Θέμα ηγεσίας στον ΣΥΡΙΖΑ δεν τίθεται, δηλώνουν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μετά την συντριπτική ήττα στις εκλογές, προτάσσοντας «οργανωτικές και προγραμματικές αλλαγές», εν όψει της δεύτερης κάλπης. Τίθεται όμως, για πρώτη φορά μετά τον πολιτικό σεισμό του 2012, θέμα ηγεμονίας στην Κεντροαριστερά.
Μέχρι τις κάλπες, ο Αλέξης Τσίπρας, εμφανιζόταν ως ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης της. Έστελνε από θέση ισχύος προσκλητήρια στις άλλες προοδευτικές δυνάμεις να στοιχηθούν πίσω του, φρόντιζε, εντέχνως, η παρουσία του, τα μηνύματά του, ακόμα και ο τόνος της φωνής του να παραπέμπει στον Ανδρέα Παπανδρέου. Από χθες το πολιτικό του άστρο έχει αρχίσει να σιγοσβήνει.
Η εντολή του 2019 που αγνόησε ο Α. Τσίπρας
Η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ, είναι από αυτές που χαρακτηρίζονται στρατηγικές. Γιατί δεν είναι μόνο η τεράστια διαφορά του από τη ΝΔ. Είναι το μήνυμα που έστειλαν οι πολίτες. Δεν τον θέλουν για Πρωθυπουργό. Και είναι αμφίβολο αν το θέλουν και ως αντιπολίτευση. Ποτέ άλλοτε, δεν υπήρξε μια τόσο εκκωφαντική αποδοκιμασία του δεύτερου κόμματος, το οποίο, υποτίθεται, διεκδικούσε την πρωτιά.
Μετά από μια τετραετία Μητσοτάκη, την οποία ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτήριζε καταστροφική, είδε τα δικά του ποσοστά να διαλύονται. Το χειρότερο όλων; Ο ΣΥΡΙΖΑ, αν κρίνει, κανείς από τις τοποθετήσεις των στελεχών του, βρίσκεται σε κενό αέρος. Δεν ξέρει πώς να κινηθεί και είναι αμφίβολο αν θα μπορέσει να βρει, το διάστημα που απομένει μέχρι τις κάλπες, μια στέρεα γραμμή πλεύσης. Ένα αφήγημα το οποίο μπορεί να συσπειρώσει τα εκλογικά του απομεινάρια.
Η συντριπτική ήττα του Αλέξη Τσίπρα σε πρώτη ανάγνωση φαίνεται να εξηγείται από το «θολό μήνυμα» που έστελνε η Κουμουνδούρου στο εκλογικό σώμα. Την μία μέρα μιλούσε για «προοδευτική κυβέρνηση», την άλλη για «κυβέρνηση ανοχής», μετά για «κυβέρνηση ηττημένων», προς το τέλος έκανε λόγο για «κυβέρνηση ειδικού σκοπού». Υπάρχει όμως και μια άλλη, σημαντικότερη παράμετρος, την οποία επισημαίνουν έμπειροι πολιτικοί αναλυτές. Ότι ο κ. Τσίπρας «πλήρωσε» το ότι αγνόησε την εντολή που έλαβε στις εκλογές του 2019.
Τότε, όπως η ίδια η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, υποστήριξε, το μήνυμα που εστάλη από το εκλογικό σώμα, ήταν της μετατροπής του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα κόμμα της κεντροαριστεράς. Το μήνυμα αυτό αγνοήθηκε. Σε όλη τη διάρκεια της τετραετίας η Κουμουνδούρου εξακολουθούσε να στέλνει στην κοινωνία μηνύματα αντιφατικά. Ήταν με το σύστημα ήταν και αντισύστημα. Ήταν με το νοικοκυραίο ήταν και με τον μπαχαλάκια. Ήταν υπέρ του εμβολισμού του πληθυσμού έκλεινε και το μάτι στους αντιεμβολιαστές.
