Οι ταινίες της εβδομάδας - «Μέσα» στο μυαλό του Γουίλεμ Νταφόε

Βαθμολογία

5: εξαιρετική

4: πολύ καλή

3: καλή

2: ενδιαφέρουσα

1: μέτρια

0: απαράδεκτη

«Inside» (Γερμανία/ Αγγλία/ Ελβετία/ Βέλγιο /Ελλάδα, 2023)

Ενας άνθρωπος εγκλωβισμένος σε ένα σπίτι – το παλάτι μέσα στο οποίο μπήκε για να κλέψει, μια φυλακή δισεκατομμυρίων στο κέντρο του Μανχάταν, το υπερπολυτελές διαμέρισμα στην κορυφή ενός ουρανοξύστη, με τον ιδιοκτήτη του απόντα και ποιος ξέρει που να βρίσκεται. Το ερώτημα που τίθεται από τα πρώτα κιόλας λεπτά «Inside» , αυτής της εξαιρετικά οικονομικής στην διαχείρηση του χρόνου ταινίας, είναι πως ο διαρρήκτης που πιάστηκε στην φάκα εξαιτίας ενός τεχνολογικού ολισθήματος, όχι μόνο θα μπορέσει να ξεφύγει από την φυλακή του αλλά κυριολεκτικά να… επιβιώσει μέσα σε έναν χώρο που όσο πανάκριβα κι αν κοστίζει τείνει να του πάρει την ζωή;

Μια έξυπνη ιδέα, υλοποιείται άψογα, μελετημένα στην ακρίβεια από τον νεαρό σκηνοθέτη Βασίλη Κατσούπη στη πρώτη μεγάλου μήκους κινηματογραφική μυθοπλασία του. Εχοντας στην διάθεσή του τον Γουίλεμ Νταφόε, έναν «αιλουροειδή» ηθοποιό στον οποίο αρέσει η υποκριτική δουλειά με το σώμα (οι θεατρικές παραστάσεις του στις οποίες η κινησιολογία έχει πρωταρχικό λόγο έχουν γράψει στο Σόχο της Νέας Υόρκης) ο Κατσούπης τον αφήνει να δράσει όπως μόνον εκείνος μπορεί για να παρασύρει τον θεατή στον κόσμο του ήρωα. Νιώθεις την δίψα του όταν χώνει το κεφάλι του στην κατάψυξη γλύφοντας τα τοιχώματα, γίνεσαι ένα με την απελπισία του όταν φτιάχνει ένα βουνό από αντικείμενα σαν σκαλωσιά για να σκαρφαλώσει στο ταβάνι για να του ανοίξει μια τρύπα.

Ελάχιστα άλλα πρόσωπα εμφανίζονται στην ταινία (κάποιοι στο μόνιτορ ασφαλείας του σπιτιού ,μια σκηνή εφιάλτη είναι πολύ χαρακτηριστική), ο Νταφόε την κρατά σχεδόν μόνος στις πλατες του, παίζοντας ουσιαστικά με συμπρωταγωνιστές τα αντικείμενα του χώρου. Και την ίδια ώρα, βεβαίως, αυτός ο Ροβινσώνας Κρούσος στο πολιτισμικό κέντρο του κόσμου, δίνει τροφή για πολλές σκέψεις, όπως η ματαιότητα του πλούτου, η μοναξιά να βρίσκεσαι στην κορυφή. Μια πολύ ευχάριστη έκπληξη, μια ταινία που χαράσσεται αβίαστα στη μνήμη.

Βαθμολογία: 3 1/2

ΑΘΗΝΑ: VILLAGE MALL – VILLAGE ΠΑΓΚΡΑΤΙ – ΑΕΛΛΩ – ΖΕΑ – ΦΟΙΒΟΣ – ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ – VILLAGE PARK – ΝΑΝΑ – ΙΝΤΕΑΛ – ΟΝΑΡ – ΚΗΦΙΣΙΑ κ.α ΘΕΣ/ΚΗ: VILLAGE COSMOS – BAKOYPA κ.α.

