Κάθε χρόνο στις 7 Απριλίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας (ΠΗΥ) και η επιλογή ημερομηνίας δεν είναι τυχαία: πρόκειται για τη γενέθλια ημέρα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ο οποίος εφέτος συμπληρώνει 75 χρόνια ζωής. (Ιδρύθηκε στις 7 Απριλίου 1948).
Ούτε το κεντρικό μήνυμα – Υγεία για όλους – της φετινής ΠΗΥ είναι τυχαίο: οι παρατηρούμενες σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης ανισότητες στην υγεία είναι τεράστιες και αποτελούν τροχοπέδη για την ανάπτυξη και την ευημερία των εθνών. Αφορούν δε όλο το φάσμα του όρου «υγεία», από την πρόληψη και τη διάγνωση μέχρι τις θεραπευτικές επιλογές.
Πάρτε για παράδειγμα τη χώρα μας όπου καταγεγραμμένο (και ανησυχητικό) είναι το εύρος των ανισοτήτων μεταξύ καρκινοπαθών ασθενών που ζουν σε αστικά κέντρα και σε νησιωτικές ή και απομακρυσμένες ορεινές περιοχές. Ειδικά για τον καρκίνο, έντονες είναι οι ανισότητες και μεταξύ των χωρών της ΕΕ με τις χώρες του Βορρά να εμφανίζουν καλύτερους δείκτες περίθαλψης και ως εκ τούτου επιβίωσης των ασθενών σε σχέση με τις χώρες του Νότου.
Περιττό να πούμε ότι γενικά οι ανισότητες στην υγεία είναι ανάλογες με τις οικονομικές ανισότητες τόσο σε επίπεδο ανθρώπων, όσο και σε επίπεδο κρατών: ο ταχυδρομικός κώδικας αποδεικνύεται αποκαλυπτικός των πιθανοτήτων που έχει κάποιος να νοσήσει ή/και να χάσει κανείς τη ζωή του από μια σειρά ασθενειών, ενώ πολλές αφρικανικές χώρες μαστίζονται ακόμη από λοιμώδη νοσήματα που μπορούν να προληφθούν μέσω του εμβολιασμού ή/και της βελτίωσης των υγειονομικών συνθηκών.
Εχει κάθε λόγο λοιπόν ο ΠΟΥ να βάζει τις ανισότητες στην υγεία στην ατζέντα και να αξιώνει «Υγεία για όλους». Το μεγάλο ερώτημα βεβαίως είναι το πώς θα υλοποιηθεί αυτό το όραμα που απαιτεί παγκόσμια συνεργασία αλλά και θέληση για βοήθεια στον αδύναμο.
Η πανδημία μας έδειξε ότι οι ασθένειες δεν γνωρίζουν σύνορα, αλλά επίσης έδειξε το πόσο αδηφάγος είναι ο δυτικός κόσμος: παρά τις εξαγγελίες για το αντίθετο οι εμβολιασμοί στις αφρικανικές χώρες άρχισαν με καθυστέρηση και συνεχίστηκαν με ρυθμούς χελώνας. Ακόμη και σήμερα οι εμβολιαστικές ανισότητες παραμένουν τεράστιες και δείχνουν ότι ο δρόμος για την επίτευξη του στόχου «Υγεία για όλους» θα είναι σίγουρα μακρός.