Η μεγάλη έρευνα του Ινστιτούτου Eteron, με τη συνεργασία της aboutpeople, ήρθε στο φως της δημοσιότητας, φέρνοντας στο προσκήνιο αρκετά χρήσιμα ευρήματα, ιδιαίτερα από τη στιγμή που βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο, παρότι δεν αποτελεί κλασσική δημοσκόπηση καθώς δεν τίθεται το ερώτημα της πρόθεσης ψήφου.
Κρίση θεσμών – Τρομακτικό το ποσοστό των πολιτών που δεν εμπιστεύονται τα ΜΜΕ
Σύμφωνα με τα στοιχεία της δημοσκόπησης, είναι ξεκάθαρο ότι αυτή τη στιγμή στη χώρα μας υπάρχει κρίση εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς, καθώς όλοι καταγράφουν πολύ χαμηλά ποσοστά αποδοχής. Αναλυτικότερα, στην ερώτηση πόσο εμπιστεύεστε τον θεσμό του πρωθυπουργού, οι πολίτες απαντούν «Λίγο & Καθόλου» σε ποσοστό 60,6%, ενώ «Πολύ & Αρκετά» σε ποσοστό 38,7%.
Την ίδια ώρα, αντίστοιχα είναι τα ποσοστά που αφορούν την Προεδρία της Δημοκρατίας (63,7% «Λίγο & Καθόλου») , την Κυβέρνηση ( 64,3% «Λίγο & Καθόλου») , το Κοινοβούλιο (68,9%) και τη Δικαιοσύνη (69%). Ακόμα πιο έντονο είναι το φαινόμενο της έλλειψης εμπιστοσύνης προς τα Πολιτικά Κόμματα (83,2% «Λίγο & Καθόλου») ενώ όλα τα κοντέρ «σπάει» η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τα ΜΜΕ που φθάνει στο 91,6%.
Πολύ υψηλά ποσοστά αποδοχής της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας – Αντιδημοκρατικό το 13,3% των Ελλήνων
Η κοινοβουλευτική δημοκρατία καταφέρνει να συγκεντρώσει πολύ υψηλά ποσοστά αποδοχής. Συγκεκριμένα, το 83% των ερωτηθέντων δηλώνει πως συμφωνεί ή μάλλον συμφωνεί με το γεγονός πως δεν υπάρχει καλύτερο πολίτευμα από αυτήν. Από την άλλη πλευρά, το ποσοστό των ερωτηθέντων που δεν συμφωνούν είναι αξιοπρόσεκτο καθώς υπερβαίνει το 10% και συγκεκριμένα διαμορφώνεται στο 13,3%.
Οικονομική απαισιοδοξία
Όσον αφορά την οικονομία, φαίνεται πως η πλειοψηφία των πολιτών θεωρεί πως το πιο πιθανό είναι τον επόμενο χρόνο η προσωπική οικονομική κατάσταση της να χειροτερέψει ή μάλλον να χειροτερέψει, καθώς οι δυο αυτές απαντήσεις αθροίζουν ποσοστό 40%. Σταθερή οικονομική κατάσταση αναμένει το 37,9%, ενώ την ίδια ώρα το 20,1% πιστεύει πως το πιο πιθανό είναι η προσωπική οικονομική του κατάσταση να βελτιωθεί.
Θετική η εικόνα των Ελλήνων για την Ευρωπαϊκή Ένωση
Θετική είναι σε μεγάλο βαθμό η εικόνα που έχει η πλειοψηφία των πολιτών για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα οφέλη που έχει αποκομίσει η χώρα μας από τη 41χρονη πορεία της ως κράτος-μέλος. Πιο συγκεκριμένα, περίπου δύο στους τρεις ψηφοφόρους (64,9%) θεωρούν ότι η συνολική αποτίμηση από τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Ε.Ε. είναι θετική, ενώ αρνητικά αποτιμά τη συμμετοχή της χώρας στο ευρωπαϊκό εγχείρημα το 32%. Το 69,4% τάσσεται υπέρ της παραμονής στο ευρώ, το 20,9% υπέρ της επιστροφής στη δραχμή και το 9,7% δεν εκφράζει γνώμη.
