Στον απόηχο των Όσκαρ κι αφού κόπασε (;) η «φαγούρα» ανάμεσά μας επί του αποτελέσματος, εκείνο που αξίζει να κρατήσουμε είναι η μεγάλη νίκη του ανεξάρτητου σινεμά και συγκεκριμένα η νίκη της Α24, ενός μικρής κλίμακας ανεξάρτητου στούντιο που πλέον μετρά μια δεκαετία ζωής. Για πρώτη φορά, στην ιστορία των βραβείων, τα Όσκαρ καλύτερης ταινίας, καλύτερης σκηνοθεσίας και των τεσσάρων κατηγοριών υποκριτικής πήγαν σε ταινίες που κυκλοφόρησαν από ένα μικρό, ανεξάρτητο, αλλά θαυματουργό στούντιο.
Από την ίδρυσή της στη Νέα Υόρκη το 2012, η A24 έχει λάβει συνολικά 49 υποψηφιότητες για Όσκαρ. Εκτός από την «Φάλαινα» και το «Τα Πάντα Όλα», η A24 υποψήφιες το 2022 για χρυσό αγαλματίδιο ήταν και οι ταινίες «Close», «Aftersun», «Το Πέρασμα» και την ταινία κινουμένων σχεδίων «Marcel the Shell With Shoes On».
Συνολικά, οι ταινίες της A24 κέρδισαν φέτος οκτώ Όσκαρ. Προηγούμενες νίκες του στούντιο περιλαμβάνουν τρία Όσκαρ για το «Moonlight» του Barry Jenkins το 2017, συμπεριλαμβανομένου του Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, τη νίκη της Brie Larson ως καλύτερης ηθοποιού για «Το Δωμάτιο» του 2016 και τη νίκη της Yuh-jung Youn ως καλύτερης ηθοποιού Β’ Γυναικείου Ρόλου το 2021 για το «Minari».
Σήμερα, η A24 δεν είναι απλώς μια βραβευμένη κινηματογραφική εταιρεία – αναδεικνύεται σε μια δύναμη με εντυπωσιακό ιστορικό στην καταξίωση σε αξιοσημείωτες και διάσημες κυκλοφορίες. Η επιμέλεια και το όραμά της επαναπροσδιορίζει τις προσδοκίες του κοινού για τη σύγχρονη κινηματογραφική δημιουργία, εδραιώνοντας το εμπορικό σήμα της ως ένα από τα πιο πρωτοποριακά ονόματα στον σύγχρονο κινηματογράφο.
Δέκα χρόνια επιτυχίες
Η A24 ιδρύθηκε μόλις πριν από δέκα χρόνια από τους Daniel Katz, David Fenkel και John Hodges. Αρχικά ξεκίνησε ως μικρή ανεξάρτητη εταιρεία διανομής, δηλαδή αναζητούσε τα δικαιώματα προβολής διαφόρων ταινιών σε κινηματογραφικό περιβάλλον. Σύντομα, η εταιρεία επεδίωξε να στραφεί και στην παραγωγή ταινιών. Το 2013, η A24 κυκλοφόρησε την πρώτη της ταινία με τίτλο «A Glimpse Inside the Mind of Charles Swan III».
Αργότερα την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε η ταινία «Spring Breakers», η οποία σημείωσε μέτρια επιτυχία στο box office και τεράστια απήχηση στα νεανικά κοινά. Κυρίως, όμως, άνοιξε το δρόμο προς την αναγνώριση για την Α24.
Η εταιρεία συνέχισε τη διανομή ανεξάρτητων ταινιών χαμηλού προϋπολογισμού από ανερχόμενους δημιουργούς. Αν και οι ταινίες αυτές δεν είχαν την απήχηση που είχαν στον Τύπο οι διάσημοι κινηματογραφικοί αστέρες που συμμετείχαν ή οι γνωστοί σκηνοθέτες τους, παρουσίαζαν κάτι υφολογικά πολύ διαφορετικό και φρέσκο και προωθούσαν τον κινηματογραφικό πολυμορφισμό. Τα έργα αυτά διέφεραν από τα τυποποιημένα χολιγουντιανά blockbuster που αρκετοί σινεφίλ είχαν αρχίσει να βαριούνται φρικτά.
