Η αυλαία της προεκλογικής περιόδου πέφτει σήμερα όχι τόσο αθόρυβα όσο αναμενόταν. Η αναγκαστική παραίτηση του Γιώργου Κατρούγκαλου από τα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ έπειτα από τη δήλωση του ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα επαναφέρει τις ασφαλιστικές εισφορές για τους ελεύθερους επαγγελματίες στο 20%, ήταν η τελευταία πράξη μιας εκστρατείας που, αν επαληθευτούν οι δημοσκοπικές εκτιμήσεις, δεν κατάφερε να συμβαδίσει με τα ζητούμενα της κοινωνίας.

Τα μέτωπα του Τσίπρα

Ίσως για τον θόρυβο που προκλήθηκε να μην ευθύνεται μόνο αυτή η μία δήλωση, αλλά ότι το δίλημμα της προοδευτικής διακυβέρνησης δεν μπόρεσε, για διάφορους λόγους, να αποκτήσει συγκεκριμένο περιεχόμενο και έγινε ευάλωτη στην κριτική της κυβέρνησης. Ο Αλέξης Τσίπρας χρειάστηκε να μαζέψει πολλές φορές τα σπασμένα, αλλά τόσο κοντά στις εκλογές δεν είχε άλλη διέξοδο από το να δώσει διαβεβαιώσεις στη μεσαία τάξη για θετικές εκπλήξεις από το πρόγραμμά του. Στη συνέχεια η ανακοίνωση του κόμματος ξεκαθάρισε ότι «όποιος παρεκκλίνει από το Συμβόλαιο Αλλαγής, είτε συνειδητά είτε από λάθος, θέτει εαυτόν εκτός της συλλογικής προσπάθειας για τη μεγάλη αλλαγή».

Η εκστρατεία του ΣΥΡΙΖΑ ξεκίνησε από τους νέους με μια ερασιτεχνική, αλλά πολλά υποσχόμενη καμπάνια, φτιαγμένη από στελέχη του της νέας γενιάς, και συνεχίστηκε επαγγελματικά με το σύνθημα «Δικαιοσύνη παντού». Τις τελευταίες ημέρες πριν από τις εκλογές εστιάστηκε στους αναποφάσιστους και στους μετέωρους ψηφοφόρους, σε μια προσπάθεια να  αυξήσει το ποσοστό του και τη συσπείρωσή του. Το πρόγραμμα των 11 σημείων, που παρουσιάστηκε σε μια μεγάλη εκδήλωση στο Λαύριο, συζητήθηκε περισσότερο για το κόστος παρά για την ουσία του. Ο κ. Τσίπρας άνοιξε μέτωπο μόνο με «την χειρότερη κυβέρνηση της μεταπολίτευσης» και επέμεινε στην πρόσκληση για συνεργασία προς τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, κυρίως προς το ΠΑΣΟΚ.

Η αντεπίθεση Ανδρουλακη

Ο κ. Ανδρουλάκης, ο οποίος απέρριψε όλες τις προτάσεις για συμπόρευση με τον κ. Τσίπρα,  αξιοποίησε την ευκαιρία που παρουσιάστηκε με την παραίτηση Κατρούγκαλου και δήλωσε (στο Mega) ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει καμία αξιοπιστία, απαριθμώντας τα ολισθήματα του προέδρου και των στελεχών του, μεταξύ των οποίων η θέση για τον φράχτη στον Έβρο, για τα τοπικά νομίσματα, την κυβέρνηση ειδικού σκοπού κ.α. Και ότι το ΠΑΣΟΚ είναι η μοναδική δύναμη που μπορεί να βάλει φρένο στις καταχρήσεις εξουσίας της ΝΔ.  

Επιχείρησε, δηλαδή, στο παρά πέντε των εκλογών να μπει σφήνα ανάμεσα στο πρώτο και στο δεύτερο κόμμα και να κλέψει αναποφάσιστους ψηφοφόρους που βρίσκονται μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ και μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Ο κ. Ανδρουλάκης δεν εγκατέλειψε ούτε στιγμή τον διμέτωπο αγώνα κατά των δύο μεγάλων κομμάτων και επέλεξε μια θεσμική αντιπολίτευση χωρίς κραυγές και εντυπωσιασμούς, βασισμένη σε προτάσεις και στο πρόγραμμά του. Το μήνυμά του ήταν «απόφαση Αλλαγής».

Ο πόλεμος φθοράς του Μητσοτάκη

Ο πολιτικός αρχηγός με την πιο σταθερή γραμμή από την αρχή της προεκλογικής περιόδου ήταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος από την αρχή μπήκε σε μια μάχη διεκδίκησης της αυτοδυναμίας. Μετατόπισε τη βαρύτητα από τις δεύτερες κάλπες στις πρώτες, όταν συνειδητοποίησε ότι θα μπορούσε να προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας από την πρώτη Κυριακή, και ξεκίνησε έναν πόλεμο φθοράς των αντιπάλων του. Ως Πρωθυπουργός μιας θητείας, έχει το πλεονέκτημα της διεκδίκησης και δεύτερης, που συνήθως ο λαός την παραχωρεί, δημοσκοπικά διατήρησε το προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ σε όλη τη διάρκεια της τετραετίας και στην προεκλογική περίοδο παρά το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων και τα Τέμπη, και εξήγγειλε πολλές παροχές, που προκάλεσαν κριτική με την παλαιοκομματική νοοτροπία τους.

Η καμπάνια του ήταν μελετημένη, ενσωμάτωσε γρήγορα το Tik Tok ώστε να επικοινωνεί με τις νεότερες γενιές, και προς το τέλος επικεντρώθηκε στους αναποφάσιστους, κυρίως σε όσους προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ και στους νέους. Επέλεξε αισιόδοξα μηνύματα και το σύνθημα «προχωράμε μπροστά», μπορεί να μην ήταν ιδιαίτερα εμπνευσμένο, αλλά ήταν καθαρό.

Ο κ. Μητσοτάκης δεν άφησε ανεκμετάλλευτο κανένα λάθος των αντιπάλων του, περισσότερο του κ. Τσίπρα, ο οποίος προς το τέλος πότε με την κυβέρνηση ειδικού σκοπού, πότε με την αποδοχή των ψηφοφόρων της Χρυσής Αυγής έδωσε λαβή για κριτική. Όπως, άλλωστε και εκείνος όταν έκανε λόγο για «εργαλειοποίηση» της τραγωδίας των Τεμπών προκαλώντας οργισμένες αντιδράσεις από τις οικογένειες των θυμάτων.

Στο διάστημα των δύο επόμενων ημερών πριν ανοίξουν οι κάλπες, οι ψηφοφόροι θα έχουν την ευκαιρία να σκεφτούν και να αξιολογήσουν τους πολιτικούς αρχηγούς και τις προτάσεις τους. Αν και σε αρκετούς αυτές οι εκλογές φαντάζουν σαν πρόβα για τις δεύτερες, και γι’ αυτό είναι δύσκολο να προβλεφθεί πως θα συμπεριφερθεί η κρίσιμη μάζα των αναποφάσιστων, πόση θα είναι η αποχή, αν τα μικρά κόμματα θα διατηρήσουν τα δημοσκοπικά ποσοστά τους ή αν τα μεγάλα θα απορροφήσουν ένα κομμάτι και των δικών της ψηφοφόρων .