Οι μισθοί, οι συντάξεις οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, η επαναφορά των τριετιών, τα αναδρομικά των συντάξεων και οι επερχόμενες αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα, βρέθηκαν στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης μεταξύ του υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κ. Π. Τσακλόγλου και της αντίστοιχης τομεάρχου του ΣΥΡΙΖΑ και υποψηφίας βουλευτή κυρίας Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου.
Οι θέσεις των δύο πολιτικών αναφέρονται στην επόμενη τετραετία και απηχούν τις απόψεις των δύο πολιτικών κομμάτων που εκπροσωπούν.
Μισθοί: Ο κ. Τσακλόγλου επισημαίνει ότι οι μισθοί θα αυξηθούν τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα – κατά περίπου 25% -, ενώ στο τέλος της τετραετίας ο κατώτατος μισθός θα φτάσει τα 950 ευρώ.
Η κυρία Ξενογιαννακοπούλου μιλάει για άμεση – μετά τις εκλογές – αύξηση του κατώτατου μισθού στα 880 ευρώ και αύξηση μισθών στο δημόσιο τομέα κατά 10%. Ταυτοχρόνως, θέσπιση μηχανισμού τιμαριθμικής αναπροσαρμογής, άμεσο ξεπάγωμα των τριετιών και αφορολόγητο εργαζόμενων και συνταξιούχων στα 10.000 ευρώ.
Συλλογικές συμβάσεις: Ο υφυπουργός Εργασίας υπεραμύνεται του σημερινού συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων, το οποίο – όπως επισημαίνει – «λειτουργεί» και τονίζει ότι η ευρωπαϊκή Οδηγία για τους κατώτατους μισθούς οδηγεί προς κοινούς ευρωπαϊκούς κανόνες. Επίσης, προαναγγέλει τα επόμενα χρόνια – την επαναφορά των τριετιών, όταν θα μειωθεί η ανεργία κάτω από το 10%.
Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ προαναγγέλλει την πλήρη αποκατάσταση και ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, όπως και την διαμόρφωση του κατώτατου μισθού μέσω της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Επίσης σημειώνει ότι θα καταργηθεί ο νόμος Χατζηδάκη για τις εργασιακές σχέσεις.
Συντάξεις: «Οι αυξήσεις των συντάξεων θα συνεχιστούν και θα είναι ανάλογες (κατά το ήμισυ) με τον ρυθμό μεγέθυνσης της οικονομίας» σημειώνει ο κ. Τσακλόγλου.
«Αύξηση συντάξεων – σύμφωνα με το νόμο του ΣΥΡΙΖΑ το 2017 – σε όλους τους συνταξιούχους ανεξαρτήτως της ύπαρξης προσωπικής διαφοράς, όπως και επαναχορήγηση της 13η σύνταξη», απαντά η κ. Ξενογιαννακοπούλου.
Αναδρομικά συντάξεων: «Δόθηκαν τα αναδρομικά για τις κύριες συντάξεις. Τυχόν επανάληψη των αναδρομικών και για τα δώρα των συνταξιούχων θα επιβάρυνε υπέρμετρα τα δημόσια οικονομικά», τονίζει ο υφυπουργός Εργασίας.
«Θα δοθούν σε όλους – σε τρεις ετήσιες δόσεις – ανεξαρτήτως εάν είχαν προσφύγει στην δικαιοσύνη», προαναγγέλλει η υπεύθυνη του τομέα Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ.
Ασφαλιστικό: Ο κ. Τσακλόγλου προσδιορίζει τους στόχους της επόμενης τετραετίας, μιλώντας για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του e-ΕΦΚΑ, την ψηφιοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας των ασφαλισμένων και τις αλλαγές στην λειτουργία των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης.
Η κυρία Ξενογιαννακοπούλου σημειώνει ότι θα δοθεί προτεραιότητα στην κατοχύρωση και την ενίσχυση του δημόσιου διανεμητικού συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, ενώ η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ θα καταργήσει το ΤΕΚΑ και το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στην επικουρική ασφάλιση.
