Η έκρηξη ενός drone πάνω από το Κρεμλίνο -κέντρο της ρωσικής εξουσίας και συμβολική «καρδιά» της χώρας- έχει πυροδοτήσει ένα κύμα κατηγοριών που εκτείνεται από τη Μόσχα μέχρι την Ουάσιγκτον, δημιουργώντας θεωρίες συνωμοσίας που τροφοδοτούνται από τα social media και μπερδεύουν τους ειδικούς σε όλο τον κόσμο.
Η Ρωσία κατηγορεί την Ουκρανία ότι διεξήγαγε μια παράτολμη απόπειρα δολοφονίας κατά του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Η Ουκρανία αρνήθηκε ότι είχε οποιαδήποτε σχέση με το περιστατικό, με τον ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να λέει: «Δεν επιτιθόμαστε στον Πούτιν ή στη Μόσχα», ενώ και οι δηλώσεις των ΗΠΑ, στενού συμμάχου του Κιέβου, είναι μέχρι στιγμής συγκρατημένες.
Εν τω μεταξύ, πολλοί ειδικοί έχουν εγείρει την πιθανότητα ότι το χτύπημα θα μπορούσε να είναι μια επιχείρηση «false flag» από τη Μόσχα, δηλαδή μία προσπάθεια να δημιουργήσει (ψευδώς) την εικόνα επίθεσης στις δικές της δυνάμεις και να μεταδώσει τις εικόνες αυτές στον κόσμο.
Η πλευρά Ουκρανίας – ΗΠΑ
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι μετά την είδηση της επίθεσης, εξήγησε ότι το μόνο μέλημά του είναι να υπερασπιστεί τα εδάφη της Ουκρανίας ενάντια στη ρωσική εισβολή. «Δεν επιτιθέμεθα στον Πούτιν ή στη Μόσχα, πολεμάμε στην επικράτειά μας», είπε συγκεκριμένα.
Ωστόσο, η Guardian επισημαίνει πως στο παρελθόν, η Ουκρανία έχει εξαπολύσει επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη εντός της Ρωσίας και της Κριμαίας, αν και συνήθως δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για αυτές. Βέβαια, ένα χτύπημα στο Κρεμλίνο θα ήταν το πιο τολμηρό μέχρι σήμερα.
«Αν υποθέσουμε ότι ήταν μια ουκρανική επίθεση, θεωρήστε το ένα χτύπημα εντυπωσιασμού, μια επίδειξη ικανότητας και μια δήλωση ότι: «μην νομίζετε ότι η Μόσχα είναι ασφαλής»», έγραψε στο Twitter ο ειδικός και αναλυτής σε θέματα της Ρωσίας, Μαρκ Γκαλεότι.
Ο κ. Γκαλεότι προειδοποιεί ότι ο χαρακτηρισμός του συμβάντος ως απόπειρα δολοφονίας του Πούτιν –όπως το χαρακτηρίζει η Μόσχα– «εμπίπτει στην ατζέντα του Κρεμλίνου».
Ο εκπρόσωπος του Βλαντιμίρ Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, ανέφερε ότι ο ρώσος πρόεδρος δεν βρισκόταν στο Κρεμλίνο τη στιγμή της επίθεσης. Ο κ. Γκαλεότι σχολίασε σχετικά πως: «Σπάνια διανυκτερεύει στο Κρεμλίνο».
Ο Μικ Μάλροϊ, πρώην αναπληρωτής υφυπουργός Άμυνας των ΗΠΑ και αξιωματικός της CIA, είπε στο BBC ότι η Ουκρανία παρακολουθεί στενά τις κινήσεις του Πούτιν, επομένως πιθανόν γνώριζαν ότι δεν βρισκόταν στο Κρεμλίνο εκείνη τη στιγμή.
Παράλληλα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν σχολίασε ότι οτιδήποτε προέρχεται από το Κρεμλίνο πρέπει να λαμβάνεται «με πολύ μεγάλη επιφύλαξη».
Ψευδείς κατηγορίες;
Ορισμένοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η Ρωσία διοργάνωσε μια επιχείρηση «false flag», με σκοπό να κατηγορήσει τους αντιπάλους της.
Σημειώνεται πως το χτύπημα έρχεται σε ένα πιθανό σημείο καμπής του πολέμου, καθώς η Ουκρανία ετοιμάζεται να πραγματοποιήσει μια πολυαναμενόμενη αντεπίθεση.
