Νίκη με μεγάλη διαφορά πέτυχε η Νέα Δημοκρατία έναντι του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές της Κυριακής. Ενισχυμένο βγήκε από τη διαδικασία το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, ενώ η επόμενη Βουλή θα είναι πεντακομματική, καθώς το ΜέΡΑ25, η Πλεύση Ελευθερίας και η Νίκη δεν μπαίνουν στη Βουλή.
Με ενσωματωμένο το 99,52% των εκλογικών τμημάτων στην επικράτεια και συμμετοχή 60,86% επί των 8.850.351 εγεγραμμένων, τα ποσοστά των κομμάτων έχουν ως εξής:
ΝΔ: 40,79% και 146 έδρες
ΣΥΡΙΖΑ: 20,07% και 71 έδρες
ΠΑΣΟΚ: 11,46% και 41 έδρες
ΚΚΕ: 7,22% 26 έδρες
Ελληνική Λύση: 4,45% 16 έδρες
Νίκη: 2,92%
Πλεύση Ελευθερίας: 2,88%
ΜέΡΑ 25: 2,6%
Καθαρή πρωτιά της ΝΔ στις 58 από τις 59 εκλογικές περιφέρειες δείχνουν τα αποτελέσματα. Σε 54 εκλογικές περιφέρειες η διαφορά είναι διψήφια, ενώ σε 39-40 η απόσταση από το δεύτερο κόμμα είναι πάνω από 20 μονάδες.
Πανηγυρισμοί στήθηκαν από μέλη της ΝΔ έξω από τα γραφεία της, όπου σε δήλωσή του ο κ Μητσοτάκης δήλωσε ότι το αποτέλεσμα ξεπέρασε ακόμα και τις δικές του προσδοκίες, καθώς η Νέα Δημοκρατία γίνεται στην πράξη το μεγαλύτερο κεντροδεξιό κόμμα στην Ευρώπη.
Οι δηλώσεις των αρχηγών
«Τη δέσμευση ότι θα εργαστεί ακόμα πιο σκληρά ώστε να υλοποιηθούν οι δραστικές τομές που έχει ανάγκη η χώρα για να καλυφθεί το χαμένο έδαφος με τα ευρωπαϊκά στάνταρτ», ανέλαβε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρώτη επίσημη δήλωσή του σχετικά με το αποψινό εκλογικό αποτέλεσμα. «Η ΝΔ έχει την έγκριση να κυβερνήσει αυτοδύναμη και δυνατή. Αυτό ζήτησαν σήμερα οι ψηφοφόροι με τρόπο εμφατικό και απόλυτο. Ζήτησαν να τρέξουμε πιο γρήγορα στον δρόμο της προόδου», είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
Τηλεφωνική επικοινωνία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη είχε ο Αλέξης Τσίπρας. Σε δηλώσεις του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ τόνισε ότι «το εκλογικό αποτέλεσμα είναι εξαιρετικά αρνητικό για τον ΣΥΡΙΖΑ. Οι αγώνες έχουν και νίκες και ήττες. Τα συλλογικά μας όργανα θα συγκληθούν άμεσα ώστε να αποτιμήσουν συλλογικά τα εκλογικά αποτελέσματα. Ο εκλογικός κύκλος ωστόσο δεν έχει ακόμα τελειώσει, δεδομένου ότι κατά πάσα πιθανότητα θα υπάρξει δεύτερη εκλογική αναμέτρηση. Συνεπώς δεν έχουμε το περιθώριο του χρόνου. Πρέπει να κάνουμε άμεσα όλες τις αλλαγές που χρειάζονται ώστε να δώσουμε με τους καλύτερους δυνατούς όρους την επόμενη κρίσιμη και τελική εκλογική μάχη».
Ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα της κάλπης δήλωσε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, Νίκος Ανδρουλάκης. «Ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου κάθε Έλληνα και Ελληνίδα που υπέγραψαν αυτή τη μεγάλη νίκη σήμερα» τόνισε φθάνοντας στη Χαριλάου Τρικούπη.
«Οι νέες δυνάμεις, στο πλάι των παλιών που συσπειρώθηκαν γύρω από το κόμμα μας μπορούν σήμερα να τροφοδοτήσουν μια νέα δυναμική στο δρόμο μιας μεγάλης λαϊκής αντεπίθεσης (…) Καμία στήριξη, καμία ανοχή, κανένας συμβιβασμός σε όλες αυτές τις αντιλαϊκές πολιτικές», είπε ο Δημήτρης Κουτσούμπας.
Σε ανάρτηση στο Twitter προχώρησε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος. «Ευχαριστούμε από καρδιάς όλους όσους μας ψήφισαν τις Ελληνίδες και τους Έλληνες! Ευχαριστούμε από καρδιάς όλους όσους αγωνίστηκαν εναντίον των συκοφαντιών των ύβρεων των ψεμάτων λέγοντάς το μεγάλο ναι στην ελληνική λύση!», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Βελόπουλος.