Αναλυτικά οι θέσεις Τσακλόγλου – Ξενογιαννακοπούλου για κυριότερα ζητήματα της εργασίας και της κοινωνικής ασφάλισης έχουν ως εξής:
1. Ποια θα είναι η πολιτική μισθών που θα ακολουθήσετε εάν εκλεγείτε στην διακυβέρνηση της χώρας;
Τσακλόγλου: Σε όλη τη διάρκεια της θητείας της Κυβέρνησης, είχαμε θέσει έναν ξεκάθαρο στόχο: οικονομική ανάπτυξη με κοινωνικό πρόσημο. Δημιουργία θέσεων απασχόλησης, στήριξη εισοδημάτων των πολιτών, αποκατάσταση αδικιών. Οι δεσμεύσεις μας υλοποιήθηκαν στο ακέραιο. Η ανεργία μειώθηκε πάνω από 6,5 ποσοστιαίες μονάδες, οι εργαζόμενοι αλλά και οι άνεργοι στηρίχτηκαν ποικιλοτρόπως κατά τη διάρκεια της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε από τα 650 στα 780 ευρώ μέσα σε τρία χρόνια, ενώ ταυτόχρονα είχαμε μειώσεις φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Στόχος της επόμενης τετραετίας είναι να αυξηθούν οι μισθοί τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα κατά περίπου 25%, ενώ αναμένουμε ότι στο τέλος της τετραετίας ο κατώτατος μισθός θα έχει φτάσει τα 950 ευρώ. Και αυτό δεν είναι ένα προεκλογικό πυροτέχνημα, αλλά ένας ρεαλιστικός υπολογισμός που βασίζεται στην δυναμική που παρουσιάζει η οικονομία. Εκτίμησή μας είναι ότι η οικονομία μας μπορεί να «τρέξει» με μέσο ετήσιο όρο γύρω στο 3% κατά την επόμενη τετραετία. Ήδη γνωρίζουμε ότι οι 300.000 νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν την τελευταία τετραετία ήταν ποιοτικότερες και με υψηλότερες αμοιβές από αυτές των νεοπροσλαμβανομένων τα προηγούμενα χρόνια. Σ’ αυτό το δρόμο θέλουμε να συνεχίσουμε αυξάνοντας το εισόδημα και βελτιώνοντας την ευημερία των πολιτών και την κοινωνική συνοχή.
Ξενογιαννακοπούλου: Βασική μας δέσμευση είναι η στήριξη των εργαζομένων και των μισθών. Σε αυτό το πλαίσιο αμέσως μετά τις εκλογές θα αυξηθεί ο κατώτατος μισθός στα 880 ευρώ στον ιδιωτικό τομέα και θα υπάρξει 10% αύξηση μισθών στον δημόσιο τομέα. Θα θεσπίσουμε μηχανισμό τιμαριθμικής αναπροσαρμογής σε συνάρτηση με τον πληθωρισμό, θα ξεπαγώσουν οι τριετίες και θα καθορισθεί το αφορολόγητο των εργαζομένων στα 10.000 ευρώ. Ο προσδιορισμός του κατώτατου μισθού στη συνέχεια θα επανέλθει στην Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας με αφετηρία την ετήσια τιμαριθμική αναπροσαρμογή.
2. Είναι στις προθέσεις σας η επαναφορά του καθεστώτος των συλλογικών συμβάσεων που ίσχυε προ της δεκαετούς οικονομικής κρίσης;
Τσακλόγλου: Το πλαίσιο των συλλογικών συμβάσεων που ισχύει σήμερα δίνει τη δυνατότητα σε εργαζόμενους και εργοδότες να συνάψουν ελεύθερα συλλογικές συμβάσεις που υπερβαίνουν τον κατώτατο μισθό και ήδη το 2022 ήταν σε ισχύ σχεδόν 700 κλαδικές, ομοιοεπαγγελματικές και επιχειρησιακές συμβάσεις, κάτι που αποδεικνύει πως το υφιστάμενο πλαίσιο λειτουργεί. Οι συμβάσεις αυτές καλύπτουν τους άμεσα εμπλεκόμενους και κηρύσσονται υποχρεωτικές όταν καλύπτονται συγκεκριμένα κριτήρια μαζικότητας των εμπλεκομένων φορέων που προβλέπει ο νόμος. Να σημειώσω επίσης πως υιοθετήθηκε η Ευρωπαϊκή Οδηγία για τους κατώτατους μισθούς, κάτι που σημαίνει πως οδεύουμε προς κοινούς ευρωπαϊκούς κανόνες, ενώ επίσης προβλέπεται και η επαναφορά των τριετιών όταν το ετήσιο ποσοστό ανεργίας μειωθεί κάτω από 10%, κάτι που αναμένουμε να συμβεί τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Ξενογιαννακοπούλου: Βασική μας δέσμευση η κατάργηση του νόμου Χατζηδάκη και όλων των αντεργατικών ρυθμίσεων της κυβέρνησης Μητσοτάκη και η πλήρης αποκατάσταση και ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, της επεκτασιμότητας, της ευνοϊκότερης ρύθμισης και του συνταγματικού δικαιώματος της μονομερούς προσφυγής στην διαιτησία.