Όταν ρωτήθηκε γιατί η Ρωσία θα κατηγορούσε την Ουκρανία ότι προσπάθησε να δολοφονήσει τον Πούτιν, ο Ζελένσκι απάντησε: «Είναι πολύ απλό. Η Ρωσία δεν έχει νίκες. Αυτός (ο Πούτιν) δεν μπορεί πλέον να δώσει κίνητρο στη ρωσική κοινωνία και δεν μπορεί πλέον να στέλνει τον στρατό του να πεθαίνει για το τίποτα… τώρα χρειάζεται να παρακινήσει με κάποιο τρόπο το λαό του να συνεχίσει».
Ο Μάλροϊ από τη πλευρά του τόνισε: «Η Ρωσία μπορεί να κατασκεύασε το γεγονός για να το χρησιμοποιήσει ως πρόσχημα για να στοχεύσει τον Πρόεδρο Ζελένσκι – κάτι που έχει προσπαθήσει ξανά στο παρελθόν».
Δυτικοί αναλυτές επισήμαναν ότι η αντίδραση της Μόσχας μετά το χτύπημα ήταν άκρως συντονισμένη και αμφισβήτησαν το λόγο που δεν προέκυψαν αναφορές για εκρήξεις πριν από την επίσημη ανακοίνωση του Κρεμλίνου, 12 ώρες αφότου φέρεται να έγινε η έκρηξη.
Πάντως, το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW), μια δεξαμενή σκέψης των ΗΠΑ, είπε ότι η Ρωσία πιθανότατα οργάνωσε την επίθεση προκειμένου να τονίσει την υπαρξιακή απειλή για τους πολίτες της Ρωσίας και να προετοιμαστεί για ευρύτερη κινητοποίηση.
Είναι «εξαιρετικά απίθανο δύο μη επανδρωμένα αεροσκάφη να έχουν διεισδύσει σε πολλαπλά στρώματα αεράμυνας και να έχουν πυροδοτηθεί και έπειτα καταρριφθεί ακριβώς πάνω από την καρδιά του Κρεμλίνου και με τρόπο που παρείχε θεαματικές εικόνες που τραβήχτηκαν όμορφα στην κάμερα», ανέφερε η ISW στην έκθεσή της.
Το περιστατικό συνέπεσε επίσης με τις προετοιμασίες για τη γιορτή της Ημέρας της Νίκης της Ρωσίας στις 9 Μαΐου, η οποία συνήθως σηματοδοτείται με στρατιωτική παρέλαση στην Κόκκινη Πλατεία, δίπλα στο Κρεμλίνο.
«Το Κρεμλίνο μπορεί να χρησιμοποιήσει την φερόμενη επίθεση για να δικαιολογήσει είτε την ακύρωση είτε τον περαιτέρω περιορισμό των εορτασμών της 9ης Μαΐου», ανέφερε το ISW. Ήδη ο Βλαντιμίρ Πούτιν είχε περιορίσει τους επερχόμενους εορτασμούς, σε μία εξίσου αμφιλεόμενη κίνηση.
Τι θα μπορούσε να συμβεί μετά;
Ο σύμβουλος του προέδρου της Ουκρανίας, Μιχαΐλο Ποντόλιακ, δήλωσε στο BBC ότι η επίθεση στη Μόσχα δεν είχε κάποιο νόημα για την Ουκρανία, αλλά θα βοηθούσε τη Ρωσία να δικαιολογήσει επιθέσεις σε πολιτικούς στόχους.
Η δήλωση από το γραφείο του Πούτιν ήταν ενδεικτική: Ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ είπε ότι είναι καιρός «να εξαλειφθεί ο Ζελένσκι και η κλίκα του», ενώ ο πρόεδρος του κοινοβουλίου Βιάτσεσλαβ Βολοντίν ζήτησε τη χρήση «όπλων ικανών να σταματήσουν και να καταστρέψουν το τρομοκρατικό καθεστώς του Κιέβου».
Σύμφωνα με το ISW, εθνικιστές μπλόγκερ με επιρροή κάλεσαν τη Μόσχα να κλιμακώσει τον πόλεμο, ενώ επέκριναν το Κρεμλίνο ότι επέτρεψε στην Ουκρανία να περάσει πολλές ρωσικές «κόκκινες γραμμές» χωρίς επαρκή αντίποινα.
Ωστόσο, η δεξαμενή σκέψης κατέληξε πως υπάρχει η εκτίμηση ότι ο σκοπός αυτής της ψεύτικης επίθεσης ήταν να δικαιολογήσει η Ρωσία τα αυξημένα μέτρα κινητοποίησης και όχι οποιοδήποτε είδος κλιμάκωσης».