Το σχέδιο και η στρατηγική του Ν. Ανδρουλάκη
Λέγεται ότι η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Όμως, φαίνεται να έχει στοιχεία …απελπισίας η εκτίμηση ότι όπως το 2019 μπορεί να καλυφθεί το χαμένο έδαφος. Όπως το 2019 αμέσως μετά την ήττα στις Ευρωεκλογές ο κ. Τσίπρας κατάφερε να κάνει come back ανεβάζοντας το ποσοστό του κόμματος από το 24 στο 32%. Το ίδιο, υποστηρίζεται, μπορεί να γίνει και τώρα. Μόνο που το 2023 δεν είναι 2019. Οι ευκαιρίες δεν δίνονται, στο ίδιο πρόσωπο, πολλές φορές. Και σε αυτή την αναμέτρηση οι πολίτες φάνηκε να δίνουν μια ευκαιρία στον Νίκο Ανδρουλάκη.
Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ αναμφίβολα βγήκε κερδισμένος από τις κάλπες. Οι δημοσκοπήσεις που έδειχναν το κόμμα που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου να κινείται κάτω από τη σφαίρα του 10% δεν επιβεβαιώθηκαν. Αντιθέτως η κατάκτηση του διψήφιου ποσοστού σε συνδυασμό με την εκλογική κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ δίνει στον κ. Ανδρουλάκη να επιχειρήσει την αναδιάταξη δυνάμεων στον κεντροαριστερό χώρο.
Οι συνεργάτες του προέδρου του ΠαΣοΚ εκτιμούν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα μπορέσει να ανακάμψει. Στερείται, όπως αναφέρουν, αφηγήματος που μπορεί να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους του. Παράλληλα ο κόσμος φαίνεται να στρέφει τα μάτια του ξανά προς το ΠαΣοΚ. Το γεγονός ότι υπερείχε, για πρώτη φορά, μετά από χρόνια, σε έξι εκλογικές περιφέρειες σε συνδυασμό με την αξιοπρόσεχτη άνοδο των ποσοστών του, ειδικά στην περιφέρεια, δίνει το δικαίωμα στους επιτελείς του κ. Ανδρουλάκη να θεωρούν ότι στην επόμενη αναμέτρηση αυτή η τάση μπορεί να ενισχυθεί.
Στη Χαριλάου Τρικούπη εκτιμούν ότι ο προοδευτικοί πολίτες έχουν προβληματιστεί από την σαρωτική επικράτηση της ΝΔ και επιζητούν ένα αντίβαρο αντιπολίτευσης. Για αυτούς η τετραετία Μητσοτάκη είχε και ανησυχητικά δείγματα γραφής στους τομείς του κράτους δικαίου και της προστασίας των δικαιωμάτων και του σεβασμού της ιδιωτικής σφαίρας των πολιτών. Το μήνυμα που ήδη εκπέμπει η Χαριλάου Τρικούπη στο δρόμο προς την επόμενη αναμέτρηση είναι αυτό της αξιόπιστης αντιπολίτευσης. Αντιπολίτευσης από ένα κόμμα αξιόπιστο, με μετριοπαθή εκφορά λόγου και συγκεκριμένες εναλλακτικές προτάσεις για τη διακυβέρνηση. Ο Τσίπρας, όπως λέγεται, απέδειξε πως δεν μπορεί. Το ΠαΣοΚ, συνεπώς, είναι η λύση για όσους επιζητούν αντίβαρο στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Αυτή θα είναι η στρατηγική που θα ακολουθήσει μέχρι τις επόμενες κάλπες.
Ένα από τα στοιχήματα της επόμενης κάλπης, με σχεδόν δεδομένη την αυτοδύναμη νίκη της ΝΔ, αφορά το συσχετισμό των δυνάμεων στο χώρο της κεντροαριστεράς. Αν τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ υποχωρήσουν και άλλο και το ΠαΣοΚ ανεβάσει και άλλο τα δικά του, τότε είναι σαφές ότι το παιχνίδι για την κυριαρχία στην Κεντροαριστερά θα ανοίξει και πάλι με όρους δαφορετικούς.