3. Οι συντάξεις θα βελτιωθούν αντιστοίχως με τους μισθούς;
Τσακλόγλου: Το ετήσιο ύψος της αύξησης των συντάξεων προσδιορίζεται στη νομοθεσία μας και, συγκεκριμένα, υπολογίζεται ως το ήμισυ του αθροίσματος του πληθωρισμού και της αύξησης του ΑΕΠ της προηγούμενης χρονιάς. Έτσι φέτος, για πρώτη φορά, μετά από δώδεκα έτη, οι συντάξεις αυξήθηκαν κατά 7,75%. Συνεπώς, όσο υψηλότερος ο ρυθμός μεγέθυνσης της οικονομίας τόσο υψηλότερες οι αυξήσεις στις συντάξεις. Παρά τις αλλεπάλληλες εξωγενείς κρίσεις, ο ρυθμός μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας κατά την προηγούμενη τετραετία ήταν αισθητά υψηλότερος του ευρωπαϊκού μέσου όρου και, σύμφωνα με διεθνείς οίκους και οργανισμούς, αυτό αναμένεται να συνεχισθεί και τα επόμενα χρόνια εφόσον παραμείνουμε προσηλωμένοι σε αναπτυξιακές πολιτικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που οδηγούν στο μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας μας. Αυτός είναι ο δρόμος που οδηγεί σε αύξηση της παραγωγικότητας και, συνακόλουθα, σε αύξηση μισθών και συντάξεων. Δεν μπορεί να υπάρξει υγειές ασφαλιστικό σύστημα χωρίς υγιή οικονομία, αλλά και το αντίστροφο. Γι’ αυτό το λόγο η ανάδειξη σταθερής κυβέρνησης με μεταρρυθμιστικό προσανατολισμό στις εκλογές είναι κεφαλαιώδους σημασίας.
Ξενογιαννακοπούλου: Η αύξηση 7,75% που έλαβαν οι συνταξιούχοι φέτος οφείλεται στον νόμο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ του 2017. Δέσμευση μας είναι να δοθεί αυτή η αύξηση σε όλους τους συνταξιούχους ανεξάρτητα από την ύπαρξη προσωπικής διαφοράς. Επίσης θα επαναχορηγήσουμε την μόνιμη 13η σύνταξη και το αφορολόγητο των συνταξιούχων θα καθορισθεί στα 10.000 ευρώ.
4. Και ποια είναι η θέση σας για τα αναδρομικά της περιόδου 2015 – 2016;
Τσακλόγλου: Στις αρχές της τετραετίας η κυβέρνηση προχώρησε στην απονομή αναδρομικών ύψους 1,4 δις ευρώ για τις κύριες συντάξεις. Και μάλιστα όχι μόνο στους συνταξιούχους που είχαν προσφύγει όπως είχαμε νομική υποχρέωση αλλά στο σύνολο των συνταξιούχων. Τυχόν επανάληψη αυτής της πρακτικής στα αναδρομικά και τα δώρα των συνταξιούχων της αντίστοιχης περιόδου, πέραν αυτών που δικαιώνονται δικαστικά, έχει βαρύ οικονομικό αποτύπωμα – άνω των 2,4 δις ευρώ – επιβαρύνει υπέρμετρα τα δημόσια οικονομικά και περιορίζει σημαντικά τις δυνατότητες άσκησης αποτελεσματικής κοινωνικής πολιτικής. Ας μην ξεχνάμε ότι, με βάση τις δημοσιονομικές αντοχές της οικονομίας δόθηκαν τρεις έκτακτες ενισχύσεις των 200, 250 και 300 ευρώ προς τους συνταξιούχους τα προηγούμενα χρόνια. Σε κάθε περίπτωση, η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των συνταξιούχων αποτελεί προτεραιότητά μας, και κατά την τελευταία τετραετία έχει γίνει αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματός τους μέσω σειράς μετρήσιμων πολιτικών πέραν της αύξησης των συντάξεων για πρώτη φορά μετά από δώδεκα χρόνια και τις έκτακτες ενισχύσεις που ανέφερα προηγουμένως. Η κατάργηση της φορολογικής έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης, η αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης των συνταξιούχων με πάνω από 30 έτη ασφαλιστέα εργασία, η ακύρωση της περικοπής της επικουρικής σύνταξης όσων είχαν άθροισμα κύριας και επικουρικής άνω των 1300 ευρώ, η μείωση του φορολογικού συντελεστή του πρώτου κλιμακίου από 22% σε 9% και η μείωση των συντελεστών των υπόλοιπων φορολογικών κλιμακίων κατά μία ποσοστιαία μονάδα, η μεσοσταθμική μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30%, η επιδότηση λογαριασμών ρεύματος και πολλές άλλες παρεμβάσεις που αφορούσαν επιμέρους ομάδες συνταξιούχων συνέβαλαν στην αισθητή βελτίωση του εισοδήματος των συνταξιούχων. Η στήριξη του εισοδήματος και η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των συνταξιούχων αποτελεί πάγιο στόχο και για την επόμενη κυβερνητική περίοδο.
