Ο Πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ θέτει ως κεντρική προτεραιότητα της πολιτικής του την Επιστήμη και την Παιδεία. Ο στόχος του κινέζου προέδρου είναι σημαντικός και με δεδομένη την πρόοδο της Τεχνολογίας απαιτεί αναθεώρηση και μετασχηματισμό της εκπαίδευσης προκειμένου κατάλληλες προσεγγίσεις μέσα στη σχολική τάξη να ωφελούν την παιδεία των νέων και να μη τη θέτουν σε κίνδυνο. Γνωστά έγιναν, εξάλλου, τα προβλήματα που προέκυψαν από τη διαδικτυακή εκπαίδευση με τις πολύ χαμηλές επιδόσεις των μαθητών σε όλες τις χώρες, που την ακολούθησαν τα προηγούμενα χρόνια.
Η Κίνα, μια χώρα με ραγδαίους ρυθμούς ανερχόμενη σε διεθνές πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, διαθέτει έναν από τους αρχαιότερους και σημαντικότερους παγκοσμίως πολιτισμούς. Ο κινεζικός λαός αναγνωρίζει και εκτιμά ιδιαίτερα τον εξίσου πανάρχαιο πολιτισμό της Ελλάδας και η πολιτιστική προσέγγιση των δύο λαών ανοίγει το δρόμο για συνεργασία, αμοιβαία κατανόηση της ιστορίας τους, του πολιτισμού, του τρόπου ζωής, των δεξιοτήτων και των χαρακτηριστικών τους. Αναγκαία επομένως είναι και σήμερα η προσέγγιση των δύο χωρών για την επιστήμη και την παιδεία.
Στην Κίνα λειτουργούν δύο Κέντρα Ελληνικών Σπουδών. Το πρώτο είναι το Κέντρο του Πανεπιστημίου του Πεκίνου, το οποίο ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 2000. Πρόκειται για ερευνητικό κέντρο που καλύπτει τη μελέτη του ελληνικού πολιτισμού από την Κλασική Αρχαιότητα έως τη σύγχρονη Ελλάδα. Πρόθεση του Κέντρου είναι να μελετήσει την αλληλεπίδραση του ελληνικού με τον κινεζικό καθώς και με άλλους πολιτισμούς. Σημαντική εξάλλου είναι η οργάνωση μαθημάτων Αρχαίας και Νέας Ελληνικής Γλώσσας και Φιλοσοφίας.
Το δεύτερο Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού βρίσκεται στη Σαγκάη, όπου στο Πανεπιστήμιο Διεθνών Σπουδών λειτουργεί Τμήμα Νεοελληνικής Γλώσσας. Παρά τις ελλείψεις σε βιβλία, λεξικά και οπτικοακουστικό υλικό, το Τμήμα αυτό εντυπωσιάζει τόσο με τους διδάσκοντες όσο και με τους διδασκόμενους, που μιλούν θαυμάσια Ελληνικά και τρέφουν απέραντη, συγκινητική αγάπη και εκτίμηση για κάθε τι που εκφράζει την Ελλάδα. Ηδη το 2002, σε επίσκεψη στην Κίνα του τότε υπουργού Παιδείας Πέτρου Ευθυμίου, στην οποία συμμετείχα, ως Ειδική Γραμματέας Παιδείας Ομογενών και Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, επισημάνθηκε στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, στον υπουργό Παιδείας και στους πρυτάνεις των πανεπιστημίων της Κίνας το ενδιαφέρον της Ελλάδας για τη στήριξη των ελληνικών σπουδών, ιδιαίτερα στις ασιατικές χώρες, ο σχεδιασμός για αντίστοιχη διδασκαλία των πολιτισμών τους στα ελληνικά πανεπιστήμια καθώς και η στήριξη της χώρας μας για τη δημιουργία μορφωτικού κέντρου της Κίνας στην Ελλάδα. Για την υλοποίηση των στόχων αυτών αποσπάστηκαν φιλόλογοι με αυξημένα προσόντα (διδακτορικό δίπλωμα ή μεταπτυχιακές σπουδές στη διδασκαλία της ελληνικής ως ξένης γλώσσας) σε πανεπιστήμια της Κίνας και παράλληλα έγινε νομοθετική ρύθμιση η οποία εξασφάλιζε τις προϋποθέσεις προκειμένου μέλη ΔΕΠ των Πανεπιστημίων μας να έχουν τη δυνατότητα να διδάσκουν με εκπαιδευτική άδεια μέχρι δύο ετών στο εξωτερικό. Εξάλλου, σε φοιτητές του τμήματος Νεοελληνικής Γλώσσας του Πανεπιστημίου της Σαγκάης που επιθυμούσαν να επισκεφθούν την Ελλάδα δόθηκαν υποτροφίες για να παρακολουθήσουν τα ειδικά προγράμματα διδασκαλίας της ελληνικής ως ξένης γλώσσας, που οργανώνει κάθε χρόνο με επιτυχία το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το οποίο έχει υπογράψει συμφωνίες και έχει αναπτύξει εκπαιδευτικά προγράμματα με τα πανεπιστήμια της Κίνας.