«Αρκούδες δεν υπάρχουν» (Khers nist, Ιράν, 2022)

Από τις πολύ σημαντικές φωνές του ιρανικού κινηματογράφου των τελευταίων 20 χρόνων αλλά γνωστός και για την ταλαιπωρία που υφίσταται από το καθεστώς της χώρας του που δεν θέλει να ακούγονται διεθνώς αυτές οι φωνές, ο Τζαφάρ Παναχί του «Κύκλου», του «Κόκκινου χρυσαφιού» και του «Offside», «παίζει» συχνά με «ιστορίες» γύρω από το ίδιο το μέσο που υπηρετεί, τον κινηματογράφο. Το είχε κάνει στο «Αυτό δεν είναι μια ταινία», το κάνει και στο «Αρκούδες δεν υπάρχουν» κρατώντας για τον εαυτό του τον ρόλο ενός σκηνοθέτη που απομονωμένος σε ένα χωριό προσπαθεί να γυρίσει μια ταινία μακριά από το σημείο όπου γυρίζεται (τον υποδύεται ο ίδιος).

Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ουσιαστική ιστορία στην ταινία αλλά πίσω από αυτή την μη ιστορία, κρύβονται πολλά σημεία που ο Παναχί θέλει να σχολιάσει, από το φίμωτρο του δημιουργού που είναι καθεστως στην πατρίδα του, μέχρι τις ατελείωτες προκαταλήψεις που επικρατούν στα χωριά του Ιράν, σαν αυτό στο οποίο βρίσκεται. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην αγαπησιάρικη αυτή ταινία θα βρούμε και στις φαινομενικά «ασήμαντες» σκηνές της, κυρίως εκείνες της συναναστροφοφής του «πρωτευουσιάνου» σκηνοθέτη με τους κατοίκους.

Η περιέργειά του για τα έθιμα και την ντόπια κουζίνα, η αδυναμία του να επικοινωνήσει με τα παρωχημένα ταμπού, η αμηχανία του μπροστά στην κολακεία, η δυσκολία του να βρει σήμα για το laptop • ψηφίδες ενός συνόλου που σε «κρατά» παρότι ξέρεις ότι παρακολουθείς κάτι μάλλον «μικρό» συγκριτικά με άλλες δημιουργίες του Παναχί (οι οποίες εμπεριέχονται μέσα του).

Βαθμολογία: 2 ½

ΑΘΗΝΑ: ΓΑΛΑΞΙΑΣ – ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ – ΣΠΟΡΤΙΝΓΚ κ.α.

«Η εξαφάνιση του Προέδρου» (Le tigre et le president, Γαλλία, 2022)

Η κατάργηση της θανατικής ποινής, η ψήφος των γυναικών, η πασιφιστική του πολιτική και η σθεναρή αντίθεσή του απέναντι στην ταπείνωση των Γερμανών με την συνθήκη των Βερσαλλιών από τον άκαμπτο, σκληρό πολιτικό Ζορζ Κλεμανσό είναι μερικά από τα στοιχεία που χαρακτήριζαν τον Γάλλο προοδευτικό πολιτικό Πολ Ντεσανέλ που το 1920 εκλέχθηκε Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας. Με το πρόσωπο του Ζαν Γκαμπλέν ο Ντεσανέλ στην ταινία «Η εξαφάνιση του Προέδρου», μια κυριολεκτικά αγιογραφία του δεύτερου από τον σκηνοθέτη Ζαν Μαρκ Περεφίτ που θέλησε έτσι να τον τιμήσει – και δίκαια ίσως γιατί σε αντίθεση με άλλους πολιτικούς ο Ντεσανέλ, ένας γνήσιος ιδεολόγος, δεν βρήκε ποτέ την θέση που του άξιζε στον κινηματογράφο.

