Οι ταινίες της εβδομάδας – Τραύματα της ψυχής και του σώματος

Βαθμολογία

5: εξαιρετική

4: πολύ καλή

3: καλή

2: ενδιαφέρουσα

1: μέτρια

0: απαράδεκτη

«Παρίσι ξανά» (Revoir Paris, Γαλλία, 2022)

Να βρίσκεσαι στην πραγματικότητα, ανάμεσα σε ανθρώπους και πραγματικές καταστάσεις αλλά την ίδια ώρα να νιώθεις ότι τα πόδια σου δεν πατούν σταθερά στην γη. Σε κατάσταση «λίμπο», όπως λέγεται. Δυσάρεστο στην σκέψη, ιδιαιτέρως δύσκολο για έναν ηθοποιό να το αποδώσει. Όμως εκεί ακριβώς πετυχαίνει διάνα η Βιρζινί Εφιρά, πρωταγωνίστρια της τέταρτης μεγάλου μήκους κινηματογραφικής δημιουργίας της Αλίς Βινοκούρ (που είναι και η καλύτερή της ως τώρα).

Εμπνευσμένη από αληθινά περιστατικά, τα οποία μάλιστα έζησε ο ίδιος ο αδελφός της σκηνοθέτριας όταν γλίτωσε παρά τρίχα στις τρομοκρατικές επίθεσεις στην Γαλλία το φθινόπωρο του 2015, η ταινία θέλει την Εφιρά στον ρόλο της Μία, μιας όμορφης, καλοβαλμένης γυναίκας με τακτοποιημένη ζωή και καλή δουλειά (μεταφράστρια), που θα δει τα πάντα να αλλάζουν όταν επιβιώνει από μια επίθεση σε μπιστρό του Παρισιού.

Φυσικά στόχος της Βινοκούρ δεν είναι να σχολιάσει την έκρυθμη κατάσταση της εποχής της ταινίας. Αυτό αν γίνεται, είναι παράπλευρο στοιχείο της ταινίας. Εκείνο που την ενδιαφέρει είναι να εξετάσει, περισσότερο ως παρατηρήτρια (όπως δηλαδή και εμείς, οι θεατές), τα επίπονα στάδια μέσα από τα οποία αυτή η γυναίκα θα πρέπει να περάσει για να συνέλθει από το σοκ και να επανέλθει (αν επανέλθει).

Με φόντο ένα κυρίως νυχτερινό Παρίσι, ενίοτε βροχερό και σχεδόν μονίμως μελαγχολικό, η Βινοκούρ καταγράφει αυτή την εσωτερική οδύσσεια της Μία μέσα από «μικρές» και «μεγάλες» στιγμές. Ενοχές, αμφιβολίες, έρευνα, γνωριμίες με ανθρώπους που ήταν παρόντες στην επίθεση και επίσης γλίτωσαν (ένας τραπεζίτης – Μπενουά Μαζιμέλ), θραύσματα μνήμης που αγωνιούν να συναρμολογηθούν και πάνω απ’ όλα ένας βαθύς εσωτερικός πόνος βυθισμένος στην σιωπή και την απορία – πως είναι δυνατόν κάτι τέτοιο να συνέβη σε μένα;

Η Εφιρά συμβάλλει τα μέγιστα με την εκφραστικότητά της, καλύπτει ακόμα και τις αναπόφευκτες επαναλήψεις που εντοπίζεις σε μια ιστορία ειπωμένη με άκρατο σεβασμό Και ομολογώ ότι βλέποντας το «Παρίσι ξανά» μου ήταν αδύνατον να μην σκεφτώ τους ανθρώπους που επέζησαν της πρόσφατης τραγωδίας στα Τέμπη, πολλοί από τους οποίους, ίσως να βρίσκονται σε μια κατάσταση παρόμοια με αυτήν που βλέπουμε στην ταινία.

Βαθμολογία: 3

ΑΘΗΝΑ: ΑΣΤΟΡ – ΑΝΔΟΡΑ – – ΑΒΑΝΑ – ΚΗΦΙΣΙΑ – ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΒΑΚΟΥΡΑ – ΑΘΗΝΑΙΟΝ κ.α.

