Τη διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη των εκλογών θα εισηγηθεί κατά τη σημερινή του (στις 11:00 το πρωί) επίσκεψη στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Νωρίτερα, όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές, τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου θα υπογράψουν διά της περιφοράς τη σχετική Πράξη του οργάνου.

Αμέσως μετά είναι προγραμματισμένη η μετάδοση δήλωσης του Κυριάκου Μητσοτάκη, στην οποία θα υπογραμμίζει πως η ανάγκη για διατήρηση των θετικών ρυθμών ανάπτυξης και για οικονομική σταθερότητα, αλλά και το ζητούμενο της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας επιβάλλουν τον σχηματισμό ισχυρής κυβέρνησης με νωπή λαϊκή εντολή.

Το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα αναμένεται να θυροκολληθεί στη Βουλή αργότερα το απόγευμα.

Η επίσημη έναρξη της προεκλογικής περιόδου σηματοδοτεί δύο αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα:

  • η πρώτη, είναι εκείνη του Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Γιάννη Οικονόμου, που θα διεκδικήσει την επανεκλογή του στη Φθιώτιδα και
  • η δεύτερη, αφορά στον υπουργό Εσωτερικών, Μάκη Βορίδη, εφόσον θα τοποθετηθεί υπηρεσιακός υπουργός, ο οποίος και θα αναλάβει την διεξαγωγή των εκλογών στις 21 Μαΐου.

Οι εμφανίσεις των υποψήφιων βουλευτών

Αμέσως μετά την προκήρυξη των εκλογών και τη διάλυση της Βουλής, αρχίζει να ισχύει και το πλαίσιο των περιορισμών των υποψηφίων για τις τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές τους εμφανίσεις.

α. Σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό εθνικής εμβέλειας, επιτρέπεται η εμφάνιση του υποψήφιου βουλευτή, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, μόνο μία φορά.

β. Σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό τοπικής ή περιφερειακής εμβέλειας, επιτρέπεται η εμφάνιση του υποψήφιου βουλευτή, κατά τη διάρκεια της πιο πάνω περιόδου, μέχρι δύο φορές

γ. Ως εμφανίσεις, θεωρούνται οι προσωπικές συνεντεύξεις των υποψηφίων, η συμμετοχή τους σε οργανωμένες συζητήσεις, περιλαμβανομένων και εκείνων που αφορούν τα δελτία ειδήσεων, καθώς και η κάλυψη, κατόπιν αιτήματος του υποψήφιου βουλευτή και υποψήφιου μέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της προεκλογικής του δραστηριότητας.

Από τους περιορισμούς της προηγούμενης παραγράφου εξαιρούνται οι Πρόεδροι ή Αρχηγοί κομμάτων και οι υποψήφιοι βουλευτές επικρατείας.

Η ανακήρυξη των υποψηφίων

Κρίσιμη ημερομηνία στο προεκλογικό καλεντάρι είναι όμως η 2α Μαϊου, καθώς δέκα ημέρες από την προκήρυξη των εκλογών η ολομέλεια του Α1 τμήματος του Αρείου Πάγου θα πρέπει να προχωρήσει στην ανακήρυξη κομμάτων και συνδυασμών. Και θα κρίνει, με βάση τις δύο πλέον σχετικές τροπολογίες, και την τύχη του κόμματος Κασιδιάρη.

Υπενθυμίζεται ότι η νέα τροπολογία επιφέρει δύο αλλαγές σε σχέση με την προηγούμενη ρύθμιση: Πρώτον την ανακήρυξη των συνδυασμών όχι από ένα μέρος του Α1 τμήματος του Αρείου Πάγου, αλλά από την πλήρη σύνθεση του με 10 δικαστές. Δεύτερον, ότι θα υποβάλλονται υπομνήματα προς τεκμηρίωση στον Άρειο Πάγο και από άλλες δικαστικές αρχές και δοικητικές αρχές.

Τι θα γίνει με το κόμμα Κασιδιάρη

Την κάθοδο στις εκλογές με το κόμμα που έχει ιδρύσει, το «ΕΑΝ» ανακοίνωσε ο πρώην αντιεισαγγελέας Αναστάσιος Κανελλόπουλος, επιβεβαιώνοντας επί της ουσίας το ρεπορτάζ που ήθελε τον Κανελλόπουλο και τον καταδικασμένο για διεύθυνση της εγκληματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή, Ηλία Κασιδιάρη, να ετοιμάζουν νομική ντρίμπλα προκειμένου να σπάσουν τον θεσμικό μπλόκο και να μην τους αποκλείσει το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου.