«Ο εξορμπανισμός της χώρας ολοκληρώθηκε. Η Μητσοτάκης ΑΕ νίκησε κατά κράτος», δήλωσε ο Γιάνης Βαρουφάκης, σχολιάζοντας το αποτέλεσμα των εκλογών. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ που ενταφίασε την απλή αναλογική, μη αποδεχόμενη την πρότασή μας εδώ και δύο χρόνια για μια προεκλογική σύγκλιση σε ένα μέτωπο ρήξης» πρόσθεσε ο γραμματέας του ΜεΡΑ25.
Κάλεσμα σε «όλους τους νέους ανθρώπους να είναι κοντά μας» απηύθυνε η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου επισημαίνοντας ότι το μήνυμά τους πως «μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο με αγάπη, χαμόγελο, πείσμα, επιμονή, είναι ένα μήνυμα πολύ ηχηρό» και λέγοντας χαρακτηριστικά: «Η Πλεύση Ελευθερίας είναι μια ανάσα από τη Βουλή. Ό,τι και αν γίνει όμως, νομίζω ότι έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε ότι πολύ σύντομα θα έχουμε Ζωή στη Βουλή».
Η ώρα των διερευνητικών εντολών – Τι προβλέπει το Σύνταγμα
Τα επόμενα βήματα για τον σχηματισμό κυβέρνησης ανέλυσε στην ΕΡΤ ο κ. Χαράλαμπος Τσιλιώτης, αναπληρωτής καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου.
Όπως εξηγεί, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα καλέσει τον αρχηγό του σχετικώς πλειοψηφούν κόμματος, δηλαδή του πρώτου κόμματος, το οποίο όμως δεν θα έχει εξασφαλίσει 151 έδρες και θα του αναθέσει τη διερευνητική εντολή, δηλαδή την εντολή να διερευνήσει τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης η οποία θα πάρει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. Η εντολή κρατάει τρεις μέρες, το μέγιστο.
Ο κ. Τσιλιώτης εξηγεί ότι για να πάρει ψήφο εμπιστοσύνης η κυβέρνηση σύμφωνα με το άρθρο 84 του Συντάγματος δεν απαιτείται η απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, αλλά η απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων, δηλαδή αυτών που θα ψηφίσουν, με όριο τα 2/5, δηλαδή τους 120. Άρα λοιπόν μπορούν κάποιοι βουλευτές αν θέλουν να ανεχθούν το σχηματισμό κυβέρνησης, να απόσχουν ούτως ώστε να κατέβει το όριο των παρόντων και να μην είναι πλέον το 151 να είναι πολύ λιγότερο. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να σχηματιστεί η λεγόμενη κυβέρνηση ανοχής που είναι κυβέρνηση σχετικής πλειοψηφίας.
Ορκωμοσία νέας Βουλής
Ασχέτως του αποτελέσματος σχηματισμού Κυβέρνησης (μονοκομματικής, συνεργασίας, ανοχής ή υπηρεσιακής για την διενέργεια νέων εκλογών), η Βουλή που έχει προκύψει από τις κάλπες θα συνέλθει στις 11:00 το πρωί της Πέμπτης 1ης Ιουνίου 2023 για την ορκωμοσία της. Την επόμενη ημέρα, η Ολομέλεια της ΙΘ΄ Κοινοβουλευτικής Περιόδου θα συνέλθει για την εκλογή του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων. Και την επόμενη ημέρα θα πραγματοποιηθεί η εκλογή των Αντιπροέδρων της Βουλής (αναλογικά από όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα), των Γραμματέων και Κοσμητόρων της Βουλής των Ελλήνων.
Σε περίπτωση, που οι διερευνητικές εντολές και ο σχηματισμός Κυβέρνησης που να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης από την Βουλή έχουν αποβεί άκαρπες και έχει σχηματιστεί Υπηρεσιακή Κυβέρνηση για την διενέργεια νέων εκλογών, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα εκδώσει νέο Προεδρικό Διάταγμα διάλυσης της ΙΘ’ Κοινοβουλευτικής Περιόδου, προκήρυξης εκλογών και την ημέρα και ώρα σύγκλισης της Κ’ Κοινοβουλευτικής Περιόδου.
Οι επόμενες εθνικές εκλογές, θα διεξαχθούν με το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής (όπου το πρώτο κόμμα λαμβάνει «μπόνους» 40 εδρών) και οι βουλευτές θα προκύψουν όχι με σταυρό προτίμησης από τους ψηφοφόρους, αλλά με βάση την λίστα των υποψηφίων που θα έχουν καταρτίσει τα κόμματα.
Η νέα προεκλογική περίοδος, μπορεί να είναι από 22 ημέρες έως ένα μήνα.