Το φθινόπωρο του 2015 η A24 μπήκε για πρώτη φορά σοβαρά στην κούρσα των βραβείων, με δύο ταινίες: την προσιτή βιογραφία του David Foster Wallace «The End of the Tour» και τη λογοτεχνική διασκευή «Το Δωμάτιο» με πρωταγωνίστρια την Brie Larson.
Η μεγάλη στιγμή της A24 ήρθε αμέσως μετά την απόκτηση των δικαιωμάτων της ταινίας «Moonlight», που κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας το 2016. Το Moonlight ήταν ένα δράμα χαμηλού προϋπολογισμού, η βαθιά συγκινητική ιστορία του οποίου όμως σε συνδυασμό με την εκπληκτική της εικόνα την έβαλαν στην καρδιά του mainstream κοινού.
Τα κέρδη της ταινίας εκτοξεύτηκαν εκθετικά μετά την κατάκτηση τριών Όσκαρ. Με αυτή τη νίκη υψηλού προφίλ, η A24 πήρε ουσιαστικά το πράσινο φως για να συνεχίσει να παράγει ταινίες με τον πολύ πρωτότυπο, πολύ μοναδικό της τρόπο. Και κάπως έτσι, σιγά-σιγά, η A24 έχτισε ένα ξεχωριστό, έξω από τα συνηθισμένα, στυλ, το οποίο έγινε γνωστό και αγαπήθηκε από το κοινό.
Ταινίες έξω από το κουτί
Αν θέλαμε να περιγράψουμε μια ταινία της Α24 μονολεκτικά, ενδεχομένως να επιλέγαμε χαρακτηρισμούς όπως «παράξενη» ή «ιδιαίτερη» ή «αποκλίνουσα». Το στούντιο υιοθετεί πάντοτε μια πολύ μοναδική προσέγγιση στη δημιουργία ταινιών, ενώ οι ιστορίες που επιλέγονται δεν ταιριάζουν απαραίτητα στα πρότυπα των blockbuster.
Η εταιρεία επιτρέπει σε σκηνοθέτες όπως ο Barry Jenkins, ο Robert Eggers και η Greta Gerwig να προσεγγίσουν την παραγωγή των ταινιών τους με πλήρη καλλιτεχνική ελευθερία, αφουγκραζόμενοι τη μοναδική τους δημιουργική φωνή προκειμένου να καταφέρουν να αποτυπώσουν στο φιλμ όλα όσα φαντάζονται. Το αποτέλεσμα είναι ταινίες με ιδιαίτερη πλοκή, ευρηματική φωτογραφία και συγκινητικές ιστορίες που δεν θα μπορούσαν να ειπωθούν με κανέναν άλλο τρόπο.
Ένα είδος στο οποίο η A24 διαπρέπει ιδιαίτερα είναι οι ανεξάρτητες ταινίες τρόμου. Οι ταινίες «Η Μάγισσα», «X», «Αμνός», «Η Διαδοχή» και «Midsommar» είναι όλες προϊόντα της εταιρείας. Αυτές οι ταινίες δεν είναι τα τυπικά προβλέψιμα slashers, αλλά είναι τρομακτικά παράδοξες.
Σε ευρύτερη κλίμακα, η A24 μοιάζει να επαναπροσδιορίζει σιγά σιγά τι είναι αποδεκτό σινεμά για μια κινηματογραφική αίθουσα. Πριν από την επιτυχία των πρώτων ταινιών της A24, οι ανεξάρτητες ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού δεν προβάλλονταν σχεδόν καθόλου στις μεγάλες οθόνες.
Τώρα, σχεδόν κάθε ταινία της A24 βλέπει τις κινηματογραφικές αίθουσες, παρά το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός των ταινιών τους παραμένει σταθερά χαμηλός. Αυτό αποτελεί ένα από τα στοιχεία που επέτρεψαν στις ανεξάρτητες ταινίες να ευδοκιμήσουν σε πρωτοφανές επίπεδο, χωρίς πλέον να επισκιάζονται από τις πιο δημοφιλείς ταινίες υπερηρώων, ταινίες δράσης και remake παλαιότερων ταινιών.
Σινεμά για τη νέα γενιά
Ενδεχομένως το πιο ευρέως αναγνωρισμένο ανεξάρτητο στούντιο αυτή τη στιγμή, η Α24 έχει εδώ και λίγα χρόνια τους δικούς του αφοσιωμένους οπαδούς, πολλοί από τους οποίους ανήκουν σε εκείνη τη νεανική δημογραφική ομάδα που τόσο αγαπούν οι παραγωγοί ταινιών, τη GenZ. Και εργάζεται σκληρά για να διατηρήσει το ενδιαφέρον της.