Το μόνο που φαίνεται να διαφοροποιείται είναι η σειρά των γεγονότων. Ο Κασιδιάρης αναμένεται να ανακοινώσει τις προθέσεις του σήμερα Σάββατο, μετά την επίσημη προκήρυξη των εκλογών της 21ης Μαΐου από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

Ο Αναστάσιος Κανελλόπουλος ανήμερα της μαύρης επετείου της Χούντας ανακοίνωσε ότι θα συμμετέχει στις εκλογές με το κόμμα που ίδρυσε το «ΕΑΝ», το οποίο εκτός από «κέλυφος» και στέγη για τα πρωτοπαλίκαρα του Κασιδιάρη φιλοδοξεί να αποτελέσει, ως φαίνεται ομπρέλα για όλα τα πολιτικά μορφώματα που κινούνται στον ακροδεξιό χώρο.

Η πρώτη κάλπη και οι διερευνητικές

Οι πρώτες εκλογές θα διενεργηθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής, από τις οποίες δεν προκύπτει αυτοδυναμία όποιο και να είναι το πρώτο κόμμα. Είναι ενδεικτικό ότι με τα αποτελέσματα του 2019 και με το ίδιο ποσοστό 8% που συγκέντρωσαν τα κόμματα που έμειναν εκτός Βουλής, η ΝΔ θα χρειαζόταν ποσοστό 46,27% (!) για να κατακτήσει την αυτοδυναμία.

Με το δεδομένο αυτό, θα ακολουθήσει η διαδικασία των διερευνητικών εντολών για τον σχηματισμό κυβέρνησης που θα απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Βουλής. Σύμφωνα με το άρθρο 37 του Συντάγματος, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη, σχετική πλειοψηφία την πρώτη διερευνητική εντολή και αν δεν καρποφορήσει, τότε σειρά έχει το δεύτερο κόμμα και ακολούθως το τρίτο.

Είναι τα λεγόμενα «τριήμερα» που δεν είναι απαραίτητο να εξαντληθούν –ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δηλώσει ότι δεν προσβλέπει σε κυβέρνηση συνεργασίας και το πιθανότερο είναι να επιστρέψει την εντολή πάραυτα. Εφόσον ολοκληρωθεί ο κύκλος των διερευνητικών χωρίς αποτέλεσμα, τότε η Κατερίνα Σακελλαροπούλου θα διαβουλευθεί με τους αρχηγούς των κομμάτων και αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, τότε θα επιδιώξει τον σχηματισμό εκλογικής κυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής και σε περίπτωση αποτυχίας θα αναθέσει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου με πιθανότερο να επιλεγεί ο Ιωάννης Σαρμάς ως αρχαιότερο, τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές.

Πότε θα γίνουν, αν χρειαστεί, τρίτες εκλογές

Η νέα Βουλή που θα προκύψει από τις εκλογές της 21ης Μαΐου θα ορκισθεί και η Βουλή θα εκλέξει κανονικά Προεδρείο, έστω και μια ημέρα και ακολούθως θα διαλυθεί εκ νέου. Η σύγκληση της νέας Βουλής τοποθετείται χρονικά περίπου ένα δεκαήμερο μετά τις εκλογές, δηλαδή 31 Μαίου ή το αργότερο στις αρχές του Ιουνίου. Όπως έχει ξεκαθαρίσει ήδη ο Πρωθυπουργός οι Πανελλήνιες εξετάσεις του Ιουνίου πρέπει να μείνουν ανεπηρέαστες από τις εκλογές και άρα η επικρατέστερη ημερομηνία για τις καθοριστικές δεύτερες εκλογές είναι η 2α Ιουλίου 2023.

Σε αυτές θα κριθεί και το «στοίχημα» της αυτοδυναμίας, καθώς θα διεξαχθούν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής που προβλέπει κλιμακωτό μπόνους έως και 50 εδρών για το πρώτο κόμμα. Αν και τότε δεν προκύπτει αυτοδύναμη κυβέρνηση, τότε θα επαναληφθεί η διαδικασία των διερευνητικών με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει: ή θα προκύψει κάποιο σχήμα (οικουμενικό ή μη) συνεργασίας, ή στην αντίθετη (και απευκταία) περίπτωση θα πάμε σε τρίτη εκλογική  αναμέτρηση λογικά στα τέλη Ιουλίου (η τελευταία Κυριακή είναι η 30ή Ιουλίου).