Ωστόσο, όπως φαίνεται και στον πρωτότυπο τίτλο της ταινίας, τα πρόσωπα που κινούν τα γρανάζια της είναι δύο καθώς στην απέναντι όχθη βρισκόταν ο Ζορζ Κλεμανσό, ο «Τίγρης», ο πολιτικός στον οποίο χρεώθηκε η νίκη των Γάλλων στο Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αδιαφορώντας για τις τιμές και τα αξιώματα ο Κλεμανσό είχε ταχθεί στην «αλλαγή της νοοτροπίας των Γάλλων», κάτι βεβαίως εξαιρετικά δύσκολο, σχεδόν ανέφικτο (όχι μόνο για τους Γάλλους αλλά για κάθε λαό). Τα πολιτικά παρασκήνια, τα κτυπήματα κάτω από την μέση, οι κόντρες του με τον Κλεμανσό (εγγύηση πάντα ο βετεράνος Αντρέ Ντισολιέ) και το πάθος του Ντεσανέλ για το σωστό και το δίκαιο («το κοινωνικό ζήτημα δεν είναι οικονομικό αλλά ηθικό πρόβλημα» υποστήριζε), όλα μέσα στο πλαίσιο μιας ανάλαφρης βιογραφίας με έντονο το στοιχείο του χιούμορ, σε φέρνουν μπροστά σε μια όχι μεγάλων αξιώσεων, εύπεπτη ταινία που τουλάχιστον σου δίνει στοιχεία για έναν πολιτικό που κακώς έχει κάπως ξεχαστεί σήμερα και του οποίου τα σχέδια, ίσως όντως να καλυτέρευαν τον κόσμο αν η μυστηριώδης εξαφάνισή του δεν σταματούσε την πολιτική καριέρα του.

Βαθμολογία: 2 ½

ΑΘΗΝΑ: ΟDEON OΠΕΡΑ

«Τελετουργία θανάτου» (The ritual killer/ Muti, ΗΠΑ, 2022)

Η μαύρη μαγεία, ο αποκρυφισμός, οι ανθρώπινοι σοροί που αυξάνονται ολοταχώς και ένας αποφασιστικός αστυνομικός με βαρύ παρελθόν και βίαιο χαρακτήρα (Κόουλ Χάουζερ) ο οποίος προσπαθεί να βρει την λύση ανάμεσα σε Αμερική και Ευρώπη είναι τα στοιχεία που ορίζουν την ιστορία της «Τελετουργίας θανάτου». Μοιράζοντας το φόντο ανάμεσα στην πολιτεία του Μισισιπή και την Ιταλία, ο σκηνοθέτης Τζορτζ Γκάλο ακολουθεί τα γνώριμα βήματα του παραδοσιακού detective story. Τίποτα που δεν έχουμε ξαναδεί στο παρελθόν και παρά την κοσμοπολίτικη βιτρίνα της, ως παραγωγή μάλλον φτηνή, σαν αυτές που παλαιότερα έβγαιναν κατευθείαν στο βίντεο. Συμπρωταγωνιστούν οι Μόργκαν Φρίμαν, Πίτερ Στορμάρε και ο πρώην παίκτης του NFL Βέρνον Ντέιβις.

Βαθμολογία: 2

ΑΘΗΝΑ: ΑΘΗΝΑΙΟΝ – VILLAGE ΜΑΡΟΥΣΙ – VILLAGE ΡΕΝΤΗ – ΑΙΓΛΗ ΧΑΛΑΝΔΡΙ κ.α. ΘΕΣ/ΚΗ: CINEMA ONE – GROUPER κ.α.

«Αντιγόνη» (Antigone, Καναδάς, 2019)