Ξενογιαννακοπούλου: Θα αποδοθούν πλήρως τα αναδρομικά 2,4 δις στους συνταξιούχους σε τρεις ετήσιες δόσεις των 800 εκατ. ευρώ ανεξάρτητα εάν είχαν προσφύγει στην δικαιοσύνη. Να θυμίσουμε ότι αφορούν τις περικοπές που έγιναν από τη κυβέρνηση Σαμαρά σε επικουρικές συντάξεις και δώρα την περίοδο 2012-2013.
5. Θα υπάρξουν περαιτέρω αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα την επόμενη τετραετία;
Τσακλόγλου: Κατά το διάστημα 2019-2023 έγιναν πολλά στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης και θα γίνουν περισσότερα την επόμενη τετραετία χωρίς ποτέ να λησμονούμε ότι η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος προϋποθέτει την ανάπτυξη της οικονομίας, αλλά και ότι η ευημερία της οικονομίας δεν είναι δυνατή χωρίς ένα βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα. Οι παρεμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν τα τέσσερα τελευταία χρόνια στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης στόχευαν κυρίως στην αποκατάσταση των αδικιών που προκάλεσε ο νόμος Κατρούγκαλου, στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος, στη στήριξη των εισοδημάτων των συνταξιούχων, καθώς και στην εξασφάλιση αξιοπρεπών συντάξεων για τους μελλοντικούς συνταξιούχους. Κεφαλαιώδους σημασίας ήταν και η σταδιακή μετατροπή της επικουρικής ασφάλισης σε κεφαλαιοποιητική με τη δημιουργία του Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης ΤΕΚΑ που αριθμεί ήδη σχεδόν180.000 ασφαλισμένους. Για την επόμενη τετραετία στόχος μας είναι να προχωρήσει περαιτέρω ο ψηφιακός μετασχηματισμός του e-ΕΦΚΑ με τη λειτουργία του νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος και την ψηφιοποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας των ασφαλισμένων. Αυτές οι αλλαγές θα έχουν σαν αποτέλεσμα τη βελτίωση της εξυπηρέτησης των πολιτών αλλά και των εργασιακών συνθηκών των εργαζομένων του φορέα. Έχοντας πλήρη συνείδηση του σημαντικού ρόλου που καλείται να παίξει η επαγγελματική ασφάλιση ως συμπληρωματικός πυλώνας ασφάλισης, σχεδιάζουμε τον εκσυγχρονισμό του θεσμικού της πλαισίου του δεύτερου πυλώνα του ασφαλιστικού συστήματος, τη διευκόλυνση της δημιουργίας πολυεργοδοτικών ταμείων, τη μετάβαση από το ισχύον κατακερματισμένο σχήμα εποπτείας σε μια ενιαία εποπτική δομή και τον εξορθολογισμό των σχετικών φορολογικών διατάξεων.
Ξενογιαννακοπούλου: Δέσμευση και προτεραιότητα μας η κατοχύρωση και η ενίσχυση του δημόσιου διανεμητικού Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης και της αλληλεγγύης των γενεών. Θα καταργήσουμε το ΤΕΚΑ και το κεφαλαιοποιητικό σύστημα στην Επικουρική Ασφάλιση που πλήττει τους σημερινούς και μελλοντικούς συνταξιούχους καθιστώντας επισφαλή τη χρηματοδότηση των επικουρικών συντάξεων, καθώς και τους νέους ασφαλισμένους που οι ασφαλιστικές τους εισφορές αποτελούν αντικείμενο χρηματιστηριακού τζόγου χωρίς ουσιαστική εγγύηση για το ύψος των επικουρικών συντάξεων που θα λάβουν στο μέλλον. Ταυτόχρονα, προκαλεί ένα τεράστιο δημοσιονομικό κενό, που στα επόμενα 50 χρόνια θα ξεπεράσει τα 70 δις, κόστος που θα κληθεί να καλύψει ο Κρατικός Προϋπολογισμός, δηλαδή οι φορολογούμενοι.