Πανηγυρίζει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για την επανεκλογή του στην προεδρία, όμως η τουρκική αντιπολίτευση και αναλυτές απ’ όλο τον κόσμο αναρωτιούνται «τι θα την κάνει» τη νίκη αυτή: τα προβλήματα στην Τουρκία είναι πολλά _ πολωμένη κοινωνία, θόλωμα της διάκρισης των εξουσιών, περισσότεροι από τρία εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες _ αλλά το μεγαλύτερο και πιο πιεστικό απ’ όλα είναι η οικονομία. Ένας άλλος ηγέτης, ύστερα από 20 χρόνια στην εξουσία μπορεί και να απέφευγε να διεκδικήσει τόσο λυσσαλέα μία ακόμη θητεία, την δυσκολότερη.
Ο τούρκος πρόεδρος έχει υποσχεθεί αυξήσεις στους δημοσίους υπαλλήλους, νέες κατοικίες στους σεισμόπληκτους και άλλες παροχές που είναι αδύνατο να ικανοποιήσει χωρίς να δανειστεί. Συγχρόνως πρέπει να «ζονγκλάρει» στις πολιτικές που θα εφαρμόσει τις επιθυμίες όλων των τάσεων που στηρίζουν την κυβέρνησή του, δηλαδή πρέπει κάτι να δώσει στους εθνικιστές, κάτι στους ισλαμιστές, κάτι στους συντηρητικούς θρησκευόμενους. Τέλος έχει να σκεφτεί την υστεροφημία του, αν αυτή θα είναι όντως η τελευταία πενταετής θητεία του στην προεδρία, όπως πιστεύεται προς το παρόν.
Προκειμένου να βρει χρήματα από τη Δύση, ο Ερντογάν θα αναγκαστεί να μετριάσει την επιθετικότητα στην νοτιοανατολική Μεσόγειο και να άρει το τουρκικό βέτο στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Θα αναγκαστεί να γίνει πιο αρεστός σε εκείνους από τους οποίους ζητάει χρήματα ή πολεμικά αεροσκάφη. Πετροδολάρια και επενδύσεις θα αναζητήσει, όπως έχει ήδη κάνει, από τις χώρες του Κόλπου αλλά και αυτά του δίνονται υπό όρους, το οποίο σημαίνει έναν πιο προβλέψιμο Ερντογάν στην περιοχή.
Όλα τα παραπάνω είναι το καλό σενάριο. Προϋποθέτουν έναν Ερντογάν ρεαλιστή που γνωρίζει το αλισβερίσι του δούναι και λαβείν στις διεθνείς και τις οικονομικές σχέσεις, αλλά κυρίως έναν Ερντογάν πρόθυμο να βάλει ένα τέλος στην πολιτική του σταδιοδρομία αντάξιο των 25 ετών που θα έχει περάσει στην εξουσία στο τέλος της δεύτερης θητείας του στην προεδρία.
Το κακό σενάριο είναι ο Ερντογάν να θελήσει να παρατείνει την παραμονή του στην προεδρία της Τουρκίας και μετά το 2028. Για να συμβεί αυτό, πρέπει να αλλάξει το Σύνταγμα ώστε να αφαιρεθεί το όριο των δύο θητειών στην προεδρία, ίσως ακόμη και η απαίτηση του 50% συν μία ψήφο για την εκλογή του προέδρου. Με δεδομένη την πτωτική τάση που καταγράφει το κόμμα του, το ΑΚΡ, αλλά και ο ίδιος παρά την επανεκλογή του, για να κατορθώσει να παραμείνει στην εξουσία και μετά το 2028, θα πρέπει να γίνει ακόμη πιο αυταρχικός και να ασκεί ακόμη πιο ασφυκτικό έλεγχο στο κράτος, στα μέσα ενημέρωσης, στη Δικαιοσύνη και στην τουρκική κοινωνία με όσα αυτό συνεπάγεται για τους Τούρκους αλλά και τους γείτονές τους.
