Πολύ πριν την λαμπρή έναρξη του 76ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών την περασμένη Τρίτη, με τον Τζόνι Ντεπ, τον Μάικλ Ντάγκλας και την Κατρίν Ντενέβ να αποθεώνονται μέσα στην αίθουσα Grand Theatre Lumiere με μεγάλης διάρκειας χειροκροτήματα, λέγαμε ότι το φετινό φεστιβάλ θα έχει ξεχωριστό χρώμα. Και πράγματι, αυτό συμβαίνει. Ταινίες υψηλών προσδοκιών και υπογεγραμμένες από κορυφαίους δημιουργούς γίνονται talk of the town γεμίζοντας όλες τις αίθουσες.
Παρά την τετράωρη διάρκειά της και το γεγονός ότι ουσιαστικά είναι ένα ντοκιμαντέρ πάνω στο Αμστερνταμ, η ταινία «Occupied city» του Στιβ Μακ Κουίν, δεν κουράζει καθόλου. Ο σπουδαίος Βρετανός σκηνοθέτης, υποψήφιος για το Οσκαρ σκηνοθεσίας για την ταινία «12 χρόνια σκλάβος» (η οποία κέρδισε το Οσκαρ καλύτερης ταινίας) κινηματογράφησε σημεία της ολλανδικής πρωτεύουσας όπως δείχνουν σήμερα προσθέτοντας «πάνω τους» την αφήγηση ιστοριών που συνδέονται μαζί τους κατά την διάρκεια της κατοχής των Γερμανών.
Κάτοικος εδώ και 27 χρόνια του Αμστερνταμ, ο Μακ Κουίν δεν ενδιαφέρθηκε μόνο για τα εμβληματικά σημεία της Ολλανδικής πρωτεύουσας όπως το Εθνικό Μουσείο (Rijksmuseum Amsterdam) ή το Δάσος της πόλης. Φωτίζει άγνωστες ιστορίες που διαδραματίστηκαν μέσα σε σπίτια «ανώνυμων» πολιτών, κάποιοι από τους οποίους εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς επειδή αντιστάθηκαν με ποικίλους τρόπους, ακόμα και βοηθώντας σε πολλές περιπτώσεις Εβραίους να ξεφύγουν από την χώρα και να γλιτώσουν από βέβαιο θάνατο.
Ο Μακ Κουίν εμφανίστηκε στην προβολή της ταινίας του το πρωί της Τετάρτης στην αίθουσα Κλοντ Ντεμπισί και συνομιλώντας μπροστά στο κοινό με τον καλλιτεχνικό διευθυντή του φεστιβάλ Καννών Τιερί Φρεμό είπε ότι «καμμιά φορά το θέμα με το οποίο θέλεις να ασχοληθείς αλλά δεν το βρίσκεις βρίσκεται κάτω από το κρεβάτι σου ή έξω από την πόρτα σου». Η δημιουργία της ταινίας «Occupied City» ήταν κάτι παραπάνω από ανάγκη. Επρεπε να την γυρίσω.
Το μεσημέρι της Τρίτης προβάλλεται η τελευταία ταινία του Πέδρο Αλμοδόβαρ, με τίτλο «Strange way of life» (Παράξενος τρόπος ζωής). Διάρκειας 30’ η ταινία είναι η δεύτερη μικρού μήκους του Ισπανού σκηνοθέτη γυρισμένη στην αγγλική γλώσσα, μετά την επίσης μικρού μήκους «Ανθρώπινη φωνή» (2020), με πρωταγωνίστρια την Τίλντα Σουίντον.
Ενδιαφέρον στοιχείο της, ότι πρόκειται για γουέστερν καθώς αναφέρεται στην φιλία δύο αντρών, ενός σερίφη του Τζέικ (Ιθαν Χοκ) και ενός κτηματία, του Σίλβα (Πέδρο Πασκάλ) που όμως, μοιράζονται ένα κοινό παρελθόν ως πληρωμένοι πιστολέρο. Είναι όμως το μόνο μυστικό που μοιράζονται;
Συχνός επισκέπτης του φεστιβάλ των Καννών, ο Αλμοδόβαρ έχει κερδίσει το βραβείο σεναρίου για την ταινία «Γύρνα πίσω» και το σκηνοθεσίας για την ταινία «Όλα για τη μητέρα μου». Για την ταινία του «Πόνος και δόξα» ο Αντόνιο Μπαντέρας κέρδισε το βραβείο ανδρικής ερμηνείας. Παρόλα’ αυτά, καμιά δημιουργία του Πέδρο Αλμοδόβαρ δεν έχει καταφέρει να κερδίσει το ανώτατο βραβείο της διοργάνωσης, τον Χρυσό Φοίνικα.
Τέλος, στην ιαπωνική ταινία «Monster» (Τέρας) που προβάλλεται εντός διαγωνισμού, το ζήτημα του bullying στο σχολεία αλλά μέσα από την «μυστηριώδη» σχέση ενός δασκάλου με έναν μαθητή, θίγεται καίρια από τον Ιάπωνα σκηνοθέτη Χιροκάζου Κόρε-Εντα, κατόχου ενός Χρυσού Φοίνικα για την ταινία «Κλέφτες καταστημάτων» το 2018. Μια μητέρα αγωνιά για την παράξενη συμπεριφορά του παιδιού της ζητώντας εξηγήσεις από έναν δάσκαλο με τον οποίο το παιδί δεν έχει καλές σχέσεις. Που βρίσκεται η αλήθεια.
Ψύχραιμα, ουσιαστικά και χωρίς τίποτα το κραυγαλέο, ο Κόρε-Εντα γνωστός για τις κοινωνικές ευαισθησίες που χαρακτηρίζουν όλες τις ταινίες του (αυτή είναι η έβδομη συμμετοχή του στο επίσημο πρόγραμμα του φεστιβάλ των Καννών), καταθέτει με λιτότητα τα γεγονότα και αφήνει τον θεατή να καταλήξει στα δικά του συμπεράσματα για το «ποιος, αλήθεια, φταίει».
Πάρα πολύ επίκαιρη ταινία, συγκινητική, σκληρή και κυρίως αληθινή.