Λόγω του συνεχώς αυξανόμενου ενδιαφέροντος της Κίνας για προπτυχιακές σπουδές στον Αρχαίο Ελληνικό Πολιτισμό, στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών λειτουργεί, από το ακαδημαϊκό έτος 2019-2020, το πρώτο αγγλόφωνο προπτυχιακό πρόγραμμα οκτώ εξαμήνων στην Αρχαιολογία, Ιστορία και Λογοτεχνία της Αρχαίας Ελλάδας. Πριν λίγες ημέρες έγινε η τελετή έναρξης λειτουργίας του Κέντρου Αρχαίου Ελληνικού και Κινεζικού Πολιτισμού, καθώς και η πρώτη επιστημονική συνάντηση εργασίας μεταξύ ελλήνων και κινέζων καθηγητών στο πλαίσιο λειτουργίας του Κέντρου. Συγχαρητήρια θερμά στις πρυτανικές αρχές του Πανεπιστημίου Αθηνών, που έκαναν έναν ωραίο στόχο παιδείας πραγματικότητα.
Αξίζει, εξάλλου, να αναφερθεί ότι το BBC και το «National Geographic» έχουν παρουσιάσει ντοκιμαντέρ με τίτλο «Ο μεγαλύτερος τάφος του κόσμου» το οποίο βασίστηκε στο πασίγνωστο ιστορικό έργο της Κίνας, αναφέροντας ότι ο «πήλινος στρατός» έχει ελληνικό αποτύπωμα.
Υπήρξαν υποθέσεις και στο παρελθόν ότι πίσω από την κατασκευή των στρατιωτών από τερακότα βρίσκονταν έλληνες τεχνίτες. Η παραγωγή έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι υπάρχει ευρωπαϊκή καλλιτεχνική επιρροή στις τερακότες, αλλά και στο ότι γενικά η γλυπτική δεν ήταν η συνήθης τέχνη της Κίνας, ούτε πριν την δημιουργία του πήλινου στρατού, αλλά ούτε και μετά.
Η αρχαιολόγος και επικεφαλής του Μουσείου του Μαυσωλείου, Λι Ξιου Ζέν, δήλωσε στο «National Geographic»: «Οι Ελληνες μπορεί να συνέβαλαν στην κατασκευή αυτών των ξακουστών κινεζικών αγαλμάτων, των 8.000 στρατιωτών που βρέθηκαν παρατεταγμένοι στο μαυσωλείο του τρανού αυτοκράτορα, και η κατασκευή πρέπει να έγινε υπό τις οδηγίες γλύπτη που συνεργάστηκε με τους ντόπιους. Ακόμα κι αν δεν ήταν Ελληνας, πρέπει να είχε δεχτεί επιρροές από την γλυπτική της Αρχαίας Ελλάδας».
Ο Λούκας Νικέλ, πρόεδρος Ασιατικής Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου της Βιέννης και για χρόνια εργαζόμενος επάνω στον πήλινο στρατό, ανέφερε: «φαντάζομαι ότι ένας έλληνας γλύπτης μπορεί να βρισκόταν στον χώρο για να εκπαιδεύσει τους ντόπιους». Και συνεχίζει πως πιθανόν η ελληνική επιρροή να σχετίζεται με τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ασία.
Η Ελλάδα αξίζει να αξιοποιεί την εκτίμηση που τρέφει η Κίνα για τον ελληνικό πολιτισμό στη διαχρονική του εξέλιξη, γι’ αυτό και η ίδρυση του Κέντρου Αρχαίου Ελληνικού και Κινεζικού Πολιτισμού στη χώρα μας από το αρχαιότερο ελληνικό Πανεπιστήμιο αποτελεί αναμφισβήτητα ιστορικό γεγονός. Μέσα στο νέο μεταλλασσόμενο κόσμο η πολιτιστική προσέγγιση των ασιατικών χωρών δίνει την ευκαιρία στην Ελλάδα να αποτελέσει διεθνές πολιτισμικό κέντρο για την ανάπτυξη ευρασιατικών σχέσεων και την προώθηση φιλίας και ειρήνης μεταξύ των λαών.
Η κυρία Στέλλα Πριόβολου είναι ομότιμη καθηγήτρια, πρόεδρος Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών ΕΚΠΑ, κοσμήτορας Δημοτικού Λαϊκού Πανεπιστημίου Αγίας Παρασκευής.