Μια σύγχρονη οικογενειακή τραγωδία Αράβων μεταναστών στον Καναδά είναι ο καμβάς της ταινίας «Αντιγόνη» στην οποία η νεαρή σκηνοθέτρια Σοφί Ντεράσπ δανείζεται στοιχεία της ομότιτλης τραγωδίας του Σοφοκλή για να μιλήσει για καταστάσεις που πολύς καταπιεσμένος κόσμος βιώνει σήμερα. Βέβαια, αυτό θα πρέπει να το διαβάσεις για να το καταλάβεις, δεν «βγαίνει» από μόνο του. Στον ρόλο του τίτλου η Ναχέμα Ρίτσι ξεχωρίζει πετυχαίνοντας μια δυναμική ερμηνεία παίζοντας το μόνο μέλος της οικογένειάς της που έχει την εσωτερική δύναμη και την πηγαία αποφασιστικότητα να αντισταθεί απέναντι στην προσπάθεια συγκάλυψης από την δικαιοσύνη της άδικης δολοφονίας του αδελφού της από την αστυνομία. Εχει ενδιαφέρον το πως οι προσπάθειες της Αντιγόνης γίνονται γνωστές μέσω των κοινωνικών δικτύων και των διαδηλώσεων που εν προκειμένω αντικαθιστούν τον χορό της κλασικής τραγωδίας.

Βαθμολογία: 2 ½

ΑΘΗΝΑ: ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΕΛΛΑΔΑΣ – ΔΑΝΑΟΣ

Επίσης στις αίθουσες

«Scream 6» (ΗΠΑ, 2023) των Ματ Μπετινέλι – Ολπιν, Τάιλερ Ζιλέτ. Ο μύθος του Ghostface ,του δολοφόνου με την κάπα και την νεκροκεφαλή στην θέση του προσώπου, άρχισε το 1996 με την ταινία του Γουές Κρέιβεν και συνεχίζεται ακάθικτος, όπως επίσης τα «εσωτερικά» ανέκδοτα που έχουν να κάνουν με τον ίδιο τον μύθο και φυσικά οι δολοφονίες, πάνω – κάτω με τον ίδιο τρόπο (ένα μαχαίρι λυσσαλέα μπανοβγαίνει στο στομάχι, στο πρόσωπο, στη καρδιά, στην κοιλιά, στ’ αυτιά, όπου βρει) Από κάποια στιγμή και μετά αδιαφορείς για το ποιος είναι ο δολοφόνος, εξάλλου όλοι κάποιον έχουν σκοτώσουν, είτε εν αμύνει, είτε όχι. Ταινία «γυρισμένη» στον Αυτόματο πιλότο θα ικανοποιήσει τους φαν του franchise στους οποίους απευθύνεται (παίζουν: Μελίσα Μπαρέρα, Τζένα Ορτέγκα, Κόρτνεϊ, Κοξ, Ντέρμοτ Μαλρούνεϊ κ.α.)

ΑΘΗΝΑ: 1 ½

(σε περισσότερες από 100 αίθουσες της Ελλάδας)

«Εχω ηλεκτρισμένα όνειρα» (Tengo sueños eléctricos, Κοστα Ρίκα /Βέλγιο / Γαλλία, 2022) της Βαλεντίνα Μαουρέλ. Πρώτη μεγάλου μήκους ταινία της νεαρής σκηνοθέτριας από την Κόστα Ρίκα, μια (ακόμα) ιστορία ενηλικίωσης και αφύπνισης γυναικείας σεξουαλικότητας με κεντρικό πρόσωπο ένα 16χρονο θηλυκό αγρίμι (Ντανιέλα Μαρίν Ναβάρο) που προσκολλάται στον ανώριμο πατέρα της μακριά από την μητέρα και την αδελφή της. Η ταινία απέσπασε τον Χρυσό Αλέξανδρο και το βραβείο ανδρικής ερμηνείας για τον Ρεΐνάλδο Αμιέν Γκουτιέρες στο περσινό φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Βαθμολογία: 2

ΑΘΗΝΑ: ΑΣΤΟΡ

«Μούμιες» (Ισπανία, 2023) του Χουάν Χεσούς Γκαρσία Γκαλότσα. Κινούμενα σχέδια με υπόγειο πολιτικό χαρακτήρα όπου τρεις μούμιες θα φύγουν από την υπόγεια πόλη κρυμμένη κάτω από την σύγχρονη Αίγυπτο και θα ταξιδέψουν στο Λονδίνο για να ανακτήσουν ένα αρχαίο κλεμμένο δαχτυλίδι από Αγγλο αρχαιολόγο. Μας θυμίζει κάτι;