«Τυχερό Αστέρι» (Broker/ Beurokeo, Νότιος Κορέα/ Ιαπωνία, 2022)

Το βαθιά συναισθηματικό σινεμά του Ιάπωνα σκηνοθέτη Χιροκάζου Κόρε Εντα αγγίζει ευαίσθητες χορδές μέσα από ασυνήθιστες, ίσως, αλλά πάντοτε ενδιαφέρουσες και πάντοτε πέρα για πέρα ανθρώπινες καταστάσεις παρμένες μέσα από την ίδια την ζωή. Παιδιά που μεγαλώνουν μόνα, χωρίς την φροντίδα κανενός στο «Κανείς δεν ξέρει», μια άπορη οικογένεια που θάβει μέσα στο ίδιο της το σπίτι συγγενείς για μην δηλώσει θάνατο και χάσει την σύνταξη στους «Κλέφτες καταστημάτων».

Στο επίκεντρο της τελευταίας δημιουργίας του, «Τυχερό Αστέρι», βρίσκεται μια μικρή επιχείρηση πώλησης βρεφών, φαινόμενο που τα τελευταία χρόνια ανθεί στη Νότιο Κορέα. Η ιστορία γύρω από το μωρό που βρίσκεται σε πρώτο πλάνο είναι περίπλοκη, τραγική αλλά ενίοτε ακόμα και αστεία. Το ντουέτο των πωλητών (Κανγκ-Χο Σονγκ, Ντονγκ-Γουόν Γκανγκ) διασχίζει την Νότιο Κορέα προσπαθώντας (κυριολεκτικά σαν πλασιέ) να βρει τον σωστό αγοραστή κάτι που συνεπάγεται μια ταινία περιπλάνησης με στιγμές δισβάσταχτης αμηχανίας, πόσο μάλλον με την μητέρα του μωρού παρούσα (Τζι-Εουν Λι) καθώς ναι μεν το παράτησε σε Baby Box (κουτιά-δοχεία που προστατεύουν τα βρέφη μέχρι κάποιος να τα μαζέψει) αλλά την επομένη το μετάνιωσε.

Παράλληλα, ένα άλλο ντουέτο, γυναικών αστυνομικών (Ντούνα Μπαε, Τζου-Γιουνγκ Λι) παρακολουθεί τα δρώμενα με στόχο την επ’ αυτοφόρω σύλληψη. Ο Κόρε Εντα με υπομονή και τελικά αγάπη, κτίζει μικρές ιστορίες γύρω από όλους τους χαρακτήρες, ζυγίζοντας προσεκτικά τις καταστάσεις και με αρκετούς σεναριακούς άσους κρυμμένους στο μανίκι του. Κανείς δεν είναι αυτό που λέμε «κακός», όλοι κουβαλούν από ένα σταυρό στην πλάτη τους και όλοι, τελικά, επιθυμούν το καλό του μωρού, του Τυχερού Αστεριού. Ο σκηνοθέτης δεν θέλει να κρίνει (πόσο μάλλον να κατακρίνει) αλλά να κατανοήσει. Και τα καταφέρνει θαυμάσια (να σημειωθεί ότι η ταινία απέσπασε το βραβείο ανδρικής ερμηνείας στο περσινό φεστιβάλ των Καννών για τον Κανγκ-Χο Σονγκ πρωταγωνιστή στα «Παράσιτα» του Μπονγκ Τζουν Χο)

Βαθμολογία: 3

ΑΘΗΝΑ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΠΑΤΗΣΙΩΝ – ΓΑΛΑΞΙΑΣ – ΙΝΤΕΑΛ – ΑΤΛΑΝΤΙΣ – ΡΕΝΑ ΒΛΑΧΟΠΟΥΛΟΥ – ΣΠΟΡΤΙΝΓΚ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΟΛΥΜΠΙΟΝ – ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΝ

«Τα πορφυρά πανιά» (L’envol, Γαλλία/ Ιταλία/ Γερμανία ,2022)