Η A24 έχει προσελκύσει ιδιαίτερα την επόμενη γενιά σινεφίλ. Millenials και GenΖ έχουν λατρέψει το καλλιτεχνικό στυλ και τη δημιουργική ελευθερία που χαρακτηρίζουν τα projects της εταιρίας. Οι ταινίες της A24 αγγίζουν σύγχρονα θέματα, επιδεικνύουν καλλιτεχνικό θάρρος και διάθεση να ξεφύγουν από αυστηρές κινηματογραφικές γραμμές και όρια.
Το μικρό θαυματουργό στούντιο άνθισε μέσα σε μια δεκαετία που η ύφεση και η ταυτόχρονη άνοδος των υπηρεσιών streaming έβαλαν αλύπητα την ταινία μεσαίου προϋπολογισμού. Σε μια εποχή που οι νέοι άνθρωποι πήγαιναν στον κινηματογράφο μόνο για την εμπειρία του blockbuster, η A24 ως η πιο προνοητική εταιρεία της κινηματογραφικής βιομηχανίας, συνέχισε να στηρίζει το είδος των μικρού προϋπολογισμού, κομψών, ποιοτικών ταινιών που φαινόταν ότι ήταν στα πρόθυρα της εξαφάνισης, μετατρέποντάς κάθε ταινία της σε γεγονός και στοχεύοντας ευθέως σε μια δημογραφική ομάδα που προτιμά να βλέπει ταινίες στο κινητό της.
Επιπλέον, οι ταινίες της Α24 είναι πάντοτε ασυγκράτητες και κοινωνικά συνειδητοποιημένες, αντικατοπτρίζοντας το πολιτιστικό πνεύμα που περιβάλλει την GenZ. Αυτή η γενιά, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη, χαρακτηρίζεται από την ευαισθησία της σε θέματα που αφορούν τις κοινωνίες των ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο, είναι πιο συμπεριληπτική.
Αυτή η νέα γενιά αποζητά να βλέπει στο σινεμά ιστορίες που μιλούν για τις αξίες που πρεσβεύει και τη σύγχρονη κουλτούρα. Και τέτοιου είδους αξίες βρίσκει κανείς στις ταινίες της Α24. Τα νεανικά κοινά βλέπουν το λογότυπο της A24 και γνωρίζουν τι εκτιμά το στούντιο.
Το ενδιαφέρον, λοιπόν, δεν βρίσκεται στο εάν η A24 είχε θέσει εξαρχής έναν τέτοιο στόχο ή όχι – βρίσκεται στο γεγονός ότι η εταιρεία τον επιτυγχάνει ολοένα και περισσότερο. Τοποθετώντας χειρουργικά κάθε κυκλοφορία στο πνεύμα της εποχής, έχει ανοίξει έναν νέο δρόμο για αυτού του είδους τον κινηματογράφο, γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ των μικρομεσαίων ανεξάρτητων παραγωγών και των μονολιθικών προϊόντων των μεγάλων στούντιο.
Και οι σταρ αγαπούν την Α24
Στα 10 χρόνια ιστορίας του στούντιο, έχει συνεργαστεί με ηθοποιούς όπως οι Robert Pattinson, Daniel Radcliffe, Emma Watson, Dove Cameron, Jenna Ortega και Brittany Snow. Τι κοινό έχουν αυτοί οι σταρ μεταξύ τους; Το γεγονός ότι η A24 τους έδωσε απλόχερα την ελευθερία να επαναστατήσουν ενάντια στην εικόνα που έχουν πλάσει γι’ αυτούς/ες τα media.
Για τις Watson, Ortega και Snow, η A24 τους επέτρεψε να αναδείξουν τη σεξουαλικότητά τους στην οθόνη. Για τον Pattinson, η ταινία «Ο Φάρος» του επέτρεψε να επιδείξει τις υποκριτικές του ικανότητες. Οι ταινίες αυτές της A24, καθώς και η θερμή υποδοχή που λάμβαναν από τους νεαρούς σινεφίλ, αντανακλούν την όχι μόνο την καλλιτεχνική ενηλικίωση των εν λόγω σταρ, αλλά και την ενηλικίωση του φανατικού κοινού τους.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι νέοι ηθοποιοί με μεγάλη βάση θαυμαστών της Gen-Z είναι οι μόνοι καλλιτέχνες με τους οποίους το στούντιο επιλέγει να συνεργαστεί. Ο Adam Sandler, ο οποίος πρωταγωνίστησε στο αριστούργημα «Άκοπο Διαμάντι» των αδελφών Safdie του 2019.
