Στην ελληνική κοινωνία η περίοδος των Πανελλαδικών Εξετάσεων, είναι ιδιαίτερα σημαντική, με έντονο στρες για τους εφήβους όπως επίσης και για τους γονείς.
Εξακολουθεί ακόμη να είναι έντονο το συναίσθημα σε πολλά παιδιά όπως επίσης και στις οικογένειές τους πως οι Πανελλαδικές Εξετάσεις αποτελούν το μοναδικό εισιτήριο για την επιτυχία στη ζωή των νέων.
Είναι σημαντικό λοιπόν να κατανοήσουμε πως σε μια εποχή όπου τα πάντα είναι σε εξέλιξη, αλλαγή, μετακίνηση και διαφοροποίηση, το να αντιμετωπίζουμε τις Πανελλαδικές εξετάσεις ως τον μοναδικό δρόμο για την επιτυχία τους είναι περιοριστικό και οδηγεί σε αδιέξοδα.
Υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί τρόποι για να φτάσει κανείς σε μια ζωή που θα έχει νόημα.
Είναι πολλά εκείνα τα παιδιά που ωθούνται άλλοτε συνειδητά κι άλλοτε ασυνείδητα από τους ίδιους τους γονείς τους να τρέχουν σε μια κούρσα επιτυχίας, να προσπαθούν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες των γονιών τους, τα απωθημένα δικά τους όνειρα, και να χάνουν την επαφή με τις δικές τους ανάγκες και τα δικά τους θέλω.
Δημιουργούμε ολόκληρες γενιές ανθρώπων εγκλωβισμένους σε ρόλους και κατασκευές που δεν είναι πια λειτουργικοί ειδικά σε μια τόσο ρευστή εποχή.
Πολύ συχνά συναντάμε παιδιά που είναι πολύ “καλά” για να είναι αληθινά.
Βλέπουμε νέους ανθρώπους που διστάζουν να εκφραστούν ανοιχτά, να νιώσουν ευάλωτοι, να μπορέσουν να πουν “όχι” στις ανάγκες και τις προσδοκίες των άλλων.
Πολύ συχνά το άγχος και το σωματικό σύμπτωμα με το οποίο συνήθως εμφανίζεται ίσως να είναι ο τρόπος με τον οποίο το σώμα μας προσπαθεί να αποστασιοποιηθεί από την προοπτική που μας επιβάλλεται πρώτα από τους άλλους όταν ήμασταν παιδιά και μετά την επιβάλλαμε εμείς στον εαυτό μας: να βάζουμε τους άλλους πάνω από τις δικές μας επιθυμίες….
Ιδιαίτερα λοιπόν κατά την περίοδο αυτή που η πίεση των εξετάσεων είναι έντονη πρέπει να επιστήσουμε την προσοχή μας σε κάποιες σημαντικές συνθήκες.
Παρόλο που ξέρουμε ότι η άμυνα του οργανισμού λειτουργεί κατά κανόνα στους νέους υγιείς ανθρώπους. Είναι επίσης γνωστό πως υπολειτουργεί στους μαθητές όταν τους πιέζει το άγχος των τελικών εξετάσεων. Οι έρευνες μάλιστα είναι αρκετά διαφωτιστικές σχετικά με τους πιο μοναχικούς μαθητές οι οποίοι είχαν το μεγαλύτερο αρνητικό αντίκτυπο στο ανοσοποιητικό τους γεγονός που επηρεάζει περισσότερο την μελλοντική κατάσταση της υγείας και της ευεξίας τους.
Πρώτα λοιπόν οι γονείς είναι εκείνοι που θα ήταν καλό να διαχειριστούν το δικό τους άγχος, να μπορούν να διατηρούν ένα ήρεμο και ασφαλές γεμάτο αποδοχή περιβάλλον για τα παιδιά τους.
Δεν χρειάζεται να είμαστε ούτε υπερπροστατευτικοί ουτε υπερ- φροντιστικοί από την μια πλευρά αλλά ούτε και να παραμελούμε τις ανάγκες και την ψυχοσυναισθηματική κατάσταση των παιδιών αυτή την περίοδο.
Μπορούμε να τους δείξουμε εμπιστοσύνη και ταυτόχρονα να είμαστε δίπλα τους με ενσυναίσθηση και κατανόηση.
Επειδή το άγχος με όλα τα σωματικά συμπτώματα που επιφέρει μπορεί να επηρεάσει και την απόδοση είναι σημαντικό να μην αφήσουμε την κατάσταση να ξεφύγει και από τις δύο πλευρές .
Συνήθως πίσω από το άγχος των εξετάσεων οι μαθητές νιώθουν πως απειλούνται από την αποτυχία και φοβούνται πως αυτό θα έχει μεγάλες επιπτώσεις στην ζωη τους .
Όπως καταλαβαίνουμε αυτό έχει να κάνει με τις αντιλήψεις και τις κατασκευές της κάθε οικογένειας. Το άγχος είναι χρήσιμος μηχανισμός για να αντιμετωπίσουμε έναν κίνδυνο και μία απειλή .
Και κάπως έτσι θα πρέπει να το διαχειριστούν οι γονείς και τα παιδιά βρίσκονται σε αυτή τη διαδικασία.
Είναι σημαντικό λοιπόν και οι δύο πλευρές γονείς και παιδιά να κατανοήσουν πως είναι μια περίοδος που χρειάζεται ισορροπία, αποδοχή και κατανόηση. Χρειάζεται να υπάρχει μία ομαλή ροή στη ζωή των παιδιών όπου θα υπάρχουν και τα διαλείμματα που θα περιλαμβάνουν την επαφή με τους φίλους τους, κάποια σωματική δραστηριότητα η κάποιο χόμπι για να εκτονωθεί η ένταση και το σώμα να χαλαρώσει .
Η σωστή διατροφή είναι επίσης πολύ σημαντική, για να λειτουργεί καλύτερα ο εγκέφαλος και να εξασφαλίσουμε και την ορμονική και βιολογική ισορροπία του σώματος συμβάλλοντας έτσι σε μία καλύτερη ψυχοσυναισθηματική ισορροπία.
Ας θυμίσουμε λοιπόν στον εαυτό μας ως γονείς και στα ίδια τα παιδιά μας, πως οι εξετάσεις είναι απλά μια περίοδος δοκιμής αλλά όχι μια κατάσταση όπου κρίνεται όλη τους η ύπαρξη, η επιτυχία και η ευτυχία τους. Και το πιο σημαντικό από όλα πως χρειαζόμαστε να έχουμε μια κοινωνία όπου οι νέοι άνθρωποι θα ευημερούν και σε σωματικό και ψυχικό επίπεδο.
Η κ. Αιμιλία Αξιωτίδου είναι Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια – Ψυχοπαιδαγωγός, Θεραπεύτρια ζεύγους και Επιστημονικός Συνεργάτης ΑΠΘ Ιατρικής Σχολής Α’ ΠΡΠ ΠΓΝ ΑΧΕΠΑ.
