Συμφωνία που επετεύχθη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε με 340 ψήφους υπέρ, 279 κατά και 21 αποχές το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σχετικά με τα αναθεωρημένα πρότυπα απόδοσης εκπομπών CO2 για νέα αυτοκίνητα και φορτηγά.
Η συμφωνία, που είναι εναρμονισμένη με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η οποία στοχεύει να αναδείξει την Ευρώπη ως την πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο, πρακτικά προβλέπει απαγόρευση στις πωλήσεις ΙΧ με κινητήρες εσωτερικής καύσης από το 2035, ενώ οι στόχοι για τα φορτηγά είναι λιγότερο φιλόδοξοι.
Η νέα νομοθεσία ανοίγει τον δρόμο προς τις μηδενικές εκπομπές CO2 για τα νέα επιβατικά αυτοκίνητα και τα ελαφρά επαγγελματικά οχήματα το 2035 (στόχος σε όλο τον στόλο της ΕΕ για μείωση των εκπομπών CO2 που παράγονται από νέα αυτοκίνητα και φορτηγά κατά 100% σε σύγκριση με το 2021). Οι ενδιάμεσοι στόχοι μείωσης των εκπομπών για το 2030 ορίζονται στο 55% για τα αυτοκίνητα και στο 50% για τα φορτηγά.
Οι ημερομηνίες σταθμοί
Άλλα μέτρα που προβλέπονται από τον κανονισμό:
- Η Επιτροπή θα παρουσιάσει έως το 2025 μια μεθοδολογία για την αξιολόγηση και την αναφορά δεδομένων σχετικά με τις εκπομπές CO2 σε όλο τον κύκλο ζωής των αυτοκινήτων και των φορτηγών που πωλούνται στην αγορά της ΕΕ, συνοδευόμενη από νομοθετικές προτάσεις όπου χρειάζεται.
- Έως τον Δεκέμβριο του 2026, η Επιτροπή θα παρακολουθεί το χάσμα μεταξύ των οριακών τιμών εκπομπών και των δεδομένων κατανάλωσης καυσίμου και ενέργειας στην πραγματική κίνηση, θα υποβάλει έκθεση σχετικά με μια μεθοδολογία προσαρμογής των ειδικών εκπομπών CO2 των κατασκευαστών και θα προτείνει κατάλληλα μέτρα παρακολούθησης.
- Στους κατασκευαστές που είναι υπεύθυνοι για μικρούς όγκους παραγωγής σε ένα ημερολογιακό έτος (1.000 έως 10.000 νέα αυτοκίνητα ή 1.000 έως 22.000 νέα φορτηγά) μπορεί να χορηγηθεί παρέκκλιση μέχρι το τέλος του 2035 (όσοι ταξινομούν λιγότερα από 1.000 νέα οχήματα ετησίως εξακολουθούν να εξαιρούνται).
- Ο τρέχων μηχανισμός κινήτρων για οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών (ZLEV), ο οποίος ανταμείβει τους κατασκευαστές που πωλούν περισσότερα τέτοια οχήματα (με εκπομπές από μηδέν έως 50 g CO2/km, όπως ηλεκτρικά οχήματα και υβριδικά plug-in καλών επιδόσεων) με χαμηλότερο CO2 στόχο μείωσης των εκπομπών, θα προσαρμοστούν ώστε να ανταποκρίνονται στις αναμενόμενες τάσεις πωλήσεων. Από το 2025 έως το 2029, το σημείο αναφοράς ZLEV ορίζεται στο 25% για τις πωλήσεις νέων αυτοκινήτων και στο 17% για τα νέα φορτηγά, και από το 2030 το κίνητρο θα καταργηθεί.
- Κάθε δύο χρόνια, αρχής γενομένης από τα τέλη του 2025, η Επιτροπή θα δημοσιεύει έκθεση για την αξιολόγηση της προόδου προς την οδική κινητικότητα μηδενικών εκπομπών.
Μετά την τελική ψηφοφορία στην Ολομέλεια, το κείμενο θα πρέπει πλέον να εγκριθεί επίσημα και από το Συμβούλιο, προτού δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ αμέσως μετά.
Υπενθυμίζεται ότι στις 14 Ιουλίου 2021, ως μέρος του πακέτου «Fit for 55», η Επιτροπή υπέβαλε νομοθετική πρόταση για αναθεώρηση των προτύπων απόδοσης εκπομπών CO2 για καινούργια επιβατικά αυτοκίνητα και ελαφρά επαγγελματικά οχήματα. Η πρόταση στοχεύει να συμβάλει στους στόχους της ΕΕ για το κλίμα 2030 και 2050, να προσφέρει οφέλη στους πολίτες και να τονώσει την καινοτομία σε τεχνολογίες μηδενικών εκπομπών.