Με κριτήριο τη στάση απέναντι στην Ε.Ε., το εκλογικό σώμα δομείται τριμερώς. Οι εκλογείς της ΝΔ (94,4%) και του ΠΑΣΟΚ (84,5%) αποτελούν τα δύο εκλογικά σώματα με την πιο θετική αποτίμηση της πορείας της χώρας στην Ε.Ε. Κρίνοντας από τη στάση των εκλογέων τους, η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ αποτελούν τα δύο «κόμματα της Ευρώπης» στην ελληνική πολιτική σκηνή.
Οι εκλογείς του ΣΥΡΙΖΑ (59,4%), του ΜέΡΑ25 (51,9%), του «άλλο κόμμα» (55,2%) αλλά και οι αναποφάσιστοι (61,1%) συνιστούν μια δεύτερη ομάδα εκλογέων που κατά πλειοψηφία – αλλά λιγότερο μαζικά σε σύγκριση με την πρώτη ομάδα – αποτιμά θετικά την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας. Αντιθέτως, οι ψηφοφόροι της Ελληνικής Λύσης (70,4%), του ΚΚΕ (69,3%) και του Εθνικού Κόμματος (68,5%) συνιστούν το επίκεντρο του ευρωσκεπτικισμού (ή και «αντιευρωπαϊσμού») στη χώρα μας.
Στο κέντρο και την κεντροαριστερά το μεγαλύτερο μέρος του εκλογικού σώματος
Σε ό,τι αφορά τη γενική ιδεολογική τοποθέτηση ή ταυτότητα των πολιτών, ο Φιλελευθερισμός-Δημοκρατικό κέντρο (19,7%), η Σοσιαλδημοκρατία (18,2%) και ο Δημοκρατικός Σοσιαλισμός (16%) συγκεντρώνουν τις περισσότερες προτιμήσεις. Ακολουθούν ο Νέο-Φιλελευθερισμός (7,3%), ο Εθνικισμός (6,1%), η Οικολογία (5,4%), ο Κομμουνισμός (5,1%) και ο Συντηρητισμός (3,5%). Η εικόνα συνόλου δεν δημιουργεί αμφιβολία: το ιδεολογικό κέντρο βάρους της ελληνικής κοινωνίας τοποθετείται στην ευρύτερη κεντροαριστερά/αριστερά.
Έτσι, όχι τυχαία, η Κεντροαριστερά/Αριστερά συνιστά για το 36% των πολιτών το ιδεολογικό ρεύμα/παράταξη που «θα μπορούσε να διασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον για την Ελλάδα και τους πολίτες της», ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την Κεντροδεξιά/Δεξιά περιορίζεται στο 31%.
Κόμματα και ιδεολογικές επιλογές των εκλογέων τους
Στους ψηφοφόρους της ΝΔ ταιριάζουν περισσότερο ως ιδεολογικοί χαρακτηρισμοί ο Φιλελευθερισμός/Δημοκρατικό Κέντρο (44,3%) και ο Νέο-Φιλελευθερισμός (23,6%). Συνολικά, το ιδεολογικό προφίλ του εκλογικού σώματος της ΝΔ είναι πολυσυλλεκτικό. Εντυπωσιάζει η ιδιαίτερα χαμηλή ταύτιση με τον συντηρητισμό (μόνο 7,3%) και τον εθνικισμό (3,6%). Επίσης, είναι αξιοπρόσεκτη η επιρροή στο εσωτερικό του ιδεολογικών «ταυτοτήτων» με περισσότερο αριστερό πρόσημο (Σοσιαλδημοκρατία 6,6%, Δημοκρατικός Σοσιαλισμός: 3,2%, Οικολογία: 2,4%, αθροιστικά 12,2%).
Αντίστοιχη, αν και πιο περιορισμένη, πολυσυλλεκτικότητα χαρακτηρίζει την ιδεολογική σύνθεση του ΣΥΡΙΖΑ, με την πλειοψηφία των εκλογέων του να ταυτίζεται με τον Δημοκρατικό Σοσιαλισμό (40,4%) και τη Σοσιαλδημοκρατία (30,6%). Είναι αξιοσημείωτο ότι μόνο το 7,3% των δυνάμει εκλογέων του ΣΥΡΙΖΑ συνδέει την ιδεολογία του με τον κομμουνισμό, παρά την κομμουνιστογενή προέλευση του κόμματος (αντίστοιχα: ΚΚΕ: 47,7%, ΜέΡΑ25: 7,4%).