«Μπορείς να κάνεις τα πάντα με τα χέρια σου» γράφει ο Αλεξάντερ Γκριν στο μυθιστόρημά του, «Τα πορφυρά πανιά», πάνω στο οποίο στηρίζεται η ομότιτλη, δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Πιέτρο Μαρτσέλο. Η φράση βρίσκεται στην εισαγωγή της ταινίας και αυτό ακριβώς ξέρει να κάνει και κάνει καλά ο Ραφαέλ (Ραφαέλ Τιερί), κεντρικός ήρωας της ιστορίας, βετερανος του Α Παγκοσμίου Πολέμου, ξυλουργός και πολύ καλος τεχνίτης.

Η ζωή του μετά την επιστροφή θα είναι μια ζωή χωρίς πολλά λόγια αλλά με πολύ θάρρος, αφοσίωση και με τον τρόπο της, αγάπη προς το δεύτερο βασικό πρόσωπο της ταινίας, την κόρη του την Ζιλιέτ (Ζιλιέτ Ζουάν) που θα ενηλικιωθεί και θα ωριμάσει στο πλευρό του. Επίσης διακεκριμμένη σο φεστιβάλ των Καννών όπου άνοιξε το 15ήμερο των Σκηνοθετών, η ταινία σε κερδίζει χάρη κυρίως στην κινηματογραφική ματιά (και γραφή) του Πιέτρο Μαρτσέλο που μας είχε εντυπωσιάσει με την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του «Μάρτιν Ιντεν» (μια ελεύθερη μεταφορά του μυθιστορήματος του Τζακ Λόντον).

Με την συνδρομή της «ρετρό» φωτογραφίας του Μάρκο Γκρατσαπιένα καθώς και με την μουσική του Γκάμπριελ Γιάρεντ, ο Μαρτσέλο έφτιαξε ένα πολύ χορταστικό φιλμ εποχής, γεμάτο χυμώδεις χαρακτήρες (και στους συμπληρωματικούς ρόλους των Λουί Γκαρέλ και Νοεμί Λοβσκί), γοητευτικές εικόνες της γαλλικής επαρχίας και φύσης (που παίζει καθοριστικό ρόλο στην αισθητική της ταινίας) και μια ιστορία ειπωμένη λες και ο Μαρτσέλο έχει κυριολεκτικά ρουφήξει τις λέξεις και τα συναισθήματα των σελίδων του μυθιστορήματος του Γκριν.

Βαθμολογία: 3

ΑΘΗΝΑ: ODEON ΟΠΕΡΑ – ΝΙΡΒΑΝΑ

«65» (ΗΠΑ, 2023)

Ο πρόσφατος θάνατος της ηθοποιού – sex symbol Ρακέλ Γουέλς, έφερε (για λίγο) και πάλι στην επικαιρότητα την ταινία «Ένα εκατομμύρια χρόνια π.Χ.», η οποία την έκανε σταρ στα μέσα της δεκαετίας του 1960 στον ρόλο της προϊστορικής γυναίκας με το φθαρμένο μπικίνι και την άψογη κόμμωση που καταδιώκεται από δεινόσαυρους. Η ταινία, ένα χαριτωμένο κιτς, δεν μπορεί παρά να επανέλθει στη μνήμη ενώ παρακολουθείς το «65», καθώς το νούμερο του τίτλου δηλώνει τα εκατομμύρια χρόνια πριν από το σήμερα, όταν ένα διαστημόπλοιο με κυβερνήτη τον Ανταμ Ντράιβερ καταληγει σε έναν άγνωστο πλανήτη, που τελικά είναι η γη.

