Η 20χρονη φοιτήτρια από τη Ρωσία, Ολέσια Κρίβτσοβα έχει χάσει πολλά μαθήματα.
Κι αυτό γιατί βρίσκεται σε κατ’ οίκον περιορισμό. Έχει ένα ηλεκτρονικό βραχιόλι στο πόδι της. Η αστυνομία μπορεί να παρακολουθεί κάθε της κίνηση.
Το έγκλημά της; Η Ολέσια συνελήφθη για αντιπολεμικές αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μία από αυτές αφορούσε την έκρηξη τον περασμένο Οκτώβριο στη γέφυρα που συνδέει τη Ρωσία με την προσαρτημένη Κριμαία.
«Δημοσίευσα μια ιστορία στο Instagram για τη γέφυρα», λέει η Ολέσια στο BBC, «σχετικά με το πόσο χαρούμενοι θα ήταν οι Ουκρανοί με αυτό που είχε συμβεί».
Είχε κοινοποίησει και μια δημοσίευση μιας φίλης της για τον πόλεμο.
Τότε άρχισε το δράμα.
«Μιλούσα στο τηλέφωνο με τη μητέρα μου», θυμάται, «όταν άκουσα την μπροστινή πόρτα του σπιτιού να ανοίγει. Μπήκαν πολλοί αστυνομικοί. Μου πήραν το τηλέφωνό μου και μου φώναξαν να ξαπλώσω στο πάτωμα.»
Η Ολέσια κατηγορήθηκε για τρομοκρατία και δυσφήμιση των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων. Αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης έως και 10 έτη.
«Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι κάποιος θα μπορούσε να καταδικαστεί σε τόσο μεγάλη ποινή φυλάκισης για μία διαδικτυακή ανάρτηση», λέει η 20χρονη. «Είχα ακούσει για τρελές ετυμηγορίες στη Ρωσία, αλλά δεν είχα δώσει ιδιαίτερη σημασία και για αυτό συνέχισα να μιλάω ανοιχτά».
Στο δικαστήριο, όταν διαβάστηκε ο κατάλογος των μαρτύρων κατηγορίας, η Ολέσια αναγνώρισε τα ονόματα: ήταν οι συμφοιτητές της. «Η καταγγελία είναι καθήκον του πατριώτη», ήταν τα λόγια ενός εξ αυτών.
Έχει συμπληρωθεί σχεδόν ένας χρόνος από τότε που το Κρεμλίνο ξεκίνησε την «ειδική στρατιωτική του επιχείρηση» στην Ουκρανία – τον όρο που χρησιμοποιεί για την εισβολή της Ρωσίας στη γειτονική χώρα. Μέσα σε λίγες εβδομάδες από την επίθεση, ο Πρόεδρος Πούτιν κάλεσε το ρωσικό κοινό να διαχωρίσει τους «αληθινούς πατριώτες από τα αποβράσματα και τους προδότες».
Έκτοτε, σε όλη τη Ρωσία υπήρξαν αναφορές για καταγγελίες σοβιετικού τύπου εναντίον επικριτών του πολέμου. Περιλαμβάνουν μαθητές που ενημερώνουν για καθηγητές και εργαζόμενους που καταγγέλλουν συναδέλφους.
Η δημόσια κριτική για την εισβολή – και αυτή περιλαμβάνει την αναδημοσίευση της κριτικής άλλων – είναι επικίνδυνη. Οι ρωσικές αρχές αναμένουν πλήρη, ακλόνητη υποστήριξη για την επίθεση στην Ουκρανία. Αν δεν το υποστηρίξεις, τουλάχιστον αναμένεται να μείνεις σιωπηλός. Αν δεν μείνετε σιωπηλοί, υπάρχει μια σειρά από κατασταλτικούς νόμους για την τιμωρία των διαφωνούντων. Αυτό περιλαμβάνει νόμους κατά της διάδοσης «ψευδών πληροφοριών» για τον στρατό και της «απαξίωσης» του στρατού.
Φοιτήτρια ιστορίας του Βόρειου Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου στο Arkhangelsk, η Ολέσια έχει πλέον προστεθεί στον επίσημο κατάλογο τρομοκρατών και εξτρεμιστών της Ρωσίας.
Σύμφωνα με τους κανόνες του κατ’ οίκον περιορισμού της, απαγορεύεται να μιλάει στο τηλέφωνο και να μπαίνει στο διαδίκτυο.
«Το κράτος δεν αντέχει τη συζήτηση, τη δημοκρατία ή την ελευθερία», λέει η Ολέσια, «αλλά δεν μπορεί να μας βάλει όλους στη φυλακή. Κάποια στιγμή θα ξεμείνουν από κελιά» καταλήγει.