Ο Sandler είναι πολύ μεγαλύτερος από όλους τους προαναφερθέντες ηθοποιούς, ωστόσο η A24 ακολούθησε παρόμοια διαδρομή μαζί του. Πήρε έναν διάσημο ηθοποιό γνωστό για τις εύπεπτες οικογενειακές κωμωδίες του και κυριολεκτικά τον μεταμόρφωσε. Στο «Άκοπο Διαμάντι», ο Sandler υποδύεται έναν εθισμένο στα ναρκωτικά, εκφυλισμένο τζογαδόρο.
Ο φαινομενικά ασυνήθιστος χειρισμός της προσωπικότητας του Sandler από την A24 είναι χαρακτηριστικός της κλίσης του στούντιο προς το αντισυμβατικό. Η φιλοσοφία της A24 είναι να αναδεικνύει το υποκριτικό εύρος κάθε ηθοποιού, διευρύνοντας ταυτόχρονα την απήχηση του. Όπως ακριβώς έκανε και με τον Daniel Radcliffe, ο οποίος μάταια προσπαθούσε για χρόνια να αποτινάξει από πάνω του τον ρόλο του Harry Potter.
Και μαρκετινγκ έξω από το κουτί
Με την εφεύρεση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι ταινίες έγιναν πολύ πιο εύκολα προσβάσιμες στο κοινό. Αυτό επέτρεψε στην A24 να επικεντρώσει την προσοχή της από το παραδοσιακό μάρκετινγκ στις ψηφιακές προσπάθειες. Οι διαφημίσεις της επικεντρώθηκαν σε πρωτότυπες καμπάνιες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που στόχευαν κυρίως στο νεανικό κοινό.
Για την προώθηση του Ex Machina, η A24 δημιούργησε ένα προφίλ στο Tinder για την Ava, την πρωταγωνίστρια ρομπότ. Τέτοιου είδους μαρκετίστικα κόλπα αν και εντελώς ανέξοδα, συγκέντρωναν τεράστια συμμετοχή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πώρωναν το νεανικό κοινό με τις επερχόμενες κινηματογραφικές κυκλοφορίες του στούντιο, πολύ περισσότερο από ό,τι θα μπορούσε να κάνει οποιαδήποτε διαφήμιση στο halftime show του Super Bowl.
Επιπλέον, η A24 τρέχει τη δική της σειρά προϊόντων, πουλώντας αντικείμενα εμπνευσμένα από τις ταινίες, τα οποία διατίθενται σε περιορισμένο αριθμό. Τα προϊόντα αυτά αφενός επιφέρουν κέρδος στο στούντιο και αφετέρου λειτουργούν κι αυτά σαν προϊόντα διαφήμισης, καθώς φέρουν το λογότυπό Α24.
Όσο για το λογότυπο, ακόμα και αυτό παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην προώθηση του έργου της Α24. Το εμπορικό σήμα του στούντιο σχεδιάστηκε με στόχο να φέρει κάτι από τη μυσταγωγία και την αίγλη του παλιού Hollywood, αλλά ταυτόχρονα να αντικατοπτρίζει και μια νέα και ευέλικτη κινηματογραφική εταιρεία, που ανοίγει το δρόμο για μια νέα γενιά ταινιών και κινηματογραφιστών.
Κάθε τόσο, η Α24 επανασχεδιάζει το λογότυπό της με εντυπωσιακούς τρόπους για να ταιριάζει σε κάθε ταινία. Αν και απλό, το εμπορικό σήμα του στούντιο δεν είναι καθόλου απλοϊκό και έχει αρχίσει να λειτουργεί ως εξής: όταν σβήνουν τα φώτα και οι φωνές μέσα στην κινηματογραφική αίθουσα γίνονται ψίθυροι, το logo της A24 εμφανίζεται στην οθόνη και οι θεατές – ακριβώς όπως συνέβαινε για δεκαετίες με το βρυχώμενο λιοντάρι της Metro Goldwyn Mayer – ξέρουν ότι ίσως και να είναι έτοιμοι να παρακολουθήσουν την επόμενη νούμερο 1 αγαπημένη τους ταινία.