπονται. Κατά τις εκτιμήσεις αρμόδιων πηγών δε οι σχέσεις Αθήνας – Αγκυρας την επομένη των εκλογών στην Ελλάδα μπαίνουν σε αχαρτογράφητα νερά. Το ζήτημα της εθνικιστικής ψήφου στην Τουρκία επίσης απασχολεί την Αθήνα, καθώς δεν είναι σαφές πώς και αν θα επηρεάσει την επόμενη ημέρα και αν τελικά ο Ερντογάν ως απόλυτος νικητής των εκλογών θα θεωρήσει ότι μπορεί να λειτουργήσει ανεξέλεγκτα.
Το στυλ έκφρασης
Οπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές στα «ΝΕΑ», η «διπλωματία των σεισμών» που ξεκίνησε με την τραγωδία στην Τουρκία, το σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, αλλά και οι εκλογές στις δύο χώρες συνέβαλαν στη δημιουργία και διατήρηση ενός μορατόριουμ ηρεμίας το οποίο διαρκεί εδώ και μήνες. Ανοιξαν δε έναν διπλωματικό χώρο ικανό να υποδεχθεί τον διάλογο και την επανεκκίνηση των θεσμοθετημένων επαφών.
Προειδοποιούν ωστόσο ότι αυτός ο χώρος δεν θα μείνει ανοιχτός επ’ αόριστον και τα περιθώρια θα αρχίσουν να στενεύουν την επομένη των εκλογών της 25ης Ιουνίου. Στόχος σύμφωνα με τους διπλωμάτες και στις δύο πλευρές του Αιγαίου θα πρέπει να είναι αυτός ο χώρος που άνοιξε να οικοδομηθεί άμεσα με διπλωματικές ενέργειες που θα επιδιώκουν τουλάχιστον τρόπους αντιμετώπισης των εντάσεων.
Οι πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι στο τουρκικό ΥΠΕΞ ίσως μετακομίσει ο Ιμπραχίμ Καλίν, ενώ μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν πληροφορίες για αλλαγή του Χουλουσί Ακάρ από το υπουργείο Αμυνας. Οι πλέον έμπειροι διπλωμάτες πάντως υπογραμμίζουν ότι όσο οι θέσεις δεν αλλάζουν και η πολιτική καθορίζεται από τις ηγεσίες, το μόνο που μεταβάλλεται είναι το στυλ έκφρασης και όχι πολιτικής.
Για την ελληνική πλευρά η Αθήνα πρέπει να είναι αυτή που θα αναλάβει τις πρωτοβουλίες επανεκκίνησης του διαλόγου. Αμέσως μετά τις εκλογές. Τον Ιούλιο δε αναμένεται η πρώτη συνάντηση κορυφής ανάμεσα στο νέο πρωθυπουργό με τον ήδη εκλεγμένο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο Βίλνιους της Λιθουανίας, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ. Με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να επαναλαμβάνει (Mega) την πρόθεση εφόσον επανεκλεγεί να επιδιώξει συνάντηση με τον Ερντογάν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ως την πρώτη κίνηση που θα ανοίξει τον δρόμο για τον διάλογο.
Ετοιμη για διάλογο
Η Αθήνα στοχεύει να παρουσιαστεί έτοιμη για διάλογο που να είναι προσανατολισμένος σε λύσεις, προκειμένου να κερδίσει και την έξωθεν καλή μαρτυρία. Σε περίπτωση δε που ο Ερντογάν εμφανιστεί πιο διαλλακτικός και με διάθεση διαλόγου θα πρέπει η Ελλάδα να ανταποκριθεί άμεσα, προκειμένου να μη δώσει χώρο για καχυποψία και στον διεθνή παράγοντα. Με δεδομένο ότι στη σκιά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία δεν αποκλείεται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου να εκδηλωθούν και διεθνείς πρωτοβουλίες για επίλυση των ζητημάτων. Κατά πόσο οι λύσεις ωστόσο μπορούν να καταστούν εφικτές, ενώ Τουρκία και Ελλάδα παραμένουν σταθερές στις θέσεις τους, που δεν δείχνουν να συναντιούνται.
Ερωτηματικό υπάρχει και για το τι θα συμβεί στο πεδίο του Κυπριακού καθώς δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν ότι ο Ερντογάν θα σκληρύνει τη στάση του. Με δεδομένες τις θέσεις της Αγκυρας για το Κυπριακό, όπως εκφράζονται τα τελευταία χρόνια μετά το Κραν Μοντανά, την Κυριακή η ανακοίνωση της νίκης του Ερντογάν έφερε πανηγύρια και στους οπαδούς του κατοχικού καθεστώτος.