Δεινόσαυροι και εδώ, κάθε τύπου και κάθε ηλικίας θα του δυσκολέψουν την ζωή ενώ η μόνη του συντροφιά, θα είναι ένα κορίτσι που επέζησε της σύγκρουσης. Μέσα από την σχέση πατέρα – κόρης που αναπόφευκτα θα δημιουργηθεί οι σκηνοθέτες Σκοτ Μπεκ και Μπράιαν Γουντς (σεναριογράφοι της ταινίας «Ένα ήσυχο μέρος») υλοποιούν αποτελεσματικά ενδιαφέρουσες ιδέες σχετικές με την επιβίωση, πειραματίζονται με άνεση στον κινηματογράφο «είδους» και το αποτέλεσμα είναι μια σίγουρα ασυνήθιστη στις μέρες μας προϊστορική φαντασία στην οποία το φυσικό τοπίο των γυρισμάτων, δάση κυρίως σε περιοχές όπως το Ορεγκον, η Λουιζιάνα αλλά και η Ιρλανδία, καταφέρνει να γίνει ρόλος στην ιστορία.

Βαθμολογία: 3

ΑΘΗΝΑ: ΝΑΝΑ – ΟΛΑ ΤΑ VILLAGE – ΦΟΙΒΟΣ – ΤΡΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ – ΑΕΛΛΩ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ΒΑΚΟΥΡΑ – VILLAGE COSMOS – SINEMA ONE κ.α.

Επίσης στις αίθουσες

«Ξεριζωμένοι» (Ελλάδα, 2023), ντοκιμαντέρ της Ελένης Αλεξανδράκη. Επτά πρόσωπα διαφορετικής γενιάς και ηλικιών, από διάφορα σημεία του κόσμου (ανάμεσά τους η Ελλάδα, το Αφγανιστάν, η Ισπανία και η Ρωσία) και όλα συνδεδεμένα με την έννοια του ξεριζωμού σε πολιτικό ως επί το πλείστον πλαίσιο (γιατί υπάρχει και ο ξεριζωμός λόγω COVID), ξετυλίγουν μνήμες ενώ αφηγούνται τις ιστορίες τους μπροστά στον φακό (ή το… skype) της σκηνοθέτριας Ελένη Αλεξανδράκη. Όλα τα πρόσωπα έχουν ενδιαφέρον, όλες οι ιστορίες ενίοτε συγκινούν. Όμως διάσπαρτα ειπωμένες, χωρίς ρυθμό και με μια επίπεδη, απαρχαιωμένη τηλεοπτική γραφή (κεφάλια που μιλούν) – για να μην αναφερθώ στην προχειρότητα του skype – οι επτά αυτές ιστορίες κάπου «χάνονται» στα 98’ διάρκειας του ντοκιμαντέρ. Στο τέλος δεν θυμάσαι παρά ελάχιστες στιγμές, αν όχι απλώς την (αυτονόητη) αίσθηση του ξεριζωμού που όλα τα πρόσωπα έχουν βιώσει. Εμφανίζονται οι Μυρτώ Μάντα, Γιάννης Ατζακάς, Σήφης Ζαχαριάδης (γιός του Νίκου Ζαχαριάδη), Μαρία Μερσέντες Μπουένο Μοράλες, Ενρίκε Ολιβερ, Ζαν Φιλίπ Ζαν Μαρί και Ρεζουάνα Σεκανταρί.

Βαθμολογία: 1,5

ΑΘΗΝΑ: ΔΙΑΝΑ – ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΑΣ

«Shazam! Η οργή των θεών» (Shazam! Fury of the Gods, ΗΠΑ, 2023) του Ντέιβιντ Σάντμπεργκ. Τέσσερα χρόνια μετά το «Shazam!» (2019), η παρέα των υπερηρώων που παρωδούν τους γνωστούς υπερήρωες των κόμικς και του σινεμά, επιστρέφει για νέες ανοησίες, ακόμα και μέσα στο Μουσείο Ακρόπολης που γίνεται θρύψαλα. Ανεπανάληπτ (πρωταγωνιστεί ο Ζάκαρι Λίβι, πέρασμα κάνει – δυστυχώς – και η Ελεν Μίρεν)

Βαθμολογία: 1

ΑΘΗΝΑ: VILLAGE ΑΓ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ – GROUPER ESCAPE ΙΛΙΟΝ – TOWN CINEMAS – ΑΘΗΝΑΙΟΝ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ – ΑΕΛΛΩ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: ODEON ΠΛΑΤΕΙΑ – GROUPER ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ κ.α.