Από την αρχή του έτους, τεράστιες διαμαρτυρίες πραγματοποιούνται από πολίτες που αντιτίθενται στα σχέδια μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης. Οι διαδηλώσεις έχουν κλιμακωθεί, με εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να μαζεύονται στους δρόμους στο Τελ Αβίβ – την εμπορική πρωτεύουσα του Ισραήλ – αλλά και άλλες πόλεις σε ολόκληρη τη χώρα.
Οι διαδηλωτές ζήτησαν την κατάργηση των μεταρρυθμίσεων και την παραίτηση του πρωθυπουργού, Μπενιαμίν Νετανιάχου. Οι πολιτικοί του αντίπαλοι πρωτοστάτησαν στις διαδηλώσεις, αν και η σφοδρή αντίθεση στις μεταρρυθμίσεις έχει ξεπεράσει τις πολιτικές γραμμές.
Το πιο σημαντικό είναι ότι ένας αυξανόμενος αριθμός στρατιωτικών εφέδρων – η ραχοκοκαλιά των ενόπλων δυνάμεων του Ισραήλ – διαμαρτυρήθηκαν αρνούμενοι να παρουσιαστούν για υπηρεσία, προκαλώντας προειδοποιήσεις ότι η κρίση απειλεί ακόμη και την ασφάλεια του Ισραήλ.
Γιατί διαδηλώνει ο κόσμος;
Οι αντίπαλοι του Νετανιάχου λένε ότι οι μεταρρυθμίσεις θα υπονομεύσουν σοβαρά τη δημοκρατία της χώρας αποδυναμώνοντας το δικαστικό σύστημα που ιστορικά ελέγχει τη χρήση της εξουσίας από την κυβέρνηση.
Κάτω από αυτό βρίσκεται η έντονη αντίθεση με το είδος της κυβέρνησης που βρίσκεται στην εξουσία σήμερα -την πιο δεξιά στην ιστορία του Ισραήλ- και στον ίδιο τον Νετανιάχου.
Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι οι μεταρρυθμίσεις θα θωρακίσουν τον Νετανιάχου, ο οποίος αυτή τη στιγμή δικάζεται για φερόμενη διαφθορά – αρνείται τις κατηγορίες – και θα βοηθήσει την κυβέρνηση να ψηφίζει νόμους χωρίς κάποιο φρένο.
Σύμφωνα με τα σχέδια της κυβέρνησης:
- Η εξουσία του Ανώτατου Δικαστηρίου να αναθεωρεί ή να απορρίπτει νόμους θα αποδυναμωθεί, με απλή πλειοψηφία του ενός στο Κνεσέτ (κοινοβούλιο) που θα μπορεί να ακυρώνει δικαστικές αποφάσεις.
- Η κυβέρνηση θα έχει καθοριστικό λόγο για το ποιος θα γίνει δικαστής, μεταξύ άλλων στο Ανώτατο Δικαστήριο, αυξάνοντας την εκπροσώπησή της στην επιτροπή που τους διορίζει.
- Οι υπουργοί δεν θα υποχρεούνται να υπακούουν στη συμβουλή των νομικών συμβούλων τους -καθοδηγούμενες από τον γενικό εισαγγελέα- που σήμερα οφείλουν βάσει νόμου
Μία μεταρρύθμιση έχει ήδη ψηφιστεί σε νόμο – αφαιρώντας την εξουσία του γενικού εισαγγελέα να κηρύξει έναν εν ενεργεία πρωθυπουργό ως ακατάλληλο για το αξίωμα. Υπήρχαν εικασίες ότι ο γενικός εισαγγελέας ετοιμαζόταν να το κάνει αυτό με τον Νετανιάχου, λόγω σύγκρουσης συμφερόντων μεταξύ των μεταρρυθμίσεων και της εν εξελίξει δίκης του.
Θα κάνει πίσω η κυβέρνηση;
Ο μέχρι στιγμής κατηγορεί τους υποκινητές των διαδηλώσεων ότι προσπαθούν να ανατρέψουν την κυβέρνηση.
Η αντιπολίτευση έχει απορρίψει προτάσεις της κυβέρνησης για τροποποίηση τμημάτων του πακέτου, λέγοντας ότι επιθυμεί πλήρη διακοπή πριν ξεκινήσουν συνομιλίες.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι οι ψηφοφόροι την εξέλεξαν με υπόσχεση για μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος και οι προσπάθειες να σταματήσει είναι αντιδημοκρατικές. Θεωρεί επίσης ότι το δικαστικό σώμα είναι υπερβολικά φιλελεύθερο και το σύστημα διορισμού νέων δικαστών μη αντιπροσωπευτικό.
Ωστόσο, η πίεση στην κυβέρνηση αυξάνεται καθημερινά με αποκορύφωμα όταν ο υπουργός Άμυνας του Νετανιάχου μίλησε κατά της δικαστικής αναθεώρησης – και απολύθηκε.
Σήμερα το απόγευμα γνωστοποιήθηκε ότι θα καθυστερήσουν οι διαδικασίες κοινοβουλευτικής συζήτησης για την αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση, σύμφωνα με ανακοίνωση του ακροδεξιού συγκυβερνώντος κόμματος Εβραϊκή Δύναμη.
Η ανακοίνωση υπογραμμίζει ότι η νομοθεσία θα προωθηθεί στην επόμενη σύνοδο της Κνεσέτ προκειμένου να «περάσει η μεταρρύθμιση μέσω διαλόγου».
Δεν κατέστη σαφές κατά πόσο η καθυστέρηση του νομοσχεδίου για την επόμενη κοινοβουλευτική σύνοδο, θα ικανοποιήσει και τις δύο πλευρές ή θα κατευνάσει μια κρίση που ο αρχηγός του γενικού επιτελείου του ισραηλινού στρατού δήλωσε σήμερα ότι κάνει «αυτή την περίοδο διαφορετική από όλες τις προηγούμενες».
